DIAGNOSTYKA CHORB TARCZYCY Badania laboratoryjne Badania ultrasonograficzne Biopsja
DIAGNOSTYKA CHORÓB TARCZYCY • Badania laboratoryjne • Badania ultrasonograficzne • Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa • Badania izotopowe
Badania laboratoryjne • Oznaczanie stężenia TSH w surowicy krwi • Oznaczanie stężeń wolnych hormonów tarczycy FT 3, FT 4 • Oznaczanie stężenia przeciwciał tarczycowych – antytyreoglobulinowych (a-Tg) – Antyperoksydazowych (a-TPO) – Przeciwko receptorowi TSH (TBII) • Oznaczanie poziomu tyreoglobuliny (Tg)
BADANIE ULTRASONOGRAFICZNE TARCZYCY • Aparaty pracujące w czasie rzeczywistym • Głowice liniowe o wysokiej częstotliwości od 5 -10 MHz • Emisja fal dźwiękowych o wysokiej częstotliwości i rejestracja wiązki odbitej • Fale dźwiękowe ulegają zjawisku pochłaniania, odbicia i rozproszenia w zależności od właściwości tkanek impedancja akustyczna
Badanie ultrasonograficzne 1 • • • 2 3 4 • • Ocena wielkości tarczycy: grubość szerokość głębokość obu płatów ocena echostruktury miąższu ocena obecność zmian ogniskowych ocena charakteru zmian ogniskowych zmiany lite torbiele
TCHAWICA SKÓRA TK. PODSKÓRNA MIĄŻSZ TARCZYCY TĘTNICA SZYJNA MIĘSIEŃ DŁUGI SZYI
SKÓRA TK. PODSKÓRNA MIĄŻSZ TARCZYCY ŻYŁA SZYJNA
Prawidłowa tarczyca
TARCZYCA O NIEJEDNORODNIE OBNIŻONEJ ECHO STRUKTURZE – OBRAZ CH. GRAVESA-BASEDOWA
TARCZYCA O JEDNORODNIE OBNIŻONEJ ECHOSTRUKTURZE
Obliczanie objętości tarczycy V [ml] = Gp x Szp x Dp 2 Gl x Szl x Dl + 2 V- objętość G - głębokość Sz - szerokość D - długość p - prawy płat l - lewy płat
SCYNTYGRAFIA TARCZYCY RADIOFARMACUTYKI • 99 m Tc: T 1/2 = 6, 02 h, energia promieniowania 140, 5 ke. V, rodzaj promieniowania – gamma, radioizotop generatorowy • 131 I : T 1/2 = 8, 05 dnia, energia promieniowania 364 ke. V, rodzaj promieniowania – gamma i beta, radioizotop reaktorowy • 123 I : T 1/2 = 13 h, energia promieniowania 159 ke. V, rodzaj promieniowania – gamma, radioizotop cyklotronowy
SCYNTYGRAFIA TARCZYCY – PROTOKÓŁ BADANIA SCYNTYGRAFIA 99 m Tc • aktywność 1 -2 m. Ci(37 -74 MBq) • • droga podania – i. v. • • czas od podania dawki do • wykonania akwizycji 20 – 30 min. • czas akwizycji zliczeń – 5 min. • SCYNTYGRAFIA 131 I aktywność 80 - 150 µCi (2 -4 MBq) droga podania – p. o. czas od podania dawki do wykonania akwizycji 24 h (ew. 6 h) czas akwizycji zliczeń – 5 min.
WSKAZANIA DO BADAŃ SCYNTYGRAFICZNYCH TARCZYCY SCYNTYGRAFIA 99 m Tc SCYNTYGRAFIA 131 I • diagnostyka różnicowa pacjentów z • wole zamostkowe nadczynnością tarczycy • ektopia tkanki tarczycowej • ocena charakteru guzka tarczycy • test jodochwytności (przed terapią • ocena wielkości wola 131 I oraz w zapaleniach tarczycy)
SCYNTYGRAFICZNA OCENA GUZKÓW TARCZYCY • guzki „zimne” – guzki nie gromadzące znacznika lub gromadzące znacznik w stopniu niższym niż otaczająca tkanka tarczycy • guzki „ciepłe” – guzki gromadzące znacznik w stopniu podobnym do otaczającej tkanki tarczycy • guzki „gorące” - guzki gromadzące znacznik w stopniu wyższym niż otaczająca tkanka tarczycy
PORÓWNANIE SCYNTYGRAFI 99 m Tc i 131 I
Rak tarczycy • • rak brodawkowaty rak pęcherzykowy rak rdzeniasty rak anaplastyczny
RAK ZRÓŻNICOWANY TARCZYCY – DIAGNOSTYKA I TERAPIA Diagnostyka: scyntygrafia całego ciała 131 I po operacji • • protokół 1) podanie dawki 2 m. Ci 2) odczyt jodochwytności nad szyją 3) badanie całego ciała pod kątem przerzutów kwalifikacja 1) T 24<1% - supresja tyroksyną 2) T 24 1 -20% - ablacja kikutów radiojodem 3) T 24> 20% - restrumektomia Ablacja kikutów tarczycy • • protokół: TSH >30 IU/L, dawka 60 – 100 m. Ci, wykonanie scyntygrafii poterapeutycznej cel: zniszczenie resztek tarczycy w celu zniszczenia mikro ognisk 2) uwidocznienie niskojodochwytnych przerzutów 3) monitorowania za pomocą tyreoglobuliny Leczenie przerzutów • • protokół: powtarzane dawki 100 – 200 m. Ci dalsze monitorowanie: scyntygrafia całego ciała 131 I, Tg, rtg klatki piersiowej, p. TSH w surowicy krwi
- Slides: 47