Deel 2 Arbeidsrecht Hoofdstuk 4 Schorsing van de

Deel 2 Arbeidsrecht Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst

Het begrip “schorsing” • Burgerrechtelijke beginselen – Foutieve niet-uitvoering van contract leidt tot contractuele aansprakelijkheid en schadevergoeding – Ontbinding van de overeenkomst kan aan de rechter gevraagd worden door de benadeelde partij – ENAC (exceptie van niet-uitvoering) – Contractuele aansprakelijkheid valt weg bij overmacht – Schorsing kan slechts voor korte duur, en de overeenkomst moet nadien zinvol hervat kunnen worden Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 2

Het begrip “schorsing” • Arbeidsrecht wijkt in belangrijke mate af van de burgerrechtelijke beginselen – Rechtmatige bevrijding van verbintenis mogelijk zonder zich op een vreemde oorzaak te moeten beroepen • Vb. Jaarlijkse vakantie – Langdurige niet-uitvoering zal toch een schorsing van de arbeidsovereenkomst kunnen betekenen • Vb. Ziekte, loopbaanonderbreking – Bij niet naleven van de verplichtingen door de ene partij is de andere niet noodzakelijk bevrijd van haar verplichtingen • Vb. Gewaarborgd loon Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 3

Overmacht • Begrip – Onvoorzienbare gebeurtenis – Onafhankelijk van de wil van de partijen – Onmogelijk de overeenkomst verder uit te voeren • Gevolgen – Artikel 26 WAO: • Tijdelijke overmacht is een schorsing, en dus niet het einde, van de arbeidsovereenkomst – Tijdelijk versus definitief of tijdelijk versus van lange duur? • Echter geen loonwaarborg • Bewijs te leveren door de partij die overmacht inroept Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 4

Overmacht • Op zichzelf zijn geen overmacht: – Faillissement – Sluiting wegens vrijwaring leefmilieu • Recht op werkloosheidsuitkeringen – Werkgever stopt bij overmacht direct met betalen van loon – Er is dan onmiddellijk recht op tijdelijke uitkeringen voor werkloosheid bij de RVA Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 5

Gewaarborgd dagloon • Artikel 27 WAO: 3 situaties waarin er toch recht op “normaal” loon is – Met vertraging of niet op het werk aankomen • Men moet zich wel op normale wijze naar het werk begeven hebben • Gebeurtenis moet onafhankelijk zijn van de wil van de werknemer – De arbeid niet kunnen beginnen of voortzetten • Werknemer moet arbeidsgeschikt zijn als hij zich naar het werk begeeft • Uitzondering: staking – Stemplicht vervullen als men geen volmacht kan geven Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 6

Arbeidsongeschiktheid • Artikel 31 WAO: arbeidsongeschiktheid is een schorsing – Onmogelijkheid om het overeengekomen werk te verrichten • Wegens ziekte of ongeval • Overeengekomen werk • Geen onderscheid i. v. m. duur van de schorsing – Blijvende arbeidsongeschiktheid kan een geval van beëindigende overmacht zijn Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 7

Arbeidsongeschiktheid • Verplichtingen van de werknemer – Meldingsplicht: onmiddellijk • Geen termijn bepaald / geen vormvoorschriften – Geneeskundig getuigschrift • Indien voorgeschreven door cao of individuele overeenkomst, of als de werkgever het vraagt • Binnen de twee werkdagen, tenzij anders bepaald – Bewijslast voor tijdig bezorgen ligt bij de werknemer • Moet melding maken van: – Het bestaan van een arbeidsongeschiktheid en de waarschijnlijke duur ervan – Of de werknemer zich naar een andere plaats mag begeven Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 8

Arbeidsongeschiktheid • Controle door de werkgever – Indien geneeskundig getuigschrift: betwisting kan met alle middelen van recht gebeuren – Indien wel geneeskundig getuigschrift: controlegeneeskunde – De controlegeneesheer • Door werkgever vrij te kiezen – Plaats van het controlebezoek • Mag de woning verlaten worden of niet? • Reiskosten laste van de werkgever Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 9

