BURSA ULUDA NVERSTES Salk Hizmetleri Meslek Yksekokulu SUNUM
BURSA ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu SUNUM TEKNİKLERİ Öğr. Gör. Fikret CEYLAN 1
Sunum Kavramı İletişim kurabilmek insanoğlunun sahip olduğu en önemli yeteneklerden biridir. İnsanlar sizi ve düşüncelerinizi iletişim kurabilme yeteneğinize göre değerlendirir. İletişimde etkili olabilmek bireyin kendisinden beklenen görev ve sorumluluğu ya da performansı en üst düzeyde sergilemesiyle gerçekleşir. 2
Bir topluluğun önünde konuşma yapmak, insanlara hitap etmek, görüşlerinizi ya da çalışmalarınızı dinleyenlere etkili biçimde aktarabilmek gerek eğitim hayatınız boyunca; gerek gelecekte iş yaşamınızda sizin için büyük önem taşır ve de taşıyacaktır. 3
Yapacağınız sunum ne kadar etkili olursa, düşüncelerinizi aktarmada bazen de dinleyicileri ikna etmede o kadar başarılı olursunuz. Sunum, vermek istediğiniz mesajı karşınızdaki gruba iletmenin ve iki taraflı bir diyaloğa girmenin güçlü bir yoludur. 4
Sunum Tanımı Sunum ve Sunuş kelimeleri birlikte ve aynı anlamda, İngilizce “Presentation” kelimesinin karşılığı olarak kullanılmaktadır. *Bir mesajı iletmek amacıyla gerçekleştirilen sözlü ve/veya görsel iletişimdir. *Sunum, birden fazla kanalın kullanıldığı bir iletişim şeklidir. 5
Sunum Tanımı * Bir ya da birden fazla sunucunun birden fazla dinleyiciye verdiği konuşma, görüşme, söz söyleme sanatına sunum adı verilmektedir. * Sunuşlar, bir fikir ya da eylemin anlaşılmasını sağlama amacına yönelik olarak planlı bir biçimde, gerektiğinde görsel yardımcıların da kullanımıyla sözlü olarak gerçekleştirilen etkinliklerdir. 6
Sunum Tanımı * Bilgileri yenileyen, pekiştiren, hatırlatan; önemli noktaları öne çıkaran; bir çalışma sonucunu açıklayan; laboratuvar araştırmalarını sunan; anket sonuçlarını ifade eden; önemli olay ve olguları dile getirmek üzere yapılan konuşmalara SUNUM denir. 7
Sunum; özünde bir tür konuşma yöntemidir. Başarılı bir sunum yalnızca bir dinleyici kitlesine yapılan konuşma değil aynı zamanda dinleyici için yapılan bir konuşmadır. Sunum ve konuşma arasındaki fark: Sunum konuşmanın belirli bir konu hakkında odaklanarak hazırlanmış halidir. Sunumlar iş, teknik, profesyonel, bilimsel çevre vb. konularda hazırlanan konuşmalardır. 8
Etkili sunum becerileri, Ø özenle kullanılan bir sözel/yazılı ifade, Ø anlamlı beden dili ve Ø teknolojik görsel-işitsel araçların desteği ile izleyicileri kendinden emin, saygın ve ikna edici biçimde bilgilendirmek, yönlendirmek veya etkilemek adına çağımızda önem kazanmıştır. 9
10
Sunuş kaygısı ve kaygıyla başa çıkma Konuşmacının konuşma ya da sunum yapmaktan dolayı duyduğu endişe veya gerginlik olarak tanımlanabilen sunum korkusu, genellikle konuşmacının daha önce böyle bir deneyimi olmadığı için meydana gelebileceği gibi, utangaç olması, iletişim kurmaya isteksizliği, dinleyicilerle ilgili hassaslığı vb. nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. 11
