Cel 2 Rozwj metod dozymetrii biologicznej oraz biofizycznych
Cel 2: Rozwój metod dozymetrii biologicznej oraz biofizycznych markerów i indykatorów wpływu promieniowania na organizmy żywe Etap 9: Określenie przydatności do oceny narażenia na promieniowanie jonizujące zmian transkryptomu w komórkach krwi obwodowej Dr Kamil Brzóska Centrum Radiobiologii i Dozymetrii Biologicznej Instytut Chemii i Techniki Jądrowej „Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Kraków 09 -12 -2011
Dlaczego potrzebujemy nowych metod dozymetrii biologicznej? Wady obecnie stosowanych cytogenetycznych metod dozymetrii biologicznej: - są czasochłonne - mają niską przepustowość - wymagają doświadczonego personelu - są trudne do standaryzacji i automatyzacji Brak możliwości analizy dużej liczby próbek w krótkim czasie 15 krajów Unii Europejskiej jest w stanie przebadać testem częstości występowania chromosomów dicentrycznych 1 500 osób tygodniowo. Wojcik A, Lloyd D, Romm H, Roy L. 2010. Biological dosimetry for triage of casualties in a large-scale radiological emergency: Capacity of the EU member states. Radiation Protection Dosimetry 138: 397– 401. „Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Kraków 09 -12 -2011
Analiza ekspresji genów jako dozymetr biologiczny Promieniowanie jonizujące Uszkodzenia makromolekuł (DNA, białka) Modyfikacja aktywności komórkowych szlaków sygnalizacyjnych Zmiany ekspresji genów ? „Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Kraków 09 -12 -2011
Etap będzie realizowany poprzez następujące działania: • Kwerenda literaturowa obejmująca istniejący stan wiedzy na temat wykorzystania analizy ekspresji genów do oceny narażenia na promieniowanie jonizujące • Wybór genów do analizy ze szczególnym uwzględnieniem: • genów związanych z odpowiedzią na uszkodzenia DNA • genów biorących udział w regulacji cyklu komórkowego • protoonkogenów • genów kodujących białka opiekuńcze (chaperony) • genów kodujących mikro. RNA • genów reporterowych „Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Kraków 09 -12 -2011
Etap będzie realizowany poprzez następujące działania: • Oznaczenie ekspresji wybranych genów w napromienionych in vitro próbkach krwi od kilkunastu dawców • • Dawka promieniowania 0 -7 Gy Czas po napromienieniu 6 -48 h Trzy niezależne powtórzenia dla każdego dawcy Oznaczenie ekspresji na poziomie m. RNA metodą łańcuchowej reakcji polimerazy z detekcją produktu w czasie rzeczywistym (ang. real-time PCR) „Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Kraków 09 -12 -2011
Etap będzie realizowany poprzez następujące działania: • Analiza otrzymanych wyników obejmująca: • Analizę wewnątrz- i międzyosobniczego zróżnicowania poziomu ekspresji badanych genów • Porównanie zmian ekspresji badanych genów pod wpływem promieniowania u poszczególnych dawców • Analiza zależności poziomu ekspresji badanych genów od dawki promieniowania i czasu jaki upłynął od napromienienia • Ocenę możliwości wykorzystania analizy ekspresji genów do oceny narażenia na promieniowanie jonizujące „Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Kraków 09 -12 -2011
Dziękuję za uwagę „Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej” Kraków 09 -12 -2011
- Slides: 7