Dou Akdeniz niversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yksek Okulu
Doğu Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar ve Teknoloji Yüksek Okulu Bilgisayara Giriş BTEP 103 KONU#3 DÜNYA ÇAPINDA AĞ
Öğrenme Hedefleri 1. 2. 3. 4. 5. 2 İnternetin gelişimini tanımlamak ve nasıl çalıştığını açıklamak, Farklı bireylerin, şirketlerin ve kuruluşların internet ortaklıklarıyla ilgili amaçlarını öğrenmek, İnternette etkili bilgi arama yöntemlerini anlamak ve alıntıları düzün ifade etmeyi öğrenmek E-postaya ek olarak, internet üzerinden iletişim kurmak için çeşitli yolları listelemek Web üzerinde yapılabilir birçok yararlı faaliyetleri listelemek
Genel Bakış Bu ünite tamamlandığında aşağıdaki yeterliliklere sahip olacaksınız: 3 • İnternetin oluşumunu öğrenmek • İnternet topluluğunu anlamak • İnternete bağlanmak için kullanılan farklı seçenekleri öğrenmek • İnternette arama yöntemlerini kullanmak • İnternet üzerinden kullanılan uygulamalarını öğrenmek • İnternet kullanımı için geçereli toplumsal konuları öğrenmek mevcut internet
İnternetin Oluşumu Internet 4 Tüm dünyada milyonlarca bilgisayarı birbirine bağlayan en büyük ve en tanınmış bilgisayar ağı olarak tanımlanır. Internet, insanların her geçen gün gittikçe artan "üretilen bilgiyi saklama/paylaşma ve ona kolayca ulaşma" istekleri sonrasında ortaya çıkmış bir teknolojidir. Bu teknoloji yardımıyla pek çok alandaki bilgilere insanlar kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde erişebilmektedir. İnternet’i bu haliyle bir bilgi denizine, ya da büyükçe bir kütüphaneye benzetebiliriz.
İnternetin Oluşumu Ø ARPANET ve Internet 2 • ARPANET Ø Advanced Resarch Projects Agency Network (ileri araştırma projeleri ajansı bilgisayar ağı) internetin atasıdır. Ø İlk olarak 1969 yılında geliştirilmiştir Başlangıçta dört süper bigisayarı bağladı. Sonunda bugünün internetine dönüştü. Ø Ø • Dünya Çapında Ağ (W W W) Ø İnternet üzerindeki mevcut web sayfalarının tümüdür. Ø 1989 yılında Tim Berners-Lee tarafından önerilmiştir Ø Başlangıçta yalnızca metin tabanlı içerikleri göstermekteydi, 1993 yılında Mozaik tarayıcıların kullanılmasıyla birlikte grafiksel içerikleride göstermiştir. 5
İnternetin Oluşumu Ø Web 2. 0 6 • Web 2. 0 ilk olarak kullanıldığında, sosyal ağ sitelerini; blog ve vikileri temsil ediyordu. Dünya çapında ağ ve internet herhangi bir kişi, kurum, işletme ve kuruluşa ait değildir. • Tipik haberleşme şirketleri tarafından sahip olunan internet omurgası internetin altyapısını oluşturmuştur. • Internet 2 o Araştırmacıların, eğitimcilerin, teknoloji liderlerinin ve uluslar arası toplum araştırmacıları konsorsiyumu. o İnternet teknolojilerinin geliştirilmesine adanamış devrimci olarak adlandırılabilir. o Araştırma ve geliştirme araçları hız odaklı olarak arttırılmıştır.
