CERTYFIKACJA ORGANIZACJI SZKOLENIA LOTNICZEGO ATO Departament Personelu Lotniczego

CERTYFIKACJA ORGANIZACJI SZKOLENIA LOTNICZEGO ATO Departament Personelu Lotniczego Inspektorat Certyfikacji i Nadzoru LPL-2

PODSTAWY PRAWNE Rozporządzenie Parlamentu i Rady UE nr 216 /2008 (basic regulation) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1178/2011 (implementing rules) z dnia 3 listopada 2011 r. ustanawiające wymagania techniczne i procedury administracyjne odnoszące się do załóg w lotnictwie cywilnym Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 marca 2013 r. w sprawie certyfikacji działalności w lotnictwie cywilnym

Rozporządzenie M. T. B. i G. M. w sprawie certyfikacji w lotnictwie cywilnym Przedmiot certyfikacji jest to usługa, wyrób, urządzenie lub technologia w zakresie działalności lotniczej, które są sprawdzane w procesie certyfikacji.

Klasyfikacja procesów certyfikacji • Zbadanie zdolności podmiotu do trwałego spełniania wymagań ustalonych dla danego certyfikatu (zasadniczy proces certyfikacji) • Wydanie dodatkowych uprawnień (rozszerzenie zakresu certyfikatu) • Okresowe lub doraźne sprawdzenie, czy podmiot nadal spełnia wymagania (nadzór bieżący)

CERTYFIKACJA • • • Certyfikacja polega na: Wydaniu certyfikatu po raz pierwszy Wznowieniu certyfikatu , który był nieważny lub zawieszony dłużej niż 12 miesięcy Rozszerzeniu, ograniczeniu lub zmianie zakresu certyfikatu Zawieszeniu ważności certyfikatu Cofnięciu certyfikatu

CERTYFIKACJA • • • Rodzaje certyfikatów Certyfikat przewoźnika lotniczego (AOC) Certyfikat usług lotniczych (AWC) Certyfikat zatwierdzonej organizacji szkolenia (ATO) Certyfikat kwalifikacji FSTD Certyfikat organizacji prowadzącej działalność szkoleniową w zakresie obsługi technicznej (MTO Part – 147)

CERTYFIKACJA • Certyfikat organizacji lub ośrodka szkolenia lotniczego (CTO, AMTO, CAPTO) • Certyfikat lotniska(AC) • Certyfikat agenta obsługi naziemnej(AHAC) • Certyfikat zarządzania ciągłą zdatnością do lotu(CAMO)

PROCES CERTYFIKACJI- ETAPY • Złożenie wniosku - wraz z wymaganymi dokumentami • Ocena – ocena dokumentacji, zatwierdzenie lub akceptacja personelu oraz instrukcji wykonawczych lub innych dokumentów niezbędnych do prowadzenia procesu certyfikacji • Kontrole – przeprowadzenie czynności sprawdzających, w tym testów praktycznych, o ile zajdzie taka potrzeba, prowadzących do wykazania przez podmiot trwałej zdolności do zapewnienia bezpiecznego wykonywania wnioskowanej działalności oraz spełnienia wymagań przepisów

PROCES CERTYFIKACJI- ETAPY • Wydanie decyzji w zależności od wyników przeprowadzonego procesu certyfikacji • Wydanie certyfikatu i specyfikacji (jeżeli istnieje potrzeba) Podmiot wnioskujący o wydanie certyfikatu po raz pierwszy może przed etapem złożenia wniosku wystąpić o przeprowadzenie spotkania informacyjnego

TERMINY SKŁADANIA WNIOSKU • Wniosek o wydanie certyfikatu po raz pierwszy składa się na 90 dni roboczych przed planowaną datą rozpoczęcia działalności • Wniosek o wznowienie certyfikatu, który był nieważny nie dłużej niż 12 miesięcy składa się na 60 dni przed planowaną datą rozpoczęcia działalności • Wniosek o rozszerzenie zakresu certyfikatu składa się na 30 dni przed datą planowanej zmiany

CERTYFIKACJA ORGANIZACJI SZKOLENIA ATO • Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr. 216/2008 organizacje szkolące pilotów oraz centra medycyny lotniczej podlegają certyfikacji. Certyfikat wydaje się po spełnieniu określonych wymagań technicznych i administracyjnych. • Certyfikacji podlegają również szkoleniowe urządzenia symulacji lotu wykorzystywane do szkolenia, testowania i sprawdzenia pilotów.