Arbeidsongeschiktheid – Tijdstip van de controle • Gans de periode van arbeidsongeschiktheid mogelijk • Op alle dagen mogelijk, maar onschendbaarheid van de woning tussen 21 en 5 uur • Enkel mogelijk als de werknemer zelf de arbeidsongeschiktheid heeft ingeroepen – Opdracht van de controlearts • Werknemer werkelijk arbeidsongeschikt? • Waarschijnlijke duur? – Recht op gewaarborgd loon tot de dag vóór de controle Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 10

Arbeidsongeschiktheid – Betwistingen van medische aard • Voor de arbeidsgerechten • Via een scheidsrechterlijke procedure (art. 31, § 5 WAO) – – Beslissing arts-scheidsrechter bindt de partijen Aanduiden in onderlinge overeenstemming (binnen 2 werkdagen) Of eenzijdig aanduiden via door FOD WASO in BS gepubliceerde lijst Kosten laste van verliezende partij » € 75 honorarium en € 38 administratiekosten Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 11

Arbeidsongeschiktheid • Gewaarborgd loon – Algemeen – Gewaarborgd dagloon (art. 27 WAO) en gewaarborgd loon bij arbeidsongeschiktheid – Uitsluiting • Sportcompetities of -exhibities waarvoor inkomgeld gevraagd wordt en de deelnemers een loon kunnen ontvangen • Zware fout van de werknemer – Recht van verhaal tegen aansprakelijke derde Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 12

Arbeidsongeschiktheid • Bedrag van het gewaarborgd loon voor werklieden – Periode en bedrag • Normaal loon tijdens eerste zeven dagen (art. 56 AOW) • Bijkomende vergoeding van 25, 88% tijdens de volgende 23 dagen (cao nr. 12 bis van 28 juni 1973) • 60% begrensde loon van 8 ste t/m 14 de dag (KB nr. 465 van 1 oktober 1986) – Begrip “normaal loon” • Het loon dat de werkman zou gekregen hebben als hij niet arbeidsongeschikt zou zijn geweest • Berekend cf. feestdagenwet Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 13

Arbeidsongeschiktheid Eerste 7 dagen 8 e tot en met 14 e dag 15 e tot en met 30 e dag 100% van normale loon 60% + 25, 88%= 85, 88% 25, 88%* bovenop de mutualiteit * Plus 85, 88 % voor het gedeelte loon boven de ZIV-loongrens Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 14

Arbeidsongeschiktheid – Anciënniteitsvoorwaarde • Een maand in dienst zijn van dezelfde onderneming • Maand: van datum tot datum – Carenzdag • Eerste werkdag van de ongeschiktheid indien die periode géén 14 dagen duurt • Periode van gewaarborgd loon begint de daaropvolgende werkdag, behalve ingeval van toepassing art. 27 WAO (gewaarborgd dagloon) Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 15

Arbeidsongeschiktheid – Hervalling(en) • Gewaarborgd loon is niet opnieuw verschuldigd – – Indien nieuwe ongeschiktheid, met dezelfde oorzaak Na een werkhervatting Binnen de 14 dagen na een vorige periode Die aanleiding gaf tot betalen van door de wet gewaarborgd loon (niet cao nr. 12 bis) • Opletten bij opeenvolgende hervallingen Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 16

Arbeidsongeschiktheid – Gewaarborgd loon bij arbeidsongeval en beroepsziekte van arbeiders • Behoud van normaal loon gedurende 7 dagen • Geen anciënniteitsvoorwaarde of carenzdag • Voorschot door de werkgever te betalen van 23 daaropvolgende dagen • Gewaarborgd loon dat werkgever aan werknemer betaald is door de verzekeraar terugbetaalbaar aan de werkgever Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 17

Arbeidsongeschiktheid • Bedrag van het gewaarborgd loon voor bedienden – Algemeen stelsel • Behoud van loon tijdens de eerste 30 dagen van de ongeschiktheid • Geen carenzdag, geen anciënniteitsvoorwaarde – Bedienden die de regeling voor werklieden volgen: • Bedienden tijdens de proeftijd • Bedienden met een contract van bepaalde tijd/werk van minder dan 3 maanden • Wel anciënniteitsvoorwaarde, wel carenzdagregeling – Hervalling: zelfde regeling als voor werklieden Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 18

Arbeidsongeschiktheid Statuut 1 e – 7 e dag 8 e – 14 e dag 15 e – 30 e dag Bedienden tijdens proef of met contract < 3 maanden 100% gewaarborgd loon 60% + 26, 93% = 86, 93% 26, 93%* bovenop de mutualiteit Andere bedienden 100% gewaarborgd maandloon * Plus 85, 88 % voor het gedeelte loon boven de ZIV-loongrens Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 19

