CHNG 2 LY THUYET VE THNG MAI QUOC

CHÖÔNG 2: LYÙ THUYEÁT VEÀ THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ VAØ ÑAÀU TÖ QUOÁC TEÁ (THEORY OF INTERNATIONAL TRADE & INVESTMENT) 1. Lyù thuyeát thöông maïi quoác teá 2. Lyù thuyeát ñaàu tö quoác teá 3. Nhöõng nhaân toá aûnh höôûng ñeán FDI 1

1. LYÙ THUYEÁT THÖÔNG MAÏI QUOÁC TEÁ 1. 1. Thuyeát Troïng Thöông (Mercantilism) 1. 2. Lyù thuyeát Lôïi Theá Tuyeät Ñoái (Theory of Absolute Advantage) 1. 3. Lyù thuyeát Lôïi Theá So Saùnh (Theory of Comparative Advantage) 1. 4. Lyù thuyeát Heckscher - Ohlin (Heckscher - Ohlin Theory) 1. 5. Nghòch lyù Leontief (The Leontief Paradox) 1. 6. Lyù thuyeát veà söï töông ñoàng giöõa caùc quoác gia (Country Similarity Theory) 1. 7. Lyù thuyeát Chu Kyø Saûn Phaåm Quoác Teá (International Product Life Cycle Theory) 1. 8. Lyù thuyeát lôïi theá caïnh tranh toaøn caàu (Global Strategic Rivalry. Theory) 1. 9. Lyù thuyeát Lôïi Theá Caïnh Tranh Quoác Gia – Kim cöông cuûa Porter (Theory of National Competitive Advantage: Porter’s Diamond) 2

1. 1. THUYEÁT TROÏNG THÖÔNG (MERCANTILISM) § § Giöõa theá kyû 15, 16, 17 vaø keát thuùc vaøo theá kyû 18 Tö töôûng chính § Phaùt trieån kinh teá laø gia taêng khoái löôïng tieàn teä § Phaûi phaùt trieån ngoaïi thöông, ñaëc bieät laø xuaát sieâu, trao ñoåi khoâng ngang giaù § Nhaø nöôùc ñieàu tieát hoaït ñoäng ngoaïi thöông § Öu ñieåm § Taàm quan troïng cuûa thöông maïi quoác teá § Vai troø Nhaø nöôùc trong vieäc ñieàu tieát ngoaïi thöông § Nhöôïc ñieåm § Ñôn giaûn, chöa giaûi thích ñöôïc caùc hieän töôïng kinh teá 3

1. 2. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ TUYEÄT ÑOÁI § Taùc giaû - Adam Smith (1723 - 1790), ngöôøi Anh, taùc phaåm “Nghieân cöùu veà baûn chaát vaø nguyeân nhaân giaøu coù cuûa caùc quoác gia” (1776) § Tö töôûng chính § Thöông maïi quoác teá thuùc ñaåy kinh teá phaùt trieån § Nguoàn goác giaøu coù cuûa nöôùc Anh laø coâng nghieäp § Caùc nöôùc neân chuyeân moân hoùa nhöõng ngaønh coù lôïi theá tuyeät ñoái § Xuaát khaåu saûn phaåm coù lôïi theá tuyeät ñoái vaø nhaäp khaåu saûn phaåm khoâng coù lôïi theá tuyeät ñoái 4

1. 2. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ TUYEÄT ÑOÁI (tt) § Minh hoïa Saûn phaåm Luùa mì (giaï/giôø) Vaûi (meùt/giôø) Myõ 6 4 Anh 1 5 § Myõ coù lôïi theá tuyeät ñoái saûn xuaát luùa mì chuyeân moân hoùa saûn xuaát luùa mì § Anh coù lôïi theá tuyeät ñoái saûn xuaát vaûi chuyeân moân hoùa saûn xuaát vaûi § Myõ ñoåi 6 giaï luùa vôùi Anh ñeå laáy 6 m vaûi Myõ coù lôïi 2 m vaûi, hay tieát kieäm ñöôïc ½ giôø Anh coù lôïi 24 m vaûi, hay tieát kieäm ñöôïc gaàn 5 giôø 5

