CRET VE BORDRO ERSN YILMAZ CRET VE BORDROLAMA

ÜCRET VE BORDRO ERSİN YILMAZ

ÜCRET VE BORDROLAMA • AMAÇ: Bu eğitimin amacı katılımcılara genel olarak ücret ve bordro hesaplamaları ile ilgili temel bilgilerin verilmesi ve yasal mevzuatın anlatılması • HEDEFLER: Bu eğitim sonunda katılımcılar, brüt ücret ten net ücrete hesaplamaların nasıl yapıldığı, kıdem v ihbar hesaplamalarının uygulanışı hakkında bilgi sahibi olacaklardır. • SÜRE: 1 saat + soru-cevap İÇERİK: 1. Ücret çeşitleri 2. Ücret bordrosunun bilgileri ve önemi 3. SGK bakımından prime esas kazanç 4. Gelir vergisi uygulaması 5. Kıdem ve İhbar tazminatı hesaplamaları 6. AGİ uygulaması ve hesaplanması

ÜCRET ÇEŞİTLERİ • BRÜT ÜCRET • NET ÜCRET • HAFTA TATİLİ ÜCRETİ • ASGARİ ÜCRET • GENEL TATİL ÜCRETİ • FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ • YILLIK İZİN ÜCRETİ • GİYDİRİLMİŞ ÜCRET • ÇIPLAK ÜCRET

ÜCRET ÇEŞİTLERİ • BRÜT ÜCRET : Personele ödenen net ücret ve kesilen yasal yükümlülüklerin toplamı brüt ücreti oluşturmaktadır. • NET ÜCRET : Personel brüt ücretlerinden yasal yükümlülüklerin kesilmesinden sonra kalan ve personele ödenen ücrettir. • ASGARİ ÜCRET : Yasa kapsamında olan veya olmayan işçiler için çalışma bakanlığı ve işveren temsilcileri tarafından oluşturulan ve komisyon tarafından tespit edilen ücrettir.

ÜCRET ÇEŞİTLERİ • HAFTA TATİLİ ÜCRETİ : Haftanın iş günlerine eşit bölünerek belirlenen 45 saatlik çalışma süresinde çalışmış olmaları kaydıyla yedi günlük zaman dilimi içersinde kesintisiz en az 24 saat dinlenme (hafta tatili) verilir. Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretini tam olarak öder. Bu ücrete hafta tatili ücreti denir. • GENEL TATİL ÜCRETİ : İş kanunu kapsamında bulunan işyerlerinde çalışan işçilere Ulusal bayram ve tatil günlerinde çalışmasalar da ücretleri tam olarak ödenir.

ÜCRET ÇEŞİTLERİ • YILLIK İZİN ÜCRETİ : İşyerlerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi dahil olmak üzere en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık izin hakkından vazgeçilemez. Nitelikleri bakımından bir yıldan az süren işlerde bu kanun izinle ilgili hükümleri uygulanamaz. • GİYDİRİLMİŞ ÜCRET : Brüt ücret ve işçiye yapılan, ikramiye, prim, yakacak, çeşitli sosyal yardımlar gibi maddi ve ayni tüm ödemlerin, fazla çalışma ücreti dahil toplamıdır • ÇIPLAK ÜCRET : Ayda 225 saat üzerinden hesaplanan ücret olup buna hafta tatili, genel tatil, yıllık izin ücretleri ile diğer izinler için yapılan ödemeler dahildir

YILLIK ÜCRETLİ İZİN UYGULAMASI • Bir yıldan beş yıla kadar hizmeti olanlara 14 Gün • Beş yıldan on beş yıla kadar hizmeti olanlara 20 Gün • On beş yıl ve daha fazla olanlara 26 Gün • On sekiz ve daha küçük yaştaki işçiler ile elli ve daha yukarı yaşta olan işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. • Yıllık izin süreleri toplu iş sözleşmeleri ile arttırılabilir.

YILLIK İZİN UYGULAMALARI Sözleşmenin sona ermesinde Yıllık izin ücreti • İş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak ettiği halde kullanmadığı yıllık izin süresine ait izin ücreti sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir • Çalışanın dava açması için zaman aşımı süresi beş yıl olup zaman aşımı başlangıcı sözleşmenin sona erdiği tarihten başlar • Sözleşmenin feshedilmesi halinde bildirim süresi ve yeni iş arama izini yıllık ücretli izin süreleri ile iç içe geçemez

FAZLA ÇALIŞMA • Fazla çalışma, Ülkenin genel yararları veyahut işin niteliği gereği üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. • Fazla Çalışma yapılması halinde, Fazla çalışma yapanların saat ücretleri % 50 zamlı olarak ödenir veya işçi fazla çalışma süresinin 1, 5 katı zamanı 6 ay içersinde serbest zaman olarak kullanabilir. Hafta tatilleri ve resmi tatillerde fazla çalışma saati %100 olarak ödenir.

