DOSTOSOWANIE EFEKTW KIERUNKOWYCH STUDIW DO CHARAKTERYSTYK PRK Szczecin

DOSTOSOWANIE EFEKTÓW KIERUNKOWYCH STUDIÓW DO CHARAKTERYSTYK PRK Szczecin, 11 grudnia 2018 r.

WYMOGI USTAWOWE Program studiów określa: „efekty uczenia się, o których mowa w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji z uwzględnieniem uniwersalnych charakterystyk pierwszego stopnia określonych w tej ustawie oraz charakterystyk drugiego stopnia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 tej ustawy” (art. 67 ust. 1 pkt. 1 ustawy Po. SWi. N) 2

CO TO JEST PRK? PRK to „opis ośmiu wyodrębnionych w Polsce poziomów kwalifikacji odpowiadających odpowiednim poziomom europejskich ram kwalifikacji (…), sformułowany za pomocą ogólnych charakterystyk efektów uczenia się dla kwalifikacji na poszczególnych poziomach, ujętych w kategoriach wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych”. 3

POZIOM PRK Poziom PRK to zakres i stopień złożoności wymaganych efektów uczenia się dla kwalifikacji danego poziomu, sformułowany za pomocą ogólnych charakterystyk efektów uczenia się (definicja ustawowa). W przypadku studiów wyższych należy brać pod uwagę: - poziom 6 PRK dla studiów pierwszego stopnia, - poziom 7 PRK dla studiów drugiego stopnia i jednolitych studiów magisterskich 4

CHARAKTERYSTYKI PRK W ustawie Po. SWi. N jest mowa o dwóch rodzajach charakterystyk: 1) uniwersalnych charakterystykach pierwszego stopnia (określa je ustawa o ZSK) 2) charakterystykach drugiego stopnia (określa je rozporządzenie). De facto uniwersalne charakterystyki zostały uwzględnione w treści charakterystyk drugiego stopnia. Wystarczy więc efekty kierunkowe odnieść do charakterystyk z rozporządzenia. 5

CO OZNACZAJĄ POSZCZEGÓLNE LITERY W KODZIE Do każdej z charakterystyk przypisany jest kod: P – poziom PRK U – uniwersalne charakterystyki S – charakterystyka typowa dla kwalifikacji uzyskanych w ramach szkolnictwa wyższego W – wiedza U – umiejętności K – kompetencje społeczne 6

CHARAKTERYSTYKI UNIWERSALNE Charakterystyki uniwersalne mają ogólnikowy charakter. Dzielą się one na 3 kategorie: wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne. 7

UNIWERSALNE CHARAKTERYSTYKI I stopnia poziom 6 (wg ustawy) WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI KOMPETENCJE SPOŁECZNE ZNA I ROZUMIE POTRAFI JEST GOTÓW DO: P 6 U_W w zaawansowanym stopniu – fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi różnorodne, złożone uwarunkowania prowadzonej działalności P 6 U_U innowacyjnie wykonywać zadania oraz rozwiązywać złożone i nietypowe problemy w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie komunikować się z otoczeniem, uzasadniać swoje stanowisko P 6 U_K kultywowania i upowszechniania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i poza nim samodzielnego podejmowania decyzji, krytycznej oceny działań własnych, działań zespołów, którymi kieruje, i organizacji, w których uczestniczy, przyjmowania odpowiedzialności za skutki tych działań 8

UNIWERSALNE CHARAKTERYSTYKI I stopnia poziom 7 (wg ustawy) WIEDZA UMIEJĘTNOŚCI KOMPETENCJE SPOŁECZNE ZNA I ROZUMIE POTRAFI JEST GOTÓW DO: P 7 U_W w pogłębionym stopniu wybrane fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi, także w powiązaniu z innymi dziedzinami różnorodne, złożone uwarunkowania i aksjologiczny kontekst prowadzonej działalności P 7 U_U wykonywać zadania oraz formułować i rozwiązywać problemy, z wykorzystaniem nowej wiedzy, także z innych dziedzin samodzielnie planować własne uczenie się przez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakresie komunikować się ze zróżnicowanymi kręgami odbiorców, odpowiednio uzasadniać stanowiska P 7 U_K tworzenia i rozwijania wzorów właściwego postępowania w środowisku pracy i życia podejmowania inicjatyw, krytycznej oceny siebie oraz zespołów i organizacji w których uczestniczy przewodzenia grupie i ponoszenia odpowiedzialności za nią 9