CERTYFIKACJA ORGANIZACJI SZKOLENIA ATO • Wymagania techniczne w zakresie certyfikacji organizacji szkolenia lotniczego (ATO) oraz szkoleniowych urządzeń symulacji lotu (FSTD) określone są w załącznikach VI i VII do rozporządzenia EU nr 1178/2011 • JAR-owskie organizacje szkolenia lotniczego są obowiązane dostosować system zarządzania, programy szkolenia, procedury do nowych wymagań do dnia 8 kwietnia 2014 roku.

CERTYFIKACJA ORGANIZACJI SZKOLENIA ATO Ośrodki krajowe szkolące do licencji szybowcowej i balonowej obowiązane są dostosować system zarządzania, programy szkolenia, procedury do wymagań przepisów do 08 kwietnia 2015 roku.

CERTYFIKACJA ORGANIZACJI SZKOLENIA ATO • Dotychczasowe certyfikaty ośrodków i organizacji szkolenia lotniczego (JAR-FCL) muszą być zastąpione certyfikatami zgodnymi z Part – FCL/ORA do dnia 8 kwietnia 2017 roku. • Certyfikaty kwalifikacji FSTD muszą być zastąpione nowymi certyfikatami zgodnymi z Part do dnia 8 kwietnia 2017 roku.

CERTYFIKACJA ORGANIZACJI SZKOLENIA ATO • Część ARA oznacza załącznik VI do rozporządzenia 1178/2011 w sprawie załóg w lotnictwie cywilnym • Część ORA oznacza załącznik VII do rozporządzenia 1178/2011 w sprawie załóg w lotnictwie cywilnym

WYMIANA CERTYFIKATÓW JAR NA CERTYFIKATY ZGODNE Z PART • Opracowanie harmonogramu wprowadzenia zmian z określeniem terminów i przesłanie do Urzędu • Dostosowanie dokumentów regulaminowych do wymagań i przekazanie do oceny i zatwierdzenia • Zatwierdzenie personelu • Audyt wewnętrzny w organizacji • Zgłoszenie do Urzędu gotowości poddania się kontroli w zakresie zgodności z nowymi wymogami – najpóźniej do dnia 8 kwietnia 2014 r. • Kontrola w organizacji – najpóźniej do dnia 8 kwietnia 2017 r.

SYSTEM ZARZĄDZANIA ORA. GEN. 200 Organizacja powinna opracować, wdrożyć i utrzymywać system zarządzania, który obejmuje: • Zakres obowiązków i odpowiedzialności całej organizacji • Opis zasad i reguł rządzących organizacją w odniesieniu do bezpieczeństwa (polityka bezpieczeństwa) • Identyfikacja zagrożeń bezpieczeństwa lotniczego związanych z prowadzoną działalnością, ocenę ryzyka, działań związanych ze zmniejszeniem ryzyka i weryfikacją ich skuteczności

SYSTEM ZARZĄDZANIA ORA. GEN. 200 • Kompetencje i szkolenie personelu odpowiedzialnego za szkolenie w organizacji • Dokumentacja procesów objętych systemem zarządzania • Monitorowanie zgodności organizacji z odpowiednimi wymaganiami System zarządzania powinien być dostosowany do wielkości organizacji oraz charakteru prowadzonej działalności i powinien uwzględniać zagrożenia i powiązane ryzyko wynikające z prowadzonej działalności szkoleniowej

SYSTEM ZARZĄDZANIA ORA. GEN. 200 • Organizacja powinna wyznaczyć osobę odpowiedzialną za utrzymanie polityki bezpieczeństwa na odpowiednim poziomie (kierownik ds. bezpieczeństwa) Kierownik ds. bezpieczeństwa odpowiada za opracowanie, administrowanie i utrzymanie efektywnego systemu zarządzania bezpieczeństwem

SYSTEM ZARZĄDZANIA ORA. GEN. 200 • • • Kierownik ds. bezpieczeństwa odpowiada za : Identyfikację zagrożeń oraz analizę i zarządzanie ryzykiem Monitorowanie działań podejmowanych w celu ograniczenia ryzyka Opracowanie raportów na temat wyników w zakresie bezpieczeństwa Opracowanie i utrzymanie dokumentacji w zakresie bezpieczeństwa na odpowiednim poziomie Prowadzenie szkoleń obejmujących zakres bezpieczeństwa dla personelu biorącego udział w procesie szkolenia lotniczego

SYSTEM ZARZĄDZANIA ORA. GEN. 200 • W zależności od wielkości organizacji oraz zakresu szkolenia kierownik ds. bezpieczeństwa może być wspomagany przez dodatkowy personel w zakresie utrzymania polityki bezpieczeństwa

