CNSEL SALIK VE CNSEL HAK KAVRAMLARI EVVAL AHAN

CİNSEL SAĞLIK VE CİNSEL HAK KAVRAMLARI ŞEVVAL ŞAHAN

HAK HAK: Adaletin, hukukun gerektirdiği veya birine ayırdığı şey, kazanç Zamana, bulunan yere veya kişiye göre değişmez. İnsan hakkı cinsiyet, mülkiyet, din, ırk, yaş, sınıf, statü, kentli-köylü gibi ayrımlar yapmadan herkes için geçerlidir. İnsanların bir ayrıma tabi olmaksızın birbirilerine eşit olduğu anlamına gelir.

CİNSEL HAK Bütün insanlar için özgürlük, insanlık onuru ve eşitlik gibi temel haklara dayalı evrensel insan haklarındandır. Bireylerin ve toplumların cinsel sağlıklarının gelişmesi için cinsel haklar tüm toplumlar tarafından tanınmalı, teşvik edilmeli, saygı gösterilmeli ve savunulmalıdır. Cinsel sağlık, bu cinsel hakların tanındığı, saygıyla karşılandığı ve uygulanabildiği ortamlarda mümkündür.

DÜNYA CİNSEL SAĞLIK BİRLİĞİ(WAS): EVRENSEL CİNSEL HAKLAR DEKLARASYONU Cinsel özgürlük hakkı: Bireylerin tüm cinsel potansiyellerini ifade etmelerine olanak verir. Cinsel otonomi, cinsel bütünlük ve vücudunun güvenliği hakkı: Kişinin kendi cinsel hayatıyla ilgili kendine karar verebilme gücünü içerir. Cinsel mahremiyet hakkı: Yakınlaşma konusunda bireysel karar verme ve davranma hakkını içerir Cinsel eşitlik hakkı: Cinsiyet kimliği, toplumsal cinsiyet, cinsel yönelim, yaş, ırk, sosyal sınıf, din veya fiziksel engel gözetilmeden hiçbir ayırıma maruz kalmama hakkıdır. Cinsel zevk hakkı: Cinsel zevk, otoerotizm dahil olmak üzere, fiziksel, psikolojik, akli ve ruhsal refah kaynağıdır.

Duygusal cinsel ifade hakkı: Cinsel zevk erotik haz ve cinsel eylemlerden daha fazlasıdır. Özgürce cinsellik içeren ilişki kurma hakkı: Evlenme ya da evlenmeme, boşanma, başka çeşitli cinsellik içeren ilişkiler kurabilme ihtimali. Özgür ve sağduyulu üreme seçimi yapma hakkı: Çocuk sahibi olma veya olmama, çocuk sayısına ve ne kadar aralıkla olacağına karar verme hakkını ve doğurganlık düzenlemeleriyle ilgili tüm tedavilere tam erişim hakkı Bilimsel araştırmaya dayalı cinsel bilgi edinme hakkı: Cinsel bilginin bütün sosyal seviyelerdeki kişilere uygun şekilde yayılması gerektiği Kapsamlı cinsellik eğitimi hakkı: Doğumdan başlayarak yaşam boyu devam eden bütün sosyal kurumları kapsamalıdır. Cinsel sağlık bakımı hakkı: Tüm cinsel endişe, sorun ve hastalıkların engellenmesi ve tedavisinde mevcut ve ulaşılabilir olmalıdır.

CİNSELLİK? DSÖ cinselliği fiziksel, duygusal ve ilişkilere yönelik bir kavram olarak ele alır. İnsanın cinselliği kendimizi cinsel olarak nasıl ifade ettiğimizle ilgilidir. Hayat boyunca cinsellik, insan olmanın temel bir özelliğidir. Cinsellik, biyolojik, psikolojik, sosyal, ekonomik, politik, kültürel, yasal, tarihsel, dinsel ve ruhsal etmenlerin arasındaki etkileşiminden etkilenir. Toplumun farklı cinsiyet kimliklerine yaklaşımı, onlara verdiği roller, cinsel eğitim metodları …. Yalnızca cinsel organları değil, tüm bedeni ve aklı içerir.

CİNSEL SAĞLIK Cinsel sağlık, yalnızca hastalık, işlev bozukluğu ya da yetersizlik olmaması anlamına gelmez. Cinsel sağlık, cinselliğe ve cinsel ilişkilere olumlu ve saygılı bir yaklaşımın yanı sıra, baskı, ayrımcılık ve şiddet olmadan, haz alınan ve güvenli cinsel deneyimler yaşama imkânına sahip olmayı gerektirir. Cinsel sağlığın kazanılması ve korunması için tüm bireylerin cinsel haklarının, korunması, karşılanması ve bu haklarına saygı duyulması gereklidir.