FAZLA ÇALIŞMA • Sağlık kuralları bakımından günde 7, 5 saatten fazla çalışılamayan işlerde ve gece çalışmasında fazla mesai yaptırılamaz. • Fazla Çalışma için işçinin onayı alınması gerekmektedir. • Fazla çalışma süreleri yıllık 270 saati aşmaması gerekir.

FAZLA ÇALIŞMA FAZLA SÜRELER İLE ÇALIŞMA • Haftalık çalışma süresinin 45 saatin altında belirlendiği durumlarda fazla çalışmalarla belirlenen şartlar dahilinde haftalık çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalardır. Fazla sürelerle yapılan çalışmada fazla çalışma ücreti normal çalışma ücretinin % 25 fazlasıdır.

ÜCRET BORDROSU Ücret Bordrosu, Personelin çalıştığı aya ait çalıştığı süre ilgili ücret ve ücret benzeri ödemeler, diğer ödemeler ile yasal kesintilerin yer aldığı ücret tahakkuk belgesi olarak tanımlanmaktadır • İşveren tarafından düzenlenmemesi halinde kanunen usulsüzlük cezası ile cezalandırılmaktadır. • İşverenin ücret bordrosunu usulüne uygun düzenlenmesi ve personele imzalatılması gerekmektedir. • Bordronun düzenlenme şekli VUK(vergi usulü kan. )ve SGK kurumunun istediği bilgileri taşımalıdır.

ÜCRET BORDROSU BİLGİLERİ VE ÖNEMİ • İşyerinin sicil numarası, Bordronun ilişkin olduğu ay • Sigortalının adı, soyadı, T. C kimlik numarası, sigorta sicil numarası • Ücret ödenen gün sayısı • Sigortalının ücreti (aylık, haftalık, gündelik, saatlik) • Ödenen ücret üzerinden hesaplanan vergi tutarları • Ücretin alındığına dair sigortalının imzası, hususları zorunludur.

ÜCRET BORDROSU BİLGİLER VE ÖNEMİ • Yönetmelikte belirtilen şekilde düzenlenmeyen bordrolar nedeniyle mükelleflerin kayıtları geçersiz sayılarak 5510 sayılı kanunun 102. maddesine göre para cezası kesilebilir. İdari para cezasının tutarı asgari ücretin 12 katıdır. • Yukarıda belirtilen hususların tümünü içermeyen ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz. Ücret ve diğer ödemelerin makbuz karşılığında yada banka aracılığı ile yapılması halinde de ücret tediye bordrosunun imzalanması gerekir.

ÜCRET BORDROSU BİLGİLERİ VE ÖNEMİ • Personelin çalışırken veya ayrıldıktan sonra 5 yıl içersinde dava açması, fazla mesai talepleri, ücretin elden ödendiği yerlerde ücretin ödenmediği iddialarına karşılık mahkemede delil olması yönünden bordroların personele imzalatılıp aslının personel özlük dosyasında saklanması zorunludur. • Usulüne uygun düzenlenmeyen bordrolar mahkemelerde delil olmamaktadır.

ÜCRET BORDROLARI BİLGİLERİ VE ÖNEMİ • Personel tarafından açılan fazla mesai davaları nedeniyle personelin bordrosunda fazla mesai sütununun muhakkak olması ve mesai olmasa da rakamsal değer bulunması gerekmektedir. Bu şekilde yapılan bordrolarda personel imzası bulunduğu takdirde açılacak fazla mesai davalarında işveren haklı çıkmaktadır.

ÜCRET BORDROSU SGK BAKIMINDAN PRİME ESAS KAZANÇ 5510 sayılı SGK 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları a) • • Prime tabi Esas Kazançlar hesabında; Hak edilen ücretler, fazla mesai, izin ücreti Hafta tatili ücreti, ulusal bayram ücreti, Prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkaktan o ay içinde yapılan ödemeler İşverenler tarafından sigortalılar için özel sağlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen tutarlar

ÜCRET BORDROSU SGK BAKIMINDAN PRİME ESAS KAZANÇLAR • Yakacak yardımı, temizlik, aydınlatma ve benzeri giderler, tahsil, mesken yardımı prime tabi tutulacaktır. • Benzin parası kreş bedeli ödemeleri sigortalılara o ay içinde yapılan ödemelerin, brüt toplamı esas alınır. İşe iadede ücret dışındaki ödemeler ödendiği ayda sigorta matrahına ilave edilir. • Toplu sözleşme farkları ilişkin oldukları aylar primine tabi tutulacaktır.

