Czy choroby zakane nadal s grone Dr med

Czy choroby zakaźne nadal są groźne? Dr med. Iwona Paradowska-Stankiewicz Konsultant Krajowy w dziedzinie Epidemiologii Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny

Główne przyczyny zgonów na świecie w 2015 r. wg WHO • infekcje dolnych dróg oddechowych • choroby biegunkowe • gruźlica

Główne przyczyny zgonów na świecie w 2015 r. Źródło WHO

Umieralność na choroby zakaźne /na 100 000 ludności/ i procentowy udział zgonów z powodu chorób zakaźnych w ogólnej liczbie zgonów w Polsce w latach 1984 -2014

Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w Polsce • Obecnie sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w Polsce jest korzystna i względnie stabilna – pomijając naturalny, okresowy wzrost liczby zachorowań i doroczne fluktuacje, z perspektywy wieloletniej w większości chorób obserwuje się tendencje spadkowe liczby zachorowań i zapadalności

Poprawa sytuacji epidemiologicznej • następstwo zwiększenia skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym i zwalczania ich – konsekwentna kontynuacja wieloletnich programów obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci i młodzieży – stopniowe rozszerzanie programu szczepień • zmiany w strukturze demograficznej populacji (zmniejszenie się udziału dzieci) • nie można wykluczyć zmiany czułości nadzoru

Stan zaszczepienia dzieci w Polsce

Poprawa sytuacji epidemiologicznej • następstwo zwiększenia skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym i zwalczania ich – konsekwentna kontynuacja wieloletnich programów obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci i młodzieży – stopniowe rozszerzanie programu szczepień • zmiany w strukturze demograficznej populacji (zmniejszenie się udziału dzieci) • nie można wykluczyć zmiany czułości nadzoru

Poprawa sytuacji epidemiologicznej • następstwo zwiększenia skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym i zwalczania ich – konsekwentna kontynuacja wieloletnich programów obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci i młodzieży – stopniowe rozszerzanie programu szczepień • zmiany w strukturze demograficznej populacji (zmniejszenie się udziału dzieci) • nie można wykluczyć zmiany czułości nadzoru

Efekty wybranych wieloletnich programów obowiązkowych szczepień • ostatni przypadek poliomyelitis wywołanego dzikim wirusem zarejestrowano w Polsce w 1984 r.

Zachorowania i stan zaszczepienia przeciw poliomyelitis w Polsce

Efekty wybranych wieloletnich programów obowiązkowych szczepień • zachorowania na błonicę: w ostatnich trzech dekadach notuje się jedynie sporadyczne (ostatni przypadek w 2000 r. )

Zachorowania i stan zaszczepienia przeciw błonicy w Polsce

Efekty wybranych wieloletnich programów obowiązkowych szczepień • zapadalność na odrę po 2001 r. oscyluje w granicach 0, 29 -0, 31/ 100 tys. (11 -120 zachorowań rocznie)

Zachorowania i stan zaszczepienia przeciw błonicy w Polsce

Efekty wybranych wieloletnich programów obowiązkowych szczepień WZW B

Choroby zakaźne - zagrożenia i wyzwania • wzrost aktywności ruchów antyszczepionkowych

Spadek akceptacji szczepień i wzrost liczby osób uchylających się od szczepień

Odsetek osób zaszczepionych przeciw odrze-śwince-różyczce

Ale poza obserwowanymi problemami dotyczącymi szczepień, pojawiają się inne ……

Choroby zakaźne – zagrożenia i wyzwania • Choroby nowo pojawiające się HIV wirus gorączki Ebola wirus SARS-Co. V wirus MERS-Co. V gorączka Denga gorączka Zachodniego Nilu chikungunya nowy werotoksyczny szczep Escherichia coli O 104: H 4 wirus Zika

Choroby zakaźne – zagrożenia i wyzwania • Choroby nowo pojawiające się patogeny wielolekooporne / antybiotykooporność

Choroby zakaźne – zagrożenia i wyzwania • Choroby na nowo pojawiające się krztusiec grypa odra WZW A

Czynniki wpływające na obecność i rozprzestrzenianie się nowo pojawiających się chorób • procesy adaptacyjne mikroorganizmów bezpośrednio zależne od zmian w ich materiale genetycznym • zmiany klimatyczne • procesy demograficzne • urbanizacja, industrializacja, rozwój transportu (zarówno ludzi i zwierząt), • przewiezienie wektorów choroby, a nawet zamierzone działania człowieka, jak np. użycie patogenów w celach bioterrorystycznych • czynniki socjoekonomiczne, które mogą mieć wpływ na działania w zakresie ochrony zdrowia publicznego, a co zatem może skutkować zmianami obszaru występowania wektorów i patogenów

Podsumowanie - Spektakularny sukces eliminacji zachorowań na choroby zakaźne, którym można zapobiegać przez szczepienia, obecnie jest mocno zagrożony - Wzrastająca aktywność ruchów antyszczepionkowych stanowi zagrożenie dla utrzymania bezpiecznego poziomu zaszczepienia - mogą zagrażać nawroty epidemii - W miejsce „znanych patogenów” pojawiają się nowe – o wysokim potencjale epidemicznym - „zapomniane” patogeny „powracają”

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