Dowiadczenia z realizacji projektu Life Kampinoskie Bagna Anna

Doświadczenia z realizacji projektu Life + "Kampinoskie Bagna" Anna Andrzejewska Małgorzata Mickiewicz 13. 10. 2016 r.

Położenie i uznanie Jednostka Powierzchnia (ha) Rok utworzenia Park Narodowy 38 544 1959 Europejska Ostoja Ptaków (Important Bird Area) 37 500 1999 Rezerwat Biosfery UNESCO MAB „Puszcza Kampinoska” 76 232 2000 Obszar Natura 2000 „Puszcza Kampinoska” PLC 140001 37 640 2004 T. Opach 2003

Ukształtowanie powierzchni

Pierwotna sieć rzeczna Rekonstrukcja sieci rzecznej na podstawie mapy Davida Gilly’ego z 1803 r. (M. Gutry-Korycka i in. 2011) Fragment mapy topograficznej „Special Karte von Suedpreussen” Davida Gilly’ego (1803)

Lata kopania kanałów Na podstawie: M. Gutry-Korycka i in. 2011

Uchwały o wykupie gruntów i zakończeniu melioracji odwadniających • 1973 Decyzja Departamentu Wodnych Melioracji Ministerstwa Rolnictwa o przerwaniu prac melioracyjnych na terenie KPN. • 1975 Uchwała Rady Ministrów w sprawie przejęcia przez państwo w drodze wywłaszczenia gruntów położonych w Kampinoskim Parku Narodowym.

PROJEKT PLANU OCHRONY – CELE PARKU Celem ochrony przyrody Parku jest zachowanie unikalnego w skali Polski i Europy pradolinnego kompleksu wydm śródlądowych oraz obszarów bagiennych z ich różnorodnością biologiczną i krajobrazową, pozostającą w związku ze strukturami geologicznymi, geomorfologicznymi, hydrologicznymi i glebowymi oraz procesami biologicznymi, ekologicznymi i ewolucyjnymi. Celem ochrony przyrody nieożywionej jest zachowanie naturalnych procesów i struktur geologicznych, geomorfologicznych, hydrologicznych oraz glebowych, które występują na tym terenie. W szczególności: 1) zachowanie unikatowych na skalę europejską zespołów wydm śródlądowych oraz obszarów bagiennych; 2) zachowanie ukształtowania powierzchni terenu; 3) renaturalizacja systemu hydrologicznego – zahamowanie zmniejszania się zasobów wodnych Parku przez spowolnienie odpływu wód i zwiększenie zdolności retencyjnych ekosystemów; 4) zapewnienie warunków wodnych niezbędnych dla właściwego funkcjonowania ekosystemów wodnych i lądowych zależnych od wód; 5) ochrona wód powierzchniowych i podziemnych przed antropopresją i zanieczyszczeniami;

Opracowanie metod odtworzenia pierwotnych warunków wodnych KPN w celu powstrzymania degradacji przyrodniczej i poprawienia stanu bioróżnorodności Finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego EOG i/lub Norweskiego Mechanizmu Finansowego 1 lipiec 2008 - 31 marzec 2011 (11 kwartałów) CELE PROJEKTU: • Ocena stanu obecnego • Identyfikacja stanu docelowego • Identyfikacja ograniczeń dla przyjętych wartości stanu docelowego • Metody osiągnięcia celu oraz ocena skutków działania • Założenia przyrodniczo-techniczne działań renaturyzacyjnych • Zarządzanie oraz działania promocyjne projektu

Potrzeby wilgotnościowe roślinności

Mapa działań technicznych i nietechnicznych W. Mioduszewski i in. 2011

Ochrona i renaturalizacja mokradeł obszaru Natura 2000 "Puszcza Kampinoska”, Projekt Life 12 NAT/PL/000084 Okres trwania projektu: 1 czerwca 2013 -31 marca 2018 Beneficjenci: • Kampinoski Park Narodowy • Regionalne Centrum Ekologiczne na Europę Środkową i Wschodnią • Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach • Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego • Samorząd Województwa Mazowieckiego Budżet projektu: ~ 4 300 000 € Finansowanie: • Fundusz Life+ • Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej • środki własne

Najważniejsze działania • Działania techniczne – budowa przetamowań, grobli, przepustów, brodów • Opracowanie projektów budowlanych oraz uzyskanie decyzji środowiskowej, pozwoleń wodno-prawnych i pozwoleń na budowę, • Przygotowanie i wykup gruntów, • Numeryczne mapy wysokości i pokrycia terenu • Koszenie inicjujące • Opracowanie planu zarządzania populacją bobra • Nowe pozwolenia wodno-prawne dla jazów na Kanale Łasica • Monitoring i promocja projektu

Obszary działań technicznych

Działania techniczne

Struktura własności gruntów KPN

Zaawansowanie wykupów gruntów • Zaplanowano do wykupienia ok. 125 ha łąk • Do dzisiaj wykupiono ok. 89 ha, co stanowi 72% zaplanowanej powierzchni • Średnia cena za 1 m 2 6, 4 zł

Numeryczny model terenu (metoda Lidar, nalot – październik 2014) http: //www. kampinoskiebagna. pl/ uploads/mapa_lidar. html

Modelowanie hydrologiczne

Strategia ochrony bobrów Stanowiska bobrów. J. Romanowski 2016

Koszenie inicjujące • W projekcie zaplanowano do koszenia inicjującego 56 ha łąk. • W 2015 r. wykoszono 10, 24 ha • W 2016 r. zostanie wykoszonych 24, 81 ha.

Nowe pozwolenia wodnoprawne dla jazów

Monitoring przyrodniczy • Monitoring stanów wód powierzchniowych w głównych kanałach • Monitoring stanów wód podziemnych • Monitoring siedlisk • Monitoring ptaków • Monitoring ryb

Działania promocyjne Spotkania konsultacyjne z mieszkańcami i samorządami, Udział w festynach, konferencjach, Wydawnictwa, Strona internetowa pl

Dziękuję za uwagę