SYSTEM ZARZĄDZANIA ORA. GEN. 200 • • • Podręcznik zarządzania bezpieczeństwem powinien zawierać: Zakres systemu zarządzania bezpieczeństwem Polityka i cel bezpieczeństwa Zakres odpowiedzialności personelu związanego z bezpieczeństwem Procedury kontroli dokumentacji System identyfikacji zagrożeń i zarządzanie ryzykiem Planowanie działań w zakresie bezpieczeństwa Monitorowanie wyników w zakresie bezpieczeństwa Zgłaszanie i badanie zdarzeń Planowanie działań w sytuacjach awaryjnych Zarządzanie zmianami w organizacji

SYSTEM ZARZĄDZANIA ORA. GEN. 200 • • • Monitorowanie zgodności powinno umożliwić wdrożenie, utrzymanie oraz ocenę czy organizacja stale utrzymuje poziom określony podczas wstępnej kwalifikacji i powinna zawierać: Harmonogram monitorowania Procedury audytowe Procedury zgłaszania zdarzeń Procedury działań sprawdzających wdrożenie działań naprawczych System rejestrowania i nadzoru nad działaniami naprawczymi

SYSTEM ZARZĄDZANIA ORA. GEN. 200 Umiejscowienie funkcji monitorowania zgodności powinno odzwierciedlać wielkość organizacji i złożoność prowadzonej działalności. Kierownik ds. monitorowania zgodności może wykonywać audyty wewnętrzne sam lub też wyznaczyć do tego zadania większą ilość audytorów posiadających odpowiednie kompetencje i doświadczenie w obszarach, których audyt dotyczy.

SYSTEM ZARZĄDZANIA ORA. GEN. 200 Kierownik ds. monitorowania zgodności może wykorzystać do przeprowadzenia audytów personel zewnętrzny posiadający odpowiednie kompetencje. W takim przypadku audyty przeprowadzane są pod nadzorem kierownika ds. monitorowania zgodności. Jednak ostateczna odpowiedzialność za skuteczność funkcji monitorowania zgodności spoczywa na organizacji.

PROBLEMY BEZPIECZEŃSTWA ARA. GEN. 135 Władza lotnicza wdraża system służący gromadzeniu, analizowaniu i rozpowszechnianiu informacji o bezpieczeństwie. System umożliwi Władzy lotniczej przekazywanie Komisji Europejskiej jak również innym nadzorom oraz organizacjom wszelkich informacji, w tym zalecenia i działania naprawcze, jakie należy podjąć aby w odpowiednim czasie zareagować na problem w zakresie bezpieczeństwa dotyczących wyrobów, części, akcesoriów lub organizacji.

PROBLEMY BEZPIECZEŃSTWA ORA. GEN. 155 Organizacja zobowiązana jest do wdrożenia: • Wszelkich środków bezpieczeństwa nakazanych przez Władzę • Wszelkich istotnych informacji na temat bezpieczeństwa wydanych przez Władzę Lotniczą, w tym dyrektywy zdatności.

ZGŁASZANIE ZDARZEŃ ORA. GEN. 160 Organizacja powiadamia właściwą Władzę Lotniczą oraz każdą inną organizację jeżeli powiadomienie jest wymagane, o każdym poważnym incydencie lub zdarzeniu zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 996/2010 oraz dyrektywą 2003/42/WE. Organizacja zobowiązana jest również do powiadomienia Władzę Lotniczą i organizację odpowiedzialną za projekt statku powietrznego o każdym incydencie, niesprawności, przekroczeniu ograniczeń technicznych, zdarzeniu, które wskazują , że dane zawarte w części 21 są niedokładne, niekompletne lub niejednoznaczne i mogą wpłynąć na bezpieczną eksploatację statku powietrznego, ale jeszcze nie spowodowały wypadku ani poważnego incydentu.

ZGŁASZANIE ZDARZEŃ ORA. GEN. 160 Zgłoszenie należy złożyć w jak najszybszym terminie, nie później niż 72 godziny po zdarzeniu, chyba, że wyjątkowe okoliczności to uniemożliwią. W stosownych przypadkach po opracowaniu przez organizację działań w celu zapobieżenia powstania podobnych zdarzeń w przyszłości, organizacja opracowuje sprawozdanie uzupełniające w celu określenia szczegółów tych działań i przesyła do informacji Władzy Lotniczej.

