DNYA SSTEM KURAMI Dnya Sistemi Kuram Immaneul Wallerstein

DÜNYA SİSTEMİ KURAMI

Dünya Sistemi Kuramı • Immaneul Wallerstein • Dünya Sisteminin şekillenişi: Kapitalizm 17. yüzyılda ortaya çıkan bir dünya sistemi (ekonomisi). Uluslararası ilişkiler bu dünya sistemi tarafından belirleniyor. • Dünya ekonomisinden önce var olan: dünya imparatorlukları. Merkezdeki imparatorlukların çevredeki kaynakları zor yoluyla merkeze aktarması. • Dünya ekonomisi: Kaynakların merkeze piyasa mekanizmalarıyla aktarılması. Sürekli genişleyen sermaye birikimi. (Dünya kapitalizmi) • Ticaret-kar odaklı bir kapitalizm anlayışı: «tarihsel kapitalizm»

Merkez- Çevre- Yarı Çevre

Merkez-Çevre Hiyerarşisi • Buradan doğan –merkez- yarı çevre-çevre hiyerarşisi • Merkez: Dünya ticaretinin egemen aktörleri. Siyasal olarak da belirleyici bir konumdalar. • Çevre: Merkeze bağımlı; politik olarak bağımlı ülkeler • Yarı-Çevre: Merkezin krizlerini ekonomik ve siyasal olarak stabilize etmede kilit konumdalar.

Dünya Sistemi Kuramı ve Ulus. Örgütler • Uluslararası Örgütler, dünya sisteminin dönüşümünü yansıtır • Örgütler arasındaki ilişkiler ve örgüt içi ilişkiler çevre-merkez hiyerarşisini yansıtır.

Dünya Sistemi Kuramı ve NATO • NATO merkez ülkelerin önderliğinde kurulan bir örgüt • Türkiye «yarı çevre» bir ülke olarak buna dahil oluyor.