DERS DNEM NCES SINIF HAZIRLIKLARI Uygulamalarn baars hazrlk

DERS DÖNEMİ ÖNCESİ SINIF HAZIRLIKLARI Uygulamaların başarısı, hazırlık döneminde yapılan çalışmaların yeterliğine bağlıdır, iyi düzenlenmemiş eğitsel etkinlikler iyi öğrenmeye götüremezler. Etkili sınıf yönetiminin şartlarından biri de sınıfın fiziksel ve düşünsel yapılarıyla ilgili ön düzenlemelerdir. Sınıf düzeni, okul ikliminin de belirleyici değişkenlerindendir

Fiziksel Ortamla İlgili Hazırlıklar �Bir sistemin yer aldığı mekânın özellikleri ile, sistemin araç süreç ve hedeflerinin uyuşum içinde olması gerekir. Mekân, sistemin bir parçası olarak, onun diğer parçalarıyla uyumlu olmak durumundadır. � Öğrencilerin çokluğu ve farklılığı nedeniyle, bir tek olay bile, öğrencilerin özelliklerine göre değişen çok sonuca yol açar.

Fiziksel Ortamın Etkileri �Sınıf etkinliklerinin yer aldığı ortam, öğrencinin, öğretmenin en yakın çevresi, sürekli, etkileyici değişkenidir. Bu ortam, öğrenci güdüsünü, devamını, öğretmen-öğrenci ilişkisinin kalitesini etkiler. Öğrenci tutum ve davranışının önemli bir etkeninin sınıf düzenlemeleri olduğu, bunun az da olsa basan ve sözel etkileşimi etkilediği belirlenmiştir. Bu etki, eğitimi etkileyen diğer değişkenler üzerindeki katkılarıyla daha da çoğalır. �Sınıftaki sıra, masa, dolap, uzaklık, öğrenci gibi fiziksel engeller, öğretmen-öğrenci arasında psikolojik engel de oluşturur, iletişim ve etkileşimi değiştirir

Fiziksel Ortamın Değişkenleri �Sınıftaki öğrencilerin sayısı, duvar ve eşya renkleri, ışık, ısı, temizlik, gürültü düzeyleri, görünüm, sınıftaki fiziksel ortamın ögeleri olarak sayılabilir. Öğrenci Sayısı. Bir sınıfta şu kadar öğrenci olmalıdır demek gerçekçi olmaz. Bu sayının belirleyicilerinden biri, sınıfın düzeyidir, ilk yıllarda öğrenciler öğretmenin yardımına daha çok gereksinim duyarlar, ilgi çevreleri henüz dardır. �Bu nedenlerle ilk sınıflarda öğrenci sayısı az tutulmalı, gerekiyorsa smıf düzeyiyle birlikte yükseltilmelidir.

Fiziksel Ortamın Düzenlenmesi � Sınıf, ustaca düzenlenmiş bir çevre olmalıdır, çünkü, davranışı değiştirmenin çok etkili bir yolu, çevreyi değiştirmektir. � Eğitimde yeni teknolojiler, öğrenme çevresine yenilikler getirir. Geleceğin, yüksek teknolojili, öğrenmelerin çoğunda bireysel, sosyal ve zihinsel gelişim için toplu öğrenme imkânları sağlayan öğrenme ortamları, şimdiden gerçekleştirilmeye çalışılmalıdır. � Sınıf ortamı, işlevsel bir sanat ve güzellik alanı, öğrenme için güdü merkezi olmalı, öğrenci özelliklerine göre kolaylıklar sağlamalıdır. Uyarıcı ve çeşitlenmiş ortamda öğrenme daha iyi gerçekleşir. � Buluşçu bir eğitim için sınıfların geniş, esnek olması gerekir.

Sınıfın Ana Bölümleri �Sınıf, öğrencilerin sessizce oturup ders dinlediği bir müze değil, arkadaşlarıyla birlikte araştırmalar yaptığı bir laboratuar olmalıdır. Sınıfın çeşitli bölümleri, farklı amaçlar için kullanılabilecek birer köşe oluşturmalıdır. Benzer öğrencilerin oluşturduğu düşünülen sınıflar, gerçekte kişisel farkları olan öğrencilerden oluşur. Bu farklılık, aynı sınıfta değişik eğitsel etkinliklere gereksinim olduğunu gösterir. �Gereksinimlere dönük bir eğitim, sınıfın bu ihtiyaçlara yanıt verecek bölümlerden oluşmasına yol açar. �Özellikle alt sınıflarda, sürekli oturma yerleri gereksizdir. Zaten bu öğrenciler yerlerinde biraz zor oturur, ilk fırsatta sıralarından fırlarlar.