ZATWIERDZONE ORGANIZACJE SZKOLENIA ATO • • WNIOSEK ORA. ATO. 105 Organizacja ubiegająca się o wydanie certyfikatu składa wniosek, który powinien zawierać: Nazwę i adres organizacji Datę planowanego rozpoczęcia działalności Dane osobowe personelu odpowiedzialnego i instruktorów szkolenia teoretycznego i praktycznego Nazwy i adresy lotnisk wykorzystywanych do szkolenia Listę statków powietrznych wykorzystywanych do szkolenia Rodzaj szkolenia jakie organizacja zamierza prowadzić Listę szkoleniowych urządzeń symulacji lotu, jeżeli będą wykorzystywane w procesie szkolenia

ZATWIERDZONE ORGANIZACJE SZKOLENIA ATO cd. Do wniosku należy dołączyć : • Programy szkolenia odpowiednie do prowadzonych szkoleń • Instrukcje szkolenia • Instrukcje operacyjne

ZATWIERDZONE ORGANIZACJE SZKOLENIA ATO Wytyczne co do zawartości instrukcji szkolenia i instrukcji operacyjnej zawarte są w materiałach doradczych AMC 1 ORA. ATO. 230(a) instrukcja szkolenia AMC 1 ORA. ATO. 230(b) instrukcja operacyjna

SZKOLNY STATEK POWIETRZNY I URZADZENIE FSTD Wszystkie organizacje prowadzące szkolenie praktyczne w locie muszą posiadać odpowiednią liczbę statków powietrznych dostosowaną do specyfiki prowadzonego szkolenia. W zależności od prowadzonego szkolenia organizacja powinna posiadać statki powietrzne posiadające odpowiednie wyposażenie do symulacji warunków lotu IMC, oraz wyposażone do wykonywania lotów zgodnie z warunkami IFR.

SZKOLNY STATEK POWIETRZNY I URZADZENIE FSTD W przypadku samolotów i szybowców, statki powietrzne do demonstracji unikania przeciągnięcia i korkociągu. W przypadku szkolenia do FI na samoloty i szybowce statki powietrzne odpowiednie do wyprowadzania z korkociągu ustalonego. W przypadku szkolenia na śmigłowcach, odpowiedni śmigłowiec do demonstracji autorotacji. Każde urządzenie FSTD wykorzystywane do szkolenia powinno posiadać odpowiednią specyfikację i może być wykorzystywane tylko do określonej części szkolenia zgodnie z tą specyfikacją.

Programy szkolenia ORA. ATO. 125 Organizacja opracowuje do każdego szkolenia osobny program szkolenia. Program szkolenia musi spełniać wymagania określone w części FCL. Szkolenie praktyczne, szkolenie na FSTD oraz szkolenie teoretyczne powinny być podzielone na etapy, aby zapewnić, że kandydaci potrafią wykorzystać wiedzę zdobytą podczas szkolenia teoretycznego w czasie wykonywania szkolenia praktycznego w powietrzu.

Programy szkolenia ORA. ATO. 125 Programy szkolenia na typ statku powietrznego powinny uwzględniać ciągły proces szkolenia naziemnego, szkolenia na urządzeniu FSTD i szkolenia na statku powietrznym w celu umożliwienia kandydatom połączenia wiedzy i umiejętności wymaganych do pilotowania określonego typu statku powietrznego.

Programy szkolenia (indywidualny program szkolenia) Indywidualny program szkolenia jest opracowywany dla pilotów w celu wznowienia uprawnień IR, na klasę i typ statku powietrznego. Za opracowanie i realizację IPS odpowiedzialny jest HT organizacji.

Programy szkolenia (indywidualny program szkolenia) Zakres szkolenia odświeżającego(IPS) powinien być określony indywidualnie dla każdego pilota i uwzględniać: • Doświadczenie kandydata • Okres czasu jaki upłynął od wygaśnięcia uprawnienia Indywidualny program szkolenia powinien być opracowany na podstawie programu do danego uprawnienia oraz uwzględniać aspekty w zakresie, których kandydat wykazał największe braki.

Programy szkolenia ( indywidualny program szkolenia) Za opracowanie i realizację indywidualnego programu szkolenia odpowiada kierownik szkolenia (HT). Po pozytywnym zaliczeniu szkolenia organizacja wydaje zaświadczenie o ukończeniu szkolenia.

