DISAHARIDI l Disaharidi Molekule koje se sastoje od
- Slides: 8
DISAHARIDI
l Disaharidi Molekule koje se sastoje od međusobno povezanih dviju molekula monosaharida zovu se disaharidi (lat. di – dva). Disaharidi imaju zajedničku molekulsku formulu, C 12 H 22 O 11. Najrašireniji disaharid u prirodi jest saharoza.
l Dobivanje saharoze U proizvodnji rafiniranog šećera od trske šećer se izbjeljuje, zatim uklanjaju mineralne tvari radi pojačavanja slatkog okusa. Često se ponovno boji. Saharoza je obični, stolni ili konzumni šećer koji se u Europi proizvodi preradbom šećerne repe.
l Građa i struktura saharoze Saharoza nastaje povezivanjem jedne molekule glukoze i jedne molekule fruktoze uz izdvajanje molekule vode. C 6 H 12 O 6 + C 6 H 12 O 6 → C 12 H 22 O 11 + H 2 O glukoza saharoza fruktoza Jedna potječe od molekule glukoze, a druga od molekule fruktoze. Molekula saharoze građena je od dvije monosaharidne jedinice povezane kisikovim atomom.
l Ispitivanje svojstava saharoze Saharoza je pri sobnoj temperaturi bijela kristalna tvar lako topljiva u vodi (A). A B C D zagrijavanje saharoze Tali se pri 160 ºC (B). Daljnjim zagrijavanjem prelazi u karamel (C) te konačno pougljeni ili karbonizira (D).
l Hidroliza saharoze Hidrolizom molekule saharoze u zakiseljenoj otopini nastaje jedna molekula glukoze i jedna molekula fruktoze: C 12 H 22 O 11(s) + H 2 O(l) saharoza kiselina C 6 H 12 O 6(aq) + C 6 H 12 O 6(aq) glukoza fruktoza Dobivena smjesa glukoze i fruktoze daje pozitivnu reakciju s Trommerovim i Fehlingovim reagensom.
l Ostali disaharidi Laktoza nastaje povezivanjem jedne molekule glukoze i jedne molekule galaktoze. Nalazi se u mlijeku sisavaca pa se zove i mliječni šećer. Maltoza se naziva još i slad. Dobiva razgradnjom škroba. Molekula maltoze građena je od dviju povezanih molekula glukoze.
• Provjeri znanje 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Od koliko su molekula monosaharida građeni oligosaharidi? Što je zajedničko saharozi i laktozi? Koji su produkti hidrolize saharoze u zakiseljenoj otopini? Hoće li se u organizmu brže razgraditi saharoza ili glukoza? Objasni odgovor. Što je laktoza i koja su njezina svojstva? Koji se ugljikohidrati nalaze u sastavu meda? Daje li saharoza pozitivnu reakciju s Trommerovim i Fehlingovim reagensom?
