Dostpne rda sfinansowania rozwoju firmy Jarosaw Maciej Dohnal

Dostępne źródła sfinansowania rozwoju firmy Jarosław Maciej Dohnal Wydział Działalności Gospodarczej, Urząd Miasta Poznania Poznań, 04. 10. 2011 r.

Wsparcie sektora MSP przez Urząd Miasta Poznania

INFORMACJA, DORADZTWO, SZKOLENIA 1. prowadzenie Punktu Informacji Gospodarczej UMP 2. prowadzenie serwisu internetowego dla MSP pn. „FIRMA” oraz „Internetowej Giełdy Małego Biznesu MSPe-kontakt” 3. prowadzenie bezpłatnych szkoleń i warsztatów 4. finansowanie Poznańskiego Ośrodka Wspierania Przedsiębiorczości - bezpłatne szkolenia i doradztwo dla MSP WSPARCIE W SFERZE FINANSOWEJ 1. poręczenia kredytowe udzielane przez Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych 2. pomoc publiczna dla przedsiębiorców - program zwolnień z podatku od nieruchomości w ramach pomocy de minimis oraz program zwolnień z podatku od nieruchomości w ramach pomocy regionalnej na wspieranie nowych inwestycji lub tworzenie nowych miejsc pracy związanych z nową inwestycją

PROMOCJA Poznańskie Dni Przedsiębiorczości: 1. Forum Gospodarcze Aglomeracji Poznańskiej 2. Targi Przedsiębiorczości 3. Poznańskie Dni Przedsiębiorczości Akademickiej Konkurs o tytuł Poznańskiego Lidera Przedsiębiorczości DZIAŁALNOŚĆ BADAWCZA Obserwatorium Gospodarki i Rynku Pracy Aglomeracji Poznańskiej

WSPARCIE PRZEDSIEBIORCZOŚCI AKADEMICKIEJ Program Wspierania Projektów Innowacyjnych: 1. Wielkopolska Platforma Innowacyjna 2. Międzyuczelniana Sieć Promotorów Przedsiębiorczości Akademickiej 3. program szkoleniowo-doradczy „Pierwszy krok we własny biznes” 4. projekt „Naukowiec w biznesie – staże pracowników naukowych w przedsiębiorstwach” INNOWACJE I WYSOKIE TECHNOLOGIE 1. Wielkopolski Klaster Teleinformatyczny 2. Poznański Park Technologiczno-Przemysłowy

Finansowanie rozwoju MSP

Podstawowe źródła finansowania I. SAMOFINANSOWANIE: środki własne lub zdobyte w wyniku relacji rodzinnych, przyjacielskich, itp. II. FUNDUSZE STRUKTURALNE UNII EUROPEJSKIEJ III. KREDYTY i POŻYCZKI: è leasing è udzielane przez banki i instytucje finansowe è środki wsparcia ze źródeł publicznych: - fundusze pożyczkowe, - fundusze poręczeń kredytowych, - inne, np. kredyt technologiczny (ze środków Unii Europejskiej – PO IG) IV. KAPITAŁ UDZIAŁOWY - inwestorzy zewnętrzni: - Aniołowie Biznesu - Seed Capital - Venture Capital / Private Equity

Wewnętrzne i zewnętrzne źródła finansowania Wewnętrzne: nadwyżka finansowa Ø zysk netto z danego roku obrotowego Ø odpisy amortyzacyjne è środki uzyskane ze sprzedaży posiadanego majątku trwałego i obrotowego è rezerwy tworzone na zapłatę przyszłych zobowiązań è nowe wkłady właścicieli lub udziały wspólników, kolejne emisje akcji, przyjęcie nowych wspólników Zewnętrzne: è kredyt bankowy è leasing è fundusze poręczeń kredytowych è fundusze pożyczkowe è fundusze Private Equity • fundusze wysokiego ryzyka (z ang. Venture Capital) • Anioły Biznesu (z ang. Business Angels) è 9

