Budet pastwa Wpywy i wydatki Budet pastwa Budet

Budżet państwa: Wpływy i wydatki

Budżet państwa � Budżet państwa można określić jako zestawienie dochodów i wydatków oraz rozchodów i przychodów państwa w pewnym okresie - najważniejszy plan finansowy państwa. Wymaga autoryzacji politycznej przez parlament i organy przedstawicielskie samorządu terytorialnego.

Budżet uwzględnia przychody i rozchody następujących instytucji � sądów i trybunałów, � administracji rządowej.

Pojęcie budżetu państwa może być rozumiane w trzech aspektach: � ekonomicznym – pewien fundusz pieniężny, � prawnym – pewien akt normatywny, � technicznym (konstrukcja techniczna) – wszelkie czynności związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków budżetowych.

Funkcje budżetu państwa � Ekonomiczne � Polityczne

Funkcje ekonomiczne redystrybucyjna - budżet państwa, przejmując podatki, cła i inne opłaty od przedsiębiorstw i gospodarstw domowych dokonuje ich rozdziału pomiędzy inne podmioty, zarówno w wyniku transferów nieodpłatnych (renty, emerytury, pomoc publiczna, nieoprocentowane kredyty) jak i przez zakup dóbr i usług na rynku. � stabilizacyjna - budżet łagodzi wahania cyklu koniunkturalnego i zapewnia zrównoważony wzrost gospodarki kapitalistycznej � skarbowa - budżet przejmuje podatki, cła i inne opłaty � alokacyjna - budżet służy rozmieszczeniu dóbr i usług w gospodarce, przez finansowanie inwestycji publicznych � bodźcowa - przez redystrybucję dochodu budżet (zwłaszcza zakupy dóbr i usług, ale także dotacje i subwencje) stymuluje działalność podmiotów gospodarczych, podaż, popyt i ceny �

Funkcje polityczne � planowości - budżet jest planem finansowym państwa, do którego wykonania zobowiązana jest administracja � kontrolna - umożliwienie kontroli nad władzą wykonawczą co do prawidłowego wykonywania budżetu � polityczna - umożliwienie kontroli władzy wykonawczej przez ustawodawczą, gdyż budżet uchwalany jest w formie ustawy

Zasady budżetowe � uprzedniości - uchwalenie budżetu przed rozpoczęciem nowego roku budżetowego � równowagi budżetowej - (tzw. złota zasada) dochód powinien pokrywać wydatki, w praktyce jest to trudne do zrealizowania � roczności - budżet obejmuje rok (niekoniecznie kalendarzowy) � zupełności - budżet dotyczy wszystkich dochodów i wydatków państwa � jedności - budżet powinien być ujęty w jednym zestawieniu � jawności - budżet powinien być ogólnodostępny

Wpływy do budżetu � Jako dochody uwzględnia się m. in. : wpływy z podatków pośrednich i bezpośrednich, dochody niepodatkowe (np. cła), dochody z prywatyzacji oraz dochody zagraniczne.

Dochody państwa

Klasyfikacja dochodów budżetowych Bezzwrotne: � podatki � cła � czynsze Zwrotne: � kredyty � pożyczki � weksle � obligacje

Dochody do budżetu

Wydatki budżetowe � Mianem wydatków określa się m. in. koszty dotacji, obsługi długu publicznego, obsługi strefy budżetowej, rozliczeń bankami, subwencji dla gmin oraz rezerw ogólnych.

Klasyfikacja wydatków budżetowych wg działów � rolnictwo � nauka � oświata i wychowanie � szkolnictwo wyższe � ochrona zdrowia � opieka społeczna � administracja publiczna � wymiar sprawiedliwości � urzędy naczelnych organów władzy � ubezpieczenia społeczne � obrona narodowa � bezpieczeństwo publiczne

Klasyfikacja wydatków budżetowych WG Przeznaczenia � dotacje do podmiotów gospodarczych � dotacje do gospodarstw komunalnych i mieszkalnictwa � ubezpieczenia społeczne � obsługa długu krajowego � obsługa zadłużenia zagranicznego � subwencje dla gmin � wydatki bieżące jednostek budżetowych � wydatki inwestycyjne

Plan dochodów i przychodów budżetowych

Finansowanie wydatków � 1) podatkami (przy zrównoważonym budżecie) Według twierdzenia Haavelma (o zrównoważonym budżecie)- wzrost wydatków państwa o 1 £, który finansowany jest przez taki sam wzrost podatków, zwiększa dochód o 1 £. Oznacza to, że każdy cel dotyczący dochodu można zrealizować bez konieczności zwiększania deficytu budżetowego � 2) za pomocą deficytu Wydatki finansowane deficytem zazwyczaj bardziej stymulują dochód i zatrudnienie.