Choroby tarczycy w ciy Roman Smolarczyk II Katedra

Choroby tarczycy w ciąży Roman Smolarczyk II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie ul. Karowa 2

Regulacja czynności tarczycy w ciąży E 2 TGB HCG TSH-like T 4 utraty J f. T 4 bez zmian Stymulacja tarczycy Girling, Curr. Obstet. Gynecol. 2003

Hormony tarczycy w ciąży Poza ciążą I II III trymestr f. T 4 [pmol/l] 11 - 23 11 - 22 11 - 19 7 - 15 f. T 3 [pmol/l] 4 -9 4 -8 4 -7 3 -5 TSH [m. U/l] 0 -4 0 - 1, 6 1 - 1, 8 7 - 7, 3 Girling, Curr. Obstet. Gynecol. 2003

Fizjologia ciąży Ø Przez łożysko przechodzi: Jod TRH Leki przeciwtarczycowe Przeciwciała Ø Przechodzi przez łożysko tylko w I trymestrze: T 3, T 4 Ø Nie przechodzi przez łożysko: TSH

Choroby tarczycy podczas ciąży Ø Niedoczynność tarczycy Ø Nadczynność tarczycy Ø Poporodowe zapalenia tarczycy Ø Nowotwory tarczycy

Podział chorób tarczycy lokalizacja objawy czas pierwotna wtórna subkliniczna (utajona) kliniczna (jawna) wrodzona nabyta

Niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży – trudna do rozpoznania Ø Objawy Osłabienie Zmęczenie Uczucia zimna Osłabienie pamięci Spowolnienie Depresja Zaparcia RR Ø Badania TSH f. T 4 cholesterolu PRL homocysteiny + Na Roberts, Lancet 2004

Niedoczynność tarczycy w ciąży - przyczyny Ø Leczenie nadczynności tarczycy J 131 Strumectomia Ø Choroby autoimmunologiczne (AITD) Ø Leki Amiodaron Lit Muller, Endocrinol. Rev. 2000

1 - 2% kobiet w ciąży jest leczonych preparatami tarczycy

Algorytm postępowania w niedoczynności tarczycy (Glinoer, 2003) Ab (-) Ab (+), TSH < 2 OK Kontrola TSH i f. T 4 II trymestr po porodzie TSH, f. T 4, TPO-Ab, TG-Ab 12 -20 Hbd Ab (+), TSH > 4 f. T 4 < N f. T 4 N lub < N Leczenie LT 4 Kontrola TSH i f. T 4 co trymestr po porodzie

Kobiety z niedoczynnością tarczycy – powikłania w ciąży Ø porodów przedwczesnych Ø IUGR Ø PIH Ø oddzieleń łożyska prawidłowo usadowionego Ø umieralności okołoporodowej Kumar, Inter. J. of Gyn. and Obstet. 2004

Leczenie Ø dawki L-Tyroksyny w I trymestrze 25% - choroba Hashimoto (AITD) 50% - po leczeniu radiojodem bez zmian – niedoczynność subkliniczna Ø dawki po porodzie – po 6 -8 tygodniach Mandel, N. Engl. J. Med. 2000

L-Tyroksyna – interakcje u kobiet w ciąży Preparaty żelaza Wapno Witaminy Gelatum Alumini Phosphorici Dieta sojowa Singh, JAMA 2000

Dlaczego monitorować funkcję tarczycy w ciąży (AITD)? TSH f. T 4 TPO-Ab, TG-Ab Ø poronień (? ) Ø choroby Hashimoto Ø poporodowego zapalenia tarczycy Ø niedoczynności tarczycy (po latach) Abramson, Thyroid 2001

Noworodki matek leczonych z powodu niedoczynności tarczycy Leczenie od początku ciąży Leczenie późniejsze zdrowe Pop, Clin. Endocrinol. 1999 IQ

Nadczynność tarczycy w ciąży przyczyny 2/1000 ciąż Ø Choroba Graves-Basedowa (95%) Ø Wole guzowate nadczynne Ø Gruczolak nadczynny Ø Chorioncarcinoma Ø Wole jajnikowe Ø Tyreotoksykoza wywołana preparatami tarczycy Ø Nadmierne wydzielania TSH Mestman, Clin. Endocrinol. Metab. 2004

Nadczynność tarczycy u kobiety w ciąży – trudna do rozpoznania Ø Objawy Osłabienia Wzrost apetytu Chudnięcie Tachykardia Kołatanie serca Wymioty Biegunki Nocne poty Drżenie rąk RR Ø Badania TSH f. T 4 cholesterolu

Dlaczego leczyć nadczynność tarczycy w ciąży? Ø Matka Ø Płód Niewydolność serca Przełom tarczycowy Nadciśnienie tętnicze wcześniactwo IUGR tyreotoksykoza płodowa wady płodu Weerman, N. Eng. J. Med. 2000

Leczenie nadczynności tarczycy w ciąży i połogu zachowawcze - tyreostatyk Ø I trymestr – maksymalna dawka Ø II i III trymestr Minimalna dawka Bez leków Ø Po porodzie dawki

Rodzaje tyreostatyków Pochodne tioimidazolu Tiamazol Metizol Favistan Thyrozol Carbimazol Pochodne tiouracylu Methylotiouracyl Propylotiouracyl Propycil

Dobra kontrola leczenia: f. T 4 na górnej granicy normy Mestman, Clin. Endocrinol. Metab. 2004

W ciąży terapia łączona (tyreostatyk + tyroksyna) ZABRONIONA ! Ryzyko dla płodu wole niedoczynność tarczycy Polak, Clin. Endocrinol. Metab. 2004

Karmienie piersią – dawka bezpieczna Ø Propycil – 200 mg na dobę Ø Metizol – 20 mg na dobę Mandel, J. Clin. Endocrinol. Metab. 2002

Leczenie chirurgiczne - II trymestr Ø Nowotwór tarczycy Ø Duże wole Ø Nietolerancja tyreostatyków Ø Oporność na tyreostatyki

Leczenie J 131 6 miesięcy przed ciążą i w ciąży zabronione Schlumberger, J. Nucl. Med. 1996

Kiedy można zajść w ciążę w chorobach tarczycy? Ø Eutyreoza Ø Mała tarczyca Ø Bez szmerów nad tarczycą Ø Dawka podtrzymująca Metizolu do 15 mg

Wpływ chorób tarczycy przebiegających z nadczynnością tarczycy na płód Choroba Graves Basedowa Ø Bez wpływu Ø Nadczynność Ø Niedoczynność Ø Wole guzowate nadczynne Ø Bez wpływu

Poporodowe zapalenie tarczycy Ø 6% kobiet Ø 2 -12 miesięcy po porodzie objawy nadczynność 1 -3 m-ce 85% eutyreoza 1 rok niedoczynność 3 -8 m-cy 75% wymaga leczenia tyroksyną Fatourechi, J. Clin. Endocrinol. Metabol. 2003

Poporodowe zapalenie tarczycy monitorowanie funkcji tarczycy przed zajściem w ciążę w czasie ciąży Lazarius, Semin. Reprod. Med. 2002

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych Ø Często towarzyszą nadczynności tarczycy Ø Nie wymagają leczenia tyreostatykami Tian, Br. J. Obstet. Gynecol. 2002

Nowotwory tarczycy Ø Rak brodawkowaty Ø Rak pęcherzykowy Guzek > 2 cm USG + BAC RAK Operacja – II trymestr Sherman, Lancet 2003

Dziękuję za uwagę