De Internationale Arbeidsorganisatie of de Wereld van Internationale
De Internationale Arbeidsorganisatie of de Wereld van Internationale Dialoog en Sociale Diplomatie Luc Cortebeeck Vicevoorzitter Raad van Bestuur IAO Voorzitter Werknemersgroep IAO Erevoorzitter ACV BRUSSEL, 13 december 2016
Werknemersrechten en Sociale Bescherming 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. ILO : wat is het? ILO : hoe werkt het? Recente evoluties ILO Aanbeveling ‘Social Protection Floors’ UN Agenda 2030: Sustainable Development Goals Europa en de ILO The Future of Work 1. 7 uitdagingen; 2. 7 wegen; 8. Om te besluiten
1. De ILO/IAO, wat is het? 1. ILO: Vanwaar komt het? 1919: Einde van WO I met het Verdrag van Versailles: “…universele en duurzame vrede is enkel mogelijk op basis van sociale rechtvaardigheid”; ILO werd opgericht tegelijk met de “League of Nations” (Volkenbond) (Genève); ILO (1919): arbeidsvoorwaarden op wereldvlak; 1946: ILO, verklaring van Philadelphia: “Arbeid is geen koopwaar”: Regeringen en sociale partners zijn samen verantwoordelijk voor sociaal-economisch beleid.
1. De ILO/IAO, wat is het? 2. ILO: de INTERNATIONAL LABOUR ORGANIZATION Promoot Arbeidsrecht(en); RIGHTS AT WORK; Bevordert DECENT WORK, WAARDIG WERK; Verbeter SOCIALE BESCHERMING (Sociale Zekerheid en Arbeidsrecht); Versterkt SOCIALE DIALOOG; De enige internationale VN-organisatie bezig met Werknemersrechten zijn deel van Mensenrechten.
1. De ILO/IAO, wat is het? 3. ILO: EEN HEEL BIJZONDERE ORGANISATIE: De enige VN-organisatie geleid door 3 groepen, 3 constituanten die samen beslissen: Regeringen (28); Werknemers (14); Werkgevers (14); ILO is een tripartite organisatie; De enige multilaterale organisatie waar niet alleen regeringen beslissen.
1. De ILO/IAO, wat is het? 3. ILO: EEN HEEL BIJZONDERE ORGANISATIE (2): Besluitvorming: Meerderheid niet mogelijk zonder andere groep/groepen; In theorie is meerderheid met 2 groepen mogelijk, maar bijzonder slecht voor uitvoerbaarheid en draagkracht. Waarom is ILO minder bekend bij ons? Wij HADDEN ILO niet nodig. Onze sociale regelgeving WAS sterker. ILO (West-Europa) werkte er voor het Zuiden.
2. De ILO, hoe het werkt? 1. De ILO TOOLS (instrumenten): 189 Conventions (Conventies) over Werknemersrechten zijn gestemd door de jaarlijkse Internationale Arbeidsconferentie (Parlement); Conventies zijn internationale verdragen, indien geratificeerd door lidstaten, is het afdwingbare wetgeving; Indien niet geratificeerd: inspiratiebron voor nationale wetgeving in alle lidstaten; 204 Recommendations (Aanbevelingen), gestemd door IAC: inspiratiebron maar niet wettelijk bindend.
2. De ILO, hoe het werkt? 1. ILO TOOLS (2): Fundamentele Conventies: Vrijheid vakbond (WG/WN) op te richten en toe te treden, collectief te onderhandelen en actie te voeren (C 87)(C 98); Uitroeiing Gedwongen Arbeid (C 29) (C 105) en ’moderne’slavernij (C 29 versterkt in 2014); Uitroeiing Kinderarbeid: Minimum Leeftijd Conventie (C 138); Ergste vormen van Kinderarbeid (C 182); Geen discriminie op het Werk: Gelijke Lonen Conventie (C 100); Discriminatie in werkgelegenheid (C 111).
