D NG NSAIDs TT D NG MIN DCH

DỊ ỨNG NSAIDs TT DỊ ỨNG – MIỄN DỊCH L M SÀNG BỆNH VIỆN BẠCH MAI

CA L M SÀNG (1) • Nữ/57 t/TS khỏe mạnh • BN đau răng, được kê Rodogyl (Spiramycin + Metronidazole) và Mofen (Ibuprofen). • Sau uống 15’ xuất hiện phù mi mắt và nổi mày đay toàn thân • M: 90 CK/p HA: 120/80 mm. Hg Sp. O 2: 95% • Xét nghiệm: CTM BC: 16. 61 G/l TT: 80. 9% BCAT: 0% SHM Ig. E: 228. 8 U/ml CNHH FEV 1: 61. 7% FVC: 81. 9% FEV 1/FVC: 80. 5% XQ hệ xoang HC xoang – phế quản, viêm đa xoang NS TMH Viêm mũi dị ứng Test lẩy da với Dp/ Df (+++/++++)

Chẩn đoán: Phù mạch nghi do thuốc Điều trị: Glucocorticoid, kháng histamine Tiến triển: BN hồi phục sau 1 ngày

Thuốc nghi ngờ gây dị ứng? 1 2 3 4 • SPIRAMYCIN • METRONIDAZOLE • IBUPROFEN • KHÔNG RÕ

Thuốc nghi ngờ gây dị ứng? 1 2 3 4 • SPIRAMYCIN • METRONIDAZOLE • IBUPROFEN • KHÔNG RÕ

Chẩn đoán xác định?

KẾT QUẢ TEST DA VÀ TEST KÍCH THUỐC TEST LẨY DA TEST KÍCH THÍCH SPRIRAMYCIN (-) IBUPROFEN (-) (+) METRONIDAZOLE (-)

Lựa chọn thuốc thế nào khi BN có chỉ định dùng thuốc giảm đau?

KẾT QUẢ TEST DA VÀ TEST KÍCH THUỐC TEST LẨY DA TEST KÍCH THÍCH IBUPROFEN (-) (+) ASPIRIN (-) PARACETAMOL (-) DICLOFENAC (-) MELOXICAM (-) ETORICOXIB (-)

CA L M SÀNG (2) • • • Nam/58 t/TS dị ứng với Analgin BN đau đầu, tự uống Piracetam và Panadol (Paracetamol). Sau uống 2 h xuất hiện phù mi mắt M: 80 HA: 120/70 Sp. O 2: 97% Xét nghiệm: CTM BC: 12. 3 G/l SHM Ig. E: 758. 7 U/ml CNHH FEV 1: 82% XQ hệ xoang Bình thường NS TMH Viêm mũi dị ứng Test lẩy da với Dp, Df (++++/+++) TT: 71. 0% BCAT: 3. 2% FVC: 86. 1% FEV 1/FVC: 103. 7%

Chẩn đoán: Phù mạch nghi do thuốc Điều trị: Kháng histamine Tiến triển: BN hồi phục sau 5 h.

Thuốc nghi ngờ gây dị ứng? 1 2 3 • PIRACETAM • PARACETAMOL • KHÔNG RÕ

Thuốc nghi ngờ gây dị ứng? 1 2 3 • PIRACETAM • PARACETAMOL • KHÔNG RÕ

Chẩn đoán xác định?

KẾT QUẢ TEST DA VÀ TEST KÍCH THUỐC TEST LẨY DA TEST KÍCH THÍCH PIRACETAM (-) PARACETAMOL (-) (+)

Lựa chọn thuốc thế nào khi BN có chỉ định dùng thuốc giảm đau?

KẾT QUẢ TEST DA VÀ TEST KÍCH THUỐC TEST LẨY DA TEST KÍCH THÍCH ASPIRIN (-) (+) PARACETAMOL (-) (+) IBUPROFEN (-) (+) DICLOFENAC (-) (+) MELOXICAM (-) ETORICOXIB (-)

CHẨN ĐOÁN QUÁ MẪN NSAIDS TS mày đay do NSAIDs không rõ ràng TS không dung nạp 1 loại NSAIDs trong hoàn cảnh bình thường khác TS không dung nạp với nhiều loại NSAIDs hoặc mày đay mạn tính trầm trọng lên bởi 1 loại NSAIDs Test kích thích đường uống với thuốc ức chế COX-1 khác Test kích thích với nhiều thuốc ít gây dị ứng hoặc không ức chế COX-1 (Paracetamol, coxibs…) M TÍNH DƯƠNG TÍNH Kết luận: dị ứng với 1 thuốc Kết luận: dị ứng với nhiều loại thuốc Lời khuyên: chỉ cần tránh 1 thuốc gây dị ứng Test kích thích với nhiều thuốc ít gây dị ứng hoặc không ức chế COX-1 (Paracetamol, coxibs…) M TÍNH: sử dụng thuốc dung nạp DƯƠNG TÍNH: thực hiện lại test kích thích sau khi cho BN sử dụng certerizine

TIẾP CẬN CHẨN ĐOÁN QUÁ MẪN NSAIDS TIỀN SỬ Thời gian xuất hiện phản ứng Sớm (< 24 h) Muộn (> 24 h) Nhóm triệu chứng Hô hấp Da Sốc phản vệ có/không có triệu chứng trên da Bệnh nền mạn tính HPQ/Viêm mũi xoang mạn tính Mày đay mạn tính/Không có Thường không có Không hoặc bệnh khác Phản ứng với những thuốc ức chế COX khác Phản ứng với 1 thuốc khác Các thuốc khác nhau BAT/ASPI Test s. Ig. E/BAT LAT Khẳng định bằng test kích thích Uống/hít/nhỏ mũi Uống – có thể nếu test da âm tính Uống – có thể thực hiện ở những BN chọn lọc Test kích thích với thuốc thay thế Có Có – thận trọng Tiền sử phản ứng chéo Các tổn thương da khác nhau hoặc chủ yếu trên da CÁCH THỨC CHẨN ĐOÁN In vitro

PHẢN ỨNG CHÉO GIỮA NSAIDS Nhóm A: phản ứng chéo giữa các NSAIDs ở phần lớn BN mẫn cảm (60100%) Ibuprofen Etololac Indomethacin Diclofenac Sulindac Ketoprofen Naproxen Flurbiproxen Fenoprofen Piroxicam Meclofenamate Nabumetone Ketorolac Acid mefenamic Nhóm B: phản ứng chéo giữa các NSAIDs ở số ít BN mẫn cảm (2 -10%) Nhóm C: dung nạp tốt với NSAIDs ở những BN mẫn cảm Nhóm viêm mũi/HPQ • Acetaminophen (liều dưới 1000 mg) • Meloxicam • Nimesulide Nhóm viêm mũi/HPQ • Ức chế cyclooxygenase chọn lọc (celecoxib, parvocoxib, trisalicylate, salsalate) Nhóm mày đay/Phù mạch • Acetaminophen • Meloxicam • Nimesulide • Ức chế chọn lọc COX-2 (celecoxib, rofecoxib) Nhóm mày đay/phù mạch • Ức chế chọn lọc COX-2 loại mới (etoricoxib, pavocoxib) Allergy 66 (2011) 818 - 829

ĐIỀU TRỊ QUÁ MẪN NSAIDS Không dùng thuốc gây quá mẫn Thay thế Giải mẫn cảm

XIN CH N THÀNH CẢM ƠN!