Centrum zdrowia psychicznego idea dowiadczenia spodziewane efekty Jacek

Centrum zdrowia psychicznego: idea, doświadczenia, spodziewane efekty Jacek Wciórka Instytut Psychiatrii i Neurologii Warszawa, 22 października 2012

Cel główny 2: �zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym Cel szczegółowy: �upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej

Trzy sieci systemu opieki psychiatrycznej uczestnictwo: ● autonomia ● wolność ● pozycja praca v v rehabilitacja zawodowa (wtz, zaz) zatrudnienie chronione zatrudnienie wspierane przedsiębiorczość społeczna pomoc społeczna: ● mieszkanie ● byt ● relacje lecznictwo: ● samopoczucie ● sprawność ● tożsamość zdrowie v centra zdrowia psychicznego oparcie v v placówki wyspecjalizowane v v ośrodki pomocy społecznej, środowiskowe domy samopomocy, specjalistyczne usługi opiekuńcze ośrodki wsparcia społecznego domy pomocy społecznej

Centrum Zdrowia Psychicznego: zasady, doświadczenia, „dowody” �dostępność �równość �kompleksowość �ciągłość �odpowiedzialność �godziwość zespół szpitalny zespół dzienny zespół ambula toryjny zespół środowiskowy �racjonalność organizacyjna �opłacalność ekonomiczna �integracja społeczna (kapitał społeczny)

Centrum Zdrowia Psychicznego: zakres świadczeń �ambulatoryjnej interwencji diagnostyczno/konsultacyjnej lub terapeutycznej �ambulatoryjnej opieki długo- i krótkoterminowej �czynnej, środowiskowej opieki długoterminowej �opieki stacjonarnej w trybie dziennym lub całodobowym �…dla co najmniej 1500 osób dorosłych, na obszarze zamieszkanym przez co najmniej ok. 50 tys. mieszkańców , zarządzanym przez samorząd lokalny

zespół szpitalny zespół ambulatoryjny zespół dzien ny zespół ambulat oryjny zespół środowiskow y �zadania: porady lekarskie i psychologiczne, indywidualne i grupowe wsparcie psychospołeczne/pomoc psychoterapeutyczna, czynności pielęgniarskie, interwencje socjalne; �lokalizacja: w obrębie lokalnej społeczności objętej działaniem centrum �funkcja w organizacji centrum : filtr, podstawowe wejście (poza przypadkami naglącymi) i koordynacja ruchu w obrębie centrum �

zespół szpitalny zespół ambulatoryjny (cd) zespół dzien ny zespół ambulat oryjny zespół środowiskow y �udostępnia pomoc ambulatoryjną przez 5 dni w tygodniu, także w godzinach popołudniowych. �minimalne zatrudnienie powinno umożliwiać świadczenie: � psychiatrycznych porad lekarskich, � porad psychologicznych, � sesji psychoterapii lub sesji wsparcia psychospołecznego, � sesji wsparcia psychospołecznego dla rodzin pacjentów, � wizyt domowych w sytuacjach kryzysowych. � oraz powiązanych świadczeń pielęgniarskich, pomocy socjalnej. �obciążenie - czas oczekiwania na poradę nie powinien przekraczać 2 tygodni, a w przypadkach nagłych – 24 godzin od zgłoszenia (72 godziny w przypadku zgłoszeń weekendowych).

zespół szpitalny zespół środowiskowy zespół dzien ny zespół ambulat oryjny zespół środowiskow y �zadania: terapia/rehabilitacja w środowisku chorego: wizyty/porady domowe, porady ambulatoryjne, indywidualne i grupowe wsparcie psychospołeczne/pomoc psychoterapeutyczna, czynności pielęgniarskie, praca z rodziną, interwencje socjalne i budowanie sieci oparcia społecznego, turnusy rehabilitacyjne, współpraca w zapewnieniu chorym oparcia i pomocy społecznej, uczestnictwa/aktywizacji zawodowego; �lokalizacja: w obrębie lokalnej społeczności objętej działaniem centrum �funkcja w organizacji centrum: czynna opieka w środowisku �chorzy kierowani z ambulatorium, zespołu dziennego, zespołu stacjonarnego

zespół szpitalny zespół środowiskowy (cd) zespół dzien ny zespół ambulat oryjny zespół środowiskow y �opieka dostępna co najmniej przez 5 dni w tygodniu � zatrudnienie powinno umożliwiać świadczenie: � wizyt domowych (lekarza, psychologa, terapeuty środowiskowego, innego terapeuty, pielęgniarki) � wizyt domowych zespołu (tj. co najmniej 2 członków zespołu - w sytuacjach szczególnie trudnych, np. naglących, kryzysowych lub obciążonych ryzykiem) � psychiatrycznych porad lekarskich, � porad psychologicznych, � porad terapeuty środowiskowego, � sesji psychoterapii lub sesji wsparcia psychospołecznego, � sesji wsparcie psychospołecznego dla rodzin pacjentów � oraz powiązanych świadczeń pielęgniarskich, pomocy socjalnej. �obciążenie zespołu opieką nie przekracza średnio 25 pacjentów na członka zespołu.