1. 2. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ TUYEÄT ÑOÁI (tt) § Öu ñieåm § Coâng cuï phaùt trieån lyù thuyeát kinh teá § Lôïi theá tuyeät ñoái, phaân coâng lao ñoäng § Nhöôïc ñieåm § Khoâng giaûi thích hieän töôïng: Moät nöôùc coù lôïi theá tuyeät ñoái moïi saûn phaåm vaø moät nöôùc khoâng coù lôïi theá tuyeät ñoái naøo caû, lieäu thöông maïi quoác teá coù xaûy ra giöõa 2 nöôùc naøy khoâng? 6

1. 3. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ SO SAÙNH § Taùc giaû - David Ricardo (1772 - 1823), nhaø kinh teá hoïa ngöôøi Anh (goác Do Thaùi), taùc phaåm “Nhöõng nguyeân lyù kinh teá chính trò vaø thueá” (1817) § Tö töôûng chính § Moïi nöôùc luoân coù theå vaø raát coù lôïi khi tham gia phaân coâng lao ñoäng vaø thöông maïi quoác teá khi coù lôïi theá so saùnh § Lôïi theá so saùnh moät saûn phaåm laø khaû naêng caïnh tranh cuûa moät quoác gia treân theá giôùi 7

1. 3. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ SO SAÙNH (tt) RCA = § § § § E 1 E 2 EC EW RCA (Rate of Comparative Advantage) - heä soá so saùnh E 1 - Kim ngaïch xuaát khaåu saûn phaåm X cuûa quoác gia trong 1 naêm EC - Kim ngaïch xuaát khaåu saûn phaåm X cuûa quoác gia trong 1 naêm E 2 - Kim ngaïch xuaát khaåu saûn phaåm X cuûa theá giôùi trong 1 naêm EW - Kim ngaïch xuaát khaåu cuûa theá giôùi trong 1 naêm Neáu RCA 1: saûn phaåm khoâng coù lôïi theá so saùnh Neáu RCA < 2, 5: saûn phaåm coù lôïi theá so saùnh Neáu RCA 2, 5: saûn phaåm coù lôïi theá so saùnh raát cao 8

1. 3. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ SO SAÙNH (tt) § Minh hoïa Saûn phaåm Luùa mì (giaï/giôø) Vaûi (meùt/giôø) Myõ 6 4 Anh 1 2 § Myõ coù lôïi theá tuyeät ñoái ôû caû 2 saûn phaåm, coøn Anh thì khoâng § Tuy nhieân, § Myõ coù lôïi theá so saùnh veà luùa mì (6/1 > 4/2) Myõ chuyeân moân hoùa saûn xuaát luùa mì § Anh coù lôïi theá so saùnh veà vaûi (2/4 > 1/6) Anh chuyeân moân hoùa saûn xuaát vaûi § Myõ ñoåi 6 giaï luùa vôùi Anh ñeå laáy 6 m vaûi Myõ coù lôïi 2 m vaûi, hay tieát kieäm ½ giôø Anh coù lôïi 6 m vaûi, hay tieát kieäm 3 giôø 9

1. 3. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ SO SAÙNH (tt) § Öu ñieåm § Chuyeân moân hoùa § Lôïi theá so saùnh § Nhöôïc ñieåm § Khoâng tính cô caáu nhu caàu tieâu duøng moãi nöôùc § Khoâng ñeà caäp chi phí vaän taûi, baûo hieåm haøng hoùa vaø haøng raøo baûo hoä maäu dòch § Khoâng giaûi thích nguoàn goác lôïi theá so saùnh 10

1. 4. LYÙ THUYEÁT HECKSCHER - OHLIN § Taùc giaû - Eli Heckscher & Bertil Ohlin, nhaø kinh teá hoïc Thuïy Ñieån, taùc phaåm “Thöông maïi lieân khu vöïc vaø quoác teá” (1933) § Tö töôûng chính § Caùc yeáu toá saûn xuaát khaùc nhau giöõa caùc quoác gia § Chuyeân moân hoùa nhöõng ngaønh söû duïng yeáu toá saûn xuaát chi phí reû hôn, chaát löôïng cao hôn § Cô sôû thöông maïi quoác teá laø lôïi theá töông ñoái 11