İnternetin Oluşumu 7
İnternetin Oluşumu Günümüzdeki İnternet Toplulukları • Kullanıcılar İnterneti kullanan kişiler İnternet Servis Sağlayıcıları (ISS) • Genellikle bir ücret karşılığında internet erişimi sağlar. • Daha çok iletişim ve medya şirketlerini içermektedir. 8
İnternetin Oluşumu İnternet İçerik Sağlayıcıları Kişiler veya organizasyonlar internet içeriği sağlayabilir. İşletmeler, kar amacı gütmeyen kuruluşlar, eğitim kurumları ve bireyler. • • Ø Uygulama Servis Sağlayıcıları ve Web Hizmetleri Şirketler genellikle web tabanlı yazılım hizmetlerini internet üzerinden yönetir ve dağıtır. Genellikle ücret tabanlı iş yazılımları. • • 9
İnternetin Oluşumu Web Hizmetleri • Bir web sayfasına eklenen ve kendine yeten iş uygulamaları, son kullanıcılar için özel hizmetler sunmaktadır. Ör: Fed. Ex Quick. Ship Web service Altyapı Şirketleri • İnternetin sahibi veya internetin fiziksel yapısını işleten şirketler. • Konvansiyonel ve cep telefonu şirketleri, kablo şirketleri ve uydu internet sağlayıcıları. Ø Donanım ve Yazılım Şirketleri • İnternet ve web ile birlikte kullanılan donanım ve yazılımı sağlayan şirketlerdir. 10
İnternet Kurulumu Bağlantı Çeşitleri ve İnternet Erişimi Bilgisayarınızın internete bağlanabilmesi için erişiminizin olması ger Günümüzde en çok kullanılan bağlantı türü broadband’tır. 11
İnternet Kurulumu • • Doğrudan Bağlantılar Cihaz sürekli internete bağlıdır. İnternete erişmek için bir tarayıcı kullanılmalıdır. Ör: Internet Explorer, Chrome veya Firefox. Doğrudan bağlantılar genellikle geniş bantır, birçok web faaliyeti için yüksek hız gerekmektedir. Herzaman internete bağlı olunduğundan dolayı bilgisayarınızı korsanlara karşı korumak önemlidir. 12
İnternet Kurulumu Konvansiyonel Dial-Up Standart telefon girişine bağlanmış dial-up modem kullanılır. Genellikle ev bilgisayarlarında tercih edilir, broadband’ a ödeme yapmak istemeyen kullanıcılar için uygundur. • Ucuz donanım • Kurulumu ve kullanımı kolay • Yaygın kullanım. • Yavaş bağlantı hızı 13
İnternet Kurulumu Kablolu İnternet Erişimi En yaygın olarak kullanılan ev broadband bağlantısı. Hızlı, 5 -20 Mbps. Bir kablolu modem gerektirir. DSL (Digital Subscriber Line / Dijital Abone Hattı) Sıradan bakır kablolar üzerinden evlere ve ofislere yüksek bant genişliği (broadband) sağlayan bir teknolojidir. DSL'in önemli dezavantajı, adresinize servis sağlayan telefon santarline en fazla 3 mil uzaklıkta oturuyor olmanız gerekmektedir. Ne kadar yakın iseniz bağlantınız o kadar hızlı olur. 14
İnternet Kurulumu Uydu Kırsal alanlar için kullanılabilecek genis bant seçeneğidir. DSL’den daha pahalı ve daha yavaştır. Uydu modem ve alıcı çanak gerektirir. Ø Sabit Kablosuz Ø Uydular yerine radyo iletim kuleleri kullanılır. Ø Tüm alanlarda mevcut değildir. Ø Wi-Fi veya Wi. MAX kullanılır. 15
İnternet Kurulumu • • Fiber Üzerinden Geniş Band (Bo. F) ü Yüksek hızda veri transferi teknolojisinin genel adı olarak tanımlanmaktadır. ü Hızlı, fakat sınırlı alanlarda mevcuttur. ü Özel ağ ekipmanları gerektirir. Kablosuz Mobil üMobil tablet veya cep telefonu aracılığıyla erişim sağlanabilir. üTipik bir veri planı gerektirir. 16
İnternet Kurulumu Wi-Fi Hotspots ( Kablosuz Erişim Noktası) • Yerel kablosuz ağlar (Wi-Fi) • Ücretsiz ve ücretli olanları mevcuttur. 17
İnternette Arama Yapmak • Arama Siteleri ü 18 Bu tür web siteleri kullanıcıların belirli anahtar kelimeleri veya seçilen katagorileri kullanarak ilgili web sayfalarını arama yapmalarına yardımcı olur. ü Genellikle uygun web sayfalarını bulmak, web sayfaları hakkındaki bilgileri içeren bir veritabanı üzerinden mümkündür. Bu nedenle arama motorları kullanılır. ü Birçok arama sitesi (arama motoru) mevcuttur(Google, Bing, Yahoo, Ask. com, vs) ü Gerçek zamanlı (real-time) arama motorları da gelişmektedir üWeb de canlı arama gerçekleştirilebilir. Ör: My. Live. Search
İnternette Arama Yapmak Kelime Aramak Dizin Arama Anahtar kelimeler internette bilgi bulmayı başlatmak için arama kutusuna yazılır. Eşleşen web sayfaları hit olarak adlandırılır. Herhangi bir web sayfası adının üzerine tıkalanarak bu sayfalar görüntülenebilir. İnternette bilgi bulmak için kategoriler secilir. Site Arama Araçları Müzik dosyaları, görüntü dosyaları, haber grupları, haberler, makaleler, haritalar, kişiler, telefon numaraları ve videolar için arama yapılabilir. Google en yaygın olarak kullanılan çok yönlü arama sitelerinden 19 biridir.
