Byrkst vzin xstliklri Daxili sekresiya vzilri 1 Hipotalamus
Böyrəküstü vəzin xəstəlikləri
Daxili sekresiya vəziləri: 1. Hipotalamus 2. Hipofiz 3. Epifiz 4. Timus 5. Qalxanabənzər vəz 6. Qalxanabənzər ətraf vəz 7. Mədəaltı vəzin Langerhans adacıqları 8. Böyrəküstü vəzlər 9. Cinsiyyət vəziləri
Böyrəküstü vəzin patologiyalarının formaları Hiperfunksional vəziyyət Parsial Hiperkortisizm Hiperaldosteronizm İtsenko-Kuşinq sindromu/xəstəliyi Kortikogenital sindrom Hipofunksional vəziyyət Parsial Beyin maddəsindən katexolaminlərin hipersekresiyası Hipoaldosteronizm Total Böyrəküstü vəz çatışmazlığı
XRONİKİ BÖYRƏKÜSTÜ VƏZ ÇATIŞMAZLIĞININ ƏSAS TƏZAHÜRLƏRİ ƏZƏLƏ ZƏİFLİYİ, YORĞUNLUQ ARTERİAL HİPOTENZİYA POLİURİYA TƏKRARİ QUSMA VƏ İSHAL ORQANİZMİN HİPOHİDRATASİYASI HEMOKONSENTRASİYA BOŞLUQ VƏ MEMBRANÖNÜ HƏZMİN POZULMASI DƏRİ VƏ SELİKLİ QİŞANIN HİPERPİQMENTASİYASI BƏDƏNİN TÜKLÜLÜYÜNÜN AZALMASI
BÖYRƏKÜSTÜ VƏZİN XRONİKİ TOTAL ÇATIŞMAZLIĞININ ƏSAS SƏBƏBLƏRİ B İ R İ N C İ L İ (BÖYRƏKÜSTÜ VƏZ MƏNŞƏLİ) BÖYRƏKÜSTÜ VƏZİN VƏRƏM MƏNŞƏLİ ZƏDƏLƏNMƏSİ ŞİŞLƏR VƏ YA ONUN BÖYRƏKÜSTÜ VƏZƏ METASTAZI BÖYRƏKÜSTÜ VƏZ FERMENTLƏRİNİ SİNTEZ EDƏN FERMENTLƏRİN ANADANGƏLMƏ POZĞUNLUĞU BÖYRƏKÜSTÜ VƏZLƏRİN ANADANGƏLMƏ HİPOPLAZİYASI İMMUN AUTOAQRESSİYA BÖYRƏKÜSTÜ VƏZİLƏRİN AMİLOİDOZU BÖYRƏKÜSTÜ VƏZİN AKTH-A ANADANGƏLMƏ HİPOSENSİTİZASİYASI ORQANİZMİN İNTOKSİKASİYASI
Böyrəküstü vəz çatışmazlığı zamanı “bürünc xəstəliyi ” (dəri və selikli qişaların hiperpiqmentasiyası)
HİPERALDOSTERONİZMİN ƏSAS TƏZAHÜRLƏRİ HİPONATREMİYA HİPERKALİEMİYA ARTERİAL HİPOTENZİYA BRADİKARDİYA ƏZƏLƏ ZƏİFLİYİ, YORĞUNLUQ
KƏSKİN BÖYRƏKÜSTÜ VƏZ ÇATIŞMAZLIĞININ ƏSAS TƏZAHÜRLƏRİ KƏSKİN HİPOTENZİYA ORQANİZMİN HİPOHİDRATASİYASI ÜMUMİ QAN DÖVRANI ÇATIŞMAZLIĞI TƏKRARİ KOLLAPSLAR, BAYILMALAR
DİAQNOSTİKASI • Kortizolun səviyyəsinin 20 nmol l-1 --dən az olması • AKTH ilə sınağın aparılması (sinakten depo 2 mq) 24 saatdan sonra kortizol> 720 nmol l-1 • Anamnestik məlumatlar • Klinik mənzərə • Laborator müayinələr • Qlükokortikoidlərlə aparılan ex juvantibus müalicənin effektivliyi
MÜALİCƏSİ • Qlükokortikoid preparatlar (hidrokortizon və s. ) • Sirkulyasiya edən plazmanın həcminin artırılması • Katexolaminlərlə dəstəkləmək
FEOXROMASİTOMA ETİOPATOGENEZİ • Xrommafin toxumanın şişi • Katexolaminlərin hipersekresiyası • Simptomatik arterial hipertenziya • 1 -2% hallarda ikitərəfli zədələnməyə təsadüf olunur; • 5 -10% hallarda ekstraadrenal lokalizasiyalı olur
Simptomları • Taxikardiya, baş ağrısı, tremorla müşayiət olunan arterial hipertenziya; • Krizdən sonra sifətin və boynun hiperemiyalaşması; • • Krizdən sonra çoxlu sidik ifrazı
FEOXROMASİTOMA ZAMANI HİPERKATEXOLAMİNEMİYANIN ƏSAS TƏZAHÜRLƏRİ ARTERİAL HİPERTENZİYA HİPERTENZİV KRİZLƏR ÜRƏK RİTMİNİN POZULMASI BAYILMA İLƏ GEDƏN KƏSKİN HİPOTENZİV REAKSİYALAR HİPERQLİKEMİYA HİPERLİPİDEMİYA DİGƏR: * TƏRLƏMƏ * RETİNOPATİYA * ARIQLAMA * TREMOR *… SİDİKDƏ KATEXOLAMİNLƏRİN METABOLİTLƏRİNİN KONSENTRASİYASININ ARTMASI
DİAQNOSTİKASI • Klinik mənzərəsi • Krizdən sonra hiperqlikemiya • Sidiklə vanalilbadam turşusunun ekskresiyası, sidiyin ümumi metanefrinləri • Böyrəküstü vəzlərin böyüməsi və ya strukturunun dəyişməsi • Metyodbenzilquanidin, nişanlanmış 131 I, və ya 99 Тс toplanması
MÜALİCƏSİ • - и -adrenoblokatorlar təyin etməklə arterial təzyiqə nəzarət etmək; • Arterial hipertenziyanın müalicə sxemindən diuretik preparatların çıxarılması; • Cərrahi müalicə
- Slides: 21