1. 4. LYÙ THUYEÁT HECKSCHER – OHLIN (tt) § RCA (the Coefficient of Revealed Comparative Advantage) - heä soá bieåu thò lôïi theá töông ñoái hay so saùnh § TA - Kim ngaïch xuaát khaåu saûn phaåm A cuûa nöôùc X (tính giaù FOB) § TX - Toång kim ngaïch xuaát khaåu cuûa nöôùc X trong 1 naêm § WA - Toång kim ngaïch xuaát khaåu saûn phaåm A cuûa theá giôùi T § W - Toång kim ngaïch xuaát khaåu cuûa theá giôùi trong 1 naêm § Neáu RCA 1: saûn phaåm khoâng coù lôïi theá so saùnh § Neáu 2, 5 < RCA < 4, 25: saûn phaåm coù lôïi theá so saùnh cao § Neáu RCA 4, 25: saûn phaåm coù lôïi theá so saùnh raát cao 12

1. 4. LYÙ THUYEÁT HECKSCHER – OHLIN (tt) § Saûn phaåm thaâm duïng lao ñoäng (labour intensive goods) - Saûn phaåm caàn nhieàu ñôn vò lao ñoäng treân 1 ñôn vò tö baûn § Saûn phaåm thaâm duïng tö baûn (capital intensive goods) - Saûn phaåm caàn nhieàu ñôn vò tö baûn treân 1 ñôn vò lao ñoäng Quoác gia coù nguoàn lao ñoäng doài daøo chuyeân moân hoùa saûn xuaát saûn phaåm coù tyû troïng lao ñoäng cao xuaát khaåu haøng hoùa coù tyû troïng lao ñoäng cao ñoåi laïi haøng hoùa coù tyû troïng tö baûn cao Quoác gia coù nguoàn tö baûn doài daøo chuyeân moân hoùa saûn xuaát saûn phaåm coù tyû troïng tö baûn cao xuaát khaåu haøng hoùa coù tyû troïng tö baûn cao ñoåi laïi haøng hoùa coù tyû troïng lao ñoäng cao 13

1. 4. LYÙ THUYEÁT HECKSCHER – OHLIN (tt) § Öu ñieåm § Khuyeán khích thöông maïi quoác teá phaùt trieån § Giaûi thích nguoàn goác hình thaønh lôïi theá so saùnh § Nhöôïc ñieåm § Khoâng cho pheùp giaûi thích moïi hieän töôïng thöông maïi quoác teá, ñaëc bieät khi: § Ñaûo ngöôïc nhu caàu § Caïnh tranh khoâng hoaøn haûo § Chi phí vaän taûi vaø baûo hieåm quaù lôùn 14

1. 5. NGHÒCH LYÙ LEONTIEF § Taùc giaû - Wassily Leontief, thöû nghieäm moâ hình H - O (1951) ñeå giaûi thích haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu vaøo Myõ (döõ kieän 1947) § Giaû thieát - Myõ coù lôïi theá töông ñoái veà saûn xuaát haøng hoùa coù tyû troïng tö baûn cao, neân seõ xuaát khaåu haøng hoùa thaâm duïng tö baûn (capital intensive goods) vaø nhaäp khaåu haøng hoùa thaâm duïng lao ñoäng (labour intensive goods) § Keát quaû baát ngôø - Saûn phaåm xuaát khaåu töø caùc coâng ty Myõ coù tyû troïng lao ñoäng cao hôn saûn phaåm nhaäp khaåu § Nghòch lyù - Myõ laø moät nöôùc coù nguoàn lao ñoäng doài daøo? § Nghieân cöùu, tranh luaän Phaân bieät lao ñoäng vaø tö baûn khaùc nhau. Ví duï: lao ñoäng coù kyõ naêng vaø khoâng kyõ naêng 15