ÜCRET BORDROSU SGK BAKIMINDAN PRİME ESAS KAZANÇLAR • Her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler, prime esas kazanca tabi tutulur. • Diğer kanunlardaki prime tabi tutulmaması gerektiğine dair muafiyet ve istisnalar bu kanunun uygulamasında dikkate alınmaz.

ÜCRET BORDROSU 2013 YILI ASGARİ ÜCRETLER İLK 6 AYLIK DÖNEM 16 yaşından büyükler için , • Brüt : 978, 6 Net : 699, 61 16 yaşından küçükler için, • Brüt : 839, 1 Net: 599, 88 SON 6 AYLIK DÖNEM 16 yaşından büyükler için, • Brüt : 1021, 50 16 yaşından küçükler için, Net: 730, 28 • Brüt : 877, 5 Net: 627, 33

ÜCRET BORDROSU SİGORTA TABAN VE TAVAN ÜCRETLERİ İLK 6 AYLIK DÖNEM • Prim taban ücreti Aylık : 978, 6 TL • Prim tavan ücreti Aylık : 6360, 9 TL SON 6 AYLIK DÖNEM • Prim taban ücreti • Prim tavan ücreti Aylık: 1021, 5 TL Aylık: 6639, 75 TL

GELİR VERGİSİ KANUNU ÜCRET KAVRAMI İSTİSNA TAZMİNAT VE YARDIMLAR • Ölüm, sakatlık, hastalık tazminat • Hizmet erbabına ödenen çocuk zamları, fazla ödemeler vergiye tabidir • Evlenme ve doğum yardımları (personelin 2 aylık ücretinden fazla olamaz) • SGK tarafından sigortalılara yapılan ödemeler

GELİR VERGİSİ KANUNU GELİR VERGİSİNDEN MUAF ÜCRETLER • Sosyal Güvenlik kurumlarına yapılan ödemeler, SGK primi, İşsizlik işçi payı • Şahıs özel sigorta primleri ve BES için yapılan ödemelerin sınırları içinde kalan kısmı (asgari ücret ve brüt ücrete göre sınırlandırma) • Çalışanlar tarafından sendikalara ödenen aidatlar

ÜCRET BORDROSU Ücret bordrosunda indirimler(G. V tabi tutulmayacak) • SGK İşçi primi hissesi %14 • SGK İşsizlik primi hissesi %1 • Bireysel Emeklilik primleri (Yıllık Asgari ücreti aşmamak kaydı ile %10) • Sağlık Sigortası primi ( Yıllık Asgari ücreti aşmamak kaydı ile %5) • Sakatlık indirimleri, 1. Derece 800 TL, 2. Derece 400 TL, 3. Derece 190 TL

ÜCRET BORDROSU 2012 YILI GELİR VERGİSİ TARİFELERİ • 10. 700 TL ye kadar %15 • 26. 000 TL nin 10. 700 TL si için 1. 605 TL fazlası için %20 • 94. 000 TL nin 26. 000 TL si için 4. 665 TL fazlası için %27 • 94. 000 TL den fazlasının 94. 000 TL si için 23. 025 TL, fazlası için %35

ÜCRET BORDROSU PARAMETRELER KAZANÇLAR EK ÖDEMELER Normal Çalışma, Hafta tatili, Resmi tatil, Bayram ve Genel tatil çalışmaları Ücretli İzin, Fazla Mesai Kıdem tazminatları, İhbar tazminatları, Yıllık İzin ücreti, diğer ödemeler

ÜCRET BORDROSU Parametreler YASAL KESİNTİLER ÖZEL KESİNTİLER SGK prim tutarı, Aylık vergi İşsizlik sigorta primi Damga vergisi Aylık ücret avansları, İcra kesintileri Nafaka kesintileri, Verilen diğer avans kesintileri

ÜCRET BORDROSU Ücretler Sigorta matrahına Ücret sayılan ödemeler giren kazançlar Primler, Teşvik primleri, Fazla mesai ödemeleri, İzin Ücretleri Yasal sınır 2012 yılı için, Taban: 886, 5 Tavan: 5762, 25 Ölüm, Doğum ve evlenme yardımları Sigorta matrahına Yolluklar girmeyen kazançlar Kıdem ve ihbar tazminatı Kasa tazminatları, Ayni yardımlar Çalışma bakanlığınca her yıl belirlenen yemek bedelleri, çocuk zammı ve aile zamları ile ilgili kısımlar

