De invloed van gescheiden ouders op het psychisch

De invloed van gescheiden ouders op het psychisch functioneren van kinderen en jongeren Monique Van Eyken Familiaal bemiddelaar Kindercoach Praktijklector KUL CEMA, 29 november 2008 1

Wat doet scheiden met een kind? I. III. IV. V. VI. Scheiden is crisis Reportage Koppen Wat doet scheiden met kinderen? Wat beïnvloedt het verwerkingsproces? Tips voor een kindgerichte scheiding 1. de scheidingsprocedure 2. ouders in bemiddeling 3. kinderen in bemiddeling Waar kunnen kinderen en jongeren terecht

I. Scheiden is crisis 1 op 4 kinderen maakt ES mee Steeds jongere leeftijd Periode vooraf zeer belastend Scheiden blijft apart 3

II. Reportage Koppen 4

III. Wat doet scheiden met kinderen • • angst Kwaadheid verdriet Opluchting, blij • • • Schaamte Schuldgevoelens Innerlijke verscheurdheid Parentificatie afstoten 5

IV. Welke variabelen hebben een invloed op het verwerkingsproces ? Positieve invloed Negatieve invloed Voorbereid worden op de ES Overvallen worden door de ES Erover kunnen praten Er niet mogen of kunnen over praten Duidelijkheid rond de verblijfsregeling Geen overzicht op de verblijfsregeling Inspraak in de verblijfsregeling Alles wordt buiten de jongeregeld De schuld niet bij één van de ouders zien De ouders zien de andere als de schuldige Er wordt niet gestookt tussen de ouders Er wordt gestookt tussen de ouders Er is geen ruzie tussen de ouders Ruzies blijven duren, ook na de ES Aanvaarding van de ES door omgeving Anderen trekken partij of negeren de ES Zelf over en weer kunnen gaan Ver uit elkaar wonen bij co-ouderschap 6

V. Tips voor een kindgerichte scheiding 1. Keuze van de scheidingsprocedure 2. Ouders (en kind) in bemiddeling 3. Kinderen in begeleiding 7

V. 1. Keuze van de scheidingsprocedure • EOO (echtscheiding door onherstelbare ontwrichting) - geen schuldvraag - deelakkoorden mogelijk - op grond van - feiten (dadelijke uitspraak) - feitelijke scheiding gezamenl. = 6 mnd eenzijdig = 1 jaar - herhaald verzoek (2 keer) - onderhoudsuitkeringen - behoeftigheid - beperkt in tijd - zware fout = geen uitkering 8

V. 1. De scheidingsprocedures • EOT = echtscheiding door onderlinge - toestemming Geen minimumleeftijd van 20 jaar en huwelijk 2 jaar Indien meer dan 6 mnd. Feitelijke scheiding = 1 verschijning (anders reflectieperiode) Overgang van EOT naar EOO kan, niet omgekeerd Moet een volledig akkoord zijn 9

V. 2. Ouders in bemiddeling Meerzijdige partijdigheid = ook de kinderen tellen mee ! • Verschil tussen partnerschap en ouderschap • De scheidingsmelding bepreken • Signaalgedrag van kinderen • Aangepaste verblijfsregeling (op maat !!!) • Praten over de scheiding • Communicatie tussen de ouders bevorderen 10

De scheidingsmelding • Gesprek met twee • Vertel wat er aan de hand is en wat er gaat gebeuren (zeer concreet) • Stel de kinderen gerust • Vang de eerste reacties op • Laat ook eigen emoties zien • Zeg dat ze altijd met vragen mogen komen (ook elders) • Tracht elkaar niet te beschuldigen • Zeg dat de kinderen geen enkele schuld treft • Stel dat de liefde van de ouders voor kinderen onvoorwaardelijk is 11

Signaalgedrag van kinderen - Emoties zijn dikwijls verwarrend, worden geuit in gedrag Veranderend gedrag is normaal, zelfs wenselijk Problematisch indien zeer intens en aanhoudend Observatoren zoals juffen, grootouders, vrienden 12

Aangepaste verblijfsregeling • Verblijfsregeling aanpassen aan de leeftijd • Indien kinderen problemen signaleren, bespreken of naar de bemiddelaar • Voor kleine kinderen concreet maken zoals kalender • Voor grote kinderen rekening houden met hun wensen • Brengen i. p. v. halen • Liefst geen wissel aan school • Waar eten ze, wie doet de was, … • Belangrijke momenten voor kinderen 13

Praten over de scheiding - Er zijn voor je kinderen Over de andere ouder moet kunnen gepraat worden Anderen (hulpbronnen) 14

Communicatie tussen de ouders • Geen conflict in bijzijn van de kinderen • Mogelijkheid van oudercontacten (met bemiddelaar ? ) • Concreet : heen en weer boekjes, e-mail, … • Niet negatief praten over elkaar (loyaliteitsconflicten) • Kinderen niet altijd geloven : checken 15

V. 3. Kinderen in bemiddeling Kinderen betrekken. Hoe ? • Een kindvriendelijke ouderschapsovereenkomst • Samenwerken met een therapeut • Kinderen zelf zien als bemiddelaar 16

VI. Waar kunnen jongeren en kinderen terecht? • • KJT Kinderrechtenwinkels www. kinderrechtswinkel. be Kinderrechtencommisariaat Jongeren advies centra JAC CLB Ouders, vrienden, leerkrachten Bemiddelaars www. bemiddelingvzw. be www. tweehuizen. be 17