Computationeel denken VLEVA SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling 2019

Computationeel denken VLEVA SLO ● nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling 2019 -05 -17 Brussel VLEVA Allard Strijker

Mijn telefoon • Hoe bedien ik computers? • Hoe krijg ik informatie te horen of te zien? • Welke informatie krijg ik te zien? • Waar komt informatie vandaan? • Staat deze informatie lokaal of online? • Wie is eigenaar van die informatie? • Wie beslist wat ik zie? • Mag iedereen over deze informatie beschikken? • Hebben computers humor?

Computers • • • Google home Scanauto's Smartwatches Robot stofzuigers Domotica verlichting Smartphones Robots die straten leggen Chatbots Koelkasten

Onderzoek 21 e eeuwse vaardigheden 2014: wat wilden we weten: • Wat zijn de vaardigheden van de toekomst? • Hoeveel aandacht is er voor deze vaardigheden in het primair onderwijs en in de onderbouw van het voortgezet onderwijs, in kerndoelen, methodes en de lespraktijk? KNAW (2012) http: //www. slo. nl/toekomstgerichtonderwijs

Conclusies 2014 • Maar: 21 e eeuwse vaardigheden komen nog weinig structureel en doelgericht aan de orde • leraren hebben meer houvast nodig • Gegeven het belang van de vaardigheden is meer aandacht wenselijk • Inbedden in bestaande leergebieden meest kansrijke optie http: //curriculumvandetoekomst. slo. nl/

http: //curriculumvandetoekomst. slo. nl/21 e-eeuwse-vaardigheden/

Aanleiding en terugblik

Doelen • Komen tot een curriculum waarin duidelijk wordt wat leerlingen moeten kennen en kunnen om goed voorbereid te zijn op hun toekomst. • Samenhang in de onderwijsinhoud bevorderen • Zorgen voor doorlopende leerlijnen: een soepele overgang van de voorschoolse periode naar het po, van po naar vo en van vo naar het vervolgonderwijs • Overladenheid in het onderwijsprogramma terugdringen • Duidelijkheid bieden aan scholen: wat moeten alle leerlingen leren en hoeveel ruimte is er over voor eigen invulling? • Een betere balans brengen in de hoofddoelen van het onderwijs

Leergebieden

Werkopdracht • Formuleren van een visie (1) op de vernieuwing van hun leergebied en deze te concretiseren in grote opdrachten (2) en in bouwstenen (3) van kennis en vaardigheden. • De opbrengsten vormen de basis voor de herziening van het landelijk curriculum, dat wil zeggen de doelen en inhouden die wettelijk zijn vastgesteld voor scholen en leerlingen. • In 2019 worden de opbrengsten van de ontwikkelteams overhandigd aan de Minister van Onderwijs. Na politieke bespreking vormen ze de basis voor de herziening van de huidige kerndoelen en eindtermen.

Werkopdracht

Ontwikkelscholen en ontwikkelteams • 125 docenten • 18 schoolleiders • 84 ontwikkelscholen geselecteerd • Digitale geletterdheid • Ontwikkelteam 15 docenten en schoolleiders po en vo • 2 po scholen • 5 vo scholen • 1 lerarenopleiding

11

Digitale geletterdheid Visie • Digitale geletterdheid is het geheel van: – ICT-(basis)vaardigheden • kunnen omgaan met ICT – Informatievaardigheden • zoeken, selecteren, verwerken en gebruiken van relevante informatie – Mediawijsheid • Bewust, actief en kritisch omgaan met media – Computational thinking • het (her)formuleren van problemen zodat ze op te lossen zijn met de computer

Computational thinking • Dit is het oplossen van problemen, het ontwerpen van systemen en het begrijpen van menselijk gedrag, gebruik makend van concepten en werkwijzen uit de informatica, werkend vanuit een persoonlijk perspectief. • Bij computational thinking zijn dus drie dimensies te onderscheiden: – De dimensie van de concepten: Deze dimensie betreft het omgaan met concepten die in de informatica worden gebruikt, zoals abstractie, algoritmes, decompositie, patroonherkenning, parallellisatie. – De dimensie van werkwijzen: Deze dimensie betreft de werkwijzen die typerend zijn voor het werken met digitale technologie, zoals iteratief werken, testen en fouten verbeteren, hergebruiken en aanpassen. – De dimensie van het persoonlijk perspectief: Deze dimensie betreft de persoonlijke verhouding van de ontwerper van digitale technologie, tot anderen en tot de technologische wereld. Daarbij spelen zaken zoals kritisch denken, reflecteren, oog hebben voor mogelijkheden De definitie van computational thinking combineert de definitie van Wing (2006 en 2008) en de dimensies van (Brennan en Resnick (2012). In navolging van Wing (2008) vatten we het begrip informatica breed op. Daar valt onder: computerwetenschap, computer- engineering, communicatie, informatiekunde en informatietechnologie.

Inhoud Vier domeinen in samenhang en balans • Kennis over digitale technologie • Omgaan met digitale technologie • Nadenken over digitale technologie • Creëren met digitale technologie

Brede vaardigheden • Manieren van denken en handelen. – Creatief denken en (praktisch) handelen – Probleemoplossend denken en (praktisch) handelen – Kritisch denken • Manieren van omgaan met anderen – Communiceren – Samenwerken – Sociale en culturele vaardigheden • Manieren van jezelf leren kennen – Zelfregulering – Oriëntatie op jezelf en je loopbaan – Ondernemend denken en handelen.

Doelen van onderwijs • Socialisatie – Maatschappij • Kwalificatie – Studie en beroep • Persoonsvorming – Persoonlijk leven

Grote opdrachten 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Data en informatie Privacy & Veiligheid Gebruiken & aansturen Communiceren & samenwerken Digitaal burgerschap Digitale economie Toepassen & ontwerpen Duurzaamheid

Bouwstenen / Leerlijnen

https: //voorstellen. curriculum. nu/ Conceptvoorstellen Curriculum. nu

https: //voorstellen. curriculum. nu/? filter_39%5 B 0%5 D=DG&mode=any Conceptbouwstenen

Basisonderwijs onderbouw 4 -8 jr

Basisonderwijs bovenbouw 9 -12 jr

Onderbouw vo 13 -15 jr

Aanbevelingen in bovenbouw vo (examenjaren) vanaf 16 jr

Vervolg • Consultatieronde in Mei - Augustus • Revisieronde in Juni en September 2019 • Tweede kamer beslist in November 2019 over vervolg

Informatie • a. strijker@slo. nl • http: //curriculumvandetoekomst. slo. nl/projecten/leerlijnendigitale-geletterdheid • https: //curriculum. nu/