DERN SIRT KASLARI BOYUN KAFATASI SNR SSTEM r
DERİN SIRT KASLARI – BOYUN KAFATASI - SİNİR SİSTEMİ Öğr. Gör. Mahmut YARAN
SUBOCCCİPİTAL BÖLGE VE DERİN SIRT KASLARI l Derin sırt kasları genellikle vertebraların spinal çıktıları ile transvers çıkıntıları arasında uzanan, bir grubuda vertebra’larla costa’lar arasında uzanan grup kaslarıdır.
l İlk gruba en yüzeyde ve en üstteki iki kas girmektedir. M. splenius capitis ve m. splenius cervicis. Bu iki kas servikal ve üst thoracal vertebranların spinal çıkıntılarından, servical vertebraların transvers çıkıntılarına ve occipital kemiğe uzanırlar.
l İkinci grup sakrospinal ( Erector Spina) gruptur. üç tane alt gruptan oluşur a) iliocostalis b) longissimus c) spinalis
l Üçüncü grup transversospinal gruptur. Bunun da üç tane alt grubu vardır. a) semispinalis b) multifidus c) rotatores.
l Dördüncü grup ise a) interspinal grup b) intertransversal gruptur
l Suboccipital bölge occipital kemiğin altında kalan bölgedir. Bu bölgede m. rectus capitis posterior major ve minor ile m. obliquus capitis superior ve inferior bulunur.
M. Sternocleidomastoideus l l l Origo; Sternumdan (Pars sternalis), claviculadan (Pars clavicularis) İnsertio; Processus mastoideus Sinir; N. accessorius
l Fonksiyon; Başa lateral fleksiyon, bilateral kasıldığında fleksiyon yaparlar.
Yüz Anatomisi l Beş adet boşluktan meydana gelir. Gözler, burun ve ağız. Yüz bölgesinin beslenmesi external karotid arter den gelen kanlanma ile olur. Sinir yapısı ise trigeminal sinir ve facial sinir aracılığı iledir. Mimik kasları yüz hareketlerini sağlarken, çiğneme kasları da çiğneme fonksiyonunu sağlamaktadır.
l Mimik Kasları; Etkilerini direkt olarak yüz derisinde gösteren ve n. facialis adı verilen kranial sinir tarafından innerve edilen yüzeysel kaslardır. Daha çok yüzde bulunan üç temel yapı, ağız, gözler ve burun çevresinde yerleşim gösterirler. (M. orbicularis oculi, m. orbicularis oris, m. frontalis, m. risorius, mm. zygomaticus major ve minor, m. nasalis, m. levator ve depresor anguli oris, m. levator labii superioris gibi…)
Veee SİNİR SİSTEMİ l Sinir sisteminde neuron adı verilen sinir hücreleri ile neuroglia (glia hücreleri) adı verilen destek hücreleri olmak üzere iki tip hücre vardır.
SİNİR SİSTEMİNİN BÖLÜMLERİ l Sinir sistemi morfolojik olarak bir bütün olmasına rağmen bazı fonksiyonel ve anatomik alt bölümlere ayrılarak incelenir. l l Anatomik olarak; santral (merkezi) sinir sistemi ve periferik sinir sistemi olarak iki bölümde incelenir. Fonksiyonel olarak; somatik sinir sistemi ve otonom sinir sistemi olarak iki bölüme ayrılır.
Santral Sinir Sistemi Prosencephalon (ön beyin) Telencephelon(uç beyin) (beyin hemisferleri) Diencephelon(ara beyin) (epithalamus, hypothalamus, subthalamus) l Mesencephelon (orta beyin) l Rhombencephelon (arka beyin) Metencephelon (pons ve cerebellum) Myelencephelon (medulla oblangata) l Medulla Spinalis l
Periferik Sinir Sistemi Medulla spinalisten çıkan 31 çift spinal sinir ile beyin ve beyin sakından çıkan 12 çift cranial sinir ve bunların dalları oluşturur.
Somatik ve Otonom Sinir Sistemi l Sinir sisteminin dış ortamdan ve hareket sisteminden gelen duyular ile çizgili kaslara giden motor implusları taşıyan ve isteğimiz doğrultusunda çalışan bölümüne somatik sinir sistemi denir. l Düz kaslar, kalp kası ve salgı bezleri gibi isteğimiz dışında fonksiyon gören organ ve sistemlerden gelen duyular ile onlara giden motor implusları taşıyan bölümüne otonom sinir sistemi denir. .
l Otonom sinir sisteminin, sempatik ve parasempatik olmak üzere genellikle birbirine zıt fonksiyonlar gören veya bir anlamda birbirlerini tamamlayan iki kısmı vardır
SANTRAL SİNİR SİSTEMİ l Beynin Ve Medulla Spinalisin Zarları l Santral Sinir Sistemi dış tarafta cranium ve columna vertebralis, iç tarafta ise meninges adı verilen üç zar tarafından korunmaktadır. Dıştan içe doğru dura mater, arachnoidea mater ve pia mater olarak sıralanan bu zarların hepsine birden meninges denir. Pia mater ile arachnoid mater arasında BOS (beyin omirilik sıvısı) bulunur.
PROCENCEPHELON l Telencephalon; Beyin hemisferlerinin oluşturduğu telencephalon, santral sinir sisteminin oluşturduğu en büyük kısımdır. l Diencephalon; Diencephalon’un thalamus, hypothalamus, epithalamus ve subthalamus olmak üzere dört kısmı vardır.
