De mentor als coach Piet BUYSE De mentor
De mentor als coach Piet BUYSE
De mentor als coach Sessie 1 + 2 2017 -2018
3 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
BNB ZRL 4 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
De mentor als coach 5 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
De vorming 10 sessies portfolio boek ervaring eigen materiaal groep opdrachten 6 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
overgenomen uit Brandpunt, december 2005, p. 24 -25 7 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Mentoren? § http: //www. klasse. be/leraren/pasvoordeklas § de waterval aan het schoolbord: 22% starters in SO verlaat de job tijdens de eerste 5 jaar § 2022: 17000 leraren tekort! 8 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Mijn mentor vind dat ik meer structuur moet steken in mijn lessen. Het komt in elk gesprek terug. weetvind wel datikdit eenstructuur aandachtspunt Mijn. Ik mentor meer is, maar ben nu. Het eenmaal moet steken in mijniklessen. komt in niet zo elk gesprek terug. Ik weet welandere dat dit collega’s. gestructureerd als sommige een aandachtspunt is, maar ik ben nu Ik krijg het gevoel dat mijn mentor mij als eenmaal niet zo gestructureerd als mens wil andere veranderen. Ik wil mezelf sommige collega’s. Ik krijg het kunnen gevoel mijn mentor mij als wilbij mijn blijven in dat de klas. Hoe kaart ik mens dit aan veranderen. Ik wil mezelf kunnen blijven in de klas. Hoe kaart ik dit aan bij mijn mentor? https: //www. klasse. be/4927/ik-ga-nietakkoord-met-mijn-mentor-hoe-zeg-ikdat/ 9 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Bekommernissen van S/BL § Welke problemen heb jij ervaren als beginnende leraar? bron: 10 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Bekommernissen van S/BL § Fase 0: verwachtingen voorafgaand aan het beroep § nog geen ervaringen als lk. § identificeren zich (nog) met de lln. § bouwen beelden op over de job vanuit vroegere ervaringen, ideaalbeelden, … 11 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Bekommernissen van S/BL § Fase 1: bekommernissen i. v. m. overleven § vooral bezig met zichzelf en overleven in de klasgroep (orde houden / stand houden in klas) § maken zich zorgen of leerlingen hen aardig vinden 12 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Bekommernissen van S/BL § Fase 2: bekommernissen over de taak § S/BL krijgt meer grip op de situatie (zelfzeker) § raakt geïnteresseerd in lesgeven zelf (hoe doe je dat en hoe kan je dat verbeteren? ) § wil alle taken goed uitvoeren 13 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Bekommernissen van S/BL § Fase 3: bekommernissen over (het leren van) de leerlingen § S/BL ziet in dat onderwijs gaat over het leren van de leerling en zijn welzijn § Fase 4: bekommernissen over de job van leraar (verdieping) 14 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Bekommernissen S/BL VERDIEPING LEREN TAAK OVERLEVEN OPLEIDING 15 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Bekommernissen van S/BL § in elke ontwikkelingsfase is er eentje dominant § verdwijnen niet maar kunnen wel minder of meer dominant worden § begeleiding starters: fase 1, 2 en 3 § levenslang leren: fase 4: blijven prikkelen! 16 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
overgenomen uit Brandpunt, december 2006, p. 26 17 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Hoe doe je dat zo’n gesprek? 18 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
In gesprek: begeleidingsgesprek Hier ben ik sterk in: … 19 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Wissel uit in duo’s § Coach/coachee § Belangstelling tonen § Vragen stellen § Concretiseren 20 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
21 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Het werk van de mentor § Wat doe jij zoal als mentor? bron figuur: onlinecareertips. com 22 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
HOE de S/BL helpen? § wegwijsbegeleiding: wegwijs maken op de school (vooral eerste dagen, ook later) § onthaalbrochure, opdracht, leerlingen, collega’s, administratie personeelsdossier, gebouwen, kopieerapparaat … § basisinformatie over ‘handel en wandel op school’ § … bron figuur: esn-vuniverse. nl 23 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
HOE de S/BL helpen? § werkbegeleiding: begeleiding die het uitvoeren van taken op school/in de klas tot doel heeft § didactisch: evaluatie, jaarplan, leerplan, handelingsplan, didactische werkvormen, … § klashouden, leerlingbegeleiding, maar ook oudercontacten, 24 bron figuur: antoinetteoglethorpe. com Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
HOE de S/BL helpen? § leerbegeleiding: heeft als doel professionele ontwikkeling te stimuleren vertrekkend vanuit de behoeften en het persoonlijk referentiekader van de S/BL: § § 25 S/BL leert met vallen en opstaan bepaalde ervaringen raken de S/BL emotioneel diep op zoek gaan naar eigen stijl, naar zichzelf SAMEN met MENTOR (samen voor de SPIEGEL) Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Zo moet het niet… overgenomen uit REEKERS, M. : 2004, 92 26 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Zo wel: 27 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