Öğrencilerin Oturma Düzeni �Sınıf düzeni gibi, oturma düzeni de sınıf yönetimini ve eğitsel çabalan destekler veya engeller. Öğrenciler, cinsiyet, boy, görme, işitme, ilgi süresi, temizlik, ekonomik ve sosyal durum açılanndan farklıdır. 8 u farklar, onlann sınıfta yerleşimi için öğretmene ipuçlan verir. Bazı durumlarda bir öğrencinin yerini değiştirmek, sınıfı değiştirebilir. � Öğrencilerin iletişim ve etkileşim alışkanlıkları, oturma yerini belirlemede başka bir değişkendir. Sınıfın ön ve ortası, bu açıdan şanslı bölgelerdir. Buralara, iletişim ve etkileşim güçlüğü çeken öğrenciler oturtulmalıdır.

Sıra-Masa Düzenleri �Sınıf düzeni amaçlara göre değişebilir; mobilyalar öğretmen masası dahil- esnek, yer değiştirebilir, hafif olmalıdır. Öğretmen masası sıraların yanında veya arkasında olursa, öğretmen kontrolü artabilir. Çünkü bu durumlarda öğretmenin öğrenciler hakkındaki bilgisi azalmazken, öğrencilerin öğretmen hakkındaki bilgileri azalır.

�Ders dönemi öncesinde öğretmence, fiziksel düzenleniş konusunda şunların yapılması önerilmektedir. � 1 - Lavabo, tuvalet, duş ve oyun alanlarının temizlik ve bakımının sağlanması,

� 2 - Sınıfın ısınma, aydınlanma, havalandırma düzeneklerinin kullanıma hazır hale getirilmesi.

� 3 - Sınıf dışından gelecek gürültüye önlem alınması. � 4 - Sınıf alanına uygun sayıda öğrenci veya öğrenci sayısına uygun sınıf seçimi. � 5 -Sınıf araçlarının sayı, kalite, kullanıma uygunluk açılarından hazırlanması. � 6 - Ders araç ve gereçlerinin belirlenip sağlanması. � 7 - Öğrenme ve ilgi merkezlerinin düzenlenmesi.

� 8 -Oturma alanı dışında, gösteri, canlandırma gibi etkinlikler için boş alan ayrılması.

Program-Plân Hazırlıkları �Öğretmen, her öğretim dönemi öncesinde, o süre içinde yapması gereken işleri planlar. Bunlar, okul yönetimince yapılacak işlerle uyuşum içinde olmalıdır, aksi halde öğretmen çabalan olumsuz etkilenebilir. Plan yapma, eğitim ortamı düzenleme, küçük grup oluşturma, eğitimde başarıyı artıran etkenler olarak bulunmuştur. Sınıf düzeni de öncelikle programın gücüne, sürekliliğine bağlı görülmektedir.

Eğitim Planları �Uygun öğrenme düzenlemeleri yapılırsa herkes öğrenebilir, bu düzenekleri hazırlama işinin bir dilimi de planlamadır. �Geleceği görme olanağı veren plân, kaynak dağılımı ve kullanımı konusunda geleceğin ne ölçüde görülmek istendiğine ilişkin seçenekler sunar. �Planın, geleceği geniş açıdan ama ayrıntıya inmeden gören biçimi, eğitimde, yıllık plandır. Gelecekteki yaklaşık kırk dakikalık dilimi, her dakikası ile belirleyen, ders plânıdır. Bu ikisi arasında, ünite planı ile, ders planlarının birleşiminden oluşan günlük plan vardır.

Öğretimin Uygulanması �Öğretim öncesi hazırlıklar ayrıntılı bir zaman ve eylem planına bağlanmalı, anlamlı bir sıra ile sunulmalıdır. Ders sürecinin bu yapılanışının, farklı amaçlar-dersler-konular için, farklı sayı ve sırada dizilişleri yapılabilir. Örneğin, güdüleme, dönüt alıp düzeltme, pekiştirme, hemen her aşamada yer alabilen etkinliklerdir. �Burada, bu 74 sıralanış, dikkati çekme, amaçları açıklama, güdüleme, içeriğin kazandırılması, olarak ele alınacaktır

Dikkati Çekme �Ders başında, öğrenciler sınıfa yeni girdiklerinden, yerlerine oturma, konuşmalannı bitirme, araç ve arkadaşlarıyla ilgilenme davranışlarını sürdürürler. �Bu davranışlara yönelmiş olan ilginin, derse çekilmesi için, öğretmenin sınıfa girmesi yetmeyebilir. Alt sınıflarda ve sınıftaki hareketliliğin arttığı durumlarda, öğretmen zamanında farkedilmeyebilir.

