BTK BLGE Esas hatlardan itibaren belli bir genilie
BİTİŞİK BÖLGE • Esas hatlardan itibaren belli bir genişliğe kadar uzanan deniz yetki alanıdır. • 1958 Sözleşmesi: 6 deniz mili • BMDHS: 24 deniz mili
BİTİŞİK BÖLGE • Kıyı devletinin yetkileri – gümrük, – göç, – maliye – sağlık konularında denetleme ve cezalandırma
BALIKÇILIK BÖLGESİ • Balık avı • Esas hatlardan itibaren 12 deniz mili • İlan şartı • 1974 Balıkçılık Davası (Birleşik Krallık v. İzlanda) – Uluslararası örf ve adet hukuku kuralıdır.
KITA SAHANLIĞI • Hukuken kıta sahanlığı kavramı 1945 yılında Truman Bildirisi ile ABD tarafından ortaya atılmıştır. • 1958 Sözleşmesi, m. 1 - 200 metre derinlikten sonra işletilebilen alan
KITA SAHANLIĞI - 1969 Kuzey Denizi Kıta Sahanlığı Davası – Kara ülkesinin deniz altında süren doğal uzantısı – ab initio ve ipso facto – Uluslararası örf ve adet hukuku kuralı
KITA SAHANLIĞI • BMDHS, m. 76: Kıta sahanlığı bir doğal haktır. – Kara ülkesinin doğal uzantısı boyunca. . . kıta kenarının dış sınırına kadar uzanan – Kıta kenarının dış sınırının 200 mile kadar ulaşmadığı yerlerde, karasularının ölçülmeye başladığı esas hatlardan itibaren 200 deniz miline kadar uzanan deniz yatağı ve toprak altıdır.
KITA SAHANLIĞI • Kıta kenarının dış sınırının 200 milden fazla olduğu hallerde, esas hatlardan itibaren en fazla 350 mile kadar kıta sahanlığı olabilir. • Üzerinde bulunduğu su tabakasını kapsamaz.
KITA SAHANLIĞININ HUKUKİ REJİMİ • Kıyı devletinin deniz tabanı ve toprak altında bulunan doğal kaynaklardan yararlanma hakkı Madenler ve öteki cansız kaynaklar Deniz yatağı ve toprak altı ile sürekli temas halindeki canlılar • Üçüncü devletlerin seyrüsefer serbestisi, uçma serbestisi ile kablo ve boru döşeme serbestisi halel görmez.
KITA SAHANLIĞININ SINIRLANDIRILMASI • BMDHS, m. 83 Sahilleri bitişik veya karşıya bulunan devletler arasında kıta sahanlığının sınırlandırılması, hakkaniyete uygun bir çözüme ulaşmak amacıyla, UAD Statüsü’nün 38. maddesinde belirtildiği şekilde, uluslararası hukuka uygun olarak, anlaşma ile yapılacaktır.
KITA SAHANLIĞININ SINIRLANDIRILMASI • Hakça ilkelere göre sınırlandırma – coğrafi öğeler – yerbilimsel öğeler – saptanmış başka sınırların varlığı – devletlerin yaşamsal çıkarları – tarihsel haklar vs.
EGE DENİZİ KITA SAHANLIĞI SORUNU • 1976: Yunanistan, uyuşmazlığı UAD’ye götürmüştür. • 1978: Türkiye yargı yetkisini reddettiği için, UAD yetkisizlik kararı vermiştir.
EGE DENİZİ KITA SAHANLIĞI SORUNU • Türkiye’nin İddiaları – Sınırlandırma karşılıklı anlaşma ile gerçekleştirilmelidir. – Kıta sahanlığının sınırlandırılmasında doğal uzantı esastır. – Kıta sahanlığının sınırlandırılmasında hakça ilkeler göz önünde bulundurulmalıdır. – Bölgede adaların bulunması özel durum oluşturur. – Sınırlandırmada adaların coğrafi konumları göz önüne alınmalıdır.
EGE DENİZİ KITA SAHANLIĞI SORUNU • Yunanistan’ın İddiaları – Türkiye’nin Ege kıyılarında yer alan adalar, Yunan ülkesinin ayrılmaz bir parçasıdır. – Türkiye’nin Ege kıyılarına yakın adalar da ana kara gibi kıta sahanlığına sahip olmalıdır. – Türkiye ile adalar arasında kıta sahanlığı eşit uzaklık ilkesi uyarınca sınırlandırılmalıdır.
MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE • Esas hatlardan başlayarak 200 mil • Miras denizi kavramı ve balıkçılık bölgesi kavramının etkisi ile ortaya çıkmıştır. • Su tabakası + Deniz yatağı + Toprak altı
MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE Canlı doğal kaynaklar Doğal kaynaklar üzerinde Madenler ve diğer cansız kaynaklar Kullanılabilecek haklar Her türlü tesis, araç ve gerecin yerleştirilmesi ve kullanılması Ekonomik nitelikli Bilimsel araştırma Çevrenin korunması ve düzenlenmesi
MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE • Üçüncü devletlerin seyrüsefer serbestisi, uçma serbestisi ile kablo ve boru döşeme serbestisine halel gelmez. • İlan şartı • Türkiye: 5. 12. 1986 tarihli BKK ile Karadeniz’de 200 millik münhasır ekonomik bölge ilan etmiştir.
AÇIK DENİZ • Hiçbir devletin egemenliğinde değildir. • BMDHS, m. 87 ― Seyrüsefer serbestisi ― Uçma serbestisi ― Sualtı kablo ve boru döşeme serbestisi ― Suni ada ve tesis inşa etme ― Balıkçılık ― Bilimsel araştırma yapma
AÇIK DENİZ • Bayrak kuralı – Açık denizde seyreden gemi üzerinde yargı yetkisi bayrak devletine aittir. • Bayrak kuralının istisnaları: ― Deniz haydutluğu (BMDHS, m. 101) ― Köle ticareti (BMDHS, m. 100) ― Uyuşturucu ticareti (BMDHS, m. 108) ― Açık denizden izinsiz yayın yapma (BMDHS, m. 109) ― Ziyaret hakkı (BMDHS, m. 110) ― Kesintisiz takip (BMDHS, m. 111)
ULUSLARARASI DENİZ YATAĞI • Açık deniz= Deniz tabanı + Toprak altı • İnsanlığın ortak mirası • Hiçbir devlet, uluslararası deniz yatağında egemen olamaz. • Uluslararası Deniz Yatağı Otoritesi
ULUSLARARASI DENİZ YATAĞI OTORİTESİ Uluslararası Deniz Yatağı Otoritesi Genel Kurul Konsey Sekreterlik Uluslararası Deniz Hukuku Mahkemesi İşletme
- Slides: 20