CIJEPLJENJE VOAKA Nikola kari mag ing agr Cijepljenje

CIJEPLJENJE VOĆAKA Nikola Škarić, mag. ing. agr.

Cijepljenje …je vegetativni oblik razmnožavanja voćaka, koji se temelji na kirurškom zahvatu i transplantaciji, te se na umjetan način spajaju dva dijela, podloga i plemka, kako bi međusobno srasli u novi organizam

PLEMKA o dio koji se cijepi na podlogu o kad prorodi donosi plodove iste kao i biljka s koje je uzeta PODLOGA o dio voćke na kojem se obavlja cijepljenje o razvija se korijen i prizemni dio debla

o podloga cijepljena na 1 pup – okulant o podloga cijepljena 1 -god. grančicom - kopulant

PRIPREMA PODLOGE ZA CIJEPLJENJE o odgrnuti, ako su bile nagrnute o odstraniti bočne izboje 2 -3 tjedna prije cijepljenja o očistiti od nečistoća vlažnom krpom, neposredno prije cijepljenja

PRIPREMA PLEMKE ZA CIJEPLJENJE Proljetno cijepljenje okuliranje na na budni pup ili na zeleno oplemke se uzimaju kada voćke odbace lišće moraju biti: o zdrave o neoštećene o sa zrelim pupovima o do proljeća čuvanje na temp. 0 -3 °C (vlažni pijesak ili hladnjače na 0°C)

PRIPREMA PLEMKE ZA CIJEPLJENJE Cijepljenje u ljeto na spavajući pup o plemke se uzimaju neposredno prije cijepljenja odrezanu mladicu odnijeti u hlad o ukloniti listove ostavljajući 1/3 peteljke

Cijepljenje-podjela načina cijepljenja 1. CIJEPLJENJE NA ZELENO 1. 2. 3. 4. 5. okuliranje na budni pup okuliranje na spavajući pup okuliranje na zarez okuliranje prstenovanjem okuliranje na prozor

OKULIRANJE NAJRAŠIRENIJI NAČIN CIJEPLJENJA Postoji: 1. 1. Okulacija na tjerajući ili budni pup o provodi se od kretanja vegetacije do kraja lipnjaproljetno okuliranje o pupovi (plemke) se uzimaju još u jesen 1. 2. Okulacija na spavajući pup ili ljetno okuliranje o provodi se od srpnja do polovice rujna (najbolje 20. 7. do 15. 8. ) o pup se uzima s ovogodišnje mladice o u proizvodnji sadnica, nastoji se okulirati što niže na korjenov vrat

OKULIRANJE T-rezom o na podlozi se napravi T-rez o prereže se kora vodoravno oko 1 cm o po sredini toga reza okomito 2, 5 -3 cm o ne zarezivati drvo!!! o vrhom noža odmaknu se rubovi o pup se izreže s korom i umetne u T-rez na podlozi o vrši se vezanje gumicom tako da pup ostane slobodan

OKULIRANJE o najbolje: rano ujutro ili predvečer o obično 2 radnika: jedan umeće pup, drugi reže o pup okrenut prema gore o 2 -3 tjedna prati se okulant o ponoviti u slučaju neuspjeha

Okuliranje T-urezom pravljenje T ureza, umetanje pupa i vezivanje pup skidanje pupa plemke okuliranje podloga se izvodi na 5 -15 cm iznad površine tla

Okuliranje T-urezom podloga pupprema gore

Okuliranje T-urezom Prilikom vezivanja pup ostaje slobodan

Okuliranje T-rezom o kod okuliranja na spavajući pup-ljetno okuliranje o uz pup se nalazi i dio peteljke lista o kontrola primitka se provodi 8 -10 dana nakon cijepljenja o lagani dodir peteljke Ako peteljka otpadne, okuliranje je uspjelo!!!

Okuliranje na spavajući pupkontrola primanja PUP PETELJKA

1. 3. Okuliranje na zarez (čip) o na glatkom dijelu kore zasječe se podloga pod kutom od 45° o 2 -3 cm iznad prvog zasjeka zasječe se kora i tanak sloj drveta sve do prvog zasjeka o taj dio kore se odbaci

Okuliranje na zarez (čip) o s plemke se na isti način skine pup s korom o veličine zasjeka na podlozi o umetne se u zasjek podloge tako da prekrije napravljeno ležište o spojeno mjesto se čvrsto poveže

Okuliranje na zarez (čip) PODLOGA PLEMKA

1. 4. Okuliranje na prsten o manje koristi o veće ozljede podloge o plemka mora biti debljine podloge ili deblja o pup se teže skida o primitak je slabiji plemka podloga vezivanje cijepa

1. 5. Okuliranje na prozor podloga o primjenjuje se kod vrsta kojima se kora lako odvaja od drveta (orah, kesten, dud) o podloga može biti deblja od plemke plemka o širina prozora plemke 1 -1, 2 cm o prozor plemke je širi za 1 -1, 5 mm – bolje priljubljivanje o ovo cijepljenje se vrši na budni i na spavajući pup

Cijepljenje-podjela načina cijepljenja 2. CIJEPLJENJE NA ZRELO 1. 2. 3. 4. cijepljenje spajanjem spajanje na isječak cijepljenje pod koru cijepljenje u procijep

plemka podloga

Materijal za cijepljenje

Noževi i škare za cijepljenjekvalitetni i oštri

ŠKARE ZA CIJEPLJENJE

Škare za cijepljenje

PLEMKA PODLOGA

Cijepljenje škaramaomega urez

NOŽEVI

Materijal za vezivanje cijepova GUMENE VRPCE POLIETILENSKE VRPCE

MANILA POLIETILENSKA VRPCA MANILA

PODLOGA I PLEMKA MORAJU ČVRSTO PRIJANJATI JEDNA UZ DRUGU

Voćarski vosak o o za premazivanje presjeka i rana štiti od vanjskih utjecaja sprječava isparavanje pospješuje srastanje

Oprez !!!