1. 6. LYÙ THUYEÁT VEÀ SÖÏ TÖÔNG ÑOÀNG GIÖÕA CAÙC QUOÁC GIA § Taùc giaû - Staffan Burenstam Linder, giaûi thích thöông maïi theá giôùi thaäp nieân 60 vaø 70 § Tieàn ñeà § Khi thu nhaäp taêng nhu caàu möùc phöùc taïp saûn phaåm taêng § Caàn thieát am hieåu thò tröôøng trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi nhu caàu caùc thò tröôøng töông ñoàng § Tö töôûng chính § Thöông maïi phaùt trieån giöõa hai quoác gia coù möùc thu nhaäp hay möùc ñoä coâng nghieäp hoùa xaáp xæ § Toàn taïi söï trao ñoåi saûn phaåm töông töï hoaëc coù chuùt ít khaùc bieät 16

1. 7. LYÙ THUYEÁT CHU KYØ SAÛN PHAÅM QUOÁC TEÁ § Taùc giaû - Giaùo sö Raymond Vernon (1966) § Tieáp caän - saûn phaåm, thoâng tin, kieán thöùc, chi phí vaø quyeàn löïc § Tö töôûng chính - chu kyø saûn phaåm ñöôïc chia 3 giai ñoaïn § Giai ñoaïn 1 - Saûn phaåm môùi § Saûn xuaát taïi thò tröôøng coâng nghieäp hoùa raát cao § Lao ñoäng kyõ naêng cao § Chi phí saûn xuaát cao § Giaù ñoäc quyeàn 17

1. 7. LYÙ THUYEÁT CHU KYØ SAÛN PHAÅM QUOÁC TEÁ (tt) § Giai ñoaïn 2 - Saûn phaåm tröôûng thaønh § Saûn xuaát môû roäng, tieâu chuaån hoùa daàn § Giaûm lao ñoäng kyõ naêng § Taêng xuaát khaåu § Taêng caïnh tranh § Giaûm giaù § Nhu caàu giöõ thò phaàn Ñaàu tö nöôùc ngoaøi § Giai ñoaïn 3 - Saûn phaåm tieâu chuaån hoùa § Saûn xuaát hoaøn tieâu chuaån hoùa § Lao ñoäng reû, khoâng caàn kyõ naêng cao § Caïnh tranh gay gaét § Lôïi theá caïnh tranh chuyeån sang nöôùc keùm phaùt trieån - xuaát khaåu ngöôïc laïi cho caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån 18

1. 7. LYÙ THUYEÁT CHU KYØ SAÛN PHAÅM QUOÁC TEÁ (tt) § Öu ñieåm § Giaûi thích baûn chaát ñaàu tö nöôùc ngoaøi § Chuyeån nghieân cöùu töø quoác gia ñeán saûn phaåm § Nhìn nhaän söï di chuyeån tö baûn, coâng ngheä, thoâng tin, … § Nhöôïc ñieåm § Chæ phuø hôïp saûn phaåm coâng ngheä cao 19

1. 8. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ CAÏNH TRANH TOAØN CAÀU Coâng ty taïo laäp lôïi theá caïnh tranh laâu daøi, baèng § Naém quyeàn sôû höõu saûn phaåm trí tueä § Ñaàu tö lónh vöïc R & D, nhaèm taän duïng öu theá thöôïng phong (First-Mover Advantage) § Tieát kieäm chi phí nhôø taêng quy moâ saûn xuaát (Economies of Scales) hoaëc ña daïng hoùa saûn phaåm (Economies of Scope) § Khai thaùc ñöôøng cong kinh nghieäm (Exploiting experience curve) 20

1. 9. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ CAÏNH TRANH QUOÁC GIA – KIM CÖÔNG CUÛA PORTER § Taùc giaû – Michel Porter, tröôøng Harvard § Tö töôûng chính § Lôïi theá caïnh tranh baét nguoàn töø söï töông taùc cuûa caùc yeáu toá trong moâi tröôøng kinh doanh § Söï thaønh coâng treân thò tröôøng quoác teá caàn moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi vaø naêng löïc caïnh tranh baûn thaân doanh nghieäp 21

