COMUNICACIN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GNERO

  • Slides: 45
Download presentation
COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO TALLER CON PERIODISTAS June Fernández

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO TALLER CON PERIODISTAS June Fernández

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO ÍNDICE 1. - El papel y

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO ÍNDICE 1. - El papel y la visibilidad de las mujeres 2. - El cuerpo y la imagen de las mujeres. 3. - La importancia del lenguaje. 4. - Perspectiva de género y enfoque inclusivo 2

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO PRINCIPIOS DE PARTIDA o Los medios

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO PRINCIPIOS DE PARTIDA o Los medios de comunicación han de asumir su función social y su influencia en el imaginario colectivo. o El sexismo entorpece nuestro trabajo de explicar las realidades sociales. o El enfoque predomina en los medios de comunicación no es neutro, sino patriarcal. o En una sociedad con desigualdades de género tan marcadas, la perspectiva de género es una herramienta de análisis que enriquece los enfoques periodísticos. 3

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO LA FALSA NEUTRALIDAD 4

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO LA FALSA NEUTRALIDAD 4

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ANDROCENTRISMO: o. RAE: Visión del mundo y de las relaciones sociales centrada en el punto de vista masculino. o. Mujeres en red: Parte de que la mirada masculina es la única posible y universal. Conlleva la invisibilidad de las mujeres y de su mundo, la negación de una mirada femenina y la ocultación de las aportaciones realizadas por las mujeres. o. Pikara: Asume que lo que es bueno para los hombres es bueno para la humanidad. Los méritos de los hombres se maximizan; las necesidades y prácticas de las mujeres apenas son nombradas y reconocidas, salvo en terrenos a los que se les otorga menos importancia social. 5

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO LOS DOCE GENIOS QUE ESTÁN CAMBIANDO

COMUNICACIÓN NO SEXISTA Y CON PERSPECTIVA DE GÉNERO LOS DOCE GENIOS QUE ESTÁN CAMBIANDO EL MUNDO Jotdown 6

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿'LA PRIMERA MUJER QUE'? Cuánto destacarlo:

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿'LA PRIMERA MUJER QUE'? Cuánto destacarlo: Ana Patricia Botín 7

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES EJEMPLO DE ENFOQUE ANDROCÉNTRICO 8

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES EJEMPLO DE ENFOQUE ANDROCÉNTRICO 8

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES PRESENCIA DE LAS MUJERES EN LOS

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES PRESENCIA DE LAS MUJERES EN LOS MEDIOS Monitoreo global de medios (2010): o. Somos el 27% de los sujetos que protagonizan las noticias (frente al 73% hombres) o. Somos el 9% de las personas expertas consultadas (91% hombres) o. Somos el 18% de las personas que salen como portavoces (82% hombres) o El eterno dilema: ¿los medios reflejan realidad o crean realidad? 9

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES LA IMPORTANCIA DE INCLUIR A MUJERES

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES LA IMPORTANCIA DE INCLUIR A MUJERES COMO FUENTES o Hombre = autoridad y conocimiento o Damos el mensaje de que son los hombres los capacitados para explicar las realidades sociales o Cuestionarlo conlleva romper inercias e introducir nuevas voces o Identificar dificultades y resistencias 10

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ROLES Y ESTEREOTIPOS SEXISTAS o La

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ROLES Y ESTEREOTIPOS SEXISTAS o La víctima o La cuidadora o La madre o La superwoman o La dama de hierro o El objeto sexual o Otros: la mujer de, la amante despechada. . . 11

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES LA MUJER COMO VÍCTIMA 12

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES LA MUJER COMO VÍCTIMA 12

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿Y LOS HOMBRES? 13

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿Y LOS HOMBRES? 13

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿QUÉ ES NOTICIA? o Política =

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿QUÉ ES NOTICIA? o Política = partidos políticos y gobiernos o Nuevos medios, nuevas miradas o Economía = mercados o Deportes = fútbol masculino o Los ámbitos tradicionalmente femeninos también pueden ser noticia: trabajo doméstico, crianza, saberes tradicionales, etc. o Cultura = mayor presencia de hombres, los genios o No somos sociedad: la importancia de transversalizar los “temas de mujeres” o Internacional = gobiernos, conflictos bélicos o Para ello, formar a toda la plantilla o Cuestionar esta agenda contribuiría a que la protagonista sea la ciudadanía y no los núcleos de poder. 14