Zwangerschaps- en bevallingsrust • Periode van schorsing – 6 weken prenatale rust • Tewerkstellingsverbod laatste week prenatale rust voor de (voorspelde) dag van de bevalling – 9 weken postnatale rust • Tewerkstellingsverbod voor 9 weken vanaf de dag na de bevalling – 2 weken facultatief extra voor meerlingen • Zowel 2 weken pre- als 2 weken postnataal – Werkgever moet geen loon betalen vanaf de aanvang van de bevallingsrust • Uitkering via moederschapsverzekering ZIV (via mutualiteit) Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 20

Zwangerschaps- en bevallingsrust • Overdracht van bevallingsrust – 5 weken overdraagbaar • Enkel voor de situaties opgesomd in KB 11 oktober 1991 – Verlofdagen van postnatale rust • Facultatief in plaats van de laatste twee weken overgedragen postnatale rust • 10 verlofdagen te nemen in de 8 weken na de ononderbroken postnatale rustperiode – Pro-rata recht voor deeltijdse werkneemsters in functie van uurrooster – Tijdens deze acht weken blijft de bescherming tegen ontslag doorlopen – Tijdens deze acht weken wordt een eventuele bestaande opzegtermijn verder opgeschort Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 21

Zwangerschaps- en bevallingsrust • Verlenging van de postnatale rust – 1 week facultatief extra bij ziekte van de vrouw tijdens prenatale rustperiode • Het gaat hier om de zogenaamde “moeilijke” bevallingen waarbij de vrouw tijdens de volledige zes weken voor de bevalling arbeidsongeschikt was wegens ziekte of ongeval – Verlenging wegens hospitalisatie van het kind • Als het kind méér dan zeven dagen onafgebroken in de verpleeginstelling moet verblijven, wordt de postnatale periode verlengd met deze periode met een maximum van 24 weken. Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 22

Zwangerschaps- en bevallingsrust ZIV-Uitkeringen tijdens het moederschapsverlof Moederschapsrust (15 of 17 weken) Toestand werkneemster Eerste 30 dagen Vanaf 31 ste dag Werkneemsters 82% onbegrensde loon 75% begrensde loon Volledig gecontroleerde werklozen Werkloosheid (60%) + 19, 5% begrensd loon Werkloosheid (60%) + 15% begrensd loon Andere situaties 79, 5% begrensd loon 75% begrensd loon Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 23

Zwangerschaps- en bevallingsrust • Bescherming tegen ontslag (art. 40 arbeidswet) – Vanaf de mededeling van de zwangerschap aan de werkgever tot 1 maand na het einde van de postnatale bevallingsrust – Sanctie: 6 maanden loon • Zwangerschapsonderzoeken (art. 39 bis arbeidswet) – Recht op betaalde afwezigheid voor onderzoeken m. b. t. de zwangerschap die niet buiten de arbeidsuren kunnen plaatsvinden Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 24

Zwangerschaps- en bevallingsrust • Borstvoedingspauzes (cao nr. 80) – Recht op borstvoedingspauzes • Voor effectief zogen van de baby • Ofwel voor afkolven van melk – Duur van de pauze • 1 pauze van 30 minuten per arbeidsdag van minstens 4 uren • 2 pauzes van 30 minuten of 1 x 60 minuten per arbeidsdag van minstens 7, 5 uren – Tijdstippen waarop de pauze mag genomen worden • Ofwel afspraak tussen wn en wg • Ofwel voor of na de rusttijden voorzien in het arbeidsreglement Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 25

Zwangerschaps- en bevallingsrust – Plaats om de pauze te nemen • In een daarvoor aangepast lokaal • Ofwel de woning van de werkgever zelf – Tot 9 maanden na de bevalling (2 maanden extra bij premature geboortes of uitzonderlijke omstandigheden) – Bijzonder gecompliceerde procedures van kennisgeving en bewijslevering van het geven van borstvoeding! – Bescherming tegen ontslag – Vergoeding via uitkering ZIV (82% begrensde loon) Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 26

