Breytur variables n Fyrirbri sem eru athugu og

Breytur (variables) n Fyrirbæri sem eru athuguð og geta haft breytilegt gildi n n n Hæð manna er breyta Greind er breyta (mæld á greindarprófi) Stjórnmálaskoðun er breyta (t. d. hvaða flokk við styðjum) Menntun er breyta Viðhorf til kirkjunnar er breyta Augnlitur er breyta Amalía Björnsdóttir KHÍ 1

Mælingar (measurement) n n Með mælingum tengjum við tölur kerfisbundið við einhver fyrirbæri Dæmi um mælingar: n n einkunnir á prófi, hæð einstaklings, fjöldi bóka sem hann á, greindarvísita o. s. frv. Mælingar eru erfiðari í félagsvísindum/kennslufræði en í raunvísindum Amalía Björnsdóttir KHÍ 2

Aðgerðabinding (operational definitions) n Þegar við mælum erum við búin að aðgerðabinda breytuna (operational definition) n Með aðgerðabindingu er átt við að hugtak sé skilgreint út frá því hvernig það er mælt n T. d. er greind það sem greindarpróf mæla Amalía Björnsdóttir KHÍ 3

Frumbreytur og fylgibreytur n n Fylgibreyta (dependent variable) er það sem við mælum Frumbreyta (independent variable) hefur áhrif á fylgibreytuna Amalía Björnsdóttir KHÍ 4

Dæmi n Við viljum finna skýringar á mismun í námsárangri (fylgibreyta) n Þá skoðum við nokkrar frumbreytur sem gætu skýrt þennan mun n Það gætu t. d. verið greind, áhugi, aðstoð við heimanám, gæði kennslu o. s. frv. Amalía Björnsdóttir KHÍ 5

Mismunandi kvarðar n Mismunandi gerðir kvarða (scales) sem breytur eru mælar á n Val á tölfræðiaðferðum fer eftir kvarðanum sem breytan er mæld á Amalía Björnsdóttir KHÍ 6

1. Nafnkvarðar (nominal scales) n n Þetta eru kvarðar sem flokka, en það er engin röð Dæmi um breytu mælda á nafnkvarða gæti verið landshluti sem barn er fætt í eða símanúmer Amalía Björnsdóttir KHÍ 7

2. Raðkvarðar (ordinal scales) n n Þetta eru merkimiðar/flokkar en hafa ákveðna röð Dæmi um breytu mælda á raðkvarða gæti verið röð liða í íþróttakeppni Amalía Björnsdóttir KHÍ 8

3. Jafnbilakvarðar (interval scales) n n Hafa ákveðna röð og jafn langt á milli gilda á kvarðanum Dæmi um breytu mælda á jafnbilakvarða er hitastig Amalía Björnsdóttir KHÍ 9

4. Hlutfallskvarðar (ratio scales) n n Hafa ákveðna röð, jafnt bil og raunverulegt 0 Dæmi um breytu mælda á hlutfallskvarða er lengd og þyngd Amalía Björnsdóttir KHÍ 10