CPR REANIMIMI KARDIOPULMONAR Dr Sidita Vitoja ARRESTI KARDIOPULMONAR

CPR (REANIMIMI KARDIO-PULMONAR) Dr. Sidita Vitoja

ARRESTI KARDIOPULMONAR PËRKUFIZIMI Eshte ndalimi i papritur dhe simultan i funksioneve respiratore dhe kardiake. SHKAQET - Atak kardiak - Hipotermi e theksuar - Shoku - Traumat kranio-encefalike. - Shkarkim elektrik - Hemoragjite masive - Dehidratim - Arresti respirator

SHENJAT Humbja e vetedijes Mungesa e pulsit dhe frymëmarrjes Lëkura e zbehte ose cianozë periferike apo qendrore Pupila te dilatuara dhe jo-reaktive ndaj drites

TRAJTIMI NGA 1 PERSON 1 - Prezantohu si një person i trajnuar për ndihmën e parë 2 - Konfirmo statusin e vetedijes se pacientit 3 - Therrisni Ambulancen 4 - Hapni gojen e pacientit 5 - Kontrolloni per trupa te huaj ne kavitetin oral 6 - Pastrojeni kavitetin oral me gishtin tregues 7 -Hapni rrugen respiratore

8 - Kontrolloni SH-D-N dhe pulsin për 5 sekonda 9 - Beni ventilimin duke i dhene fryme goje pacientit 2 here (mbyllni nareset gjate ventilimit) 10 - Kontrolloni SH-D-N dhe pulsin për 5 sekonda dhe ne 5 sekondat e mbetura observoni/inspektoni pacientin. 11 - Pacienti nuk merr fryme dhe nuk ka puls?

12 - Atehere, gjeni brinjen e fundit dhe ndiqeni ate deri ne procesin xiphoid 13 - Ne distancen 2 gishta mbi procesin xiphoid, vendosni pellemben e dores se djathte, dhe mbi te vendosni pellemben e dores se majte (krahet tuaja duhet te jene pingul-90’-me gjoksin e pacientit) 14 - Ne kete pozicion ushtroni presion fiks (kompresione) mbi gjoksin e pacientit 30 here. 15 - Hapni rrugen respiratore

16 - Beni ventilimin duke i dhene fryme goje pacientit 2 here (mbyllni nareset gjate ventilimit) 17 -Beni edhe 30 kompresione te tjera mbi toraks 18 - 2 ventilime/30 kompresione = 1 cikel 5 cikle= 2 min 100 kompresione/min

Pozicionohuni në njeren anë te pacientit (mundesisht ne anen e djathte te pacientit).

Gjeni procesin xiphoid. Poziciononi pellemben e dores tuaj ne nje distance 2 gishta mbi xiphoid. Lidhini duart tuaja si ne foto

Krahet tuaja duhet te jene pingul 90’-me gjoksin e pacientit (asnjehere, gjate kompresionit, mos i shkepusni duart nga pika e komprimimit). Teknika kompresion/ventilim

CPR PROTOKOLLET 2015: A-B-C C-A-B (adultet) *Hands only CPR!!!

TRAJTIMI NGA DY PERSONA (P 1 dhe P 2) 1 - Konfirmo statusin e vetedijes se pacientit- P 1 2 - Therrisni Ambulancen- P 1 3 - Hapni gojen e pacientit- P 1 4 - Kontrolloni per trupa te huaj ne kavitetin oral- P 1 5 - Pastrojeni kavitetin oral me gishtin tregues- P 1 6 - Hapni rrugen respiratore- P 1 7 - Kontrolloni SH-D-N dhe pulsin për 5 sekonda- P 1

8 - Beni ventilimin duke i dhene fryme goje pacientit 2 here (mbyllni nareset gjate ventilimit) - P 1 9 - Kontrolloni SH-D-N dhe pulsin për 5 sekonda dhe ne 5 sekondat e mbetura observoni/inspektoni pacientin. - P 1 10 - Pacienti nuk merr fryme dhe nuk ka puls?