Dijital Haberleşme ve E-mail Çevrimiçi (online) İletişim Türleri 20 Anlık mesajlaşma (IM) ve Yazılı/Metin mesajlaşma Anlık Mesajlaşma (IM) Gerçek zamanlı mesaj alışverişi Çevrimiçi kullanıcıları gösterir. Oyun oynamak, görüntülü arama yapmak, dosya veya fotograf paylaşmak için kullanılabilir. Yazılı/Metin Mesajlaşma Genellikle cep telefonu kullanıcıları tarafından tercih edilir Kullanılan kısa mesaj servisi SMS olarak adlandırılır.
Dijital Haberleşme ve E-mail • Sosyal ağ güncellemeleri § § 21 Genellikle mikrobloglama olarak adlandırılır Kullanıcıların yayınladıkları kısa güncellemeler/yazılar Tweet olarak adlandırılır. Günün her anında kullanılabilir. Farklı sosyal paylaşım siteleri üzerinden durum güncelleri yapmak mümkündür.
Dijital Haberleşme ve E-mail Mesaj Forumları Ø 22 Herhangi bir konuyu tartişmaya sunmak, soru sormak veya yorum yapmak için oluşturulan gruplardır. Katılımcılar tüm yazılanları okuyup yorum yapma hakkına sahiptirler. Vo. IP (İnternet Protokolü Üzerinden Ses) İnternet bağlantısı gerektiren sesli arama yapmayı sağlayan hizmettir. Ör: Skype Sabit hatlı telefonlar yerine kullanılabilir İnternet bağlantısı olmadan kullanılamaz Aynı hizmetten yararlananlar ücretsiz görüşme yapabilirler.
Dijital Haberleşme ve E-mail • Web Konferans ve Web Seminerleri • Web Konferans İnternet üzerinden gerçekleştirilen yüz-yüze toplantı (face-to face) Kişisel bir bilgisayar (PC) veya cep telefonu kullanılarak gerçekleştirilebilir Bireyler veya işletmeler tarafından kullanılabilir Görüntülü görüşmeleri destekleyen herhangi bir program kullanılarak ayarlanabilir 23
Dijital Haberleşme ve E-mail Web Konferans 24
Dijital Haberleşme ve E-mail Webinar/Web Seminer • Web üzerinden sunulan seminerlerdir. Ø Katılımcıların soru sorabildiği, sesli katılım sağlayabildiği etkinliklerdir. • Webcast Ø Tamamaen tek yönlü sunum olarak adlandırılabilir. Ø Webcast’ in en önemli özelliği, canlı ortamların demosunun gösterilmesi, power point vb. sunum dosyalarının paylaşılması veya video paylaşımı gibi teknikler kullanılmasıdır. Ø Ø Sosyal Ağlar Ø Ø Sosyal Paylaşım Siteleri Belirli bir topluluk tarafından iletişim kurmak ve bilgi paylaşımı yapmak için kullanılar sitelerdir. 25
Dijital Haberleşme ve E-mail ü Kişilerin kendileri hakkında bilgi paylaşımında bulunduğu en çok kullanılan sosyal paylaşım siteleri Facebook ve Myspace’tir. ü Belirli cografi bölgelerdeki insanları birbirine bağlayabilir ü Siyaset ve iş dünyasından farklı kişiler kullanabilir ü Emniyet ve güvenlik nedenleriyle kullanıcıların kendileri hakkında çok fazla bilgi vermemeleri gerekmektedir ü Paylaşımlarınız farklı kişiler tarafından görüntülebilmektedir ü Paylaşılan/yayınlanan bilgilerin içeriklerine özen gösterilmelidir. 26
Dijital Haberleşme ve E-mail 27