CHARAKTERYSTYKI DRUGIEGO STOPNIA PRK DLA POZIOMÓW 6 - 7 (wg rozporządzenia) Charakterystyki drugiego stopnia, tak samo jak uniwersalne, dzielą się na 3 kategorie: wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne. W odróżnieniu jednak od charakterystyk uniwersalnych każda z tych kategorii dzieli się dodatkowo na podkategorie (kategorie opisowe): 10

CHARAKTERYSTYKI c. d. zakres i głębia (WG) WIEDZA kontekst (WK) UMIEJĘTNOŚCI KOMPETENCJE SPOŁECZNE wykorzystanie wiedzy (UW) komunikowanie się (UK) organizacja pracy (UO) uczenie się (UU) ocena wiedzy (KK) odpowiedzialność (KO) rola zawodowa (KR) 11

PROGRESJA WYMAGAŃ Zapisy odnoszące się do poszczególnych podkategorii (kategorii opisowych) są rozwijane na kolejnych poziomach i stanowią odrębne „wiązki”. W ramach poszczególnych „wiązek” występują szeregi określeń wskazujących na progresję wymagań w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji np. : proste niezbyt złożone umiarkowanie złożone pod bezpośrednim kierunkiem pod kierunkiem w części samodzielnie 12

PRZYKŁADY CHARAKTERYSTYK POZIOM 7 KATEGORIE Wiedza: absolwent zna i rozumie KATEGORIE OPISOWE Zakres i głębia / kompletność perspektywy poznawczej i zależności KOD Poziom 7 P 7 S_WG w pogłębionym stopniu – wybrane fakty, obiekty i zjawiska oraz dotyczące ich metody i teorie wyjaśniające złożone zależności miedzy nimi, stanowiące zaawansowaną wiedzę ogólną z zakresu dyscyplin naukowych lub artystycznych tworzących podstawy teoretyczne, uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę obejmującą kluczowe zagadnienia oraz wybrane zagadnienia z zakresu zaawansowanej wiedzy szczegółowej – właściwe dla programu studiów, a w przypadku studiów o profilu praktycznym – również zastosowanie praktyczne tej wiedzy w działalności zawodowej związanej z ich kierunkiem P 7 S_WK ekonomiczne, prawne, etyczne i inne uwarunkowania różnych rodzajów działalności zawodowej związanej z kierunkiem studiów, w tym zasady ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego 13

Przykłady charakterystyk c. d. KATEGORIE Umiejętności: absolwent potrafi KATEGORIE OPISOWE KOD Poziom 7 Wykorzystanie wiedzy / rozwiązywane problemy i wykonywane zadania P 7 S_UW wykorzystywać posiadaną wiedzę – formułować i rozwiązywać złożone i nietypowe problemy i innowacyjnie wykonywać zadania w nieprzewidywalnych warunkach przez: -właściwy dobór źródeł oraz informacji z nich pochodzących, dokonywanie oceny, krytycznej analizy, syntezy oraz twórczej interpretacji i prezentacji tych informacji, -dobór oraz stosowanie właściwych metod i narzędzi, w tym zaawansowanych technik informacyjno-komunikacyjnych, -przystosowanie działających lub opracowanie nowych metod i narzędzi Komunikowanie się / odbieranie i tworzenie wypowiedzi, upowszechnianie wiedzy w środowisku naukowym i posługiwanie się językiem obcym P 7 S_UK komunikować się na tematy specjalistyczne ze zróżnicowanymi kręgami odbiorców 14

Przykłady charakterystyk c. d. KATEGORIE OPISOWE KOD Poziom 7 Umiejętności: absolwent potrafi Organizacja pracy / planowanie i praca zespołowa P 7 S_UO kierować pracą zespołu Uczenie się / planowanie własnego rozwoju innych osób P 7 S_UU samodzielnie planować i realizować własne uczenie się przez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakresie 15

Przykłady charakterystyk c. d. KATEGORIE Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do KATEGORIE OPISOWE KOD Poziom 7 Oceny / krytyczne podejście P 7 S_KK krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści Odpowiedzialności / wypełnianie zobowiązań społecznych i działanie na rzecz interesu publicznego P 7 S_KO wypełniania zobowiązań społecznych, inspirowania i organizowania działalności na rzecz środowiska społecznego Rola zawodowa / niezależność i rozwój etosu P 7 S_KR odpowiedzialnego pełnienia ról zawodowych z uwzględnieniem zmieniających się potrzeb społecznych w tym: -rozwijania dorobku zawodu, -podtrzymywania etosu zawodu, -przestrzegania i rozwijania zasad etyki zawodowej oraz działania na rzecz przestrzegania tych zasad 16