zespół szpitalny zespół dzien ny zespół ambulat oryjny zespół środowiskow y �zadania: częściowa hospitalizacja w oddziałach o profilu terapeutycznym/ rehabilitacyjnym; �lokalizacja: umożliwia chorym realne dotarcie w czasie nieprzekraczającym 1 godziny (publicznymi środkami komunikacji) �w uzasadnionych lokalnie warunkach (np. rejony wiejskie, rzadko zaludnione), centrum może tymczasowo działać bez zespołu dziennego �funkcja w systemie centrum: hospitalizacja częściowa: intensyfikacja opieki, buforowanie ryzyka �chorzy kierowani z ambulatorium, zespołu środowiskowego, zespołu stacjonarnego

zespół szpitalny zespół dzienny (cd) zespół dzien ny zespół ambulat oryjny zespół środowiskow y �zgodnie ze wskaźnikami NPOZP, gdy ocena epidemiologiczna, gęstość zaludnienia i możliwości komunikacyjne uzasadniają taką potrzebę. �minimalne zatrudnienie powinno umożliwiać świadczenie częściowej hospitalizacji z aktywnym programem terapeutyczno-rehabilitacyjnym. �zatrudnienie obejmuje: lekarzy (co najmniej jeden specjalista psychiatra), psychologów, pielęgniarki, psychoterapeutów. �obciążenie członków zespołu opieką nie przekracza: 15 pacjentów na lekarza, 10 pacjentów na psychologa, pozostali w liczbie niezbędnej do realizacji programu.

zespół szpitalny zespół dzien ny zespół ambulat oryjny zespół środowiskow y �zadania: dostęp do odpowiednio kwalifikowanej psychiatrycznej opieki stacjonarnej. �lokalizacja: podstawowym i docelowym rozwiązaniem powinny być świadczenia oddziału psychiatrycznego lokalnego szpitala ogólnego (wielospecjalistycznego). �w sytuacji niedostępności, dopuszczalne jest związanie zadań centrum z oddziałem usytuowanym inaczej, ale zlokalizowanym jak najbliżej obszaru działania centrum tak, by dojazd nie utrudniał choremu bezpośredniego kontaktu bliskimi (ok. 1 godzina środkami komunikacji publicznej). �funkcja w systemie centrum: zadania wyznaczone hospitalizacja, podjęcie lub przejęcie kontroli i leczenia w ostrej fazie kryzysu �chorzy kierowani z ambulatorium, zespołu środowiskowego, zespołu dziennego lub w sytuacjach naglących – przyjmowani bezpośrednio do opieki szpitalnej

zespół szpitalny (cd) zespół dzien ny zespół ambulat oryjny zespół środowiskow y �zgodnie ze wskaźnikami NPOZP, optymalnie - na obszarze funkcjonowania centrum, najlepiej w lokalnym szpitalu wielospecjalistycznym. �minimalne zatrudnienie umożliwia świadczenie całodobowej hospitalizacji z aktywnym programem terapeutycznym � zatrudnienie obejmuje: lekarzy (w tym co najmniej jeden specjalista psychiatra - kierujący oddziałem), psychologów, pielęgniarki, (psycho)terapeutów, personel pomocniczy. �obciążenie członków zespołu opieką nie przekracza: 10 pacjentów na lekarza, 15 pacjentów na psychologa, pozostali - w liczbie niezbędnej do zapewnienia realizacji programu terapeutycznego.

Centrum zdrowia psychicznego: organizacja Zespół środowiskowy (opieka czynna, leczenie domowe) Zespół dzienny (hospitalizacja częściowa) Zespół szpitalny (opieka stacjonarna) CZP dorosłych (porady, konsultacje, leczenie ambulatoryjne) CZP psychogeriatryczne Zespół poradni CZP dzieci i młodzieży • forma strukturalna • forma funkcjonalna

Centrum zdrowia psychicznego: finansowanie �Program diagnostyczno-konsultacyjny �Program krótkiej interwencji kryzysowej (do 30 dni) �Program leczenia kryzysu (epizodu/nawrotu) zaburzeń psychicznych (do 180 dni) �Program leczenia podtrzymującego zaburzeń przewlekłych (bezterminowo) �Program czynnego leczenia środowiskowego (bezterminowo) �Dodatkowe świadczenia: � leczenie współwystępujących chorób somatycznych � leczenie elektrowstrząsowe � leczenie stanów zagrażających , w warunkach braku współpracy lub zgody

Centrum zdrowia psychicznego: oczekiwania i pytania �wyrównana dostępność (nakłady? ) �kompleksowość (kompetencje? organizacyjne koordynacja? ) �ciągłość (opieka czynna? ) ekonomiczne �odpowiedzialność (lokalna, terytorialna? ) legislacyjne �godziwość (kultura? ) �racjonalność organizacyjna (model? ) polityczne �opłacalność ekonomiczna (mierniki oceny? ) świadomościowe �kapitał społeczny (włączenie? równe traktowanie? destygmatyzacja? ) aksjologiczne

Centrum zdrowia psychicznego: priorytety, etapy realizacji �wola centrum politycznego �odpowiedzialność wspólnot samorządowych (plan i wola) �budowanie/sprawdzanie modelu �podstawowe zasilanie �stopniowa realizacja sieci publicznych centrów rdzennych �racjonalizacja zasilania �dopełnianie potrzeb i funkcjonalności �trzebież �ewolucja systemu

… zdrowie psychiczne jest fundamentalnym dobrem osobistym człowieka, a ochrona praw osób z zaburzeniami psychicznymi należy do obowiązków państwa… USTAWA z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z dnia 20 października 1994 r. )