Zwangerschaps- en bevallingsrust • Borstvoedingsverlof – Geen algemene wettelijke bepaling • Behoudens collectieve afspraken is de toestemming van de werkgever nodig – Geen ZIV-vergoedingsregeling of loonwaarborg voorzien – Profylactisch lactatieverlof (art. 42 arbeidswet) • Werkneemster verwittigt de werkgever dat zij borstvoeding geeft • Werkgever moet risicoanalyse doen en maatregelen nemen (eventueel met arbeidsgeneesheer) • Bij schorsing wegens risico op beroepsziekte recht op ZIVuitkering ten bedrage van 78, 237 % van haar gemiddelde dagloon Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 27

Kort verzuim • Algemene principes – Recht op afwezigheid met behoud van normaal loon – Normaal loon = feestdagenwet – Geen recht op loon indien er geen loonverlies is • Lijst van gebeurtenissen: KB van 28 augustus 1963 en cao nr. 16 – Paritaire comités en ondernemingen kunnen deze lijst uitbreiden of wijzigen – Deeltijdse werknemers hebben dezelfde rechten als voltijdsen Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 28

Kort verzuim • Geboorteverlof – 10 dagen door de werknemer te kiezen binnen de 4 maanden vanaf de dag van de geboorte – Kan genomen worden door vader of andere partner (m/v) • Kan slechts één keer per kind genomen worden door één werknemer met een voorrang voor de vader • Indien geboorteverlof wordt genomen gevolgd door adoptie, worden de genomen dagen afgetrokken van het adoptieverlof – Loonwaarborg vanwege de werkgever voor de 3 eerste dagen – Uitkering door ZIV vanaf de 4 e dag (82% begrensd loon) Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 29

Kort verzuim • Adoptieverlof – Ononderbroken periode van • Minimaal 1 week tot maximaal 4 weken • Maximaal 6 weken voor een kind jonger dan 3 jaar – Te nemen binnen 2 maanden na inschrijving kind in bevolkingsregister – Te nemen vóór het kind 8 jaar oud is • Aanvraagprocedure (art. 30 ter WAO) – Schriftelijke aanvraag bij de werkgever – Minstens één maand voor de aanvang van het verlof Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 30

Kort verzuim – Bescherming tegen ontslag • Twee maanden vóór de aanvang tot één maand na het verlof – Loonwaarborg voor de 3 eerste dagen • Te betalen door de werkgever – Uitkering door ZIV vanaf de 4 e dag (82% begrensd loon) Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 31

Kort verzuim • Recht op afwezigheid voor pleegouders – Erkende pleegouders mogen van het werk afwezig blijven voor bepaalde verplichtingen of opdrachten omwille van de plaatsing in zijn gezin van een of meerdere personen • Via de rechtbank of door gemeenschappen erkende instellingen – Maximum 5 dagen per kalenderjaar per pleeggezin – Geen loonwaarborg van de werkgever – Uitkering voor pleegzorgverlof via de RVA Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 32

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Ontstaan van loopbaanonderbreking en tijdskrediet – Herstelwet van 22 januari 1985 • Maatregel ter bevordering van de werkgelegenheid • Loopbaanonderbreking – Maximum 60 maanden per loopbaan • Loopbaanvermindering met 1/5, 1/4, 1/3 of 1/2 – Maximum 60 maanden per loopbaan – Vanaf 1 januari 2002 vervangen door cao nr. 77 bis • Maatregel om arbeid en gezin beter op elkaar af te stemmen Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 33

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Cao nr. 77 bis voorziet 3 rechten voor de werknemer – Een recht op tijdskrediet: • Recht op voltijdse of halftijdse onderbreking van de loopbaan – Een recht op 1/5 loopbaanvermindering: • Vermindering van de loopbaan tot 4/5 van een voltijdse loopbaan – Een bijzonder recht op loopbaanvermindering voor + 50 jarigen • Ofwel vermindering tot halftijdse prestaties • Ofwel vermindering met 1/5 Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 34

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Tijdskrediet – Maximum één jaar over gans de loopbaan • Mogelijkheid om bij cao (sector – onderneming) recht uit te breiden tot maximum 5 jaar over de ganse loopbaan • Op te nemen in periodes van minstens drie maanden – Twee modaliteiten: • Volledige schorsing van de prestaties: arbeidsregime speelt geen rol • Overgang naar halftijdse prestaties: enkel mogelijk indien gedurende de 12 maanden voorafgaand aan de aanvraag minstens 3/4 gewerkt werd – Minstens 12 maanden in dienst zijn geweest gedurende de 15 maanden voorafgaand aan de aanvraag Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 35