1. 9. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ CAÏNH TRANH QUOÁC GIA – KIM CÖÔNG CUÛA PORTER (tt) 4 yeáu toá taùc ñoäng ñeán naêng löïc caïnh tranh doanh nghieäp § Nhöõng ñieàu kieän veà taøi nguyeân (Factor conditions), 2 loaïi § Caùc yeáu toá cô baûn (Basic factors) – taøi nguyeân, khí haäu, vò trí vaø ñòa lyù § Caùc yeáu toá naâng cao (Advanced factors) – cô sôû haï taàng thoâng tin, kyõ naêng lao ñoäng, bí quyeát coâng ngheä, … § Nhöõng ñieàu kieän veà nhu caàu (Demand conditions) § Baûn chaát töï nhieân vaø tinh teá nhu caàu thò tröôøng trong nöôùc § Kích côõ vaø möùc phaùt trieån nhu caàu taïi moät nöôùc § Quoác teá hoùa nhu caàu noäi ñòa 22

1. 9. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ CAÏNH TRANH QUOÁC GIA – KIM CÖÔNG CUÛA PORTER (tt) § Nhöõng ngaønh coâng nghieäp hoã trôï vaø lieân quan (Related and supporting industries) § Ngaønh coâng nghieäp caïnh tranh quoác teá § Ngaønh coâng nghieäp lieân quan § Chieán löôïc, caáu truùc cuûa caùc xí nghieäp vaø söï caïnh tranh (Firm strategy, structure, and rivalry) § Caùch ñieàu haønh § Tìm kieám vaø ñaït ñöôïc muïc tieâu § Ñoái thuû caïnh tranh noäi ñòa 23

1. 9. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ CAÏNH TRANH QUOÁC GIA – KIM CÖÔNG CUÛA PORTER (tt) 2 yeáu toá bieán thieân beân ngoaøi § Vai troø veà cô hoäi vaän may ruûi § Phaùt minh môùi § Quyeát ñònh chính trò cuûa Chính phuû caùc nöôùc § Chieán tranh § Thay ñoåi cuûa thò tröôøng taøi chính theá giôùi § Thay ñoåi chi phí ñaàu vaøo § Nhu caàu theá giôùi taêng § Phaùt trieån coâng ngheä, khoa hoïc 24

1. 9. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ CAÏNH TRANH QUOÁC GIA – KIM CÖÔNG CUÛA PORTER (tt) § Vai troø Chính phuû § Trôï caáp § Chính saùch giaùo duïc § Thay ñoåi caùc quy ñònh trong thò tröôøng voán § Thaønh laäp tieâu chuaån saûn phaåm ñòa phöông § Luaät thueá, luaät choáng ñoäc quyeàn 25

1. 9. LYÙ THUYEÁT LÔÏI THEÁ CAÏNH TRANH QUOÁC GIA – KIM CÖÔNG CUÛA PORTER (tt) Chính phuû Nhöõng ñieàu kieän veà taøi nguyeân Chieán löôïc, caáu truùc xí nghieäp & caïnh tranh Nhöõng ñieàu kieän nhu caàu thò tröôøng Nhöõng ngaønh CN hoã trôï & lieân quan Vaän ruûi 26

2. LYÙ THUYEÁT ÑAÀU TÖ QUOÁC TEÁ 2. 1. Lyù thuyeát Chu Kyø Saûn Phaåm (Product Life Cycle Theory) 2. 2. Lyù thuyeát Noäi Boä Hoùa (Internalization Theory) 2. 3. Lyù thuyeát chieát trung cuûa Dunning (Dunning’s Eclectic Theory) 27

2. 1. LYÙ THUYEÁT CHU KYØ SAÛN PHAÅM § Giôùi thieäu saûn phaåm môùi, caàn voán, lao ñoäng kyõ naêng § Saûn phaåm tröôûng thaønh vaø ñöôïc moïi ngöôøi chaáp nhaän, noù ñöôïc tieâu chuaån hoùa § Sau ñoù ñöôïc saûn xuaát haøng loaït, söû duïng lao ñoäng ít kyõ naêng Lôïi theá töông ñoái trong saûn phaåm ñöôïc chuyeån töø nöôùc phaùt trieån sang nöôùc ñang phaùt trieån Ñaàu tö xuaát hieän khi caùc doanh nghieäp chuyeån cô sôû saûn xuaát sang nöôùc keùm phaùt trieån hôn ñeå taän duïng lao ñoäng vaø taøi nguyeân reû 28