Podstawowe źródła finansowania – determinanty decyzji o wyborze Wybór optymalnego źródła finansowania determinują: è fazy rozwoju przedsiębiorstwa: I. Seed / Start up II. Rozwój/Wzrost III. Ekspansja IV. Dojrzałość è potrzeby kapitałowe firmy, è sytuacja finansowa firmy, è możliwości i plany rozwojowe firmy, è branża, è wzajemne relacje kosztowe między poszczególnymi źródłami finansowania, è dostępność poszczególnych źródeł finansowania na rynku kapitałowym

Samofinansowanie Własne zasoby: oszczędności i linia w ROR, karty kredytowe, majątek pod zastaw, itd. Zalety: szybkie i łatwe; brak angażowania strony trzeciej Wady: wysokie koszt – odsetki; ryzyko zachwiania finansów osobistych, kapitał może być daleko niewystarczający dla realizacji przedsięwzięcia; Rodzina i przyjaciele: Zalety: może być szybkie; można uzyskać preferencyjne warunki dla długu; początkowo „przyjaźni” inwestorzy Wady: osobiste / emocjonalne komplikacje; inwestorzy mogą ingerować w przedsięwzięcie; kapitał może być daleko niewystarczający dla realizacji przedsięwzięcia

Fundusze strukturalne UE è è è Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego: Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny: Działanie 1. 1 „Rozwój mikroprzedsiębiorstw” Działanie 1. 2 „Rozwój MSP” Europejski Fundusz Społeczny: Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka: Działanie 1. 4 „Wsparcie projektów celowych” Działanie 4. 2 „Wsparcie inwestycji B+R w przedsiębiorstwach” Działanie 4. 4. „Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym” Działanie 6. 1 „Paszport do eksportu” Działanie 8. 1. „Wspieranie działalności gospodarczej w dziedzinie gospodarki elektronicznej” Działanie 8. 2. „Wspieranie wdrażania elektronicznego typu B 2 B” Europejski Fundusz Rolny Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Działanie 312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw

WRPO – programy wspierające rozwój firm Wielkopolski Działanie 1. 1 „Rozwój mikroprzedsiębiorstw” – dla firm istniejących max 2 lata na rynku Typy projektów: - wyposażenie niezbędne do prowadzenia i rozwoju działalności gospodarczej lub modernizacja środków produkcji prowadzące do zwiększenia zdolności inwestycyjnej i poprawy innowacyjności przedsiębiorstwa, - zastosowanie i wykorzystanie technologii informatycznych i komunikacyjnych w procesach zarządzania przedsiębiorstwem, - dywersyfikacja produkcji zakładu poprzez jego rozbudowę celem wprowadzenia nowych dodatkowych produktów/usług, - zasadnicza zmiana dotycząca procesu produkcyjnego istniejącego zakładu, rozbudowa przedsiębiorstwa (produkcyjnego/ usługowego), - budowa lub modernizacja instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii oraz ograniczaniu ilości substancji szkodliwych dla środowiska

WRPO – programy wspierające rozwój firm Wielkopolski Działanie 1. 2 „Wsparcie rozwoju MSP” – dla firm istniejących powyżej 2 lata na rynku Typy projektów: - budowa, rozbudowa, przebudowa przedsiębiorstwa produkcyjno/usługowego, - dywersyfikacja produkcji zakładu poprzez wprowadzenie nowych, dodatkowych produktów/usług, - zasadnicza zmiana dotycząca procesu produkcyjnego istniejącego zakładu, - inwestycje w środki trwałe związane z działalnością B+R w przedsiębiorstwach (wartość projektu do 200 000 PLN), - projekty w zakresie racjonalizacji gospodarki zasobami i odpadami, - projekty w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, - projekty w zakresie wdrażania najlepszych dostępnych technik