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿POR QUÉ SOMOS NOTICIA? 15

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿POR QUÉ SOMOS NOTICIA? 15

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿QUÉ PREGUNTAMOS A MUJERES Y A

EL PAPEL Y LA VISIBILIDAD DE LAS MUJERES ¿QUÉ PREGUNTAMOS A MUJERES Y A HOMBRES? 16

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES LO ESPERABLE: 17

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES LO ESPERABLE: 17

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ANDROCENTRISMO Y ASIMETRÍAS EN LAS IMÁGENES

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ANDROCENTRISMO Y ASIMETRÍAS EN LAS IMÁGENES 18

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ANDROCENTRISMO Y ASIMETRÍAS EN LAS IMÁGENES

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ANDROCENTRISMO Y ASIMETRÍAS EN LAS IMÁGENES 19

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ANDROCENTRISMO Y ASIMETRÍAS EN LAS IMÁGENES

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ANDROCENTRISMO Y ASIMETRÍAS EN LAS IMÁGENES 20

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ASIMETRÍA EN SECCIÓN TECNOLOGÍA 21

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ASIMETRÍA EN SECCIÓN TECNOLOGÍA 21

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES CÓMO ENFOCAMOS (INFORMATIVOS TVE) 22

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES CÓMO ENFOCAMOS (INFORMATIVOS TVE) 22

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ASIMETRÍA EN SECCIÓN TECNOLOGÍA 23

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES ASIMETRÍA EN SECCIÓN TECNOLOGÍA 23

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES CÓMO ENFOCAMOS 24

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES CÓMO ENFOCAMOS 24

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES USO DEL CUERPO FEMENINO PARA ADORNAR

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES USO DEL CUERPO FEMENINO PARA ADORNAR NOTICIAS 25

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES USO DEL CUERPO FEMENINO PARA ADORNAR

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES USO DEL CUERPO FEMENINO PARA ADORNAR NOTICIAS - Vídeo playas - Noticia cáncer de boca - La polémica de los Óscar 26

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES VISIBILIDAD Y ROLES 27

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES VISIBILIDAD Y ROLES 27

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES RUPTURA DE ROLES 28

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES RUPTURA DE ROLES 28

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES MODELO DE MASCULINIDAD 29

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES MODELO DE MASCULINIDAD 29

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES RUPTURA DEL MODELO TRADICIONAL 30

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES RUPTURA DEL MODELO TRADICIONAL 30

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES CUERPOS SOBREEXPUESTOS/ INVISIBLES o El cuerpo

EL CUERPO Y LA IMAGEN DE LAS MUJERES CUERPOS SOBREEXPUESTOS/ INVISIBLES o El cuerpo de las famosas / políticas o El mandato de la feminidad en televisión: presentadoras y entrevistadas o ¿Qué cuerpos no salen en los medios? 31

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE EL ANDROCENTRISMO EN EL LENGUAJE o Se cuadruplica la violencia

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE EL ANDROCENTRISMO EN EL LENGUAJE o Se cuadruplica la violencia de hijos a padres. Euskadi ha tenido en cuatro años 377 denuncias de padres que denuncian a sus hijos por malos tratos. o Los vascos apuestan por el coche híbrido. o Más de 14. 000 extranjeros acudirán al mundial de Baloncesto. Comerciantes y hosteleros se frotan las manos. 32

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE EL ANDROCENTRISMO EN EL LENGUAJE o Celia Amorós: “Es sabido

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE EL ANDROCENTRISMO EN EL LENGUAJE o Celia Amorós: “Es sabido que quien tiene el poder es quien da nombres a las cosas y a las personas” o El androcentrismo, pensamiento sesgado que se refleja en el lenguaje. o El lenguaje es un agente de socialización: sirve para transmitir valores, normas, actitudes, claves para percibir el mundo. o Cuando no tenemos referentes, construye realidad: “Se necesita conductor”. Refleja, pero también refuerza. o Lo que no se nombra no existe. o La lengua es dinámica y ha de adaptarse. Informática. Anglicismos. o ¿Por qué tanta resistencia? 33

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE EL MASCULINO COMO GENÉRICO CREA CONFUSIONES o “Angela Merkel va