11 - Atehere, gjeni brinjen e fundit dhe ndiqeni ate deri ne procesin xiphoid- P 2 12 - Ne distancen 2 gishta mbi procesin xiphoid, vendosni pellemben e dores se djathte, dhe mbi te vendosni pellemben e dores se majte (krahet tuaja duhet te jene pingul-90’-me gjoksin e pacientit) - P 2 13 - Ne kete pozicion ushtroni presion fiks (kompresione) mbi gjoksin e pacientit 30 here. - P 2

14 - Hapni rrugen respiratore- P 1 15 - Beni ventilimin duke i dhene fryme goje pacientit 2 here (mbyllni nareset gjate ventilimit) - P 1 16 - Beni edhe 30 kompresione te tjera mbi toraks- P 2 17 - Perserisni 5 here kete teknike nga 2 ventilime/30 kompresione = 1 cikel/2 min

1 PERSON FUNKSIONET Vlerëso gjendjen e vetëdijes. Nese nuk pergjigjet— LAJMERO AMBULANCEN Pozicionohuni ne krah te pacientit. Hapni rrugen respiratore SH-D-N për 5 sek. Nuk merr frymë! 2 PERSONA

Beni 2 here ventilim (secili nga 1. 5 sekonda), nese vereni qe ventilimi eshte jo-efektiv, ripoziciononi pacientin-hapni rrugen respiratore dhe ventiloni serisht.

Kontrolloni SH-DN dhe pulsin për 5 sekonda, dhe ne 5 sekondat e mbetura kontrolloni pacientin per hemoragji masive etj. Nese nuk ka puls: Filloni CPR!!!!

KOMPRESIONET (shtypni toraksin 45 cm poshte Kompresion=dekomp resion) RITMI 100/min

VENTILIMET 30 komp x 2 vent x 2 vent (gjate ventilimit nderpre kompresi onin)

Bej 5 cikle Vlereso SH -D-N Personi qe ben ventilimin, te kontrolloje efikasitetin e kompresionev e nepermjet pulsit carotid.

NDERRIMI I POZICIONEVE Ai qe ventilon jep sinjalin per nderrimin e pozicioneve. (cdo 5 cikle) Ai qe ventilon, ben ventilimin dhe pastaj pergatitet. Ventiluesi i ri kontrollon SH-D-N dhe pulsin dhe i jep komanden personit tjeter qe te filloje CPR. Vazhdohet ne kete menyre derisa arrin Ambulanca. (Behen nderrimet e nevojshme ne menyre qe sicili nga personat te shlodhet dhe te jete efektiv)

KUR TE NDALOJME CPR? Kur pacientit i rikthehet pulsi Kur mbërrin Ambulanca Kur dikush i kapacitetit të barabartë ose më të madh se ju, ju zevendeson.

http: //www. procpr. org/en/training_video/adult-cpr-2 -rescuer http: //www. cprcertificationonlinehq. com/aha-cpr-guidelines-2015 overview-outlook/

NDIHMA E SHPEJTE

EKIPI I RI QE VJEN: • Konfirmon ARRESTin (SH-D-N+puls) *Per te mos vonuar defribilimin e mundshem, pacienti intubohet. • PAS INTUBIMIT: -kompresione 100/min -ventilime 10/min Vazhdohen ne menyre asinkronike. • Nese ka personel te mjaftueshem hapet aksesi IV 1. MONITORIZIMI Pllakat e fibrilatorit mund te perdoren si EKG

2. ANALIZIMI I RITMIT RITMET QE MUND TE * VT pa puls DEFIBRIOLHEN * Vf RITMET QE NUK MUND TE DEFIBRILOHEN * ASISTOLI * AKTIVITET ELEKTRIK PA PULS KONTROLLO MONITORIN -ASISTOLI: mos e ndalo CPR (nese pacienti nuk del nga asistolia per 20 min stop CPR) -RITM I RREGULLT (+): Kontrollo pulsin----Pulsi (-): vazhdo CPR -Pulsi (+): kujdesi post-resusitim 30: 2 CPR +Intubim (I hershem) +akses iv -ADRENALIN 1 mg/3 -5 min -ATROPIN 3 mg 2 min CPR

ASISTOLI

2. ANALIZIMI I RITMIT RITMET QE MUND TE DEFIBRIOLHEN * VT pa puls * Vf 3. DEFIBRILIM -MONOFAZIK: 360 J -BIFAZIK (240): 150 -360 J DEFIBRILIMI 1 2 min 30: 2 CPR+ akses IV+ Intubim KONTROLLO MONITORIN

KONTROLLO MONITORIN: Pergjigje (-) DEFIBRILIMI 2 2 min 30: 2 CPR/ Nese ka intubim 100/10 (2 min) KONTROLLO MONITORIN: Pergjigje (-) ADRENALIN 1 mg/3 -5 min DEFIBRILIMI 3 2 min 30: 2 CPR