CİNSEL SAĞLIK HAKKINDA KONUŞMAK NEDEN ÖNEMLİ Mitleri doğrularıyla değiştirmek CİSED(cinsel sağlık enstitüsü derneği) Kadın Erkek 1 20% 1 30% 2 80% 2 70% 1 2

§ Anaokulundan başlayarak Cinsel Eğitim yasal olarak şart olmalıdır. § Ergenlik Öncesi Cinsel Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetleri yasal olarak şart olmalıdır. § Evlilik Öncesi Anne, Baba ve Eş Eğitimleri yasal olarak şart olmalıdır. § Cinsel sağlık bilimine üniversitelerimizde Seksoloji. A. B. D. adı altında ayrı bir bilim dalı olarak yer verilmelidir. § Cinsel sağlık bilimi için “multidisipliner bir yaklaşım” şart olmalıdır.

CİNSEL SAĞLIĞI OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEYEN DURUMLAR Cinsiyet ayrımcılığı, Doğru bilgilenmeme, bu nedenle cinselliğini doyurucu ve güvenli bir şekilde yaşayamama, Hazır olduğundan, sorumluluğunu alabileceğinden ve kararından emin olmadan cinsel ilişkiye girme, Korunmasız cinsel ilişkiler sonucunda CYBE etkenlerinin bulaşması, bulaşmanın farkında olmama ve/veya başka nedenlerle tedavi olmama, Çok genç ya da geç yaşta ve hazır olmadan anne-baba olma, CYBE, gebelikten korunma, gebelik sonlandırma, gebelik, doğum sonrası gibi durumlarda nitelikli sağlık hizmetlerinden yararlanamama……….

CİNSEL OLARAK SAĞLIKLI BİR TOPLUMUN ÖZELLİKLERİ Siyasi söz verimi: Devlet cinsel sağlığın temel bir insan hakkı olduğunu kabul eder. Açık politika: Sosyal kurumların kamu politikaları geliştirmesi Mevzuat: Cinsel hakları korumak için çıkan yasaların, cinsel sağlığı geliştirmesi gereklidir. Çocuk fuhuşu , tüm insanların vücut bütünlüğünü güvence altına almalı, cinsel azınlıkların eğitim, sağlık ve istihdam haklarının korunduğu cinsel boyuttan da eşitliği teşvik eden özellikte olmalıdır. İyi eğitim: Kapsamlı cinsellik eğitimi için evrensel erişim sağlanmalıdır. Yeterli altyapı: Uzmanlaşmış personeli de içeren bir altyapı gerekir. Bu alt yapı cinsel sağlıkta uzmanlaşacak personelin eğitim programlarını da kapsamalıdır. Araştırma: Cinsel sağlığa adamış bir toplumun üyelerinin, eğitim, klinik, halk sağlığı ile ilgili Cinsel sağlık konusunda yeterli düzeyde araştırmayı destekleyecektir. Yapılacak araştırmalar cinsel sağlık sorunlarının çözümüne katkı yapmalıdır.

TEMEL ELEMENTLER Mevcutluk Ulaşılabirlik Sıfır Ayrımcılık Kalite

https: //www. youtube. com/watch? v=MJy. L-v 8 Zpf. A

Maternal mortalite ve morbidite Doğum kontrol yöntemlerine erişim İstemli Gebelik Sonlandırma Eğitim ve Bilgilendirme Ergenler ve gençler Gelenekler Marjinalize edilmiş bireyler ve gruplar

SEX&GENDER q Sex(Biyolojik Cinsiyet): Genetik ve anatomik özellikler tarafından belirlenir. Male/Female/Intersex q Gender(Toplumsal Cinsiyet): Daha çok bireyin kendini nasıl ifade ettiğidir. q Cisgender q Transgender Transseksüel Travesti(crossdresser)

CİNSİYET KİMLİĞİ Kişinin cinsiyetle alakalı deneyimi? Biyolojik cinsiyetten ve cinsel yönelimden bağımsız.

CİNSEL YÖNELİM(Sexual Orientation) Kişide cinsel duygu, istek ve davranışların belli bir cinsiyete çekimidir. Cinsel yönelim karşı cinse olduğunda heteroseksüellik, kendi cinsine dönük olduğunda eşcinsellik, her iki cinse dönük olduğunda biseksüellik adı verilir. Fluid ne demek? Questioning? Aseksüel Queer(kuir)

q Esas olan beyandır. q Güvenli alanlar oluşturmak. q Hetoreksizm, transfobi, cisseksizm ve homofobi gibi durumlarla savaşmak. q Sessiz kalmamak.

SORU, KATKI, ÖNERİ FARKILIKLARLA YAŞANAN DÜNYADA HERKES İÇİN CİNSEL SAĞLIK