De late middeleeuwen 900 1600 NIEUW TIJDVAK 4

De late middeleeuwen, 900 – 1600 NIEUW TIJDVAK (4) 1

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Nieuw tijdvak (4): de late middeleeuwen Kenmerkende aspecten: • de opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving • de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden • het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben • de expansie van de christelijke wereld naar buiten toe o. a. Kruistochten • het begin van staatsvorming en centralisatie

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Agenda • Kenmerkend aspect opkomst handel en ambacht • Van een agrarisch naar een agrarisch-urbane samenleving • Gevolgen toenemende handel (deel 1) • Casus + opdrachten (huiswerk) • Gevolgen toenemende handel (deel 2) • Maken opdrachten + samenvatting

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Tijdvak 4 Steden: handel en nijverheid Economisch: wat zijn bestaansmiddelen? Sociaal: hoe zijn verhoudingen in de stad? de opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving Zijn jullie al tegengekomen WAAR?

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Tot 1000 West-Europa is een agrarische samenleving Vroonland Hoeveland Tijdvak 3: Hofstelsel en horgheid Vanaf 1000 West-Europa wordt wederom een agrarisch-urbane samenleving Waardoor kwam dat?

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Herleven agrarisch-urbane samenleving Waardoor kwam dat? 2. Toename voedselproductie 1. Meer veiligheid Einde invallen Vikingen Gevolgen: Toenemende bevolking Toenemende handel 1. Opkomst en samenwerking steden 2. landsheren bemoeien zich met handel 3. geldeconomie

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Opbloei handel gevolg 1 Opkomst en samenwerking steden Casus (huiswerk) pagina 68 boek Vraag 1 t/m 3

Opbloei handel gevolg 1 Opkomst en Samenwerking steden De late middeleeuwen, 900 - 1600 Vlaamse handels steden Hanze steden Italiaanse stadstaten

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Opbloei handel gevolg 1 Opkomst en Samenwerking steden Hanzesteden ontstaan vanaf 12 e eeuw • Samenwerkingsverband van handelssteden in Noord-Europa • Helpen elkaar met bescherming + handelsvoordelen • Producten: specerijen, graan, wol, textiel, vis etc. • Nederland: Deventer, Kampen, Zwolle (maar ook bv. Keulen, https: //www. youtube. com/watch? v=m-R 5 hvx. YRds Kopenhagen)

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Opbloei handel gevolg 2 Landsheren bemoeien zich met handel • Waarom? Stimulans voor welvaart • Hoe? • Bijdragen aan veiligheid • Instellen rechtbanken Opbloei handel gevolg 3 Opkomst geldeconomie (economie waarbij geld belanrijkste ruilmiddel is) • Bij lokale handel zilveren munten • Bij (inter)nationale handel gouden munten bv. uit Florijn (Italië) v. a. 13 e eeuw

De late middeleeuwen, 900 - 1600 Maken opdrachten: 4 t/m 7 pagina 70 Klaar: samenvatten pagina 70 -71 boek