Depresyon ve Bipolar Bozukluk Farmakoterapi Nuray ARI Tedavi

Depresyon ve Bipolar Bozukluk: Farmakoterapi Nuray ARI

Tedavi süresi önemli https: //ifightdepression. com/tr/healthcareprofessionals/pharmacists/pharmacotherapy-for-depression

https: //www. psychologywizard. net/biological-explanation-ao 1 ao 21. html

Eskeland S. et al Acta Derm Venereol 2017; 97

https: //www. researchgate. net/publication/23553308_The_pharmacological_treatment_of _depression_in_adults_with_epilepsy/figures? lo=1

https: //www. cmaj. ca/content/180/3/305. figures-only? relatedurls=yes&legid=cmaj; 180/3/305

https: //www. google. com/search? q=antidepresanlar%C 4%B 1 n+etki+mekanizmas%C 4%B 1&s ource=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2 ah. UKEwi. X 45 en 7 orp. Ah. WDi. Vw. KHd. S 4 DVEQ_AUo. A Xo. ECAw. QAw&biw=1280&bih=689#imgrc=d. C 8 h 8 Epu 9 FTq 5 M

https: //slideplayer. biz. tr/slide/2807881/

MAOI n n SSRI’ ne göre daha az kullanılıyorlar. Özellikle öteki ilaçlara yanıt vermeyen ve şiddetli anksiyetesi ile fobisi olan hastalarda etkin oldukları gösterilmiş Düşük psikomotor aktivitesi olanlarda tercih edilebilirler (stimülan etkiden dolayı) Fobilere karşı da tercih edilebilirler Etkileri geç başlar (2 -4 hafta sonra) Başka bir antidepresan ile tedaviye başlamak için en az 2 hafta beklenmeli (MAO inhibisyonundan dolayı)

TCAs n n n NA ve 5 -HT geri alımını inhibe ederler Musk, His, 5 -HT ve α- adr. jik reseptörleri de bloke ederler (yan etkiler açısından önemli) Anksiyete, OKB ve panik bozukluk da da etkililer İmipramin çocuklarda “enurezis noktürna” vakalarında da kullanılır (mesane sfinkterini kastırıcı etkiden dolayı) İmipramin ve amitriptilin ÖN-İLAÇ : İmipramin Desipramin Amitriptilin Nortriptilin

TCA’lar https: //www. uspharmacist. com/article/the-use-of-antidepressants-for-chronic-pain

TCA/Advers Etkiler n n n n Antimuskarinik Etkiler : Bulanık görme, ağız kuruluğu, idrar retansiyonu, konstipasyon, glokom ve epilepside şiddetlenme (konvülziyon eşiği düşer) Kardiyovasküler Sistem: Taşikardi (NA den dolayı), ortostatik hipotansiyon ( α- bloker etkinlik) Libido azalması, impotens Sedasyon: İlk haftalarda Zayıf fiziksel bağımlılık (yavaş bırakılmalı) Yüksek dozlarda ciddi aritmiler Prokonvülzif (epilepsili hastalar için önemli) Terapötik indeksleri dar (intihar amacıyla kullanılma potansiyelleri yüksek)

https: //www. slideshare. net/thelousyllama/antidepressants-tca-ssri

n SSRI ile TCA’ lar birlikte kullanılmamalı (mikrozomal enzim inhibisyonundan dolayı TCA’ ın plazma düzeyi çok artar). Özellikle FLUOKSETİN ile. . . TCA zehirlenmesi: Kardiyak aritmiler, Konvülziyonlar n MAOI ile TCA’ lar birlikte kullanılmamalı MAOI’ den TCA ilaca geçerken en az 2 hafta beklenmeli n n Sigara içenlerde TCA’ ın inaktivasyonu hızlanmıştır (enzim indüksiyonu)

TCA/KONTRENDİKASYONLAR Kalp hastalıkları n Glokom n İdrar retansiyonu, prostat hipertrofisi n Karaciğer yetmezliği n Hipertansiyon n Epilepsi n Alkolizm n

SSRIs Daha az yan etki, ve kardiyak yan etkileri de önemsiz derecede n Panik bozukluk, OBS ve sosyal fobide de etkinlikleri kanıtlandı. . ADVERSE ETKİLER n Libido azalması, ejakülasyon bozuklukları n Gençlerde ve çocuklarda intihar eğiliminde artış!!!! n Uyku bozuklukları n Anorexia, kilo kaybı/ kilo alımı, yüksek dozda epileptik nöbet n