PO IG - programy wspierające innowacyjność przedsiębiorców Wsparcie projektów celowych (1. 4 PO IG) Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R (4. 1 PO IG) Stymulowanie działalności B+R przedsiębiorstw oraz wsparcie w zakresie wzornictwa przemysłowego (4. 2 PO IG) • Wsparcie badań przemysłowych i prac rozwojowych • Wsparcie wdrożenia wyników badań przemysłowych i prac rozwojowych. • Wsparcie na zwiększanie potencjału badawczo-rozwojowego, z przeznaczeniem na rozwój działalności B+R oraz wsparcie w zakresie wzornictwa z przeznaczeniem na opracowanie wzoru przemysłowego lub użytkowego i wdrożenie go do produkcji. Kredyt technologiczny (4. 3 PO IG) • Kredyt technologiczny na zakup, wdrożenie i uruchomienie nowej technologii. Nowe inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym (4. 4 PO IG) • Wsparcie na inwestycje o wysokim potencjale innowacyjnym z przeznaczeniem na nabycie i wdrożenie rozwiązań technologicznych.

Kredyty i pożyczki - rodzaje Rodzaje kredytów dla przedsiębiorstw: Kredyty obrotowe – kredyty przeznaczone na finansowanie bieżącej działalności, w przypadku pojawienia się tymczasowych problemów finansowych przedsiębiorstwa. Udzielane są na krótki okres, zwykle do 12 miesięcy, z szansą ich odnowienia. Kredyty celowe - to kredyty, których celem jest zakup środka trwałego pod jego zastaw. Zwykle przedmiotem tego kredytu są: środki transportu, maszyny, urządzenia itp. Kredyty inwestycyjne – kredyty przeznaczane na duże przedsięwzięcia inwestycyjne

Kredyty i pożyczki – zalety i wady Zalety: è podnoszą rentowność kapitałów własnych, è dla firm ze zdolnością kredytową mogą być stabilnym źródłem finansowania działalności, è łatwy do ustalenia koszt, è łatwe do pozyskania Wady: è niedostępne dla młodych przedsiębiorstw nie posiadających zdolności kredytowej, è wymagają posiadania zabezpieczenia, è wymagają wykorzystania zgodnie z przeznaczeniem, è wymagają bieżącej obsługi i zwrotu, è są „drogie”

Fundusze pożyczkowe è w Polsce działa ok. 80 funduszy regionalnych - ich liczba i wartość środków szybko rośnie – dokapitalizowanie z UE è wyspecjalizowane w finansowaniu MSP è uproszczone procedury è warunki finansowe (oprocentowanie, prowizje) niższe niż w bankach, choć to niestety może ulec zmianie

Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości - - - fundusz pożyczkowy: Wielkopolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (info: www. warp. org. pl) pożyczka stanowi uzupełnienie środków własnych Pożyczkobiorcy przeznaczonych na finansowanie projektu (środki własne nie mogą pochodzić z innych zwrotnych źródeł finansowania, np. innych pożyczek, kredytów, leasingów, itp. ), kwota pożyczki na każdy projekt może wynosić od 10. 000 zł do 300. 000 zł, pożyczka jest udzielana maksymalnie na okres 60 miesięcy, maksymalny okres karencji w spłacie kapitału wynosi 6 miesięcy, przedsiębiorca w momencie składania wniosku nie musi mieć zarejestrowanej firmy, a także nie musi osiągać zysku ani nie musi przedstawiać biznesplanu, by zgłosić się po pożyczkę, pożyczkę można wydać m. in. na: zakup, budowę lub modernizację obiektów produkcyjno–usługowo–handlowych, tworzenie nowych miejsc pracy, wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, zakup wyposażenia, maszyn, urządzeń, aparatury, zakup środków transportu bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia.