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE EL MASCULINO COMO GENÉRICO CREA CONFUSIONES o “Angela Merkel va al supermercado como un alemán más” o Salto semántico: “Los inmigrantes tienen derechos pero también deberes: aprender euskera y respetar a la mujer” o No somos un colectivo: “Los laboristas y las mujeres, grupos clave en el referéndum de Escocia” o “El concurso de Miss Tanguita viola los derechos de los niños. Qué irresponsabilidad la de los padres que permiten que sus hijos participen en Miss Tanguita”. o “El billete puede ser utilizado por cualquier canadiense llamado Elizabeth Gallagher” o Errores de concordancia: persona es femenino 34

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE ASIMETRÍAS o Cómo nombramos a las personas: o Nombre de

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE ASIMETRÍAS o Cómo nombramos a las personas: o Nombre de pila: Penélope / Bardem, Rajoy / Soraya; Placido Domingo / La Caballé o A los hombres les basta con el apellido: Berlanga / Pilar Miró o Los hombres del Athletic / las chicas del Athletic o Los médicos y las enfermeras o El masculino siempre antecediendo al femenino o ¿Shakira es la mujer de Piqué? 35

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE FÓRMULAS o Dobles formas: ¿repetitivo o preciso? (ej. personas mayores)

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE FÓRMULAS o Dobles formas: ¿repetitivo o preciso? (ej. personas mayores) Con moderación Concordar con último artículo o sustantivo: “Las y los creadores vascos” “Los y las creadoras vascas” o Genéricos: Los vascos son conocidos por …/ El pueblo vasco es conocido por. . . Los alumnos se dirigirán al director. / El alumnado se dirigirá a la dirección. Los alaveses pueden acceder gratis al servicio de Internet. / La población alavesa puede. . . 36

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE FÓRMULAS PARA EVITAR EL MASCULINO GENÉRICO Se recuerda a los

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE FÓRMULAS PARA EVITAR EL MASCULINO GENÉRICO Se recuerda a los usuarios de taxi que soliciten factura. Recomendamos se solicite factura de los servicios de taxi. Cuando uno lee las noticias. Cuando alguien lee las noticias. Al leer las noticias. Cuando lees las noticias. Los que están aquí saben. . . Quienes están aquí saben. . . 37

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE ECHARLE IMAGINACIÓN “Los hijos de la Revolución” 38

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE ECHARLE IMAGINACIÓN “Los hijos de la Revolución” 38

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE EUSKERAZ (AMELIA BARQUÍN) o Gizonak = gizakiak o Gizona generiko

LA IMPORTANCIA DEL LENGUAJE EUSKERAZ (AMELIA BARQUÍN) o Gizonak = gizakiak o Gizona generiko bezala: itsasgizonak, lege-gizonak, enpresa gizonak… o Femeninoa ez aipatzea: seme, aitonak, erregeak, “guztiok gara euskaldun, guztiok anaiak” o Zein lehenago? Silaba gutxien daukana. o -sa ez erabili! Aktoresa, alkatesa. Bestela neutroa maskulino bilakatzen da. o Androzentrismoa: generoa esplizitu egin bakarrik emakumezkoekin. o Jauzi semantikoa: “Gazteen aisialdia errutina hutsa da: telebista ikusi, tragoak hartzera joan, neskekin ligatzen saiatu. . . ” o Asimetriak: gizon vs. Neska. . . o Hitanoa: “Aizak!” “Hi, neska, ekarri ezak soka hori!” “Wazemank” 39

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD NO BASTA CON DESGLOSAR DATOS Ejemplo:

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD NO BASTA CON DESGLOSAR DATOS Ejemplo: jóvenes en Navarra 40

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD 41

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD 41

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD LOS MEDIOS COMO AGENTES QUE DENUNCIAN

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD LOS MEDIOS COMO AGENTES QUE DENUNCIAN EL SEXISMO 42

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD INTERSECCIONALIDAD 43

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD INTERSECCIONALIDAD 43

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD DIVERSIDAD SEXUAL Y DE GÉNERO 44

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD DIVERSIDAD SEXUAL Y DE GÉNERO 44

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD IDEAS PARA EL DÍA A DÍA

PERSPECTIVA DE GÉNERO PARA EXPLICAR BIEN LA REALIDAD IDEAS PARA EL DÍA A DÍA o Incluir a fuentes expertas en nuestra agenda o Generar un archivo de imágenes no sexistas o Ampliar los medios que tomamos como referencia para generar noticias, incluyendo a nuevos medios, blogs, redes sociales, etc. con perspectiva de género o Preguntarnos: ¿afecta esta política, realidad, etc. por igual a hombres y a mujeres? ¿Hay diferencias por edad, orientación sexual y de género, procedencia, etc. ? o La prueba de la inversión 45