DAYANAK D PREPARASYONU N TEMEL GEREKSNMLER Stabil ve

DAYANAK DİŞ PREPARASYONU İÇİN TEMEL GEREKSİNİMLER • Stabil ve estetik metal-seramik restorasyon için olması gereken yeterli preparasyon alanı gerekmektedir

• Minimum preparasyon miktarı santral bölgede 1. 21. 3 mm ve insizal bölgede 1. 5 -1. 6 mm’dir. • Eğer konvansiyonel simantasyon uygula-nacaksa, prepare edilen dişin son hali yükseklik olarak minimum 3 mm ve konverjans açısı yaklaşık 6° olmalıdır. • Genellikle metal-seramik restorasyonlar için fazla alan tercih edilmektedir. • Eğer gerekli olan minimum alan dahi elde edilemiyorsa, metal-seramik restorasyon yapımım kontrendikedir.

Marjinal alan preparasyonu: • Marjinal kenar açısı büyüdükçe, seramik shoulder ya da metal marjinin seramikle veneerlenmesi daha ideal şartlar oluşur. 50°’den daha düşük açılar ile metal marjin ancak over kontur oluşturarak marjini kapatır. • Metal görünen marjin kaçınılmazdır.

MARJİNAL ALANDA ALT YAPI DİZAYNI • Kronun marjinal alandaki dizaynı ve prepare edilmiş doğal diş üzerine uyumu direkt olarak periodontal sağlığı etkiler. • Seramik vennerler için, kron marjinindeki materyaller gerekli stabilitenin ve şekil uyumunun sağlanması için minimum kalınlıkta olmalıdır. • Marjinal bölgedeki bu uyumun birkaç fırınlama sonrasında bile bozulmaması gerekmektedir.

• • • Kron marjinin fizyolojik dizaynı için aşağıdaki gereksinimler uygulanmalıdır: Preparasyon marjini ile yumuşak bir uyum içerisinde olmalıdır. Çiğneme streslerinin etkilerine daya-nabilecek yapıda olmalıdır. Daimi olarak şeklini korumalıdır. Prepare edilen dişe yumuşak bir geçiş yapmalıdır. Gingival sulkusa uzanmalıdır.

• Yetersiz kron marjin dizaynı ikincil çürük oluşumuna ve marjinal perio-donsiyumun yaralanmasına neden olabilir.

• Restorasyonun kron marjini öyle dizayn edilmelidir ki, marjinal bölgede doğal dişin konturuna uygun devam edebilmelidir. • Over ya da underkonturlu marjinden periodontal dokulara zarar verebilmeleri nedeni ile kaçınılmalıdır. • Kusursuz marjin yapımı zorunludur.

Shoulder seramik basamak oluşturulması: • Shoulder ya da chamfer preparasyon • Bütün shoulder alanı seramik materyali ile tamamlanmalıdır • Kusursuz bir marjinal bitim için gerekli tüm olasılıkları sergilemelidir • Seramik shoulder servikal alanda en az stresi oluşturur • Estetik olarak kritik bölgelerde, kusursuz estetik için metal ve seramik için gerekli alan oluşturulmalıdır.

• Shoulder basamakta seramik kaplama yapılırken metalin ve seramiğin prepare edilen diş tarafından desteklendiğinden emin olunmalıdır. İç basamağa kadar metal inceltilir. Böylece preparasyon tarafından metalin maksimum desteği sağlanmış olur.

Uca doğru inceltilmiş (görünmeyen) metal marjin: • Shoulder ya da chamfer tipi basamak preparasyonu yapılır • Metal marjin inceltilir ve seramikle veneerlenir • Seramiğin metal üzerine doğru eğimlendirilmesi kaçınılmalıdır • Shoulder preparasyonla tam uyum sağlanır • Tercihen kron marjini subgingival konumda olmalıdır.

Metal Marjin: • Bevellı shoulder ya da chamfer preparasyon • Bevelın kalınlığına bağlı olarak, metal marjinden görünür şekildedir • Bevellı shoulder ile çok iyi marjinal tıkama oluşturur • Metal görünen kısımlar estetik olarak kritik olmayan bölgelerdir • Uca doğru inceltilmiş marjinler seramiğin fırınlanması sırasında dişten uzaklaşır tarzda eğimlenmesini engellemek amacı ile güçlendirilmelidir • Marjin bölgesinde seramiğin altında minimum 0. 25 mm opak olması gerekir. Eğer opak açığa çıkar ise pürüzlü yüzeyi nedeni ile gingival irritasyon oluşabilir.

Tanjenital Marjin: • Preparasyonu kolay ve diş yapısında minimal kayıp • Preparasyon marjin alanının görünürlüğü zordur • Net bir kron marjini oluşturmak zordur • Geniş pulpalı genç dişlerde kullanılabilir • Marjinal alanda overkontur oluşumu engellenmelidir • Opağın expose olması engellenmelidir.

SERAMİK UYGULAMASI İÇİN GEREKLİ FONKSİYONEL METAL ALT YAPI • Metal alt yapının dizaynı seramiğin uygulaması açısından son derece önemlidir. • Metal alt yapının fonksiyonel ve yapısal sağlamlığı metal-seramik restorasyonun başarısını direkt olarak etkiler. • Alt yapı seramik materyaline yeterli alan oluşturacak şekilde hazırlanmalıdır. İstenilen rengin elde edilmesi için seramik kalınlığı 0. 8 mm’nin altına düşmemeli ve 2 mm’den kalın olmamalıdır.

