DIAMOND Diversity and information media new tools for

DIAMOND Diversity and information media: new tools for a multifaceted public debate

Klassieke visie op diversiteit • Mediapluralisme leidt tot diversiteit aan informatie • Diversiteit aan informatie leidt tot een gezonde democratie • Diversiteit: 3 dimensies • Diversiteit van eigendom en controle • Inhoudsdiversiteit • Diversiteit aan gebruik of publieksdiversiteit

Nieuwe visie op diversiteit • Niet langer gericht op de proportionele representatie van politieke verhoudingen • Gericht op gelijke vertegenwoordiging van relevante ideeën • Responsieve diversiteit • To be responsible: open diversiteit brengen • To respond: in dialoog gaan met het publiek

Structurele versus positieve diversiteit • Structurele diversiteit: zoveel mogelijk bronnen vanuit zoveel mogelijk standpunten • Positieve diversiteit: emancipatorische agenda, bevorderen van de situatie van minderheidsgroepen

Dimensies van nieuwsinhoud • Diversiteit aan actoren • Diversiteit aan opinies • Diversiteit aan onderwerpen

Actoren in nieuwsinhoud • Gender • Leeftijd • Inkomen en mensen in armoede (“sociale klasse”) • Mensen met handicap • Etniciteit • Seksuele geaardheid

Dimensies van ideologische richtingen • Sociocultureel: conservatief versus liberaal • Economisch: individualistisch versus egalitair

VOORBEELD Analyse van positionering en afstand op basis van eerder onderzoek over Islam in Europese kranten • • • De Morgen en De Standaard NRC Handelsblad en De Volkskrant Le Soir en La Libre Belgique The Times en The Guardian Frankfurter Allgemeine Zeitung en Süddeutsche Zeitung • Le Monde en Le Figaro

Spreidingsdiagram: institutionalisering (horizontaal) en aantal moslimactoren (verticaal) LF LLB LM LS TT TG SZ DS VK NRC DM FAZ

Spreidingsdiagram (aandeel vrouwelijke actoren (horizontaal) versus aandeel artikels over buitenlandse islam (verticaal) LF LM LLB DM VK DS LS SZ FAZ TT NRC TG

Clusteranalyse ontwikkeld in eerder Islam-onderzoek • Bevinding en intentie • Taalgroepen bepalen samenhang van kranten in vorig onderzoek • DIAMOND-intentie: Spreiding analyseren voor Vlaamse kranten op verschillende issues • • Immigratie Terreur Sociaal-economisch nieuws Diverse identiteiten in de sportjournalistiek

Dimensies van publieksdiversiteit • Structurele toegang: kennis, vaardigheden, middelen en tijd • Effectieve consumptie van media -inhouden

Risico: Filterbubbel • Mensen consumeren mediainhouden op basis van persoonlijke voorkeuren, en komen niet met een veelheid aan standpunten in contact • Vrijheid van keuze: bestaat ze echt? • Differentiatie is niet hetzelfde als diversificatie • Menselijke perceptie is inherent beperkt

Bedreigingen in het digitale tijdperk: 3 vaststellingen • 1. In het digitale tijdperk is er een grote hoeveelheid informatie beschikbaar • 2. De toegenomen hoeveelheid diversiteit van het aanbod vertaalt zich niet evenredig in de consumptie ervan • 3. De klassieke media blijven tekort schieten wat diversiteit betreft, ondanks hun verbindende functie

Vraag: regulering of monitoring • Regulering: roept weerstand op • Regulering: is vooral toepasbaar bij eigendomsdiversiteit • Monitoring: meer geschikt voor inhouds- en publieksdiversiteit • Monitoring: riskeert vrijblijvendheid • DIAMOND wil begeleiden

Vraag: journalistieke cultuur • Oude rollen • Journalist als spiegel • Journalist als waakhond • Journalist als facilitator van het debat • Nieuwe rol • Journalist als publieke activator

Vraag: opleiding en vorming • Noodzaak van een integrale benadering doorheen de opleiding. • Noodzaak van praktische real-life oefeningen • Minder eenzijdige benadering van diversiteit noodzakelijk (niet alleen gender en etniciteit) • Dilemma van de opleiding journalistiek: ‘ideale’ context versus tijdsdruk van de professionele journalistiek

Vraag: publieksanalyse Eén week in detail: case-studie • 23 april- 29 april • Tijdsgebruiksonderzoek (MOTUS) en inhoudsanalyse • 3 prominente nieuwsthema’s • Rellen in Anderlecht • Het proces van Salah Abdeslam • De stakingen bij LIDL

Vraag: aanbodsanalyse • Etnografie van journalistieke praktijk bij Mediahuis • In welke mate worden artikels van Mediahuis bij verschillende titels gebruikt?

Vraag: tools - software • Nieuwsverhal(en) analyseren op diversiteit • Automatische analyse transparant maken • Op basis van die analyse verbeterpunten voorstellen • Eerste fase: actoranalyse in het vluchtelingendebat

Stirling: benadering van actordiversiteit: 3 aspecten • Variatie • Balans • Afstand (tussen categorieën)

Variatie correspondeert met het aantal categorieën A B Vanuit variatie gezien is B diverser dan A 22

Balans correspondeert met de manier waarop de objecten over de categorieën verdeeld zijn A C Vanuit balans gezien is C diverser dan A 23

Afstand correspondeert met de hoeveelheid verschil tussen de categorieën A D Vanuit afstand gezien is D diverser dan A 24

Afstand: via categorieboom Theo Francken Politie Syriërs “De politie heeft een groep Syriërs gearresteerd die langs een provinciale weg liep. ” “Theo Francken heeft de politie opdracht gegeven de provinciale wegen te patrouilleren. ” 25

Conclusie • Responsieve diversiteit: een nieuwe visie op diversiteit • In de context van nieuwe uitdagingen in het veld • DIAMOND onderzoekt: • Regulering • Journalistieke cultuur • Opleiding en vorming • Publieksanalyse • Aanbodsanalyse • Software