2. De ILO, hoe het werkt? 1. De ILO TOOLS (3), 189 conventies over: Loonvorming; Arbeidsbescherming; Arbeidstijd; Veiligheid en Gezondheid; Sociale Zekerheid; Moederschapsbescherming; Sociaal Beleid; Migrerende Werknemers; Werknemers op zee; Vissers; Inheemse volkeren; Havenarbeid; Sectorale conventies; …
ILO/IAO Raad van Bestuur Governing Body International Labour Conference Internationale Arbeidsconferentie ILO/OIT GENEVE / GENEVA
The Workers’ Group of the ILO Werknemersgroep IAO
The Workers’ Group of the ILO Werknemersgroep IA Conferentie
ILO/OIT president KAJI, Vicepresident Jorgen Ronnest and Vicepresident Luc Cortebeeck
ILO/IAO gesprek met Directeur Generaal Guy Ryder
2. De ILO, hoe het werkt? Controle op de toepassing van de normen (conventies en aanbevelingen “in law and in practice”) Het expertscomité (20 toprechters van de hele wereld) beoordelen elk jaar de toepassing van de normen in elk land; Op basis van hun rapport bespreekt Commissie van de Normen (Reg/WN/WG) elk jaar tijdens de Internationale Arbeidsconferentie 25 moeilijke gevallen; Comité vrijheid organisatie komt 3 keer per jaar samen op basis van klachten (van werkgevers en werknemers); De moeilijkste gevallen en klachten komen uiteindelijk bij de Raad van Bestuur terecht. (Nu Qatar, Venezuela, Guatemala)
2. De ILO, hoe het werkt? GUATEMALA TRIPARTITE HIGH LEVEL MISSION Guatemala September 2013
2. De ILO, hoe het werkt? High Level Tripartite Mission Myanmar 2012
2. De ILO, hoe het werkt? High Level Tripartite Mission Myanmar 2012
3. Recente evoluties ILO DE ILO VERSUS GLOBALISERING EN CRISIS 1998: 8 fundamentele conventies moeten gerespecteerd worden, al dan niet geratificeerd (antwoord op globalisering); 1999: Decent Work/waardig werk: Duurzaam, vrij gekozen en productief werk; Respect voor ILO werknemersrechten; Social protection/sociale bescherming; Effectieve sociale dialoog. 2008: Declaration on Social Justice for a Fair Globalisation; gericht op ratificering en toepassing conventies wereldwijd. (antwoord op crisis) ILO betrokken bij G 20 (voordien IMF/ WB/OESO/EU).
3. Recente evoluties ILO Begin crisis 2008 -2010: G 20 en algemene tendens tot sterkere erkenning internationale sociale normen; Sedert schuldencrisis 2010: Bezuinigingsbeleid. Regeringen kiezen voor burgerdemocratie, mensen stemmen voor alternatieve politiek tot populisme, middenveld: vakbonden, werkgeversorganisaties en sociaal overleg teruggedrongen.
3. Recente evoluties ILO Europees sociaal model kraakte in voegen: Structurele hervormingen arbeidsmarkt en ingrepen in programmalanden; Problemen respect ILO-normen; Europa verliest voortrekkersrol; Voorzichtige tekenen van herneming sociale dialoog, investeringen, sociale onderbouw door Commissie Juncker, Marianne Thyssen …
3. Recente evoluties ILO 2012: WG-groep (onder impuls van CBI/UK, Business Europe) verbiedt ILO lidstaten te adviseren over stakingsrecht; erkent beoordeling Expertscomité niet meer; Reële bedreiging: jurisprudentie van meer dan 60 jaar, gevolgd door rechtbanken en hoven over wereld, geweigerd door één van constituanten; Na 3 jaar (2015) : herbevestiging stakingsrecht; omschrijving en limieten op nationaal vlak; Interpretaties experts: gezagsvol maar niet bindend.
3. Recente evoluties ILO ONDANKS DAT WERD IN ZELFDE CRISISPERIODE VEEL VERWEZENLIJKT : Nieuwe conventie Domestic Work (Thuiswerk) (C 189) (2011)(52 miljoen thuiswerk(st)ers); (zie voorbeeld) Aanbeveling Social Protection Floors (R 202) (2012)(7% of workers not protected); (zie 4) Vernieuwing C 29, Gewongen Arbeid met maatregelen tegen vormen van moderne slavernij (2014)(21 million moderne slaven);
Voorbeeld: domestic work (C 189) Zuster Jeanne Devos NDWM India Rekson Silaban KSBSI
Voorbeeld: domestic work (C 189) Rekson Silaban KSBSI From the Domestic Workers’ Movement to the Domestic Work Convention 189
3. Recente evoluties ILO NA INTERNE CRISIS : Aanbeveling Transitie van Informele naar Formele Arbeid (R 204)(2015)(in sommige landen van 40 to 80%); Toezichts- en controlesysteem gereactiveerd; High level Tripartite Missions to Fiji, Qatar, Bangladesh… Herziening conventies (Standard Review Mechanism); Conferentie juni 2016: verkennende discussie Global Supply Chains;
3. Recente evoluties ILO Global Supply Chains: Globale bevoorradingsketens: 50 belangrijkste bedrijven werken met 116 miljoen verborgen werknemers. 60% internationale handel. Werknemersgroep: Leefbare minimumlonen in supply chains; Veiligheid en gezondheid in supply chains…; Respect voor ILO conventies; Klachtenprocedure; Promotie van Global Framework Agreements (Globale cao’s) en Akkoorden met merken (Rana Plaza).
4. ILO Aanbeveling R 202 Social Protection Floors 73% van de wereldbevolking heeft geen sociale zekerheid; Aanbeveling 202 (2012) Eerste objectief. Aanleggen van Social Protection Floor: gezondheidszorg, bescherming kinderen, moederschap, werkloosheid, invaliditeit, pensioen, bescherming gehandicapten; Tweede objectief. Op deze fundamenten een volledige Sociale Zekerheid bouwen. Belangrijk om ongelijkheid te bestrijden en economische groei te verwezenlijken.
5. De VN 2030 Agenda voor Millennium Doelstellingen 2015 (goedgekeurd in 2000) waren ontgoochelend voor ILO. De 2 hoofdoelen: Waardig Werk en Sociale Bescherming werden niet opgenomen als middelen om te strijden tegen armoede.
8. ILO en VN UN Agenda for Sustainable Development heeft 17 doelstellingen: Duurzaam Ontwikkelingsdoel 8: Waardig Werk; Sociale Bescherming in SDG 1, Einde Armoede, SDG 3 Gezondheid, SDG 5 Gendergelijkheid, SDG 8 Waardig Werk, SDG 10 Vermindering ongelijkheid;
5. De VN 2030 Agenda voor VN Agenda voor Duurzame Ontwikkeling heeft 17 doelstellingen: Sustainable Development Goal 8: Decent Work Social Protection in SDG 1, Ending Poverty, SDG 3 Ensuring healthy lives, SDG 5 Gender Equality, SDG 8 Decent Work, SDG 10 Reducing Inequality;
7.
5. De VN 2030 Agenda De ILO lanceert een Global Flagship Programma om Social Protection Floors uit te bouwen: In 21 landen in eerste fase: resultaatgerichte programma’s; In volgende 5 jaren zullen 130 miljoen mensen een betere toegang hebben tot sociale bescherming; Einde 2030: 500 miljoen mensen. Uitdaging: “ownership” van SZ-systemen (sociale partners) moet fluctuaties politiek overleven.