2. 2. LYÙ THUYEÁT NOÄI BOÄ HOÙA § Chi phí giao dòch – chi phí thöông löôïng, giaùm saùt, vaø ñoác thuùc caùc beân ñoái taùc thöïc hieän hôïp ñoàng quaù lôùn, lôùn hôn chi phí thaønh laäp vaø ñieàu haønh chi nhaùnh coâng ty § Löïa choïn phöông aùn kinh doanh hieäu quaû vaø kinh teá Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) laø phöông aùn ñöôïc löïa choïn nhaèm giaûm thieåu chi phí kinh doanh vaø naâng cao naêng löïc caïnh tranh 29

2. 3. LYÙ THUYEÁT CHIEÁT TRUNG CUÛA DUNNING FDI ñöôïc thöïc hieän hieäu quaû khi 3 ñieàu kieän sau ñöôïc thoûa maõn: § Lôïi theá quyeàn sôû höõu (Ownership Advantages) – coâng ngheä ñoäc quyeàn, tính kinh teá nhôø quy moâ, kyõ naêng quaûn lyù, uy tín, … § Lôïi theá ñòa ñieåm (Location Advantages) – ñòa ñieåm coù öu theá taøi nguyeân, chi phí lao ñoäng, thueá, chi phí vaän taûi, … § Lôïi theá noäi boä hoùa (Internalization Advantages) – chi phí giao dòch thoâng qua FDI thaáp hôn caùc hoaït ñoäng xuaát khaåu, hôïp ñoàng ñaëc quyeàn, . . . … 30

3. NHÖÕNG NHA N TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN FDI § Nguoàn cung caáp (Supply factors) – oån ñònh, giaù haï, tieáp caän coâng ngheä cao, … § Nhu caàu thò tröôøng (Demand factors) – thoûa maõn toái ña nhu caàu caùc thò tröôøng vaø taän duïng caùc öu theá caïnh tranh cuûa coâng ty § Chính trò (Political factors) – traùnh haøng raøo thöông maïi hoaëc taän duïng chính saùch khuyeán khích ñaàu tö cuûa caùc nöôùc 31

3. NHÖÕNG NHA N TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN FDI (tt) Nguyeân nhaân FDI Ø Taêng lôïi nhuaän vaø doanh soá baùn § Phaùt trieån saûn phaåm môùi ôû thò tröôøng noäi ñòa § Xuaát khaåu thò tröôøng môùi § Ñaàu tö nöôùc ngoaøi Ø Thaâm nhaäp nhöõng thò tröôøng taêng tröôûng nhanh § Nhöõng thò tröôøng quoác teá ñang taêng tröôûng nhanh § Thò tröôøng môùi xuaát hieän Ø Giaûm chi phí § Chi phí lao ñoäng § Nguyeân vaät lieäu (chaát löôïng vaø nguoàn cung öùng) § Nguoàn naêng löôïng § Chi phí vaän taûi 32

3. NHÖÕNG NHA N TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN FDI (tt) Nguyeân nhaân FDI (tt) Ø Nhöõng khoái kinh teá hôïp nhaát § Lôïi theá trong khoái thöông maïi (NAFTA, …) § Nöôùc ngoaøi khoái chòu nhieàu loaïi thueá hôn Ø Baûo hoä thò tröôøng noäi ñòa § Nhu caàu giöõ thò phaàn noäi ñòa § Gaây aùp löïc ñoái thuû caïnh tranh Ø Baûo hoä thò tröôøng nöôùc ngoaøi § Taêng möùc FDI nhaèm baûo veä caùc thò tröôøng nöôùc ngoaøi Ø Giaønh ñöôïc bí quyeát coâng ngheä vaø quaûn trò § Giaùm saùt nghieân cöùu vaø phaùt trieån (R&D) trong nöôùc § Song song, thöïc hieän R&D taïi thò tröôøng quoác teá 33