ATİPİK İLAÇLAR İkinci-üçüncü kuşak antidepresanlar da denilen heterojen grup n TCA’ dan daha az yan etki oluştururlar n Daha az ilaç - etkileşim olasılığı n Bazısı 5 -HT 2, α -adrenerjik 2 reseptörleri de etkiler (DUAL ETKİLİ İLAÇLAR) (ortak bir etki mekanizmaları yok) n Yüksek dozları güvenli n

https: //www. slideshare. net/bushramsd/antidepressants-49861276

https: //www. youtube. com/watch? v=6 Ekgy. Nya SP 4

FDA Approval: Sept 2013 https: //www. krankenpflege-journal. com/psychiatrie-sp-281569938/8383 -wirkmechanismusund-studiendaten-vortioxetin. html

https: //epomedicine. com/medical-students/antidepressants-made-easy/

https: //www. slideshare. net/bushramsd/antidepressants-49861276

https: //www. slideshare. net/mohamedsedky 39/selective-serotonin-reuptake-inhibitors-

https: //www. edinburghemergencymedicine. co m/foamed/2014/6/24/test

MAOI/Advers etkiler Ağır ve beklenmedik olabilir (yaygın kullanımlarını kısıtlar) n n Bulanık görme, konstipasyon, ağız kuruluğu, uykusuzluk, kilo alma. Non spesifik inhibitörler: Tiramin ile (tiramin içeren besinler ile: bira, şarap, peynir vb) etkileşme: “Peynir reaksiyonu” (hipertansiyon, taşikardi, aritmi, inme). n Hastalar uyarılmalı SSRI ile birlikte kullanılmamalı “Serotonin sendromu” (ajitasyon, ataksi, terleme, ateş, hiperrefleksi, titreme, mental bozukluk, konvülziyon, k. v. kollaps, öldürücü Neuroscience Education Institute, Nov 2016, olabilir) https: //www. neiglobal. com/Members/Month. In. Psychopharm. Post/tabid/509/topic/80/Defau lt. aspx

https: //www. slideshare. net/sharaffravikiran/ 05 -antidepressants-by-ravikiran

ALLEN SN et al. , US Pharm 2014; 39(10)(Diabetes suppl): 12 -15. https: //www. uspharmacist. com/article/the-correlation-between-depression-and-diabetes

Serafini G et al, Curr Neuropharmacol, 12 (5): 444 -461, 2014

https: //www. prnewswire. com/news-releases/dr-akikur-mohammad-sees-great-promise-inbreakthrough-depression-treatment-using-fda-approved-spravato-esketamine 300882382. html

Bipolar bozukluk

https: //www. uspharmacist. com/article/pharmacotherapy-for-bipolar-disorder

LİTYUM KARBONAT n n n n Bipolar bozuklukta en tercih edilen ilaç Duygu-durum stabilizanı olarak da bilinir Etkisi 1 -2 hf dan sonra ortaya çıkar (hücrede yavaş biriktiği için) Hasta fazla ajite ise ve şiddet eğilimi gösteriyorsa başlangıç tedavisinde bir nöroleptik veya BDZ ile birlikte verilir Antidepresan ilaçlarla birlikte kullanılabilir Antikonvülzan ilaçlarla birlikte kullanılabilir Terapötik indeksi dar ( Terapötik kons: 0. 5 -1. 5 mmol/l) (plazma düzeyleri ölçülerek tedavi yapılmalı)

Li / ADV ETKİLER <1. 5 mmol/l (tedavi dozları) n Anoreksi, g. int bozukluklar, susama, polidipsi, tükürük salgılanmasında azalma, poliüri, akne, tremor, kilo alımı n Teratojen n Kronik kullanımda tiroid bozukluğu (hipotiroidizm) n Kronik kullanımda nefrotoksisite (renal tübüler hasar) 1. 5 mmol/l > n Kas kasılmaları, somnolans, ataksi, konfüzyon, dehidra-tasyon, dolaşım kolapsı, konvülziyon 3 -5 mmol/l n Koma ve ölüm

Li/ETKİLEŞMELER n Diüretikler artar Li’ un plazma düzeyi n NSAİİ artar Li’ un plazma düzeyi n Teofilin azalır Li’ un plazma düzeyi

KAYNAKLAR ve ÖNERİLEN OKUMA KİTAPLARI n n n Basic and Clinical Pharmacology "Katzung" 2018 Katzung BG. Mc. Graw Hill Medical Books 14. th ed. Lippincott Farmakoloji, 2020 Whalen K. (Çeviri eds: Ulugöl A, Karadağ ÇH, Dökmeci D) Nobel Tıp Kitapevi Farmakoterapi El Kitabı 2019 Wells B, Schwinghammer T, Di. Piro J, Di. Piro C (Çeviri ed: Çelik T) Güneş Tıp Kitabevi