Diagnostische waarde van fecaal calprotectine voor chronische inflammatoire

Diagnostische waarde van fecaal calprotectine voor chronische inflammatoire darmziekte bij kinderen in de eerste lijn. Gea Holtman, Yvonne Lisman-van Leeuwen, Hankje Escher, Yolanda de Rijke, Angelika Kindermann, Patrick van Rheenen, Marjolein Berger

Chronische inflammatoire darmziekte IBD: ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Prevalentie: 5. 2/100. 000 kinderen per jaar Symptomen: diarree en buikpijn Gouden standaard: endoscopie onder algehele narcose

Diagnostisch dilemma Veel kinderen op het spreekuur met buikklachten Vaak functioneel Verdere diagnostiek IBD is belastend Vertraging diagnostiek IBD: complicaties, zoals bloedarmoede en groeivertraging

Niet invasieve diagnostische tests Red flags • Alarm symptomen en bloed markers • Niet specifiek en lage discriminerende waarde Fecaal calprotectine • Ontstekingsmarker • Niet invasief • Goede eigenschappen om IBD uit te sluiten in tweede/derde lijn • Geen studies in eerste lijn

Onderzoeksvraag Wat zijn de testkarakteristieken van fecaal calprotectine voor IBD bij kinderen die zich presenteren met chronische gastro-intestinale symptomen in de eerste lijn?

Prospectieve cohort studie 2 cohorten: • Kinderen bij de huisarts • Kinderen bij de kinderarts Inclusie criteria: • 4 -18 jaar • Chronische diarree en/of recidiverende buikpijn

Prospectieve cohort studie Index test: • Fecaal calprotectine (>50 g/g feces, ELISA) Referentie standaarden: • Endoscopy met histopathologie • 12 maanden follow-up

Flow van patiënten Baseline Red flags vragenlijsten feces verzamelen Geen red flags ≥ 1 red flags Follow up Evaluatie kinderarts. MDL 3 maanden 6 maanden 9 maanden 12 maanden Geen IBD Geen endoscopie Endoscopie Geen IBD

Analyse Eerstelijns kinderen: • Specificiteit Verwezen kinderen: • Sensitiviteit en specificiteit • Kinderen met red flags geincludeerd door de huisarts die zijn verwezen naar de kinderarts-MDL • Kinderen geïncludeerd bij de kinderarts

Patiënten – Eerstelijns kinderen Kenmerken Eerstelijns kinderen (n=114) Man (n (%)) 38 (33. 3) Leeftijdens baseline (mediaan, IQR) 9 (6 -12) Red flags (n (%)) Endoscopie (n (%)) 29 (25. 4) 2 (1. 7)

Diagnose – Eerstelijns kinderen Diagnose n (%) IBD 0 (0) Geen IBD FCal >50 g/g Range FCal ( g/g) Functionele GI 108 (94. 7) 12/98 20 -257 Gastroenteritis 5 (4. 4) 1 20 -88 Onbekend 1 (0. 9) - - Specificiteit fecaal calprotectine • 87% (95% BI 80 -92)

Patiënten – verwezen kinderen Kenmerken Man (n (%)) Leeftijdens baseline (mediaan, IQR) Alarm symptomen (n (%)) Verwezen door huisarts (n=24) Geïncludeerd door kinderarts (n=66) 8 (33. 3) 9 (6 -14) 29 (43. 9) 12 (7 -15) - Onvrijwillig gewichtsverlies - Rectaal bloed verlies - Positieve familie anamnese voor IBD - Groeivertraging - Extra-intestinale symptomen 0 (0) 6 (25. 0) 5 (20. 8) 3 (12. 5) 0 (0) 21 (31. 8) 6 (9. 1) 3 (4. 5) 15 (22. 7) - Peri-anale lesies 7 (29. 2) 6 (9. 1) Red flags (n (%)) Endoscopieën (n (%)) 24 (100) 2 (8. 3) 44 (66. 7) 27 (40. 9)

Diagnose – verwezen kinderen Diagnose n (%) Calprotectine positief Range Ziekte van Crohn 7 (8) 6/6 152 -2823 Colitis ulcerosa 8 (9) 8 53 -916 Indeterminate colitis 2 (2) 2 79 -778 Functionele GI 66 (73) 10/63 20 -185 Gastroenteritis 3 (3) 0 20 -45 Reflux 1 (1) 0 22 Coeliakie 1 (1) 0 20 Solitaire rectum ulcer 1 (1) 1 299 IBD (n=17) Geen IBD (n=73)

Diagnose – verwezen kinderen FCal >50 g/g >250 g/g Sens (95% CI) 0. 99 (0. 81 -1. 00) 0. 81 (0. 58 -0. 93) Spec (95% CI) 0. 84 (0. 74 -0. 91) 0. 98 (0. 92 -0. 99) PPV (95% CI) 0. 60 (0. 42 -0. 76) 0. 92 (0. 69 -0. 98) NPV (95% CI) 1. 00 (0. 94 -1. 00) 0. 96 (0. 88 -0. 98) Minder verwijzingen 68% 82% Minder endoscopieën 28% 48% Gemiste kinderen met IBD 0% 18% Scenario analyse

Samenvattend Eerstelijns kinderen • Specificiteit 87% (80 -92) Verwezen kinderen • Sensitiviteit 99% (81 -100) • Specificitiet 84% (74 -91)

Discussie Geen kinderen met IBD geïncludeed in huisartsencohort Spectrum bias in verwezen kinderen Differential verification bias

Conclusie De specificiteit van fecaal calprotectine voor IBD bij kinderen met chronische gastrointestinale symptomen in de eerste lijn is goed. àleidt niet tot veel onnodige verwijzingen De sensitiviteit van fecaal calprotectine voor IBD bij verwezen kinderen is hoog. àNormale calprotectine waarde (<50 g/g feces ) kan IBD uitsluiten

Projectgroep Huisartsgeneeskunde: – Prof. Dr. M. Y. Berger (UMCG) – Dr. Y. Lisman-van Leeuwen (UMCG) – Drs. G. A. Holtman (UMCG) Kindergastro-enterologen: – – Dr. P. F. van Rheenen (UMCG) Dr. J. C. Escher (Erasmus MC-Sophia) Dr. A. Kindermann (AMC) Dr. O. F. Norbruis (Isala klinieken Zwolle) Kinderartsen: – Dr. B. C. Gonera- de Jong (WZA) – Dr. A. L. T. van Overbeek (Scheperziekenhuis Emmen) – Dr. J. Uitentuis (MCL)