Breytingar verkaskiptingu hins opinbera hrif og afleiingar Rbert

Breytingar á verkaskiptingu hins opinbera -áhrif og afleiðingar- Róbert Ragnarsson verkefnisstjóri 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 1

Efni erindisins Kynna efni tillagna um breytingar á verkaskiptingu hins opinbera ¡ Ræða líkleg áhrif breyttrar verkaskiptingar á sveitarfélagaskipan á Íslandi ¡ 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 2

Vinnuferli verkefnisstjórnar Verkefnisstjórnin var skipuð 24. september síðastliðinn ¡ Kynningarfundir haldnir á níu stöðum víðsvegar um landið þar sem m. a. var óskað eftir tillögum um breytingar á verkaskiptingu hins opinbera ¡ 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 3

frh. ¡ Fjölmargar hugmyndir komu fram, einna helst á sviði: l l l ¡ Verkefnisstjórn ræddi allar hugmyndirnar á sínum fundum, m. a. við: l l ¡ velferðarmála samgöngumála opinbers eftirlits flesta ráðuneytisstjóra Stjórnarráðsins forstöðumenn ýmissa opinberra stofnanna Ákveðið að fá sérfræðinga til að vinna tvær greinargerðir l l 12/31/2021 Velferðar- og heilbrigðismál Opinbert eftirlit Efling sveitarstjórnarstigsins 4

Tillögur um breytingar á verkaskiptingu hins opinbera Miða að því að efla sveitarstjórnarstigið og auka áhrif heimamanna á stefnumótun ¡ Meginmarkmiðið að efla nærþjónustu við íbúa í héraði og mynda heildstæða velferðar-og heilbrigðisþjónustu ¡ Tillögurnar miða einnig að því að skýra verkaskiptingu hins opinbera ¡ 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 5

Tillögur sem lagðar voru fyrir ríkisstjórn ¡ 1. Málefni fatlaðra l ¡ 2. Málefni aldraðra og heilbrigðisþjónusta l ¡ Atvinnuráðgjöf og vinnumiðlun flytjist til sveitarfélaga 4. Opinber eftirlitsverkefni l ¡ Haldið verði áfram við undirbúning í HTR 3. Verkefni svæðisvinnumiðlana l ¡ Haldið verði áfram þar sem frá var horfið árið 2001 Framkvæmd opinbers eftirlits verði samræmt heilbrigðiseftirliti sveitarfélaga 5. Tónlistarfræðsla á framhaldsskólastigi l Verkaskipting verði skýrð og viðræðum lokið. Miðað við að öllum verkefnaflutningi verði lokið 2007 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 6

Aðrar tillögur verkefnisstjórnar ¡ a. Atvinnumál l ¡ b. Rekstur framhaldsskóla l ¡ Að sveitarfélögum verði tímabundið gefinn kostur á að taka að sér rekstur framhaldsskóla til reynslu. c. Samgöngumál l 12/31/2021 Að í tengslum við nýja byggðaáætlun fari fram heildarendurskoðun á þátttöku hins opinbera í atvinnuþróun með það að markmiði að efla nýsköpun og auka áhrif heimamanna á atvinnumál í héraði. Að sveitarfélög ráðstafi fjármunum til framkvæmda við safn- og tengivegi og annist rekstur ákveðinna samgöngumannvirkja s. s. flugvalla. Efling sveitarstjórnarstigsins 7

Nánar um atvinnumálin ¡ ¡ 12/31/2021 Átak um eflingu sveitarstjórnarstigsins ekki síður byggðaverkefni en stjórnsýsluverkefni Heildarendurskoðun á atvinnuþróun í tengslum við nýja byggðaáætlun Markmiðið að efla nýsköpun og auka áhrif heimamanna á atvinnumál í héraði Heildstætt atvinnusvæði ætti að hafa heildstæða atvinnustefnu! Efling sveitarstjórnarstigsins 8