PLEMKE UZETE NAKON OTPADANJA LIŠĆA PODLOGE

PODLOGA PLEMKA

2. 1. CIJEPLJENJE na obični spoj ili jednostavno spajanje (kopulacija) o u razdoblju zimskog mirovanja voćaka (rano proljeće) o PODLOGA I PLEMKA JEDNAKE DEBLJINE!!! o plemka - grančica s 2 -3 pupa

CIJEPLJENJE na obični spojjednostavno spajanje o rezovi suprotno od pupa o jednaki rezovi na podlozi i plemci o oko 2 -2, 5 cm duljine (2 -3 puta veći od debljine podloge i plemke) o zatim se priljube o vezivanje cjepljarskom gumicom o premazati cjepljarskim voskom

CIJEPLJENJE na obični spojjednostavno spajanje

CIJEPLJENJE na jezičac (engleski spoj) o bolji, čvršći, spoj na jezičac o izvodi se kao i jednostavni spoj, s tim da se na podlozi i plemci naprave okomiti urezi duljine 4 -5 mm o cijep se spoji tako da se jezičac podloge utisne u rez plemke i obratno

CIJEPLJENJE na jezičac (engleski spoj) pravljenje okomitog ureza na podlozi i plemci

Spajanje na jezičac

Spajanje na jezičac

Spajanje na jezičac

2. 2. CIJEPLJENJE na isječak o na podlozi se izreže klinasti isječak o plemka se zareže u obliku klina o MORA TOČNO ODGOVARATI ISJEČKU NA PODLOZI!!! o cijep se zaveže gumicom o premaže voskom PRIMJENJUJE SE KADA JE PODLOGA DEBLJA OD PLEMKE I KADA SE KORA TEŠKO ODVAJA OD DRVETA

Spajanje na isječak KORE PODLOGE I PLEMKE SE MORAJU POKLAPATI

2. 3. CIJEPLJENJE pod koru o u vrijeme kad se kora da odvojiti o kad je podloga u punom soku - IV mj. o kad je plemka puno tanja od podloge o podloga se vodoravno prereže na mjestu gdje se želi izvršiti cijepljenje o plemka je pripremljena kao kod običnog tj. jednostavnog spajanja

CIJEPLJENJE pod koru o na kori podloge se napravi okomit rez dugačak koliko je dug rez na plemci o oštricom noža se odvoji kora od drva o plemka se utisne pod koru toliko koliko je dug rez na njoj o povezati cijeplj. trakom o premazati cjeplj. voskom PREDNOST: na podlogu se mogu cijepiti i po 2 -3 plemke

CIJEPLJENJE pod koru moguće cijepiti više plemki na jednu podlogu

Zarezivanje kore na podlozi KAMBIJ

Kosi rez na plemki PRIPREMLJENE PLEMKE

Kosi rez na plemci KAMBIJ

Umetanje grančica plemki pod koru podloge

Vezivanje cijepa

Premazivanje voćarskim voskom

2. 4. Cijepljenje u procjep (raskol) o pri precjepljivanju starih stabala o kada je podloga znatno deblja od plemke o vodoravni presjek podloge o izvede se raskol koji se razmakne tupim dijelom noža o na plemci s 2 -3 pupa, s dvije suprotne strane se naprave kosi zasjeci

2. 4. Cijepljenje u procjep (raskol) o plemke se ulože u procijep o vanjski sloj kore plemke i podloge se moraju poklopiti o spojno se mjesto sveže o presjeci se premažu voćarskim voskom

plemka o kosi zasjeci na plemki o izvedeni na dvije suprotne strane

PLEMKA, koso zasječena na dvije suprotne strane

Pravljene procijepa na podlozi

Umetanje plemke u procjep podloge

Vanjski sloj kore podloge i plemke se moraju poklopiti

Vezivanje cijepa

Dobro srasle podloga i plemka

Cijepljenje u procijep kada je podloga deblja od plemke

Cijepljenje u procijep i vezivanje cijepa

ABLAKTIRANJE (sljubljivanje) o provodi se u kasno proljeće o matična stabla posađena na slobodno pristupačnom mjestu (daju grane za plemke) o oko stabala posade se ujesen podloge o podloge mogu biti i u loncima

ABLAKTIRANJE (sljubljivanje) o od stabla koji će služiti kao plemka uzme se grana te se skine kora u duljini 3 -4 cm o isto se učini kod podloge o oba reza moraju biti jednaka o rezovi se spoje tako da se potpuno poklapaju o čvrsto se povežu o premažu voskom o obje grane ostaju u spoju s matičnim stablom sve dok se ne spoje

ABLAKTIRANJE (sljubljivanje) o nakon srašćivanja, odreže se gornji dio (od mjesta srastanja) od podloge i donji dio (od mjesta srastanja) od plemke

CIJEPLJENA PODLOGA

CIJEPLJENJE PODLOGA OKULIRANJEM

Polje za uzgoj (cjepiljnjak)