DLLENME Erkek gametle dii gametin birlemesine dllenme ad
• DÖLLENME • Erkek gametle dişi gametin birleşmesine döllenme adı verilir. • Erkek gametofit (polen tanesi) 2 gamet (sperma) taşıdığı halde , dişi gametofit (embriyo kesesi) yalnız bir yumurta hücresine sahiptir.
• Erkek ve dişi gametlerin birleşmesi için önce stigma üzerine gelen polenlerin çimlenerek polen tüpünü oluşturması gerekir. Bu olaya polen çimlenmesi denir. Polen stigmanın nemli yüzeyine yapışır ve buradan sıvı alarak şişer.
• Stigma ve stilusun morfolojisi çiçekler arasında oldukça farklılıklar gösterir. • Stigma polenleri yakalamak için uygun bir yüzeye sahiptir ve polenlerin şişmesi , enzim aktivitesi ve çimlenmeleri için gerekli sıvıyı onlara sağlar. Stigmalar nemli stigma ve kuru stigma olarak 2 grupta incelenebilir:
• Polenlerin çimlenmeleri için gerekli olan zaman bitkilere göre değişmektedir. Bu süre bazı bitkilerde sadece birkaç dakikadır. Polen çimlenmesi dış şartlardan çok kolay etkilenmektedir. Polenler genellikle stigma üzerinde çimlenirler.
• Polen çimlendikten sonra polen tüpleri stilusa doğru uzar. Tozlaşma ve döllenme arasındaki zaman polen tüplerinin büyüme hızlarına ve aşmaları gereken mesafeye bağlıdır.
• Stilus yapı bakımından 3 şekilde olur: • Açık stilus: Çoğunlukla monokotillerde görülür. • Kapalı stilus: Çoğunlukla dikotillerde görülür. • Yarı kapalı stilus
• Polen tüpünün tohum taslağına giriş yoluna bağlı olarak döllenme 3 tipe ayrılır:
• Porogami: Polen tüpü tohum taslağına mikropilden girer. Çiçekli bitkilerde en sık görülen tiptir. • Kalazogami. Polen tüpü tohum taslağına kalaza bölgesinden girer. • Mezogami: Polen tüpü tohum taslağına funikulus veya integümentlerden girer.
Polen tüpleri tohum taslağına birkaç bölgeden girebildiği halde embriyo kesesine girişleri yalnız mikropil bölgesinden olur. Polen tüpü sinergit sitoplazmasına iki sperm, vejetatif nukleus ve bir miktar sitoplazma boşaltır. Spermalar pasif olarak sitoplazma akımı ile yumurta ve polar nukleuslara taşınır
• Çift Döllenme Polen tüpü tarafından taşınan 2 sperma nukleusu embriyo kesesinin 2 farklı elementini döller. Bu olay çift döllenme olarak adlandırılır ve yalnız Angiospermlere özgü bir olaydır.
Spermlerden biri yumurta hücresi ile birleşir, diğeri ise polar nukleuslarla veya onların birleşmesi ile oluşan sekonder nukleus ile birleşir. Birinci birleşmeden zigot, ikinci birleşmeden ise primer endosperma nukleusu oluşur. • Sperma+Yumurta Hücresi=Zigot • Sperma+Sekonder nukleus=Primer Endosperma nukleusu
- Slides: 11