Sunuş kaygısı ve heyecanı, hemen herkesin bir şekilde yaşadığı veya en azından başkalarında gözlemlediği bir konudur. En deneyimli ve başarılı konuşmacılar bile, ilk sunuşlarında ne kadar heyecanlandıklarından, seslerinin nasıl titrediğinden bahsetmektedirler. 12
Bir topluluk önünde konuşma yapmaya ilişkin duyulan endişe ve gerginliğe konuşma fobisi (speechfobia) denir. Ünlü yazar Mark Twain ilk konferansını vermek üzere ayağa kalktığında ağzına pamuk tıkanmış gibi olduğunu ve kalp atışlarının bir şeylerle yarışıyormuşçasına hızlandığını ifade etmiştir. 13
“İki tür konuşmacı vardır. Gergin olanlar ya da bu konuda yalan söyleyenler” M. Twain Guinnes Rekorlar kitabında insanların bir numaralı korkusunun «Bir grup insan önünde konuşma yapmak» olduğu belirtilmekte bu durum sunum korkusunun ne kadar yaygın ve büyük bir korku olduğunu göstermektedir. 14
15
Genel olarak dört tip konuşmacı eğilimi vardır. Bunlar; ØKaçınma, ØDirenç gösterme, ØKabul etme ve ØFırsat yaratma olarak ifade edilebilir. 16
Yukarıdaki konuşmacı tiplerine benzer şekilde sunum korkusu yaşayan insanların öne sürdükleri bazı gerekçeler şöyle sıralanmaktadır: üBuna layık olmadığından çekinme üAptalca görünme korkusu üKonuya yabancılık üYeterli planlama ve hazırlık eksikliği 17
Yanlış Bilinenler! • • • Konuşmacı doğulur, olunmaz. Başka konuşmacıları örnek almak gerekir. Sahne korkusunun üstesinden gelinmez. Yazılı metni okumak daha iyidir. Etkili olabilmek için sunuşlar ezberlenmelidir. Sunuşların etkileyici olabilmesi için resmî olması gerekir. 18
Sunum korkusu aslında bedenin olağan dışı durumlara verdiği tepkiler ile aynıdır. Kişi heyecanlandığında, korktuğunda, tedirgin ve endişeli olduğunda ve güvensizlik hissettiğinde sunum korkusu ile aynı tepkileri vermektedir. Bunun temel nedeni, kişinin kendisine göre herhangi bir olumsuz durumla karşıya kalması söz konusu olduğunda kontrolünü yitirmesi ve sinir sisteminin denetim dışı kalması olabilmektedir. 19
Kişinin öncelikle soluk ritmi bozulmakta, daha sık nefes alıp vermekte hatta bazen sesli bir biçimde nefesini dışarıya vermeye ihtiyaç duymaktadır. Ses kirişlerini harekete geçiren havanın akış ritmi ve yoğunluğu da düzensizleştiği için, seste titreme, kısılma ya da boğazda tıkanıklık meydana gelebilir. Bunlar da kişinin ses tonunu kontrol edememesine, sesinin yüksek ya da alçak çıkmasına neden olabilir. 20
Sunum korkusu etkileri v Boyun ve omuz kaslarında yoğun bir şekilde sertlik/gerginlik hissedilir. v Ellerde titreme meydana gelir. v Kişi ayakta dengede durmakta güçlük çeker, bir yere yaslanarak dengesini sağlamaya çalışır. v Dengesizlik, dizlerin titremesi ile kendini daha güçlü bir biçimde hissettirebilir. v Gerginliğin etkisi mide kaslarını etkilediğinde kişi midede ya da karında ağrı hatta mide bulantısı hissedebilir. v Gerginliğin midede bulantı hissettirmesi konuşmasındaki hakimiyeti azaltarak konuşmanın bölümleri arasında bağlantılar kuramamasına neden olabilir. v Heyecan etkisi ile beynin normal işleyişinin olumsuz etkilenmesi de konuşmacının anlatacaklarını unutması, doğru karşılıkları verememesi, konuyu istediği biçimde anlatamaması sonuçlarını doğurmaktadır. 21
- Slides: 21