Jakie są różnice między efektami KRK a charakterystykami PRK? Charakterystyki są sformułowane na wyższym poziomie ogólności. 2) Nie ma charakterystyk dla obszarów (lub dziedzin). Wyjątkiem są charakterystyki dla dziedziny sztuki i dla kompetencji inżynierskich. 3) Niektóre z efektów KRK z kategorii kompetencje znalazły się w kategorii umiejętności charakterystyk: - praca indywidualna oraz zespołowa, współdziałanie w ramach prac zespołowych UO, - samodzielne planowanie i realizowanie własnego uczenia się przez całe życie (ukierunkowanie innych) UU. 4) Charakterystyki PRK w kategorii kompetencje społeczne wyraźniej akcentują postawę gotowości do …. (oceny, odpowiedzialności, wypełniania zobowiązań). 1) 17

Co się zmieni w dotychczasowej dokumentacji programu? Przede wszystkim zostanie zmieniona tabela z opisem zakładanych efektów kształcenia. Nowa tabela będzie nosiła tytuł: Tabela efektów uczenia się z odniesieniem do charakterystyk drugiego stopnia PRK Symbol kierunkowych efektów uczenia się Opis zakładanych efektów uczenia się Absolwent studiów ……………stopnia Odniesienie do charakterystyk drugiego stopnia PRK poziom ……. 18

Jak należy zmienić dotychczasowe efekty kierunkowe? Możliwe są dwa sposoby postępowania: 1) opracowanie nowych efektów kierunkowych i odniesienie ich do charakterystyk PRK, 2) modyfikacja dotychczasowych efektów kierunkowych w zakresie wymuszonym koniecznością dostosowania do PRK 19

WAŻNE: Nowe efekty kierunkowe muszą uwzględniać wszystkie charakterystyki drugiego stopnia PRK właściwe dla danego poziomu. Absolwent bowiem musi uzyskać kwalifikację PEŁNĄ. 20

Jakie są różnice między poprzednimi charakterystykami PRK a nowymi? Obecne charakterystyki PRK zostały poszerzone o nowe oraz zostały wprowadzone w kilku przypadkach charakterystyki dla poszczególnych profili. 2) Zostały zniesione charakterystyki dla obszarów (wyjątkiem jest dziedzina sztuki). Poniżej zostaną wymienione różnice w treści charakterystyk poprzez wskazanie wyłącznie nowych treści (kolor czerwony). 1) 21

CHARAKTERYSTYKI POZIOM 6 KATEGORIE Wiedza: absolwent zna i rozumie KATEGORIE OPISOWE Zakres i głębia / kompletność perspektywy poznawczej i zależności KOD Poziom 6 P 6 S_WG w zaawansowanym stopniu – wybrane fakty, obiekty i zjawiska oraz dotyczące ich metody i teorie …… oraz wybrane zagadnienia z zakresu wiedzy szczegółowej – właściwe dla programu studiów, a w przypadku studiów o profilu praktycznym – również zastosowanie praktyczne tej wiedzy w działalności zawodowej związanej z ich kierunkiem P 6 S_WK podstawowe ekonomiczne, prawne, etyczne i inne uwarunkowania różnych rodzajów działalności zawodowej związanej z kierunkiem studiów, w tym podstawowe pojęcia i zasady z zakresu zasady ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego podstawowe zasady tworzenia i rozwoju różnych form przedsiębiorczości 22

Charakterystyki c. d. KATEGORIE Umiejętności: absolwent potrafi KATEGORIE OPISOWE KOD Poziom 6 Wykorzystanie wiedzy / rozwiązywane problemy i wykonywane zadania P 6 S_UW wykorzystywać posiadaną wiedzę – formułować i rozwiązywać problemy oraz wykonywać zadania typowe dla działalności zawodowej związanej z kierunkiem studiów – w przypadku studiów o profilu praktycznym Komunikowanie się / odbieranie i tworzenie wypowiedzi, upowszechnianie wiedzy w środowisku naukowym i posługiwanie się językiem obcym P 6 S_UK komunikować się z otoczeniem z użyciem specjalistycznej terminologii 23