KONTROLLO MONITORIN: Pergjigje (-) AMIODARON (antiaritmik): 300 mg iv bolus///10 min DEFIBRILIMI 4 2 min 30: 2 CPR ADRENALIN 1 mg (doza e dyte) DEFIBRILIMI 5……

Vf persistente (persistente edhe pas defibrilimit 3) Nderkohe qe vazhdojme me CPR, vlereso edhe shkaqet e tjera: 4 H Hipoksi Hipovolemi Hipotermi Hipo/Hiper-elektrolit 4 T Toksinat Tension pneumotoraks Tamponad (kardiake) Tromboemboli

• DEFIBRILIMI - Behet ne fund te ekspiriumit, per te zvogeluar rezistencen - Pllakat lyhen me xhel per te lehtesuar percjellshmerine, karikohen - Mos i tako pllakat me njera tjetren: qark i shkurter - Gjate defibrilimin mbyll dhe largo burimin e O 2 te pakten 1 m

• DEFIBRILATOR I AUTOMATIZUAR PER ADULTE

CPR TEK FEMIJET • Nese femiu nuk eshte koshient- kontrollo gojen per ndonje objekt qe mund te bllokoje rruget e frymemarrjes, psh: gjuha, ushqimi, gjak, te vjella. • Nese gjejme ndonje objekt, fillimisht e largojme ate, pastaj e kthejme femiun ne pozicionin e rikuperimit- “recovery position”. Largo pengesat dhe kontrollo perseri frymemarrjen! • Nese nuk gjejme ndonje objekt, kontrollo per ventilim- SH-D-N.

• Nese ka ventilim- e kthejme femiun ne pozicionin e rikuperimit- “recovery position”. Telefonojme Emergjencen dhe e kontrollojme here pas here per ventilim derisa te mberrije ambulanca. • Nese femiu nuk ka ventilim dhe nuk pergjigjet, kerko ndihme nga dikush tjeter, pastaj fillo CPR: 30 kompresione / 2 ventilime. Nese je vetem fillimisht 2 min CPR, pastaj telefono emergjencen.

• Njera dore (femijet 1 -8 vjec) vendoset ne mes te sternumit, ne 90’. Kompresionet duhet te komprimojne kraherorin sa 1/3 e volumit te tij. • Pas 30 kompresioneve, bej 2 ventilime goje (duke i mbyllur hunden gjate ventilimit). • Vazhdo 30 kompresione/ 2 ventilime derisa te mberrije Ambulanca. Nese femiu fillon te marre fryme apo te levize kthejeni ate ne pozicionin e rekuperimit. Gjithsesi, vazhdoni te kontrolloni frymemarrjen e tij dhe jeni te gatshem te rifilloni CPR ne cdo moment nese eshte e nevojshme.

CPR PER INFANT (<12 MUAJ) • Duhet te jeni te pergatitur per emergjencat. Mbani te shenuar ne telefonin tuaj numrin e Emergjences. • Nese infanti nuk eshte koshient- kontrollo gojen per ndonje objekt qe mund te bllokoje rruget e frymemarrjes, psh: gjuha, ushqimi, gjak, te vjella. Nese ka ndonje objekt perdorni gishtin tuaj te vogel per ta larguar ate. • Kontrollo frymemarrjen: SH-D-N

• Nese infanti ka frymemarrje- vendoseni ate ne pozicionin e rikuperimit (shiko fig. lart). Telefono Emergjencen dhe kontrollo frymemarrjen dhe reagimet e foshnjes derisa te mberrije ambulanca. • Nese infanti nuk ka frymemarrje apo nuk reagonkerko ndihme dhe fillo CPR (nese je vetem fillimisht 2 min CPR, pastaj telefono emergjencen).

• Vendos 2 gishtat ne mes te kraherorit te foshnjes dhe bej 30 kompresione. Kompresionet duhet te jene 100/min. Kompresionet duhet te komprimojne kraherorin sa 1/3 e volumit te tij. • Hap rrugen e frymemarrjes- koka pas-nofulla lart. Bej 2 ventilime goje dhe hunde. 1 ventilim=1 sec. • Vazhdo 30 kompresione/ 2 ventilime derisa te mberrije ambulanca. Nese foshnja fillon te marre fryme apo te reagoje kthejeni ate ne pozicionin e rekuperimit. Gjithsesi, vazhdoni te kontrolloni frymemarrjen e tij dhe jeni te gatshem te rifilloni CPR ne cdo moment nese eshte e nevojshme.