6. Europa en de ILO Na 90 jaar verliest Europa (EU) de trekker-positie voor werknemersrechten en sociaal recht (1) - Europese lidstaten waren bijna 90 jaar de trekkers voor werknemersrechten; - EU waarden en Constitutie staan dicht bij ILO-waarden en Constitutie; - EU-lidstaten ratificeerden alle fundamentele conventies; - Conventies en Aanbevelingen van ILO zijn breder dan sociale bevoegdheden van EU;
6. Europa en de ILO Na 90 jaar verliest Europa (EU) de trekker-positie voor werknemersrechten en sociaal recht (2) - Na 2010: sociale dialoog werd weggeduwd. ILO kreeg geen plaats bij Trojka in programmalanden en bezuinigingspolitiek; - Structurele hervormingen beschadigen sociale bescherming en sociale zekerheidssystemen;
6. Europa en de ILO Na 90 jaar verliest Europa (EU) de trekker-positie voor werknemersrechten en sociaal recht (3) - Sinds 2010 werd het respect voor ILO-conventies problematisch voor sommige lidstaten; - Standpunten EU geleid door land dat Raad voorzit (nu Slowakije) in discussie met EUvertegenwoordiging/DG EMPL; - Kunnen rekenen op steun van enkele individuele Europese lidstaten;
6. Europa en de ILO Na 90 jaar verliest Europa (EU) de trekker-positie voor werknemersrechten en sociaal recht (4) - EU-landen moeten regelmatig vragen GBvergadering te onderbreken om Brussel of lidstaten om mandaat te vragen; Buitenlandse Zaken wordt belangrijker; - Sterke verschillen in sociaal beleid EU-landen;
6. Europa en de ILO Na 90 jaar verliest Europa (EU) de trekker-positie voor werknemersrechten en sociaal recht (4) - Goede relatie met actuele Commissie en administratie (Thyssen, Juncker) over werkgelegenheid en sociaal programma maar marge beperkt door BREXIT, crisis EU algemeen en houding Oost-Europese landen (bv. Richtlijn uitbesteding werknemers); - Goede relatie met Europees Parlement; - EU sponsorship van ILO-programma’s.
6. Europa en de ILO De Multilaterale en Pluralistische ILO (met overlappingen) • De Regeringsgroep : zelden eenheid; • Europa (EU) of Europa (Geografisch); • De verzwakkende oude glorie: IMEC (Industrialized Market Economy Countries) (OECD-countries) olv USA, Canada, EU; • Belangrijk: GRULAC (Group of Latin American and Caribbean);
6. Europa en de ILO • Belangrijk: ASPAG (Asian Pacific Group); • Versterkend: African Group; • Versterkend: Group of Arabic Countries; • Versterkend en belangrijk: BRICS (onder leiding van Rusland); • Nieuwe evoluties: 1. UK blijft rol spelen in IMEC na Brexit; Verkiezing Trump? (22% vaste bijdrage USA, meer dan 4 O% speciale projecten); 2. ILO-normen toenemend opgenomen in Trade-agreements, vraagteken arbitrage (vergelijk discussie sociale clausules);
7. The future of Work 2019: eeuwfeest ILO. Speciaal project: The future of work; Toekomstige rol van arbeid; Toekomstige rol van sociale dialoog; 2016: input van regeringen, universiteiten en researchinstituten, organisaties, ngo’s …; 2017 -2018: High Level Global Commission of the Future of Work; Internationale Arbeidsconferentie – Juni 2019 (Verklaring? )
7 uitdagingen 1. Impact digitalisering; 2. Jobcreatie; 200 miljoen werklozen; 38 miljoen/jaar komen op arbeidsmarkt; Evolutie wereldbevolking; 570 miljoen extra jobs nodig in 2030; Informele economie: 42% werkenden.
7 uitdagingen 3. Migratie 244 miljoen migranten; 150 miljoen migrerende werknemers; 2020: 405 miljoen migranten; Actueel: 65, 3 miljoen vluchtelingen. 4. Explosie van “non-standard forms of work” 74% is non-standard naar onze normen. Schijnzelfstandigheid; 0 -urencontracten, 41% Vlaamse jongeren part-time, Nederland 1 miljoen “zelfstandige werknemers”…
7 uitdagingen 5. Groeiende ongelijkheid 27% heeft toegang tot sociale bescherming. 6. Duurzame ontwikkeling 7. Global supply chains
7 wegen 1. Research en constante follow-up door ILO; 2. Werk: belangrijk vraagpotentieel van huidige behoeften blijft onaangeroerd; 3. Rol van lonen en sociale bescherming;
7 wegen 4. Herwaardering en herijking arbeidsrecht; 5. Duurzame investeringen en duurzame groei; 6. Herwaardering sociale dialoog; 7. Kaderakkoorden;
Om te besluiten … “… universal and lasting peace can be established only if it is based upon social justice. ” Mensen voelen zich niet geteld of gewaardeerd, slinkende middenklasse … … aansluiting zoeken bij reële wereld van het werk en samenleving.
- Slides: 52