DE KOUDE OORLOG Achtergrond Koude Oorlog Koude oorlog

DE KOUDE OORLOG

Achtergrond Koude Oorlog Koude oorlog grote spanningen tussen VS en bongenoten en SU en bondgenoten die net niet op oorlog uitlopen Achtergronden -ideologische tegenstelling sinds 1917 (Russische revolutie) -machtspolitieke tegenstelling sinds 1945

Ideologische tegenstelling VS SU -Politiek democratie - vrije, geheime verkiezingen -meerpartijenstelsel -economisch kapitalisme - winststreven -privé bezit produktiemiddelen -sociaal -vrijheid -individualisme dictatuur -alle macht bij de communistische partij -schijnverkiezingen Planeconomie -behoeftebevrediging -staatsbezit produktiemiddelen -gelijkheid -collectivisme

Machtspolitieke tegenstelling Tot 1941 -VS in zelfgekozen isolement -SU in gedwongen isolement Van 1941 -1945 VS en SU bondgenoten tegen Duitsland (monsterverbond) In 1945 -Europa verzwakt door WO II -VS en SU worstelen om wereldmacht (wereld verdelen in invloedssferen)

VN In 1945 oprichting VN (opvolger Volkenbond) -meeste landen lid (Algemene Vergadering) -wel een leger om oorlog te voorkomen (VN vredesmacht) -Veiligheidsraad met vetorecht voor elk van de 5 permanente leden (VS, SU, Engeland, Frankrijk en China) -daarnaast humanitaire organisaties (Unicef, Unesco, IMF enz)

Indeling Koude Oorlog 1 -Het ontstaan 2 -Het openlijke conflict 3 -Ontspanning (detente) 4 -Oplopende spanning 5 -Op weg naar het einde 1945 -1948 -1963 -1979 -1985 -1990

1 -Het ontstaan • • • A-De conferenties B-Groeiende spanning C-Trumandoctrine D-Marshallplan E-Oprichting NAVO 1944 -1945 1946 1947 1948

A-Afspraken van Yalta en Potsdam -Duitsland verdeeld in bezettingszônes -herstelbetalingen (geen bedrag vastgesteld) -denazificatie -demilitarisatie -geallieerde controleraad heeft de leiding -Polen verschuift op de kaart In Yalta werden nog wel afspraken gemaakt, maar In Potsdam lukte dat niet meer

B-Groeiende spanning 1945 -1946 sovjetisering van Oost Europa Defensief bedoeld (SU beschermen tegen aanval uit het westen). Offensief kan niet , want SU niet sterk genoeg -geen atoombom (pas in 1949) -grote schade van WO II Westen zag het wel als offensief In 1946 hield Churchill een toespraak→ term ijzeren gordijn

C-Trumandoctrine Aanleiding→ burgeroorlog in Griekenland Engeland hielp Griekse regering tegen opstandelingen (waaronder veel communisten) In 1947 neemt VS die hulp over. Truman houdt een toespraak→ hulp aan elk land, waar de democratie bedreigd wordt van binnenuit of van buitenaf Trumanleer gebaseerd op containment→ Indamming van het communisme

D-Marshallplan Oorzaken -humanitaire hulp aan Europa (kan zich economisch niet zelf herstellen) -eigenbelang→ Europa afzetmarkt -verarmd Europa staat open voor communisme Marshallplan basis voor EEG SU en oostbloklanden accepteren de hulp niet -teken van zwakte (hulp van de vijand nodig) -geen invloed van VS -VS mocht niet weten hoe slecht het echt ging -zou bewijzen dat kapitalisme beter is dan de planeconomie SU richt Comecon op als reactie

E-Oprichting NAVO Aanleiding kwestie Tsjecho-Slowakije -land had een democratische regering -staatsgreep van communisten -roepen SU te hulp →Tsjecho-Slowakije in invloedssfeer SU Voor het westen een bewijs van offensieve bedoelingen SU→oprichting NAVO (NATO) (militair bondgenootschap) Reactie SU→oprichting Pact van Warschau

VN

bezettingszones

denazificatie

Denazificatie

Polen verschuift op de kaart

A-De conferenties Conferentie van Yalta

Conferentie van Potsdam

Geallieerde controleraad nl. wikipedia. org/wiki/Geallieerde_Controleraad

B-Ijzeren gordijn

ijzeren gordijn

Truman

Trumandoctrine

Marshallplan

Comecon en EEG

Oprichting van de Navo(NATO)

Warschaupact

NAVO en Warschaupact