MESENSEPHALON l Aşağısında pons, arkasında cerebellum ve yukarısında diencephalon arasında bulunan mesencephalon, beyin sakının en kısa bölümü olup yaklaşık iki santimdir
RHOMBENCEPHELON l Pons l Cerebellum l Beyin sakının altta medulla oblongata, üstte mesencephalonla devam eden yaklaşık iki buçuk santimlik kısmıdır l Cerbellum sağda solda hemispherium cerebelli adı verilen iki adet hemisfer ile ortada vermis cerebelli adı verilen dar bir parçadan oluşmuştur.
l l Medulla Oblongata Altta medulla spinalis, üstte pons ile devam eder. Beyin sakının en altta yer alan kısımıdır.
l Medulla oblangata, pons ve mesencephelon birlikte beyin sakı adını alır.
MEDULLA SPİNALİS l Medulla spinallis, foramen occipitale magnum’dan başlayarak canalis vertebralis içerisinde kaudale doğru uzanan santral sinir sistemi kısmıdır.
l Şekli uzun bir silindir şeklindedir. Erkeklerde, kadınlara göre biraz daha uzun olan medulla spinalisin boyu, erişkin bir erkekte ortalama kırkbeş santimdir
l Medulla spinalis, biri servikal bölgede, diğeri lumbal bölgede olmak üzere iki yerde genişleme gösterir. Servical bölgedeki genişlemeye intumescentia cervicalis adı verilir (çapı ortalama otuz sekiz milimetre). Lumbal bölgedeki genişlemeye ise intumescentia lumbasacralis adı verilir (çapı ortalama otuz beş milimetre).
l Medulla spinallis, intumescentia lumbosacralis’in alt ucundan itibaren incelir ve conus medullaris adını alarak sonlanır.
l Medulla spinalis’i saran zarlar, beyini saran zarların devamıdır. Bunlar dıştan içe doğru duramater spinalis, arachnoide mater spinalisve piamater spinalis adını alır. Dura spinalis ve arachnoidea mater spinalis ikinci sakral vertebra seviyesinde kapanır.
l Pia mater spinalis, medulla spinalis’in alt ucunda kapanır ve bu seviyeden itibaren ince bir bağ dokusu uzantısı olarak ikinci sakral vertebra seviyesine kadar uzanan filum terminale’yi oluşturur.
CRANIAL SİNİRLER l On iki çift cranial sinir vardır. Bu sinirler motor, duyu, özel duyu ve parasempatik sistemle ilgili lifler taşırlar. Bir grubu sadece motor veya sadece duyu lifleri taşırlar, bir grubu ise mix sinirler dediğimiz birkaç grup lif birden taşıyabilirler.
l I. Cranial sinir nervus olfactorius yani koku siniridir.
l II. Cranial sinir nervus opticus’tur. Görme duyusunu taşır.
l III. Cranial sinir Nervus oculomotorius hem motor, hem de parasempatik lifler taşır. Göz hareketlerini kontrol eder.
l IV. Cranial sinir Nervus trochlearis sadece motor lifler taşır. Orbita’da m. rectus lateralis’i inerve eder.
l l l V. Cranial Sinir Nervus trigeminus duyu ve motor lifler içeren bir sinirdir. Üç tane duyu nucleus’u vardır. Bu nucleuslar 1şuurlu proprioception duyusu 2 dokunma duyusu 3 - ağrı, ısı duyusu alır. Nervus trigeminus üç dala ayrılır. Nervus ophthalmicus, nervus mandibularis ve nervus maxillaris. Çiğneme kasları, dişler, alt göz kapağı, burun mukozası, yanaklar, ağız tabanı, çene ucu, yüzün bir kısmı, dudaklar, alt ve üst çene mukozası gibi geniş bir alanı inerve eder.
l VI. Cranial sinir N. abduccens: Orbitada M. rectus lateralis'i innerve eder. Göz hareketlerini kontrol eder
l l VII. Cranial sinir Nervus Facialis: Duyu, Motor ve parasempatik lifler içerir. Foramen stylomasteideum’dan geçerek cavum cranii’ yi terk eder. Yüzün mimik kaslarına giden dallar verir.
l N. Facialis glandula submandibularis, Glandula sublingualis ve glandula lacrimalis’in parasempatik inervasyonu ile ilgilidir. Ayrica dilin üçte iki ön kısmının tat duyusunu alır.
l Santral facial paralizinde yüzün göz seviyesi altında lezyonun karşı tarafında paralizi veya parazi görülür. N. Facialis’in zedelenmesi sonucu ise (Bell’s palsy) Bell paralizisi denilen tablo ortaya çikar.
l VIII. Cranial sinir N. Vestibulocochlearis: İşitme ve denge siniridir. n. vestibularis iç kulakta vestibulumdan denge ilgili afferent impulsları taşır. N. Cochlearis ise Cochlea’dan işitme ilgili impulslar taşır
l IX. Cranial Sinir N. Glassopharyngeus: Duyu, motor, parasempatik lifler taşır. Dilin üçte bir arka kısmının tad duyularını ve dış kulağın iç kısmının duyusunu alır. M. Stylopharyngeus’un motor siniridir. Parotis bezinin parasempatik inervasyonunu yapar.
l X. Cranial Sinir N. Vagus: Duyu motor parasempatik lifler içerir. Pharynx, larynx ve yumuşak damak kaslarını inerve eder. Thorax, abdomende tüm organlara (colon descendes, colon sigmoideum, rectum ve anüs dışında) parasempatik impulslar taşır. Ayrica epyglottis çevresinden alınan tad duyusu ile de ilgilidir.
l XI. Cranial Sinir N. Accessorius: Yalnız motor lif içerir. M. sternocloidomastoideus ve m. trapezous’un motor siniridir.
l XII. Cranial Sinir N. Hypoglossus: Yalnız motor lif içerir. Dil Kaslarının Motor siniridir. Ayrıca Anca cervicalis’in oluşumuna katılır. Bu sinir Hyoid altı kaslarını inerve eder.
- Slides: 45