Atvinnuþróunarstofa ¡ Settur verði upp öflugur fjárfestingasjóður með sameiningu ýmissa þeirra sjóða sem nú eru starfræktir, s. s. l l l ¡ Byggðastofnun Nýsköpunarsjóður Lánasjóður landbúnaðarins Framleiðnisjóður landbúnaðarins Jarðeignir ríkisins Jarðasjóður ríkisins Atvinnuþróunarmiðstöð fyrir allt landið l l l Byggðarannsóknir Samhæfing og samræming nýsköpunar í atvinnumálum Í samstarfi við háskóla og rannsóknarstofnanir 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 9

Ávinningur ¡ Öll nýsköpun og atvinnuþróun í landinu fellur undir sama kerfi og verður markvissari l ¡ Ekki skipt upp í höfuðborgarsvæðilandsbyggð Valdi dreift frá ríki til héraða/sveitarstjórna l Heimamenn hafa meiri áhrif á nýsköpun og uppbyggingu atvinnulífs á sínu svæði með auknu hlutverki atvinnuþróunarfélaga og betra aðgengi að fjármagni 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 10

Nánar um opinbert eftirlit ¡ ¡ ¡ Lagt til að opinber eftirlitsverkefni verði flutt frá ríki til sveitarfélaga Markmiðið að heildarstefnumótun og samræming sé á hendi ríkisins, en dagleg framkvæmd sé sem mest á hendi sveitarfélaga. Heimamenn best til þess fallnir að sinna eftirliti sökum þekkingar á staðháttum. Eflir sveitarfélögin þar sem sérfræðistörfum fjölgar Þjónusta batnar og kostnaður atvinnulífsins lækkar l færri eftirlitsaðilar og styttri boðleiðir 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 11

Aðaltillaga verkefnisstjórnar! ¡ Velferðar-og heilbrigðismál l l ¡ ¡ Ráðherrar félags-og heilbrigðismála hlynntir tillögunni Byggt á reynslunni sem hlotist hefur af reynslusveitarfélagaverkefninu l 12/31/2021 Málefni fatlaðra Öldrunarþjónusta, heilsugæsla og minni sjúkrahús Hornafjarðarmódelið Efling sveitarstjórnarstigsins 12

Framtíðarsýnin Heilsugæsla Minni sjúkrahús Málefni fatlaðra Velferðarstofa sveitarfélaga Svæðisvinnumiðlun og ráðgjöf Öldrunarþjónusta Félagsþjónusta 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 13

Áhrif nýrra verkefna á íbúa Fyrsta skref að heildstæðri velferðarþjónustu í héraði ¡ Þjónusta batnar og verður aðgengilegri ¡ l ¡ 12/31/2021 öll þjónusta á einum stað! Möguleikar íbúanna til að hafa áhrif á stefnumótun í málaflokkunum aukast Efling sveitarstjórnarstigsins 14

Áhrif nýrra verkefna á sveitarfélagið ¡ Sveitarfélagið verður öflugra með auknum verkefnum og meira fjármagni l ¡ Getur betur sinnt hlutverki sínu til framtíðar l l l 12/31/2021 Hlutdeild sveitarfélaga í opinberum útgjöldum eykst úr rúmlega 30% í um 40% Stjórnsýsla Þjónusta Hagsmunagæsla fyrir nærsamfélagið Efling sveitarstjórnarstigsins 15

Áhrif nýrra verkefna á sveitarfélagaskipan ¡ Mjög stórir málaflokkar l ¡ Augljóst að smá sveitarfélög hafa ekki burði til að sinna málaflokkunum l ¡ ¡ 12/31/2021 Kalla á öflugar stjórnsýslueiningar gildir raunar líka um mörg núverandi verkefni Mörg sveitarfélög þurfa að stækka og eflast með sameiningu og aukinni samvinnu Þarf endurskoða sveitarstjórnarkerfið í landinu með hliðsjón af nýjum verkefnum! Efling sveitarstjórnarstigsins 16

Lokaorð Ljóst að ný verkefni kalla á nýja sveitarfélagaskipan ