Copyright 2004 Pearson Education Inc publishing as Benjamin
Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
Bu Sunuda: • Madde emilim ve sekresyon mekanizmaları Difüzyon, ozmoz, ozmotik basınç, aktif ve pasif taşınma kavramları • Nefronun farklı kısımlarındaki emilim ve sekresyon işlemleri Proksimal tübül Henle Kulpu İnen ve çıkan kolları Distal tübül Toplayıcı kanallar açıklanacaktır Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
Reabsorbsiyonun yönü • Reabsorbsiyonun rotası tübüler lümene bakan hücrelerdir. • Lümene bakan yüzdeki hücre membranına apikal membran denir. • Hücrenin interstisyel sıvı tarafına bakan yüzlerindeki membrana da bazolateral membran denir. • Reabsorbsiyon materyalinin izlediği yol : Lümen apikal hücrenin intraselüler sıvısı kan kılcal damarı Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings ISS
Reabsorbsiyon Yolları • Ozmoz – su (PT, Henle’nin inen ince kolu) • Difüzyon – Na+, K+, Cl-, üre • Kolaylaştırılmış difüzyon – Glukoz ve AA (PT’ün proksimal kısmında) • Na+ ile birlikte taşınma – Glukoz, amino asit, Ca+2 vb. Reabsorbsiyonun çoğu PT tarafından gerçekleştirilir Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
PT’de Reabsorbsiyon • Glomerüler filtrasyon proteinsiz plazmaya benzeyen bir sıvı (filtrat) üretir. • PT üretilen filtratın % 60 -70’ni reabsorbe eder. Maddelerin reabsorbsiyonu aşağıdaki gibidir: • Su= % 99 Amino asit= % 100 Glukoz = % 100 Üre = % 50 Sodyum = % 99. 5 Potasyum=% 100 PLAY Animation: Early Filtrate Processing PLAY Animation: Glomerular filtration Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
Anjiyotensin Üretimi Anjiyotensinojen Renin Böbrekte Anjiyotensin I Anjiyotensin converting enzim Akciğer ve başka yerlerde Anjiyotensin II Aminopeptidaz (Anjiyotensinaz) Anjiyotensin III İnaktif Metabolitler Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
Anjiyotensin Reseptörleri • AT 1 Reseptörleri: G protein üzerinden fosfolipaz C’ye kenetlenmiş reseptörlerdir. Sitoplazmik Ca+2 düzeyini artırırlar İki tipi vardır: • AT 1 A: Arteriyollerde bulunur Vazokonstriksiyona sebep olurlar. Beyin ve diğer birçok organda bulunur. • AT 1 B: Adrenal korteks ve ön hipofizde bulunur. Adrenal korteksten aldosteron salgısını sağlarlar. • AT 2 Reseptörleri: İkinci habercileri kesinleşmemiştir. Fonksiyonları henüz bilinmiyor. Fetüs ve yenidoğanda çok bol bulunmaktadır. • AT 3 Reseptörlerinin varlığı tespit edilmiştir. Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
Fizyolojik Etkileri Anjiyotensin II glomerül mezengial hücrelerin kasılmasına ve GFR azalmasına neden olur. • Kan basıncını artırır • Su alımını artırır • ADH ve ACTH salınımını artırır AII kan beyin engelini aşmadığı halde kan beyin engelinin bulunmadığı sirkumventriküler organlar aracılığı ile yukarıdaki etkileri oluşturur. Bu organlardan Area postrema: Özellikle pressör etkiden Subfornikal organ ve lamina terminalisin organum vaskulozumu: Sıvı alınımını artırıcı etkiden sorumludur. ADH ve ACTH’ın artışından sorumlu olan organ bilinmemektedir. Anjiyotensin III: A II’nin vazopressör etkisinin %40’ına, aldosteron uyarıcı etkisinin de %100’üne sahiptir Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
ATRİYAL NATRİÜRETİK PEPTİD (ANP) Na. Cl alımı ve ekstraselüler sıvı zaman sağ atriyum kas hücreleri tarafından salgılanır. Böbreklerden natriüreze (Na+ atılmasına) neden olur. ANP’nin beyin dokusunda iki ayrı formu bulunmuştur. Bunlar (BNP ve CNP) yapı bakımından dolaşımdakilerden ve diğer dokulardakinden küçüktürler. BNP: Domuz beyninden izole edilmiştir. BNP, insanda beyin dokusunda değil kalp dokusunda bulunur. CNP: İnsanda beyinde bulunurken kalpte bulunmaz. ANP, BNP ve CNP farklı genler tarafından kodlanır. ANP’nin yarı ömrü kısadır ve nötral endopeptidaz tarafından metabolize edilir. Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
ANP’NİN RESEPTÖRLERİ ANPR-A, ANPR-B VE ANPR-C olmak üzere 3 tip reseptörü vardır. ANPR-A reseptörüne karşı fazla afinite gösterir. CNP ANPR-B reseptörüne karşı fazla afinite gösterir. ANPR-C reseptörü ise her üç peptidi de bağlar. Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
ANP’NİN ETKİLERİ Glomerül mezengial hücrelerdeki ANP reseptörü üzerinden (glomerül hücreleri dilate ederek filtrasyon alanını genişletir) GFR hızını artırarak ve tübülleri dilate ederek natriüreze neden olur. Kan basıncını azaltır Damar düz kaslarının vazokonstriktör maddelere cevap verirliğini (duyarlığını) azaltır. Adrenal bezlerin aldosteron salgısını artıran uyaranlara karşı cevap verebilirliğini azaltır. Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
Vazopressin (ADH) salgısını inhibe eder. Renin salgısını inhibe ederek Anjiyotensin II düzeyini azaltır. ANP, BNP ve CNP ikinci haberci olarak c. GMP’yi kullanır. Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings
Bir günde çıkarılması gereken zorunlu idrar hacmi Zorunlu İdrar Hacmi (ZİH)=Vücuda alınan iyon ve metabolizma artığı ürünlerin günlük miktarı / Böbreklerin idrarı maksimal konsantre edebildikleri değer ZİH= 600 m. Osm/gün / 1200 m. Osm/lt = Copyright © 2004 Pearson Education, Inc. , publishing as Benjamin Cummings 0. 5 lt/gün
- Slides: 13