Amaçları Açıklama �Ne yapacağını, nelerin olacağını bilememek, gelecekteki davranışları belirsizleştirir, eylemleri engeller. �Öğretmen, ders başında 75 öğrencileri amaçlardan haberdar ederek, onları bilinçli eylemlere yönlendirebilir. Amaçlar, hedef davranış olarak belirlendiğinde, günlük yaşamdaki işlevleri örnekle de açıklanırsa, öğrencilerin dikkatini çeker, onları güdüler.

Güdüleme �Amaçlar davranış olarak belirtilip yararlandıktan sonra, öğrencilerin güçlerini bunlara ulaşmak için yoğunlaştırmalarını sağlamak gerekir. Amaçların bilinmesi, yararlılığına inanılması, güdüleme sağlar.

İçeriği Kazandırma �İçerik, amaçlarla, önceki öğrenmelerle, öğrencilerin hazıroluş düzeyleriyle bağlantı kurularak, uygun yöntemlerle verilmelidir. �Amaçlar farklılaştıkça, içeriğin kazandırılmasında farklı öğretim yöntemleri kullanılır. Öğretmen merkezli öğretimde sunu, açıklama, gösterim; öğrencinin görüp dinleyip not olması ile ulaşılabilecek hedef davranışlar için uygundur. �Öğrenci merkezli öğretim, sorgulama, sorun çözme, rol oynama amaçlı etkinliklere uygun olur.

Dönüt Alma-Düzeltme � İçeriğin amaçlara götürücü şekilde kazandırılıp kazandırılmadığı belirlenmeli, varsa eksiklikler giderilmeli, yanlışlar düzeltilmelidir. Aksi halde istenen sonuçlara ulaşılamaz. � Özellikle sözlü sınavlarda, iyi bir öğrenci bile heyecanlanıp yanıt veremeyebilir, yanlış yanıt verebilir. Öğretmen bu durumda onu bir süre kenarda bekletebilir, başka konularda konuşturarak, heyecanının dinmesini bekleyebilir � Sınav sorulan öğrencilerle birlikte, nedenleri verilerek yanıtlanmak, gerektiğinde sınav kâğıtlarından, birlikte değerlendirilmelidir. � Adaletsiz değerlendirildiğine inanan öğrenciler, öğretmen ve derse karşı tavır alabilir, dersten soğuyup öğretmene inancını yitirebilir, öğrenme ve sınıf içi davranışlarını bozabilir.

Özetleme-Değerlendirme �Özet, içeriğin alt dilimleri sonunda ve içeriğin kazandırılması süreci sonunda, öğrenci veya öğretmence veya birlikte yapılmalı ana noktalar, kritik içerik parçaları vurgulanmalıdır. Aynı işlem, ana başlıklar ve ilişkileriyle ilgili olarak dersin sonunda da yapılmalıdır. �Değerlendirme planda yer alan hedef davranışlardan, öğrencide var olanlar ölçülüp, olan ve olması gereken bu iki hedef davranışın farkı alınarak yapılır. �Bilgilerin yalnızca öğrenilen alanda kalması, kullanımının bu alanla sınırlı olması, öğrenmeyi alma-depolama, istendiğinde geri verme ilişkisiyle sınırlı tutar.

Pekiştirme �Kalıcı öğrenmenin gerçekleşebilmesi için, pekiştirme gerekir. Yalnızca anlamak yetmez, göstermek, yapmak, yardımla yaptırmak, bağımsız yaptırmak, yapılanın alışkanlık haline gelmesini sağlamak gerekir. Yoksa, öğrenilenler çabuk unutulur. �Öğrenilenlerin pekiştirilmesi, yinelenme sayısına, öğrencinin özelliklerine ve konunun karmaşıklığına bağlı olarak kalıcılık oluşturur. Bunun araçlarından birisi de ödevdir.

BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER