CANAN DADEVIREN Ceylin Saba Gen KIMDIR Canan Dadeviren

CANAN DAĞDEVIREN Ceylin Saba Genç

KIMDIR ? Canan Dağdeviren 4 Mayıs 1985’te İstanbul’da doğmuştur. İlkokul ve ortaokulu Kocaeli’nde okumuştur. 1999 depreminden sonra Adana’ya taşınmıştır ve Adana ÇEAŞ Lisesinde misafir öğrenci olarak liseyi tamamlamıştır

GEÇMIŞI Lisede iken Erdal İnönü ile tanışmıştır ve onun yazdığı “Anılar ve Düşünceler” isimli kitabını okuyunca fizik alalında çalışmaya karar vermiştir. Marie Curie’nin hayatından da etkilenmiştir. (xtralarge. org) Hacettepe Üniversitesi fizik mühendisliğinden sonra Sabancı Üniversitesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği programında yüksek lisans yapmıştır. 2009 yılında Fulbright bursu kazanarak UIUC Üniversitesi’nde doktora eğitimini almıştır.

ÇALIŞMALARI UIUC Üniversitesi’nde gerçekleştirdiği giyilebilir elektronik aletler çalışmasıyla dikkat çekmiştir. Harvard ve MIT’de çalışmalarına devam etmektedir. Türkiye’nin bilim dünyasındaki genç yeteneklerinden biridir ve Dünya’nın en önemli isimleri arasındadır. Pilsiz çalışan giyilebilir bir kalp çipi ve cilt kanserini teşhis eden bir cihaz geliştirmiştir. En son ALS hastalığı için iğne şeklinde bir pil tasarlamış ve bu çalışmasıyla gündeme gelmiştir. (emo. org. tr, bilim dünyamızın yüz hakları)

BULUŞLARI Milyonlarca insanın hayatı vücuda yerleştirilebilen tıbbi cihazlara bağlıdır ve bu cihazlar için kullanılan bataryalar genellikle sert, büyük ve belirli aralıklarla değiştirilmeyi gerektirmektedir. Bataryanın değişme zamanı geldiğinde hastaların cerrahi bir operasyon geçirmeleri gerekir ve bu cerrahi operasyonlar hastalar için oldukça riskli olduğu kadar aynı zamanda pahalıdır.

BULUŞLARI Dedesini 28 yaşında kalp yetmezliğinden kaybetmiş olan bilim insanı Canan Dağdeviren, 28 yaşına gelene kadar kalp sorunları yaşayan insanlar için bir şeyler yapmayı kendine hayal edinmiş ve bu hayalini gerçekleştirmiş bir bilim insanıdır. 6 -7 yılda bir değiştirilmesi gerekilen kalp pilleri, her 7 yılda bir ameliyat olunması anlamına gelmektedir ki bu da hastalar için oldukça olumsuz bir durum yaratmaktadır.

KALP PILI Dağdeviren’in ortaya çıkarmış olduğu çalışma ile ameliyatlara gerek kalmadan hastalar kalplerinin veya diğer organlarının üzerine yapıştırılmış, kendilerine hiçbir şekilde zarar vermeyen küçük elastik sistemler ile hayatlarına devam edebilecektir. Kalp ve diğer iç organların hareket enerjisinden elektrik enerjisi üretilerek kalp pili şarj edilebilecektir

KALP PILI Çalışmalarına piezoelektrik malzemelerden başlayan Dağdeviren, daha sonra bu malzemeyi insan vücuduna entegre ederek yani giyilebilir bir hale getirerek belirli aralıklarla değiştirilmesi gereken kalp pillerini buna gerek kalmadan şarj edebileceğini keşfetmiştir. Piezoelektrik malzemeler üzerine bir basınç, kuvvet uygulandığı zaman bu basınçtan elektrik enerjisi üretebilen malzemelerdir

KALP PILI İnsan vücudundaki organların üzerine elastik bir hale getirilip, yapıştırılan bu piezoelektrik malzeme organların hareketini yani mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürebilmiştir. Bu üretilen elektrik enerjisi ile de kalpteki bataryayı şarj etmek mümkünkdür. (elektrikport. com, giyilebilir kalp pili).

BEYIN SONDASI Canan Dağdeviren’in geliştirdiği cihazlar arasında beyin sondası da bulunmaktadır. Beyindeki nöral aktiviteyi ölçmek ve gerekli durumlarda müdahale etmek amaçlı, kılcal damar genişliğinde tasarladığı özel sonda, Parkinson hastalığı gibi özel rahatsızlıkların tedavisini, beyin dokusuna zarar vermeden çok yönlü gerçekleştirmeye fırsat verir. Sondanın tasarımında daha önce pek denenmemiş bir yaklaşım takip etmiş ve bir mimar ile çalışmıştır

EN SON NE YAPMIŞTIR? Canan Dağdeviren’in en yeni görev yeri, Massachusetts Institute of Technology’nin ünlü MIT Media Lab’i olmuştur. Burada 2017’nin başından itibaren ‘Conformable Decoders’ (Uyumlu Çözücüler) araştırma grubunu yönetmektedir. Bu grup hedef kişiye veya nesneye kolayca entegre olabilecek elektromekanik sistemler üzerine çalışır

Bu sistemler enerji üretme, veri toplama veya duyulara destek olma gibi değişik görevler için kullanılacaktır. Dağdeviren farklı alanlarda topladığı eğitim, bilgi ve deneyimini, MIT Media Lab’de yepyeni çözümler ve icatlar oluşturmak için kullanacaktır.

ÖDÜLLERI Canan Dağdeviren’in 12 makalesi, 2 patentin ve 25’in üstünde ulusal ve uluslararası ödülü bulunmaktadır. Forbes dergisinin ‘ 30 yaşından küçük 30 bilim insanı’ listesine girmiştir. Harvard Üniversitesi’nin Genç Akademi Üyeliği’ne (Junior Fellow of Harvard) seçilmiştir MIT Technology Review’un her yıl derlediği 35 Yaş Altı Mucitler listesinde yer almıştır.

KAYNAKÇA www. xtralarge. com www. emo. org. tr www. ebsco. com www. milliyet. com. tr