Choroby alergiczne u dzieci atopowe zapalenie skry Joanna

Choroby alergiczne u dzieci – atopowe zapalenie skóry Joanna Lange Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego

atopowe zapalenie skóry triada alergiczna astma alergiczny nieżyt nosa

Definicja Jest to przewlekła i nawrotowa dermatoza zapalna, której towarzyszy wybitny świąd i charakterystyczny obraz zmian skórnych.

Epidemiologia

Czynnik wywołujące i zaostrzające atopowe zapalenie skóry podrażnienie mechaniczne, wełna, kurz, detergenty, chemikalia Staphylococcus aureus drapanie alergeny wyprysk k-ka Langerhansa świąd sucha skóra, zaburzona bariera ochronna skóry limf. Th 2 podwyższone stężenie Ig. E eozynofil nieprawidłowości limfocytów T CD 4+, zaburzona równowaga komórek Th 1/Th 2 nieprawidłowa odpowiedź autonomiczna psychika, neuropeptydy

Atopowe zapalenie skórymieszana etiologia • predyspozycje genetyczne; • czynniki zewnętrzne: Ü alergeny pokarmowe Ü alergeny zewnątrzpochodne (kurz domowy, pleśnie) Ü czynniki infekcyjne (Staphylococcus aureus) Ü alergeny kontaktowe u dorosłych

Kryteria Hanifina i Rajki

Kryteria PODZIAŁ: • cechy podstawowe (główne); • cechy mniejsze (dodatkowe) ROZPOZNANIE: 3 cechy podstawowe i 3 cechy mniejsze

Cechy podstawowe (główne) • typowa morfologia i lokalizacja zmian (w zależności od wieku chorych); • świąd ( bez niego nie ma atopowego zapalenia skóry); • przewlekły i nawrotowy charakter; • w wywiadzie: atopia u pacjenta lub w rodzinie

Cechy mniejsze (dodatkowe) • • suchość skóry; rybia łuska; rogowacenie przymieszkowe; obecność nadwrażliwości typu I (Ig. E-zależna); podwyższone stężenie Ig. E w surowicy; wczesny początek choroby; upośledzenie odporności komórkowej i skłonność do zakażeń skóry; • skłonność do niespecyficznego stanu zapalnego rąk i stóp; • zapalenie brodawek sutkowych; • zapalenie czerwieni wargowej (cheilitis);

Cechy mniejsze (dodatkowe) • nawrotowe zapalenie spojówek; • objaw Dennie-Morgana (dodatkowy fałd skórny poniżej dolnej powieki); • keratokonus (stożek rogówki); • przednia katarakta; • przebarwienie powiek i skóry wokół oczu; • rumień twarzy; • łupież biały; • świąd podczas pocenia; • pogrubienie fałdów na szyi; • nietolerancja wełny; • nietolerancja pokarmowa; • wpływ czynników środowiskowych i stresu; • biały dermografizm.

Cechy mniejsze atopowego zapalenia skóry

Cechy mniejsze atopowego zapalenia skóry Objaw Dennie-Morgana Wyprysk pieniążkowaty Biały dermografizm

Zmiany na twarzy • zajęcie policzków • objaw Dennie Morgana • zmiany w okolicach pozausznych • zmiany na skórze czaszki

Zmiany na twarzy • zajęcie policzków

Zmiany na twarzy • objaw Dennie Morgana

Zmiany na twarzy • zmiany w okolicach pozausznych

Zmiany na twarzy • zmiany na skórze czaszki

Zmiany na kończynach • lokalizacja w fałdach skóry zgięcia łokciowe doły podkolanowe fałdy na szyi

Zmiany na kończynach • zajęcie kończyn

Zmiany na kończynach • zajęcie kończyn

Zmiany na kończynach • zajęcie kończyn - ssanie palca

Okolice zasłonięte pieluszką z reguły nie są zajęte

Świąd - nie ma atopowego zapalenia skóry bez świądu

Powikłania • bakteryjne nadkażenia: Ü Ü stała kolonizacja bakteriami możliwość rozwoju infekcji • infekcje wirusowe: Ü Ü wirusy z grupy herpes inne wirusy • reperkusje psychiczne Staphylococcus aureus

Zakażenia Staphylococcus aureus

Zakażenia wirusem z rodzaju herpes • infekcje zlokalizowane • ospopodobne uszkodzenie skóry Kaposi

infekcje zlokalizowane uszkodzenie typu Kaposi

Inne wirusy wirus papilloma brodawki zwykłe pox wirus - molluscum contagiosum wirusy z rodzaju varicella-zoster

Atopowe zapalenie skóry u dzieci Łupież biały Wyprysk pieniążkowaty Zapalenie na skórze powiek Zapalenie na skórze dłoni - lichenifikacja

Manifestacja kliniczna i histopatologiczna 1. Rumień 2. Obrzęk 3. Zmiany pęcherzowe 4. Obrzęk w przebiegu wyprysku 5. Lichenifikacja

Manifestacja kliniczna Histopatologia Zaczerwienienie skóry, które znika pod uciśnięciem skóry szkiełkiem koresponduje z rozszerzeniem powierzchownych kapilar

Elementy grudkowe korespondują z obrzękiem skóry

Stan gąbczasty subkliniczne gromadzenie płynu obrzęk międzykomórkowy naskórka

obrzęk w przebiegu wyprysku Pęcherze śródnaskórkowe pęknięcie pęcherzy śródnaskórkowych