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet – De werkgever moet schriftelijk op de hoogte gebracht worden • Tijdstip van de mededeling: – – – 3 maanden vooraf in ondernemingen +20 werknemers 6 maanden vooraf in ondernemingen met max. 20 werknemers 2 weken indien recht gebruikt wordt na uitputting palliatief verlof Andere termijnen kunnen met de werkgever overeengekomen worden Dezelfde termijnen gelden voor verlengingen van lopende aanvragen • Mogelijke wijzen van mededeling: – Ofwel via aangetekende brief – Ofwel via overhandiging geschrift: werkgever tekent voor ontvangst op duplicaat Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 36

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet – Uitstelrecht voor de werkgever • Omwille van ernstige interne of externe redenen • Maximum 6 maanden • Moet aan de werknemer meegedeeld worden binnen de maand die volgt op de aanvraag van de werknemer – Geldige motieven om bij volledig tijdskrediet uitkeringen te krijgen voor méér dan 12 maanden • Opvoeding van een of meerdere kinderen jonger dan 8 jaar • Opvoeding van een thuiswonend gehandicapt kind – Zonder leeftijdsvoorwaarde – Mits een geneeskundig attest Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 37

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Palliatieve zorgen • Verzorging van zwaar zieke gezins- of familieleden • Volgen van een erkende opleiding • Loopbaanvermindering met 1/5 – Vermindering van de voltijdse loopbaan met 1/5 • Ofwel met 1 volle of 2 halve dagen per week • Ofwel volgens bij cao afgesproken gelijkwaardige formules – Voor werknemers die minstens 5 jaar anciënniteit hebben en de laatste 12 maanden voltijds werken Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 38

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Bijzonder recht op loopbaanvermindering voor 50 plussers – Recht op vermindering met 1/5: min. 6 m, geen maximum – Recht op vermindering tot 1/2 : min. 3 m, geen maximum – 3 jaar anciënniteit in de onderneming én 20 jaar werknemer • Voorkeur- en planningsmechanisme (5% drempel) – In geval van gelijktijdige afwezigheden in de onderneming of de dienst • Bescherming tegen ontslag door de werkgever – Sanctie: 6 maanden loon Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 39

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Federale uitkeringen – Aanvraag bij de RVA binnen de twee maanden na de aanvang van de loopbaanonderbreking of -vermindering – Cumulatieverbod met • Inkomsten uit zelfstandige activiteit – Behoudens 12 maanden voltijdskrediet indien die activiteit reeds 12 maanden voordien begonnen was • Inkomsten als loontrekkende – Behoudens bijkomstige activiteit reeds 12 maanden voordien aangevat • Inkomsten uitvoerende politieke mandaten • Pensioenen Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 40

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Thematische verloven – Palliatief verlof • Een maand, een keer te verlengen met nog een maand – Verzorgingsverlof voor zwaar zieke gezins- of familieleden • Drie maanden, telkens verlengbaar tot maximum 12 maanden (voltijds) of 24 maanden (vermindering met 1/5 of tot de helft) – Ouderschapsverlof • Drie maanden voltijds, zes maanden 1/2 of vijftien maanden vermindering met 1/5 (1/2 en 1/5 enkel voor voltijdse wn. !) – Aaneensluitend of losse fracties, of met combinaties van fracties • Leeftijdsvoorwaarde kind: geen 12 jaar (21 jaar kind met handicap) Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 41

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Vlaamse aanmoedigingspremies – Enkel voor werknemers die op Vlaams grondgebied werken – Zorgkrediet: max. 12 maanden • • Opvang kinderen tot de leeftijd van 7 jaar Zorg voor ouders ouder dan 70 jaar Palliatieve zorgen Verzorging van zwaar zieke gezins- en familieleden – Opleidingskrediet: maximum 2 of 2, 5 jaar • Voor het volgen van bepaalde door de Vlaamse overheid erkende of gesubsidieerde opleidingen Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 42