Fundusze poręczeń kredytowych è niedoceniona lecz ważna forma wsparcia finansowego dla początkujących: n n Pozwala pokonać „zaklęty krąg” braku zdolności kredytowej na starcie Buduje pozytywną historię kredytową przedsiębiorcy, è Krajowy Fundusz Poręczeń Kredytowych BGK, è istnieje kilkadziesiąt funduszy regionalnych i lokalnych, è przedsiębiorcy działający krócej niż 2 lata mogą w trybie uproszczonym uzyskać poręczenie n do 50% wartości zaciągniętego kredytu n do 50 tys. Euro

Poznański Fundusz Poręczeń Kredytowych è spółka Miasta Poznania, Banku PKO BP S. A. oraz Banku Gospodarstwa Krajowego S. A. è w 2005 r. - dokapitalizowanie Funduszu ze środków UE w wysokości 10 mln zł, obecnie kapitał na poziomie ok. 14 mln zł è działania na rynku usług finansowych: è udzielanie poręczeń i gwarancji, è doradztwo finansowe i szkolenia dla przedsiębiorców, è pomoc doradcza dla przedsiębiorstw i samorządów è na koniec 2010 r. fundusz udzielił 462 aktywne poręczenia na kwotę blisko 42, 5 mln zł.

Aniołowie biznesu – Business Angels … zamożne i w większości posiadające duże doświadczenie biznesowe osoby prywatne, które osiągnęły już sukces w biznesie i posiadają wolne środki finansowe, które są gotowe zainwestować w nowe przedsięwzięcia we wczesnej fazie rozwoju. Zalety: è oprócz kapitału dostarczają biznesowe porady i konsultacje, udostępniają swoje kontakty biznesowe è z reguły warunki inwestycyjne mniej restrykcyjne aniżeli w przypadku funduszy Seed i Venture Capital è pełnią rolę aktywnego inwestora wspierającego bieżącą działalność Wady: è ograniczone fundusze na inwestycje? è trudno znaleźć zainteresowanego Anioła è ryzyko długiego procesu pozyskiwania

Fundusze Seed i Venture Capital Fundusze seed capital – czyli po polsku zalążkowe – wspierają inicjatywy biznesowe w bardzo wczesnym stadium rozwoju lub start-upy. Z tego względu są to inwestycje o podwyższonym ryzyku dające perspektywę bardzo wysokiej stopy zwrotu. Z założenia finansowanie seed capital służy pokryciu kosztów początkowych etapów rozwoju firmy. Chodzi tu głównie o wydatki prawne, szczegółową analizę rynku, rozwój produktu i budowę kanałów dystrybucji. W dosłownym tłumaczeniu venture capital to kapitał ryzyka lub kapitał. . . przygody. Choć każdy biznes wiąże się z ryzykiem straty, a przy inwestycjach typu VC stopień ten jest nieco niższy niż przy inwestycjach zalążkowych, choć nadal ponadprzeciętny. Inwestor wspiera firmę, która jakiś czas funkcjonuje już na rynku i może wykazać się pewnymi osiągnięciami, ale potrzebuje zastrzyku pieniędzy na dalszy rozwój. Implikuje to zarazem oczekiwania inwestorów ponadprzeciętnego zysku.

Fundusze inwestycyjne – zalety i wady Zalety: è możliwość realizacji bardzo ryzykownych przedsięwzięć bez stosownych zabezpieczeń è finansowanie kapitałem własnym poprawia płynność nowego przedsiębiorstwa è niskie koszty pozyskania kapitału è pomoc doświadczonych pracowników funduszu venture capital w zarządzaniu è poprawa wizerunku firmy è dyskrecja odnośnie planów strategicznych firmy Wady: è bardzo drogie źródło kapitału è brak możliwości transferu branżowego know – how è czasowe zaangażowanie kapitału wysokiego ryzyka è ryzyko przejęcia kontroli nad firmą przez podmiot nie zainteresowany realizacją dotychczasowej strategii è restrykcyjne warunki inwestycyjne

Warto zapamiętać! Wydział Działalności Gospodarczej Urząd Miasta Poznania Poznań, ul. Matejki 50 sala 7, parter - informacja z zakresu ewidencji dział. gosp. , informacja gospodarcza tel. : (61) 878 -4956 e-mail: dg@um. poznan. pl poniedziałek: 7. 30 - 17. 00 wtorek - piątek: 7. 30 - 15. 30 www. poznan. pl/msp

Jarosław Maciej Dohnal jaroslaw_dohnal@um. poznan. pl