Lichenifikacja Śródnaskórkowe zgrubienia Zgrubienia naskórkowe w miejscach toczącego się przewlekłego procesu zapalnego

Atopowe zapalenie skóry dorosłych Ciężki wyprysk atopowy u Zmiany na twarzy i na szyi

Atopowe zapalenie skóry u dorosłych Uczulenie kontaktowe na nikiel Wyprysk na skórze dłoni

Leczenie atopowego zapalenia skóry

Leczenie atopowego zapalenia skóry • nawodnienie skóry; • stosowanie środków zmiękczających; • stosowanie preparatów steroidowych; • identyfikacja i w miarę możliwości eliminacja czynników zaostrzających przebieg choroby: Ü substancje drażniące; Ü alergeny; Ü stres; Ü zakażenia skóry

Leczenie atopowego zapalenia skóry Świąd • ważny cel - opanowanie świądu; • nasilenie świądu: Ü Ü Ü sucha skóra w zimie; pocenie się w miesiącach letnich; wełna - drażnienie skóry; środki drażniące - mydła, substancje rozpuszczające tłuszcze; stres; ekspozycja na alergeny i inne.

Leczenie atopowego zapalenia skóry Nawodnienie skóry • umiarkowane ciepłe kąpiele nawilżające 2030 minut - okluzyjne środki zmiękczające na skórę (zatrzymują wilgoć); • płatki owsiane, soda do kąpieli - wzmaga działanie przeciwświądowe, ale nie zwiększa wchłaniania wody przez skórę; • reguła 3 minut - kąpiel 3 minuty, w ciągu 3 minut substancje zmiękczające na osuszoną (nie wytartą) skórę !

Leczenie atopowego zapalenia skóry Kortykosteroidy do stosowania miejscowego

Kortykosteroidy miejscowe Stosowanie preparatów steroidowych • podstawa leczenia zmian wypryskowych; • stosować łącznie z preparatami zmiękczającymi skórę; • nie stosować steroidów fluorowanych na skórę twarzy, okolicę narządów płciowych zewnętrznych i okolice fałdów skórnych; • nakładać tylko na skórę zmienioną chorobowo;

Kortykosteroidy miejscowe Stosowanie preparatów steroidowych • silnie działające steroidy w zaostrzeniach choroby i przez krótki czas (do 3 tygodni); • preparaty o średniej sile działania - np. triamcynolon 0, 1% - leczenie przewlekłego AZS - tułów i kończyny; • maści - dokładniej pokrywają naskórekwchłania się więcej leku !;

Kortykosteroidy miejscowe Różnice w penetracji steroidów zależne od obszaru skóry 42 x 13 x 6 x 3, 6 x 3, 5 x 1, 7 x 1, 1 x 1, 0 x 0, 83 x 0, 42 x 0, 14 x absorpcja hydrokortyzonu, całkowity efekt zależny od obszaru anatomicznego

Kortykosteroidy miejscowe Tachyfilaksja Blokada receptora dla KS Terapia przerywana I ETAP II ETAP 7 -14 dni codziennie 3 -6 miesięcy 1 -2 x w tygodniu 1 x dziennie steroidy 5 -6 x podłoże

Leczenie atopowego zapalenia skóry Identyfikacja i eliminacja czynników wyzwalających zmiany chorobowe • odpowiedni dobór środków czyszczących (mydła, preparaty do prania); • regulacja temperatury i wilgotności powietrza; • eliminacja znanych alergenów wywołujących zaostrzenia (pokarmy, alergeny powietrznopochodne);

Leczenie atopowego zapalenia skóry Identyfikacja i eliminacja czynników wyzwalających zmiany chorobowe • rozwiązywanie problemów emocjonalnych, unikanie sytuacji stresowych; • opanowywanie zakażeń: • Staphylococcus aureus - zazwyczaj makrolidy, cefalosporyny I generacji, • wirusy z rodzaju herpes - ewentualnie leczenie acyclowirem; • grzybice - Pityrosporum ovalae; • zakażenie świerzbowcem.

Leczenie atopowego zapalenia skóry Leki antyhistaminowe • histamina nie jest jedynym mediatorem odpowiadającym za świąd; • nasilenie świądu w nocy - leki sedatywne na noc - I generacja (hydroksyzyna, diphenhydramina); • doksepina - trójpierścieniony antydepresant - działa na H 1 i H 2;

Leczenie atopowego zapalenia skóry Edukacja chorych • edukacja pacjentów i ich rodzin; • wytłumaczenie charakteru choroby przewlekłość, przebieg z okresami remisji i zaostrzeń; • ustalanie planu leczenia na każdej wizycie.

Leczenie atopowego zapalenia skóry Wskazania do konsultacji specjalistycznej • ciężkie lub przewlekłe AZS; • erytrodermia lub nasilone złuszczanie; • konieczność zastosowania przez chorego sterydów doustnie; • konieczność hospitalizacji; • identyfikacja czynników wyzwalających i alergenów; • potrzeba intensywnej edukacji; • współistnienie astmy i (lub) nieżytu nosa; • pogorszenie jakości życia; • powikłania zakaźne; • powikłania oczne; • konsekwencje psychospołeczne choroby • wątpliwości co do prawidłowego rozpoznania AZS