Charakterystyki c. d. KATEGORIE OPISOWE KOD Umiejętności: absolwent potrafi Organizacja pracy / planowanie i praca zespołowa P 6 S_UO KATEGORIE OPISOWE KOD Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do Oceny / krytyczne podejście P 6 S_KK Poziom 6 współdziałać z innymi osobami w ramach prac zespołowych (także o charakterze interdyscyplinarnym) Poziom 6 krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem problemu 24

CHARAKTERYSTYKI POZIOM 7 KATEGORIE Wiedza: absolwent zna i rozumie KATEGORIE OPISOWE Zakres i głębia / kompletność perspektywy poznawczej i zależności KOD Poziom 7 P 7 S_WG w pogłębionym stopniu – wybrane faktu, obiekty i zjawiska oraz dotyczące ich metody i teorie …… oraz wybrane zagadnienia z zakresu zaawansowanej wiedzy szczegółowej – właściwe dla programu studiów, a w przypadku studiów o profilu praktycznym – również zastosowanie praktyczne tej wiedzy w działalności zawodowej związanej z ich kierunkiem główne tendencje rozwojowe dyscyplin naukowych lub artystycznych, do których jest przyporządkowany kierunek studiów – w przypadku studiów o profilu ogólnoakademickim P 7 S_WK ekonomiczne, prawne, etyczne i inne uwarunkowania różnych rodzajów działalności zawodowej związanej z kierunkiem studiów, w tym zasady ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego podstawowe zasady tworzenia i rozwoju różnych form przedsiębiorczości 25

Charakterystyki c. d. KATEGORIE Umiejętności: absolwent potrafi KATEGORIE OPISOWE Wykorzystanie wiedzy / rozwiązywane problemy i wykonywane zadania KOD Poziom 7 P 7 S_UW wykorzystywać posiadaną wiedzę – formułować i rozwiązywać problemy oraz wykonywać zadania typowe dla działalności zawodowej związanej z kierunkiem studiów o profilu praktycznym formułować i testować hipotezy związane z prostymi problemami badawczymi - w przypadku studiów o profilu ogólnoakademickim formułować i testować hipotezy związane z prostymi problemami wdrożeniowymi – w przypadku studiów o profilu praktycznym Umiejętności: absolwent potrafi Organizacja pracy / planowanie i praca zespołowa P 7 S_UO współdziałać z innymi osobami w ramach prac zespołowych i podejmować wiodącą rolę w zespołach Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do Oceny / krytyczne podejście P 7 S_KK krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści Uznawanie znaczenia wiedzy …… praktycznych oraz zasięganie opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem problemu 26

PRZYKŁAD AUTENTYCZNEGO OPISU EFEKTÓW JEDNEGO Z KIERUNKÓW Symbol efektów Opis zakładanych efektów Odniesienie do KRK Odniesienie do charakterystyk WIEDZA K_W 01 zna molekularne podstawy funkcjonowania organizmów żywych P 1 A_W 04 P 6 S_WG K_W 13 wymienia i opisuje zasady bhp w zawodzie biologa P 1 A_W 09 P 6 S_WK UMIEJĘTNOŚCI K_U 01 potrafi wybrać i zastosować odpowiednie metody i techniki stosowane w badaniach biologicznych P 1 A_U 01 P 6 S_UW K_U 11 dokonuje syntetycznych analiz danych … P 1 A_U 07 P 6 S_UW KOMPETENCJE SPOŁECZNE K_K 04 w ocenie pracy własnej zachowuje postawę rzeczowa i krytyczną P 1 A_K 03 P 6 S_KK K_K 03 potrafi pracować indywidualnie i w zespole, umie współdziałać P 1 A_K 02 P 6 S_UO 27

KONSULTACJE Projekt kierunkowych efektów uczenia się Zespoły Kierunków mogą wstępnie konsultować przesyłając je na e-mail: alina. hutnikiewicz@usz. edu. pl 28

PRZEPISY DOTYCZĄCE PRK 1. Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji ze zmianami (tekst jednolity z 25 X 2018 Dz. U. 2018 poz. 2153) 2. Rozporządzenie MNi. SW z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomach 6 -8 Polskiej Ramy Kwalifikacji weszło w życie z dniem 29 XI 2018 r. 29

. Dziękuję za uwagę 30