KIDEM TAZMİNATI Kıdem tazminatı 1 yılını dolduran personelin görevine son verilmesi veya işçinin kıdem tazminatı hak edecek şekilde haklı nedenle sözleşmeyi feshetmesi halinde ödenmektedir. Tazminat hesabına aylık brüt ücret, ikramiye, 1 yıl içersinde işçiye yapılan sosyal ve yemek giderleri gibi ödemeler dahil edilir. Tazminat günü hesabına 1 yıldan fazla süreler için kıst olarak hesaplanır

ÜCRET YÖNETİMİ KIDEM VE İHBAR TAZMİNATINDA ÜCRET • Kıdem tazminatı hesaplanması son ücret üzerinden yapılır. (Çalışanın ücreti aylık kıdem tavanını aşıyorsa, kıdem tavanı üzerinden hesaplanır) • 4857 sayılı iş kanununa tabi personelin kıdem tazminatı hesabına çıplak ücrete ilaveten geriye doğru bir yıl içersine işçiye sağlanmış para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan doğan menfaatler göz önünde bulundurulur

ÜCRET YÖNETİMİ KIDEM VE İHBAR TAZMİNATINDA ÜCRET • Devamlılık arz etmeyen primler, teşvik ikramiyesi, fazla mesailer ödemeleri hesaba katılmaz • Ödenmemesi halinde mevduata uygulanan en yüksek faize hükmedilmektedir.

ÜCRET BORDROSU 5510 SAYILI KANUN İLE YÜRÜRLÜĞE GİREN DEĞİŞİKLİKLER • Devreden sigorta primi kapsama alındı • Emeklilerden kısa vadeli SGD primi kesintisi • Özel sağlık ve BES ödemeleri için matrahtan indirim sağlandı • İşveren prim oranlarında devlet katkısı başladı

ÜCRET BORDROSU PRİM ORANLARINA DEVLET KATKISI • İşverenin ödediği uzun vadeli sigorta kolları, malullük ve yaşlılık sigortası primlerinin %5 i devlet tarafından karşılanmaya başlandı(5763 sayılı kanun 24 maddesi) İNDİRİM ŞARTLARI • Prim belgelerinin yasal süresi içinde verilmesi • Prim tutarlarının kanuni süresinde ödenmesi • Prim borcu ve idari para cezası borcunun bulunmaması • Alt işverenlerinin prim borcu ve idari para cezasının olmaması • Taksitlendirilmiş borcu bulunanlar ödemelerini yasal sürelerinde yaparsalar faydalanırlar

ÜCRET BORDROSU ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ Takvim Yılı Başında 16 yaşından büyük işçiler için geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarı esas alınacaktır. • • • Mükellefin kendisi için Çalışmayan eşi için İlk çocuk için İkinci çocuk için Diğer çocuklar için % 50’si oranında % 10’u oranında % 7, 5’ u oranında %7, 5 ‘u oranında % 5 ‘i oranında Uygulanacaktır. Kısmi dönemde ay kesirleri tam sayılacaktır.

ÜCRET BORDROSU AGİ UYGULAMASININ YAPILMASI • İndirim şartlarına göre tutar belirlenecek • Bulunan tutar ilk vergi dilimi ile çarpılacak • Bulunan toplam indirimin 1/12’si Net maaşa ilave edilecek • Eş için evlilik bağı olacak • Okuyan Çocuklar 25 yaşından küçük olacak • Çalışan eşlerden birine uygulanacak • Emekliler (destek primi ile çalışanlar)’da uygulanacak

ÜCRET BORDROSU Örnek Uygulama 2012 Asgari Ücretin Brüt tutarı (886, 5 X 12) • Mükellefin Asgari geçim İndirimi %85 • Mükellefin kendisi için %50 • Mükellefin eşi için %10 • Mükellefin çocukları için %25

ÜCRET BORDROSU DEVREDEN SİGORTA PRİMİ VE UYGULAMASI 5510 SAYILI YASA GEREĞİ Ay içinde yapılan ödemeler ilgili aya mal edilerek prime tabi tutulur Diğer ödemeler ödendiği ayın kazancına dahil edilir Üst sınırı aşan SGK matrahları prime tabi tutulmaz İlgili aydan başlamak ve 2 ayı geçmemek kaydıyla bir sonraki ayın matrahına ilave edilir. 2 ayda matraha ilave edilmeyen kısım için işlem yapılmaz

İLGİYLE DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER