DRDNC BLM LETMENN FAALYETLERNE KAYNAK BULMA FNANSMAN 1

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM İŞLETMENİN FAALİYETLERİNE KAYNAK BULMA: FİNANSMAN 1

İŞLETMELERDE KAYNAK BULMANIN ÖNEMİ VE KAYNAK SAĞLAMA SİSTEMİ OLARAK FİNANSMAN Bütün işletmeler amaçlarını gerçekleştirmek için temel olarak üç ana çalışmayı yürütürler: 1. Kaynak bulma, 2. Yatırım, 3. Üretim-satış faaliyetleri. Şekil II-4. 1 Her işletme, faaliyetlerine başlamak ve bu faaliyetleri devam ettirmek için yeterli sermayeye sahip olmalıdır. Bu sermaye birincil olarak girişimcilerden, ikincil olarak finans kaynaklarına başvurabilirler. Bu safha; işletmenin birinci mali faaliyeti olarak adlandırılır. 2

İkinci aşama; sermayenin ve yatırımcıdan sağlanan dış finans kaynaklarının yatırıma dönüştürülmesi aşamasıdır. Bu aşamada; işletmenin amaçlarının etkin bir şekilde gerçekleştirilmesi ve ana hedeflerine uygun bir şekilde faaliyetlerini yürütebilmesi için gerekli olan bina, makine, taşıt aracı, bilgisayar gibi varlıklar sağlanır. Üçüncü aşama; işletme faaliyetlerinin hayata geçirilmesi, işletmenin çalışmaya başlama aşamasıdır. Üretim için gerekli olan üretim faktörleri bir araya getirilerek, faaliyet konusuna uygun mal ve hizmet üretilerek satılır, müşterilerden tahsilat yapılır, gerekli vergiler ödenir. İşletme faaliyet hayatına resmen başlamış olur. 3

İşletmenin yaşamını sürdürmesi için yeterli düzeyde gelir elde ederek karlılık amacını gerçekleştirmesi ve yapılan faaliyetler sonucu ortaya çıkacak ödemeleri yapabilme gücünü sağlayacak likidite’ye (nakit gücüne) sahip olmasıdır. Likidite: varlıkların paraya dönüştürülme yeteneğini ifade eder. Likiditenin iki boyutu vardır: Birinci Boyut; varlığın paraya dönüştürülmesinde geçecek süre olarak ifade edilmektedir. İkinci Boyut; varlığın paraya dönüşüm süresi ne kadar kısa ise ve değerinden ne kadar az kaybederek paraya dönüştürebiliyorsa likiditesi o kadar yüksektir. Günümüz işletmeleri Tam Zamanında Üretim denilen yöntemle stok maliyetlerinden kurtularak, likiditelerini arttırmayı hedeflemektedir. 4

İŞLETMENİN SERMAYE YAPISI: İşletmecilikte sermaye işletmenin amaçlarına ve üretim çabalarına uygun olarak toplanmış bütün maddi ve maddi olmayan varlıkları ifade etmektedir. İşletmenin sermaye yapısı “öz sermaye” ve “yabancı sermaye” olmak üzere ikiye ayrılır. Öz Sermaye: Ekonomik ve hukuki açıdan işletmenin riskini taşıyan, işletme sahibi veya sahiplerinin işletmenin kullanımına ayırdıkları sermayedir. 5

İŞLETMENİN SERMAYE YAPISI: Öz sermaye üç kalemden oluşmaktadır: 1. 2. 3. Temel Sermaye (Ödenmiş Sermaye) Yedek Sermaye (Dağıtılmamış Sermaye) Kar veya Zarar 6

İŞLETMELERDE YATIRIM KARARLARI: Tüm kaynakların yönetimi ve kullanımı faaliyetlerini kısaca yatırım olarak ifade edebiliriz. İşletmelerin yatırım yapma kararları bir çok amaca dayanmaktadır. Yatırım kararları bu amaçlara göre üç ana grupta toplanabilir: 1. Kar amaçlı yatırımlar 2. Kanunen veya Toplu Sözleşmeler gereği yapılan yatırımlar 3. İşletme Verimliliğini Arttırmaya Yönelik yatırımlar. 7

FINANS KAVRAMI VE KAPSAMI FİNANS: ihtiyaç duyulan fonların uygun şartlarda sağlanması ve etkin bir şekilde kullanılması ile ilgili faaliyetlerdir. Finans kavramı yalnızca kaynak bulma ile sınırlı kalmamakta, bu kaynakların işletmenin amaçlarına uygun, etkin şekilde kullanılması için yürütülecek her türlü faaliyet ile ilgili kararı da kapsamaktadır. 8

FİNANS YÖNETİMİ Finans yönetimin temel amacı, işletmenin değerini arttırmak, karını maksimize ederken maliyetlerini minimize etmek ve böylece rekabet gücünü arttırarak varlığını sürdürmesini sağlamaktır. 9

FİNANS YÖNETİMİNİN İŞLEVLERİ İşletmelerde finans yönetiminin alt işlevleri ve kapsamı aşağıdaki gibidir: 1. Finansal analiz, 2. İşletme için gerekli fonların sağlanması, 3. Sağlanacak fonların kaynaklarının belirlenmesi, 4. Sağlanan fonların varlık değerlerine dağıtılması, 5. Finansal planlama ve denetim, 6. Kazanç dağıtımı. Bu alt işlevler “finansal analiz”, “finansal planlama”, “finansal kontrol” üç ana başlıkta toplanabilir. 10

FİNANSAL ANALİZ: Finansal Analiz; işletmenin geçmişteki finansal verilerin incelenmesi yoluyla geleceğe ilişkin kararların alınmasında yöneticilere önemli yararlar sağlamayı hedefler. Finansal analiz sonucunda elde edilen veriler değerlendirilerek, işletmenin mevcut durumu ile finansal yönden güçlü ve zayıf noktaları ortaya konulur. Finansal analiz işletmenin; likidite durumuna, sermaye yapısına, aktiflerin kullanım durumuna, ve karlılık durumuna ilişkin bilgiler sağlar. 11

FİNANSAL ANALİZ: İşletmelerde finansal analizin başarılı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için göz önünde bulundurulması gereken faktörler aşağıdaki gibidir: ◦ Finansal analistin, finansal tabloları doğru yorumlayabilmesi için, muhasebe teori ve uygulamalarını bilmesi gerekmektedir. ◦ Finansal analiz yapılırken, işletmenin ve ait olduğu sektörün özellikleri dikkate alınmalıdır. ◦ Değerlendirmede, analizin yapıldığı dönem ve dönemin koşulları dikkate alınmalıdır. ◦ Finansal analize konu olan işletmenin, politikaları ve yöntemleri, analist tarafından bilinmelidir. 12

Finansal Analizde Kullanılan Tablolar: Finansal analizde kullanılan en önemli bilgi kaynağı finansal tablolardır. Finansal analist, gelecek yıllarda ulaşılmak istenen işletme hedeflerini, finansal tablolar aracılığıyla işletmenin geçmiş faaliyetlerine bakarak değerlendirir ve gerekli düzenlemeleri yapar. Bir işletmenin finansman gereksinimini belirlemede kullanılan en uygun yöntemlerden biri, proforma tablolarak da adlandırılan, tahmini finansal tablolardır. 13

Finansal Analizde Kullanılan Tablolar: Finansal analizde kullanılan bu tablolar, proforma gelir tablosu, proforma bilanço, ve nakit bütçesi tablolarından oluşmaktadır. 1. 2. 3. Proforma Gelir Tablosu: İşletmenin belli bir dönemdeki (genellikle bir yıllık dönem içindeki) çalışmalarının özetini gösterir. Proforma Bilanço: Belirli bir tarih itibariyle, işletmenin sahip olduğu varlıkları ile bu varlıkların kaynağını gösteren tablodur. Varlıklar, işletmenin kaynak kullanımlarını; Borçlar, işletmenin ödemek zorunda oldukları yükümlülüklerini; Öz kaynaklar(öz sermaye) ise ortakların haklarını gösterir. Nakit Bütçesi: İşletmelerin, kısa dönemli nakit gereksinimlerinin belirlenmesinde kullanılan temel planlama aracı nakit bütçeleridir. 14

Finansal yönetim, uygun fon kaynaklarının teminini ve bu kaynakların en optimal şekilde kullanımını içermektedir. İşletmelerde nakit çıkışı gerektiren başlıca gider kalemleri; hammadde alışları, ücretler, satış ve reklam giderleri, genel yönetim giderleri gibi kalemleridir. Bunların yanı sıra borçlar, faiz ve anapara taksitleri, taşıma maliyetleri, enerji, ısıtma, aydınlatma ve yakıt masrafları, vergi ödemeleri, yatırım harcamaları gibi kalemlerde unutulmamalıdır. 15

FİNANSAL PLANLAMA: Finansal başarı için, faaliyetlerin etkin bir biçimde planlanması büyük önem taşımaktadır. Beklenmeyen finansal problemlerle karşılaşmamak için, finans yöneticileri para giriş ve çıkışlarının nasıl olduğunu analiz etmek, ve buna uygun finansal planlar geliştirmek zorundadırlar. 16

FİNANSAL PLANLAMA: Finansal planlama süreci üç temel çalışmayı içerir: 1. Finansal gereksinimlerin tahmini, 2. Bu gereksinimleri karşılamak için uygun finansal planın seçimi ve bütçelerin geliştirilmesi, 3. Finansal kontrolün yapılması. 17

FİNANSAL KONTROL Finansal planlama, işletmenin başarısında büyük öneme sahiptir. Ancak bir işletmenin kontrol sistemi yoksa, planlamanın fazla anlamı olmayacaktır. Finans yöneticisi gerçekleşen sonuçları önceden yapılmış tahminlerle karşılaştırarak, eğer varsa, sapmaları tespit eder ve böylece işletmede değişikliklere hızla cevap verebilir. 18