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Ontstaan van loopbaanonderbreking en tijdskrediet – Herstelwet van 22 januari 1985 • Maatregel ter bevordering van de werkgelegenheid • Loopbaanonderbreking – Maximum 60 maanden per loopbaan • Loopbaanvermindering met 1/5, 1/4, 1/3 of 1/2 – Maximum 60 maanden per loopbaan – Vanaf 1 januari 2002 vervangen door cao nr. 77 bis • Maatregel om arbeid en gezin beter op elkaar af te stemmen Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 43

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet – Cao nr. 77 bis voorziet 3 rechten voor de werknemer • Een recht op tijdskrediet: – Recht op voltijdse of halftijdse onderbreking van de loopbaan • Een recht op 1/5 loopbaanvermindering: – Vermindering van de loopbaan tot 4/5 van een voltijdse loopbaan • Een bijzonder recht op loopbaanvermindering voor +50 jarigen – Ofwel vermindering tot halftijdse prestaties – Ofwel vermindering met 1/5 • Vanaf 1 september 2012 wordt cao nr. 77 bis vervangen door cao nr. 103 Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 44

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Cao nr. 103 voorziet 3 rechten – Tijdskrediet zonder motief voor 12 maanden voltijds equivalent • • 12 maanden voltijds (VT) 24 maanden halftijds (HT) 60 maanden 1/5 loopbaanvermindering Of een combinatie van deze drie vormen – Waarbij 1 maand VT = 2 maanden HT = 5 maanden 1/5 • Minimumperiode per aanvraag – 3 maanden bij VT of HT tijdskrediet – 6 maanden bij 1/5 tijdskrediet – Uitzondering: saldo waarvoor een kortere periode kan worden opgenomen Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 45

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet – Gemotiveerd tijdskrediet • 36 maanden (VT, HT of 1/5) voor de volgende motieven – – – Opvoeding van een kind tot de leeftijd van 8 jaar Palliatieve zorgen Zorg voor een zwaar ziek gezins- of familielid Volgen van een erkende opleiding Sectorale cao moet dit gemotiveerd tijdskrediet mogelijk maken • 48 maanden (VT, HT of 1/5) voor de volgende motieven – Zorg voor een zwaar ziek kind – Opvoeding van een gehandicapt kind tot de leeftijd van 21 jaar – Sectorale cao niet vereist Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 46

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Minimumperiodes gemotiveerd tijdskrediet – Opvoeding kind en erkende opleiding: 3 of 6 m. zoals bij ongemotiveerd tijdskrediet – Palliatieve zorgen: min. 1 m. + max. nog 1 m. – Verzorging zwaar ziek gezins- of familielid: min. 1 m. / max 3 m. per aanvraag – Uitzondering indien korter saldo opgenomen moet worden – Landingsbaan vanaf 55 jaar onder vorm van ofwel • 1/5 vermindering van de loopbaan • Overstap naar halftijdse prestaties • Uitzonderingen mogelijk vanaf 50 jaar Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 47

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Uitzonderingen landingsbaan vanaf 50 jaar – Landingsbaan 1/2 en 1/5 » Zware beroepen die ook knelpuntberoep zijn » Onderneming erkend als in moeilijkheden of herstructurering – Enkel 1/5 landingsbaan » Lange loopbaan: 28 jaar (van minstens 285 dagen/jaar R 6) » Zware beroepen die geen knelpuntberoep zijn Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 48

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Anciënniteitsvoorwaarden – Tijdskrediet zonder motief • 2 jaar bij de werkgever in dienst zijn • 5 jaar als werknemer gewerkt hebben • Uitzondering: tijdskrediet na uitputting ouderschapsverlof – Gemotiveerd tijdskrediet • 2 jaar bij de werkgever in dienst zijn • Uitzondering: tijdskrediet na uitputting ouderschapsverlof – Landingsbaan • 2 jaar bij de werkgever in dienst zijn • 25 jaar als werknemer gewerkt hebben Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 49

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Tewerkstellingsvoorwaarden – Tijdskrediet (gemotiveerd of ongemotiveerd) • Voltijds: geen tewerkstellingsvoorwaarde • Halftijds: 12 maanden minstens 3/4 van een voltijdse werknemer gewerkt hebben op het moment van de kennisgeving aan de werkgever • 1/5: 12 maanden voltijds gewerkt hebben en op het moment van de kennisgeving minstens 5 dagen per week werken – Landingsbaan voor 55 -plussers • Gedurende 24 maanden voor de kennisgeving minstens 3/4 (bij halftijds) of voltijds (bij 1/5) gewerkt hebben bij één of meerdere werkgevers Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst 50