• Marjinal bölgede bu kalınlık overkontur riski nedeni ile oluşturulamıyorsa, opak kesinlikle 0. 25 mm kalınlıkta seramik ile kaplanmalıdır. Tek kronlar için metal alt yapının kalınlığı bitmiş halde en az 0. 3 mm, dayanak dişler için 0. 5 mm olmalıdır.

Değişen kalınlıkta yapılan seramik kaplamalar istenilmeyen renk farklılıklarına ve kontrol edilemeyen metal seramik bağlantı başarısızlıklarına neden olabilir.

Seramik kaplama için metal alt yapı aşağıdaki gereksinimleri karşılamalıdır: Uygun alt yapı mum modelasyonu yapılmalıdır Uygun metal alaşımı seçilmelidir Uyumlu alaşım-seramik kombinasyonu kullanılmalıdır Seramik üzerine gelen stres alt yapı tarafından absorbe edilmelidir • Alt yapı bağlantı bölgelerinin kesit alanları gerekli stabiliteyi sağlayacak şekilde hazırlanmalıdır • •

• Metal bilezikler alt yapıyı desteklerler ve eşit şekilde soğumayı sağlarlar • Pontikler seramiği destekleyecek şekilde hazırlanmalı ve bunlarda da metal bilezik kullanılarak eşit şekilde soğuma sağlanmalıdır • Seramik ile metalin birleştiği alanlar kesinlikle kontakt ve kayma alanlarında olmamalıdır (minimum 2 mm)

• Seramik metal ara yüzünde, alt yapı seramiğe dik olacak şekilde olmalıdır. Böylece gelen stresler bütün yapı tarafından absorbe edilir • Alt yapı her yerde eşit kalınlıkta seramik uygulamaya izin verecek şekilde hazırlanmalıdır • Doğal dişe yakın estetik görüntü oluşturabilmek için seramiğin minimum 0. 8 mm kalınlıkta olması gerekir

• Metal alt yapı yüzeyinde keskin sivri kenar ve köşelerden kaçınılmalı mümkün olduğunca yuvarlatılmış yüzey kullanılmalıdır • Döküm alt yapıda porozite ya da eksiklik gibi her hangi bir defekt bulunmamalıdır • Alt yapı özellikle marjinal alanlar yeterli miktarda fırınlama ısısına dayanıklı olmalıdır • Stres taşıyan alt yapı mümün olduğunca stabil olacak şekilde hazırlanmalıdır.

SERAMİĞİN FONKSİYONEL DESTEĞİ • Alt yapı prepare edilmiş diş şeklini yansıtmalıdır. İnsizal ve oklüzal desteği sağlayacak biçimde kontur verilmelidir. Insizal, kusp ve fissur alanlarında gerekli ve orantılı tabaka kalınlığı elde edilmelidir. Böylece çiğneme kuvvetleri sırasında uygulanan kuvvetlere alt yapıya büyük oranda iletilir, yalnızca seramik karşılamaz.

Labio-lingual yönden gelen oklüzal yükler ve stres gibi büyük yükler, metal alt yapı tarafından absorbe edilir.

KÖPRÜ RESTORASYONLAR İÇİN METAL ALT YAPI DİZAYNI • Seramikle kaplanmış metal alt yapı üzerine, fırınlama sırasında termal stres ve simantasyon sonrasında çiğneme stresleri gelir. • Bu kuvvetler seramikten ziyade metal alt yapıya iletilmelidir. • Köprü restorasyonlarında, bağlantı bölgelerinin stabilitesi alt yapı dizaynı ve gerekli alt yapı kalınlığı ile sağlanmalıdır.

ALT YAPIDAN SERAMİĞE GEÇİŞ • Metal alt yapıdan seramiğe geçiş çok net olmalıdır. • Seramiğe komşu yüzeylerde hiçbir keskin sivri köşe ve kenar olmamalı, herhangi bir boşluk, oluk ya da undercut alanı olmamalıdır.

Geçiş alanında gerekli koşullar; • Gerekli tabaka kalınlığı bu alanda olmalıdır, • Opak tabakası expoze olmamalıdır, • Metal alt yapı ile seramik arasındaki açı 90 derece olmalıdır, • Geçiş alanı konveks şekilde hazırlanmalıdır, • Yumuşak bir geçiş alanı optimum yüzeye ihtiyaç duyar ve polisaj ve temizleme ile desteklenir.

• Okluzal ve proksimal temas alanları ya yalnızca seramiğin ya da metalin üzerinde olmalıdır.

OKLÜZAL VE PROKSİMAL TEMAS ALANLARI -Geçiş alanları oklüzalde en az temas alalarından 2. 5 mm, proksimalde ise en az 1 mm uzakta olmalıdır.

Anterior rehberlik yüzeyine komşu yüzeylerde temas noktaları; • Mandibula hareketleri sırasında özellikle üst anteriorların palatal yüzeylerine teması sırasında, metal alt yapı ile seramiğin birleşim alanı bulunmamalıdır. • Bu birleşim alanı hiçbir zaman rehberli yani kayma yüzeyi ve temas alanında olmamalıdır. • Anterior rehberlik sırasında kayma hareketinin izlendiği üst anterior dişlerin özellikle kanin dişlerin palatal yüzeyleri ya tamamen metal ya da tamamen seramik olarak hazırlanmalıdır. • Palatal yüzey şekilleri overbite’ın derinliğine bağlıdır.