28 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Reflecteren: definitie § ‘Reflecteren is het vermogen om zichzelf en het eigen handelen evenals de context waarin dit plaatsvindt, tot voorwerp van nadenken te maken’ (Kelchtermans) § Iemand reflecteert als hij of zijn/haar ervaringen en/of kennis probeert te herstructuren met het oog op het bereiken van een hoger niveau van beroepsuitoefening (Korthagen, 2002) § Reflecteren is kritisch terugblikken. Vanuit deze analyse wordt het professioneel handelen bijgestuurd. Reflecterend handelen staat dus tegenover routine-matig handelen en is een noodzaak in het kader van levenslang leren. 29 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Zo had ik het willen doen: … Wat bespreek ik op het begeleidingsgesprek? 30 Zo deed ik het gesprek! Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Waarover reflecteren? Het professioneel handelen § werken aan eigen pedagogische en didactische en organisatorische bekwaamheid § werken aan jezelf als persoon, als mens, m. a. w. hoe heb ik als persoon invloed op het onderwijsgebeuren 31 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Professionele ontwikkeling denken voelen willen 32 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Hoe professioneel ontwikkelen? handelen denken § Effectiever handelen: § § § 33 Juiste beslissingen over doelen Gepaste werkvormen kiezen Ruimer overleg plegen Beter interactie ondersteunen … § Ontwikkelen persoonlijk interpretatiekader = geheel van opvattingen dat de bril vormt waardoor de lk. naar zijn functioneren kijkt § ‘geldiger’ denken Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Persoonlijk interpretatiekader Professioneel zelfverstaan § Opvattingen over zichzelf als leraar: § § § 34 Zelfbeeld Zelfwaardegevoel Beroepsmotivatie Taakopvatting Toekomstperspectief Subjectieve onderwijstheorie § Persoonlijk geordend geheel van kennis en opvattingen over onderwijs (hoe doe ik het zó en waarom – hoe werkt onderwijs volgens mij? ) Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
(Kritische) reflectie? § OPGELET: leraar-zijn is complex § WANT het gaat om complexe taak § EN rekening houden met de onderliggende lagen van de persoon zoals taakmotivatie, overtuigingen e. d. § Reflectie is KRITISCHE reflectie als: § ze doorstoot tot het niveau van § het persoonlijk referentiekader (willen, voelen, denken…) § de subjectieve theorie van de S/BL § En context in rekening brengt 35 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Reflectie en wat het doet § Hoe (ervaren) leraren vaak leren: § uit praktische noodzaak, ze zoeken praktische oplossingen § al doende, met directe bruikbaarheid, met weinig interesse voor de theorie § weinig reflectief t. a. v. rendement, achtergronden en zichzelf (Kelchtermans) 36 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Reflectie en wat het doet theorie Figuur overgenomen uit Korthagen e. a. 2002, p. 14 reflectie persoon 37 praktijk Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
wat kom je tegen? omgeving Het UI-MODEL gedrag wat doe je? competenties wat kun je? overtuigingen waar geloof je in? hoe zie je jezelf? waar doe je het voor? 38 identiteit betrokkenheid Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018 naar Korthagen & Vasalos
Reflectiecyclus Korthagen UITZICHT DOEN INZICHT OVERZICHT 39 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018 Bron: naar brambomb. nl Korthagen, 1993
Concreet § OVERZICHT: wat is er (allemaal) gebeurd? § INZICHT: wat vind ik daarin belangrijk? § UITZICHT: tot welke voornemens/plannen leidt dit? § het gaat over de WERKER, het WERK en de WERKOMGEVING 40 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Reflectiecyclus: concreet Fase 2: OVERZICHT - terugblikken Wat gebeurde er concreet? Wat is de context Wat wilde ik bereiken bij de lln? En wat wilden de lln? Wat voelde ik? En wat voelden de lln? Wat dacht ik? En wat dachten de lln? Wat deed ik? En wat deden de lln? 41 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Reflectiecyclus: concreet Fase 3: INZICHT – formuleren essentiële aspecten Hoe hangen de antwoorden op de vorige vragen met elkaar samen? Wat is daarbij de invloed van de context/school als geheel? Wat betekent dat nu voor mij? Wat is dus het probleem (of de positieve ontdekking)? 42 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Reflectiecyclus: concreet Fase 4: UITZICHT – alternatieven ontwikkelen en kiezen Welke alternatieven zie ik? Welke voor- en nadelen hebben ze? Wat neem ik me voor t. a. v. volgende keer? 43 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
44 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
45 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Voorwaarden voor reflectie overgenomen uit GROEN, M. (2006) 46 rust tijd concentratie analytisch vermogen lerende houding moed en durf Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Voorwaarden voor reflectie 47 kwetsbare houding confronteren wilskracht nieuwsgierig diepgang concretiseren expliciteren nuanceren taal Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Reflecteren: oefening bron: xead. nl 48 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Reflecteren niet evident! § Abstract kunnen denken en analyseren § Moed om zichzelf kwetsbaar op te stellen § Wilskracht § Talige vaardigheden vereist 49 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
50 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Meer lezen? § BENAMMAR K. , V. S. (2006). Reflectietools. Den Haag: Lemma. § GROEN, M. (2006) Reflecteren: de basis. Op weg naar bewust en bekwaam handelen. Houten: Wolters Noordhoff § LAGERWERF, B. & KORTHAGEN F. (2006) Een leraar van klasse. Een goede docent worden en blijven. Soest: Nelissen § LAGERWERF, B. & KORTHAGEN F. (2011) Leren van binnenuit. Kwaliteit en inspiratie in het onderwijs. Den Haag: Boom Lemma 51 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Portfolio: het is jouw energie! bron: www. effiebelgium. org 52 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
53 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
Portfolio § Algemeen doel: instrument voor zelfevaluatie en (zelf)reflectie § Doel van het portfolio in deze bijscholing: ervaringen toetsen aangereikte inhouden en kaders § Het schrijven van een portfolio: verzamelen van praktijkervaringen, selecteren, schrijven … § HOE pak je dat concreet aan: zie leidraad! § Begeleiding en beoordeling 54 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - De mentor als coach - 2017 -2018
- Slides: 54