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet – De werkgever moet schriftelijk op de hoogte gebracht worden • Tijdstip van de mededeling: – – – 3 maanden vooraf in ondernemingen +20 werknemers 6 maanden vooraf in ondernemingen met max. 20 werknemers 2 weken indien recht gebruikt wordt na uitputting palliatief verlof Andere termijnen kunnen met de werkgever overeengekomen worden Dezelfde termijnen gelden voor verlengingen van lopende aanvragen • Mogelijke wijzen van mededeling: – Ofwel via aangetekende brief – Ofwel via overhandiging geschrift: werkgever tekent voor ontvangst op duplicaat Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 51

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet – Uitstelrecht voor de werkgever • Omwille van ernstige interne of externe redenen • Maximum 6 maanden • Moet aan de werknemer meegedeeld worden binnen de maand die volgt op de aanvraag van de werknemer Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 52

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Voorkeur- en planningsmechanisme (5% drempel) – In geval van gelijktijdige afwezigheden in de onderneming of de dienst • Bescherming tegen ontslag door de werkgever – Sanctie: 6 maanden loon Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 53

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Federale uitkeringen – Aanvraag bij de RVA binnen de twee maanden na de aanvang van de loopbaanonderbreking of -vermindering – Cumulatieverbod met • Inkomsten uit zelfstandige activiteit – Behoudens 12 maanden voltijdskrediet indien die activiteit reeds 12 maanden voordien begonnen was • Inkomsten als loontrekkende – Behoudens bijkomstige activiteit reeds 12 maanden voordien aangevat • Inkomsten uitvoerende politieke mandaten • Pensioenen Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 54

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Thematische verloven – Palliatief verlof • Een maand, een keer te verlengen met nog een maand – Verzorgingsverlof voor zwaar zieke gezins- of familieleden • Drie maanden, telkens verlengbaar tot maximum 12 maanden (voltijds) of 24 maanden (vermindering met 1/5 of tot de helft) – Ouderschapsverlof • Drie maanden voltijds, zes maanden 1/2 of vijftien maanden vermindering met 1/5 (1/2 en 1/5 enkel voor voltijdse wn. !) – Aaneensluitend of losse fracties, of met combinaties van fracties • Leeftijdsvoorwaarde kind: geen 12 jaar (21 jaar kind met handicap) Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 55

Loopbaanonderbreking en tijdskrediet • Vlaamse aanmoedigingspremies – Enkel voor werknemers die op Vlaams grondgebied werken – Zorgkrediet: max. 12 maanden • • Opvang kinderen tot de leeftijd van 7 jaar Zorg voor ouders ouder dan 70 jaar Palliatieve zorgen Verzorging van zwaar zieke gezins- en familieleden – Opleidingskrediet: maximum 2 of 2, 5 jaar • Voor het volgen van bepaalde door de Vlaamse overheid erkende of gesubsidieerde opleidingen Arbeidsrecht - Hoofdstuk 5 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 56

Verlof om dwingende redenen • Cao nr. 45 van 19 december 1989 – Recht op 10 dagen onbetaalde afwezigheid • Voor “elke niet te voorziene, los van het werk staande gebeurtenis die de dringende en noodzakelijke tussenkomst van de werknemer vereist, en dit voor zover de aanwezigheid op het werk de tussenkomst van de werknemer onmogelijkheid maakt” – Dagen “familiaal verlof” waarvoor in de onderneming loonbehoud voorzien wordt, mogen afgetrokken worden van deze 10 dagen Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 57

Andere schorsingen • Zetelen in arbeidsgerechten (art. 28, 3° WAO) • Voorlopige hechtenis (art. 28, 5° WAO) • Militaire en aanverwante verplichtingen (art. 29 WAO) • Enkel voor arbeiders – Technische stoornis (art. 49, 1° WAO) – Slecht weer (art. 50 WAO) – Economische redenen (art. 51 voor arbeiders en art. 77/1 tot 77/7 voor bedienden) • Jaarlijkse vakantie Sociaal Recht in Essentie - Deel 2 Hoofdstuk 4 Schorsing van de arbeidsovereenkomst 58