BY PRZEDSIBIORCZYM nauka przez praktyk Projekt wspfinansowany przez
BYĆ PRZEDSIĘBIORCZYM - nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Budżet państwa Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Co to jest budżet? Budżet państwa to plan zawierający roczne zestawienie dochodów i wydatków państwa związanych z realizacją podstawowych zadań np. zapewnienie porządku publicznego. W Polsce uchwalany jest w formie ustawy budżetowej przez parlament. Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Funkcje budżetu państwa • Funkcja fiskalna- gromadzenie dochodów umożliwiających realizację przez państwo jego zadań • Funkcja redystrybucyjna- zmniejszanie zróżnicowania dochodów różnych grup społecznych i pomaganiu najuboższym; Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• Funkcja stymulacyjnawykorzystanie środków pieniężnych do pobudzającego lub hamującego zjawiska oraz procesy gospodarcze i społeczne. Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasady budżetowe • rocznego okresu budżetowegobudżet obejmuje okres od 1 stycznia do 31 grudnia; • jedności i zupełności- budżet jest jedynym planem w pełni obejmującym wydatki i dochody. Pozwala na orientację w sytuacji gospodarki finansowej państwa; Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• jawności- budżet przedstawiany jest opinii publicznej w celu poddania bieżącej kontroli; • szczegółowości- budżet z góry zakłada źródła dochodów i na jakie cele zostaną rozdysponowane środkioznacza to że, nie można w ciągu roku ich zmieniać; Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• zrównoważenia budżetu- pełne finansowanie wydatków państwa z jego dochodów. Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Tryb uchwalania ustawy budżetowej • I czytanie wnioskodawca tj. Rada Ministrów na posiedzeniu plenarnym sejmu uzasadnia projekt ustawy. Udzielane są odpowiedzi na pytania posłów i odbywa się debata na ogólnymi założeniami ustawy. Projekt odsyłany jest do komisji. Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• II czytanie przedstawienie sprawozdania komisji, dochodzi do debaty, wnoszone są poprawki i wnioski. Projekt trafia do komisji sejmowej. • III czytanie przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji sejmowej, głosowanie-wymagana większość głosów. Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• Po uchwaleniu Marszałek sejmu przekazuje ustawę do senatu, który ma 20 dni na ewentualne wprowadzenie poprawek. Senat nie może odrzucić ustawy. Jeżeli senat nie wprowadził zmian, ustawa przekazywana jest Prezydentowi, który ma 7 dni na jej podpisanie. Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• Jeżeli senat wniósł poprawki, to projekt wraca do sejmu, który może przyjąć poprawki w całości, w części lub odrzucić. Prezydent nie może zawetować ustawy, ale może wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego o jej zbadanie zgodności z Konstytucją. • Ogłoszenie ustawy w Dzienniku Ustaw kończy procedurę uchwalania. Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dochody budżetu państwa • podatki i opłaty o charakterze państwowym (VAT, akcyza, podatek dochodowy, podatek od gier, podatek od spadków i darowizn); • cła; Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• dywidendy, wpłaty z zysku NBP; • wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych; • grzywny, mandaty itp. ; • sprzedaż majątku publicznego Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Szczegółowe zestawienie dochodów państwa w ostatnich latach Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dochody 2012 w % Dochody podatkowe Dochody niepodatkowe Środki z Unii Europejskiej i z innych źródeł niepodlegające zwrotowi 8. 020. 6 91. 38 Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wydatki budżetu państwa Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wydatki 2011 w % 5. 00 7. 10 5. 00 4. 80 47. 00 18. 90 12. 30 Dotacje i subwencje Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa Wydatki bieżące jednostek budżetowych Świadczenia na rzecz osób fizycznych Wydatki majątkowe Środki własne Unii Europejskiej Współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wydatki 2012 w % 4. 60 7. 10 5. 00 47. 70 18. 50 13. 10 Dotacje i subwencje Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa Wydatki bieżące jednostek budżetowych Świadczenia na rzecz osób fizycznych Wydatki majątkowe Środki własne Unii Europejskiej Współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Znaczenie deficytu budżetowego i długu publicznego: Krótkotrwały i niewielki deficyt może być korzystny dla gospodarkiwywołując popyt prowadzi się do zwiększenia dochodu. Jednak przy długim kresie pojawia się problem wysokich kosztów obsługi długu publicznego co może przejawić się w Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• konieczności spłaty długu (co zabiera znaczny procent dochodów państwa) • podniesieniu stóp procentowych (wzrost kosztów kredytu) • potrzebie podniesienia podatków (zniechęcenie do aktywności zawodowej i przedsiębiorczości) Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Deficyt budżetowy pojawia się wówczas, gdy wydatki państwa są wyższe niż jego przychody. Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Źródłem jego finansowania może być: • emisja obligacji • ograniczenie wydatków • pożyczki u innych rządów i instytucji zagranicznych • prywatyzacja Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zaciąganie przez państwo pożyczek na spłatę deficytu prowadzi do powstania długu publicznego. W Polsce w obecnie dług publiczny wynosi on ok. . 1, 012 bln zł. Przyjmuje się, że aby była zapewniona stabilizacja finansowa państwa dług nie może sięgnąć 60% wartości PKB. Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Koniec Być przedsiębiorczym – nauka przez praktykę Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
- Slides: 28