Digitalizacja zbiorw audiowizualnych aspekty technologiczne i uytkowe Warszawa

Digitalizacja zbiorów audiowizualnych aspekty technologiczne i użytkowe Warszawa 2006 r.

źródło: www. amianet. org/publication/resources/guidelines/Wheeler. Video. pdf

Nośniki audiowizualne • • Taśma filmowa Nośniki mechanicznego zapisu dźwięku Nośniki magnetyczne Dyski optyczne

Właściwe zabezpieczenie oryginałów (indywidualne podejście do każdego rodzaju nośnika) • Przechowywanie w odpowiednich, stabilnych, rekomendowanych dla danego nośnika warunkach klimatycznych. • Zabezpieczenie w opakowaniach wykonanych ze stabilnych chemicznie materiałów, nie wchodzących w reakcje z materiałem nośnika. (np. karton bezkwasowy, polipropylen). • Udostępnianie w postaci kopii użytkowych. • Właściwa obsługa i stała kontrola zbioru (np. regularne przewijanie i przekopiowywanie taśm magnetycznych, utrzymanie czystości w magazynach i innych pomieszczeniach archiwum, kontrola warunków klimatycznych, nie dotykanie rękami nośników, rozpoznanie ewentualnych zagrożeń) • Utrzymanie pełnej sprawności sprzętu odtwarzającego, stosowanie odpowiedniego sprzętu.

Nośniki audiowizualne –podstawowe trudności: -kilkadziesiąt typów nośników, obecnie używanych, -każdy z nich w wielu odmianach, w różnych rejonach świata nagrywany na innym sprzęcie. . . -brak dokumentacji (trudności z identyfikacją), -sprzęt (oryginalny czy nowoczesny – jeśli jest dostępny)? -czy nasz materiał jest unikatowy? -jak przygotować materiał i sprzęt? -jak zdigitalizować, a może nie warto? Ilustracje z A. A. S. Phonogrammarchiv - Austria

Schemat blokowy konwersji A/C Błędy toru przetwarzania: 1. Błędy związane z nośnikiem (rozkład fizyko chemiczny, zabrudzenia etc. . . ) 2. Błędy z wiązane z odtwarzaczem (błędy prędkości, niedoskonałości toru odtwarzania, zabrudzenia etc. . . ) 3. Błędy strony analogowej przetwornika (dokładność, pasmo etc. . . ) 4. Błędy strony cyfrowej przetwornika (stałość czasowa, dokładność/ zaokrąglanie wartości, obcinanie etc. . . ) 5. Ewentualne błędy nośnika cyfrowego (np. rysy na płytach CD)

Szum w kopiach analogowych i cyfrowych: kopie analogowe kopie cyfrowe

Tylko technologia cyfrowa pozwala na uniezależnienie jakości zapisanej informacji od postępującej degradacji nośnika ALE UWAGA – po przekroczeniu pewnego poziomu degradacji (często niezauważalnego) odczytanie informacji staje się niemożliwe. (przykład CD-R – płyty te nadają się jedynie do udostępniania i przenoszenia danych ponieważ nie znany jest czas ich żywotności)

źródło: www. astro. amu. edu. pl/Staff/Tkastr/Infor/infor 25/node 9. html

Zalecenia: ! Maksimum informacji. . . -upewnijmy się czy nie istnieje kopia/oryginał lepszej jakości. . . -staranne przechowywanie i przygotowanie oryginałów (w tym właściwe warunki klimatyczne, odpowiednie opakowania i przechowywanie, czystość i właściwa obsługa, -właściwy sprzęt dla danego typu materiału, odpowiednio serwisowany i kalibrowany, -wysokiej klasy przetworniki A/C wprowadzające minimum zniekształceń i szumów, -parametry digitalizacji znacznie powyżej obecnych oczekiwań, -przechowujemy jedynie liniowe kopie cyfrowe!

Kilka złotych myśli: • Kopia cyfrowa nigdy nie jest lepszej jakości od oryginału analogowego. Lecz można zatrzymać proces degradacji informacji, można też poddać procesowi rekonstrukcji. • Każda obróbka cyfrowa powoduje utratę informacji (np. proces odszumiania) • Czas jest parametrem krytycznym, nie tylko ze względu na szybkie starzenie nośników (szczególnie magnetycznych), ale także ze względu na sprzęt odtwarzający (w szczególności brak serwisu i części zamiennych). • Niskie parametry digitalizacji lub stosowanie kompresji ogranicza ilość informacji (m. in. nie pozwala na rekonstrukcję) –zmusza nas do powtórnej digitalizacji w przyszłości, tylko czy oryginały i sprzęt analogowy będą jeszcze?

• Digitalizacja jest procesem długotrwałym - np. digitalizacja 1 godziny zapisu na taśmie magnetycznej zajmuje średnio 3 godziny , 1 godzina zapisu na płycie 78 obrotów/min to około 5 godzin pracy. - bez wprowadzania metadanych (informacji dotyczących danego obiektu; parametrów technicznych pliku (np. rozdzielczość, wielkość pliku etc. ), fizycznych oryginału (np. gabaryty, prędkości) oraz czasem do jego treści)

Możliwości techniczne: Przykładowe pliki : Dźwięk mono 24 bit/192 k. Hz 2, 1 GB/h Wideo 36 bit, PAL, 25 kl/s 165 GB/h; 46 MB/s Taśma filmowa powyżej 2 TB/h Obecnie najpopularniejsze nośniki: CD do 800 MB (2, 5 -200 zł/GB) DVD do 9, 6 GB (od 0, 4 zł/GB) Dyski MO do 9, 1 GB (ok. 35 -100 zł/GB) Taśmy od 100 MB –do 400 GB bez kompresji (od 1 zł/MB- 1, 2 zł/GB) HDD od 40 GB – 500 GB (lub kilku PB w macierzach) (od 2, 2 zł do 220 zł/GB)

Przygotował: mgr inż. Jan Szczygieł jano@aan. gov. pl Archiwum Akt Nowych Dziękuję za uwagę. . .