Dijital Haberleşme ve E-mail Online Alışveriş ve Yatırım E-Ticaret Üretilen mal ve hizmetlerin, satış ve dağılımlarının elektronik ortamda yapılmasıdır. Önlemler Tüm E-ticaret faaliyetlerinin güvenilir bir web sunucusu aracılığıyla gerçekleştirildiğinden emin olun (https: //) Mümkün olan bir kredi kartı veya online ödeme hizmetini kullanın. 28
Dijital Haberleşme ve E-mail • Online Alışveriş ve Müzayede – Online Alışveriş – Herhangi bir ürünü internetten satın alma – Ödemeler genellikle kredi kartı veya Pay. Pal gibi online ödeme servisleri aracılığıyla gerçekleştirilir. – Online satışların 2014 yılında 250 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir. 29
Dijital Haberleşme ve E-mail Online. Bankacılık ve Online Yatırım Online Bankacaılık Web üzerinden bankacılılık faaliyetlerinin gerçekleştirilmesidir. (fon aktarımı, fatura ödeme vs. ) Mobil Bankacılık mesaj yolu ve mobil uygulamalarlada birçok bankacılık İşlemini gerçekleştirebilmek mümkün. 30
Dijital Haberleşme ve E-mail Online Eğlence Online Müzik Web üzerinden dinlenilebilir ya da indirilebilir. Online radyo istasyonları dinlenilebilir Canlı müzik dinlenilebilir. Yasal olarak dijital formatta müzik, single veya albüm indirmek için belirli programlar kullanılabilir. 31
Dijital Haberleşme ve E-mail Online TV, Video ve Filimler Online video Web üzerinden indirilebilir veya izlenebilir. Online TV Canlı yayın veya kaydedilmiş TV yayınlarını web üzerinden izleyebilirsiniz. Video -on –demand (Vo. D) Talep üzerine webden film ve televizyon programlarının indirilmesi Internet Protokol Televizyonu (IPTV) İnternet üzerinden TV yayınının aktarılması IPTV olarak adlandırılır. 32
Dijital Haberleşme ve E-mail Online haber, Referans ve Bilgi Haber Televizyon ağları, gazete, dergi ve haber kuruluşlarından bilgi edinen web siteleri. Sürekli olarak güncellenir İstenilen herhangi bir gazeteyi ilgili web sitelerinden bulup online ortanda okumak mümkündür. Genellikle haber arşivleri sitelerde mevcuttur. 33
Dijital Haberleşme ve E-mail Haber Siteleri 34
Dijital Haberleşme ve E-mail Referans Siteler Birçok yararlı bilgiye erişebileceğiniz güncel sitelerdir. Telefon ve adres dizinleri, hava durumu bilgileri, harita bilgileri gibi farkli içerikler hakkında fikir edinmek için kullanılır. 35
Dijital Haberleşme ve E-mail Online Eğitim ve Öğretim Öğrenimi kolaylaştırmak için internet kullanılıyor Günümüzde hızla büyüyen bir uygulama Web tabanlı eğitim olarakta adlandırılmaktadır Bireysel olarak web üzerinden talimatlar verilebilir. Uzaktan Eğitim Öğretim elemanı ve öğrenciler birbirinden farklı yerlerde dersi gerçekleştirebilir. 36
Dijital Haberleşme ve E-mail Online Test/Sınav İnternet üzerinden sınava/teste tabi tutulmak Perfonmansa dayalı testler Genellikle sonuç otomatik olarak değerlendirilir Güvenilebilir ortamlardır 37
Özet İnternetin Oluşumu/Gelişimi İnterneti kurma ve kullanım İnternette bilgi arama yöntemleri Online haberleşme ve E-mail 38
- Slides: 38