PROGRAM SZKOLENIA Po pozytywnym ukończeniu szkolenia teoretycznego i praktycznego organizacja szkolenia lotniczego wydaje kandydatowi zaświadczenie, które upoważnia kandydata do przystąpienia do egzaminu. Odpowiedzialność za to, że kandydat spełnił wymagania odpowiednich przepisów w trakcie szkolenia do licencji lub uprawnień spoczywa na organizacji szkolenia lotniczego.

ZMIANY ORA. GEN. 130 Wszelkie zmiany wpływające na zakres certyfikatu lub warunki zatwierdzenia organizacji lub elementy systemu zarządzania wymagają zatwierdzenia przez Władzę Lotniczą. Organizacja zobowiązana jest do złożenia wniosku o zmianę w czasie umożliwiającym Władzy Lotniczej zapoznanie się z planowaną zmianą i wpływu jaki ta zmiana ma na zakres zatwierdzenia oraz czy po wprowadzeniu zmiany organizacja działa zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zmianę wprowadza się w organizacji po otrzymaniu zatwierdzenia zmiany. Podczas wprowadzania zmian wymagających zatwierdzenia organizacja prowadzi działalność na podstawie dotychczasowego zatwierdzenia chyba, że Władza Lotnicza określi inny tryb postępowania.

ZMIANY ORA. GEN. 130 Zarządzanie zmianami nie wymagającymi zatwierdzenia powinno się odbywać na podstawie procedury opracowanej przez Organizację. Organizacja powinna powiadomić Władzę Lotniczą o wprowadzeniu zmian nie wymagających zatwierdzenia. Jeżeli w trakcie kontroli okresowych zostanie stwierdzone że organizacja wprowadziła zmiany które wymagały zatwierdzenia bez uzyskania zatwierdzenia lub zmiany nie wymagające zatwierdzenia mogą wpłynąć na niespełnienie wymagań lub zagrażają bezpieczeństwu lotniczemu Władza Lotnicza wszczyna odpowiednio procedurę zawieszenia, cofnięcia lub ograniczenia certyfikatu organizacji.

STWIERDZONE NIEZGODNOŚCI I DZAŁANIA NAPRAWCZE ARA. GEN. 350 Na potrzeby certyfikacji i nadzoru nad organizacjami szkolenia lotniczego Władza Lotnicza opracowuje system służący do analizy stwierdzonych niezgodności z uwzględnieniem ich znaczenia pod kątem bezpieczeństwa.

STWIERDZONE NIEZGODNOŚCI I DZAŁANIA NAPRAWCZE ARA. GEN. 350 Określa się dwa poziomy niezgodności: • Niezgodność poziomu pierwszego - jest to istotna niezgodność z obowiązującymi przepisami, a także z procedurami i instrukcjami organizacji lub warunkami zatwierdzenia lub warunkami wydania certyfikatu wpływająca na poważne zagrożenie bezpieczeństwa lotniczego. Obejmują one m. in. : • nieudzielenie Władzy dostępu do obiektów organizacji w normalnych godzinach pracy po dwukrotnym zawiadomieniu. • sfałszowanie dokumentów w odniesieniu do certyfikatu lub warunków zatwierdzenia. • nielegalne użycie certyfikatu. • brak kierownika odpowiedzialnego

STWIERDZONE NIEZGODNOŚCI I DZAŁANIA NAPRAWCZE ARA. GEN. 350 Nieprawidłowości poziomu drugiego są to jakiekolwiek niezgodności z obowiązującymi wymogami, a także z procedurami i instrukcjami wykonawczymi lub warunkami zatwierdzenia, co może spowodować zmniejszenie bezpieczeństwa lub w przyszłości zagrozić bezpieczeństwu lotniczemu.

STWIERDZONE NIEZGODNOŚCI I DZAŁANIA NAPRAWCZE ARA. GEN. 350 W przypadku stwierdzenia niezgodności poziomu drugiego zostaje wyznaczony czas na wprowadzenie działań naprawczych nie dłuższy niż trzy miesiące. Okres ten może być przedłużony pod warunkiem przedstawienia przez organizację zadowolającego planu działań naprawczych i zatwierdzenia tego planu przez Władzę.

STWIERDZONE NIEZGODNOŚCI I DZAŁANIA NAPRAWCZE ARA. GEN. 350 W przypadku gdy organizacja nie przedłoży do zaakceptowania planu naprawczego w określonym terminie lub plan naprawczy nie zostanie zaakceptowany status niezgodności zostanie podniesiony do poziomu pierwszego i certyfikat może zostać zawieszony, ograniczony lub cofnięty.

Certyfikacja organizacji szkolenia lotniczego ATO DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