Cue reactiviteit en craving bij probleemgokkers en rokers

Cue reactiviteit en craving bij probleemgokkers en rokers: hersenactivatie patronen Anneke Goudriaan, Ph. D onderzoeker AMC

Samenwerking met: Michiel de Ruiter, Ph. D (AIAR/NKI) Wim van den Brink, MD, Ph. D (AIAR/AMC) Dick J Veltman, MD, Ph. D (AIAR/AMC/VUMC)

Vragen bij onderzoek naar gokken n In hoeverre lijkt gokverslaving op middelenverslaving? – Criteria – Zelfde processen in de hersenen? n Voordeel onderzoek bij pathologisch gokkers: geen hersenbeschadiging door middelen

Diagnostische Criteria Middelenafhankelijkheid n n n n Preoccupatie met drug Meer en langer gebruik Tolerantie Ontwenning Mislukte stoppogingen Negeren activiteiten en verplichtingen Gebruik ondanks… Pathologisch Gokken n n n n Preoccupatie met gokken Meer en langer gokken Meer geld voor zelfde effect Irritatie/rusteloosheid Mislukte stoppogingen Negeren activiteiten en verplichtingen Gebruik ondanks… ‘Chasing losses’

Cue reactiviteit bij probleemgokkers: een f. MRI studie – – – Probleemgokkers, n=19 Rokers (>15 sigaretten/dag), n=18 Controle deelnemers n=19 – Werving: Jellinek kliniek, advertenties

Impaired Response Inhibition – Salience Attribution Model of Addiction (Volkow, 2004) Controle Belang/ Aandacht Drive STOP Geheugen Niet verslaafd brein Belang/ Aandacht Drive Geheugen Verslaafd brein GO

… een f. MRI studie Magnetic Resonance Imaging (MRI)

n Functionele MRI: gevoelig voor aanvoer zuurstofrijk bloed naar actieve hersengebieden Bouman GGZ - gokbehandeling

Methode Specifieke cues voor gokkers en rokers n 10 uur abstinentie n Hersenstructuren: – motivatie systeem (striatum, limbische gebieden) – visuele route n Hypothese: cue-specifieke overactivatie bij gokkers (gokfoto’s) en rokers (rookfoto’s) n

Cues

Cue reactiviteit in gokkers Controles Rokers Gokkers Ventrale route, dorsale route, Limbisch: striatum, hippocampus, amygdala Meer craving: hogere activatie in limbische gebieden

Cue reactiviteit in rokers Rokers: hoge nicotine afhankelijkheid: Rokers: hoge en lage afhankelijkheid gecombineerd

Conclusies n De bevindingen ondersteunen het beeld van pathologisch gokken als niet-chemische of middelenverslaving: – Cue reactiviteit in zelfde gebieden als eerdere bevindingen in alcohol en cocaine afhankelijkheid – Verschillen tussen probleemgokkers en rokers: – Ander type verslaving? – Ernst verslaving – Diversiteit in rookgroep

Kan cue-reactiviteit terugval in verslavingsgedrag voorspellen?

Implicaties: nu en in de toekomst n n Nu: Psycho-educatie: – Wat gebeurt er in mijn hersenen als ik goksituaties tegenkom, of weer ga gokken – langdurigheid n n Toekomst: Normaliseren van belonings en motivatie systeem: – Alternatieve rewards (contingentie management) – Psychofarmaca § Naltrexone (Kim et al. , 2001 (200 mg); Grant et al. , 2008 (50/150 mg) § Nalmefene (Grant et al, 2004, 2006) n Afleren van aandachtsbias (salience/cue reactiviteit): – neurocognitieve trainingen: attentional retraining (Wiers/Schoenmakers) – Train je brein: neurofeedback, transcraniele magnetische stimulatie

Hartelijk bedankt voor uw aandacht! Financiële ondersteuning: Bouman GGZ - gokbehandeling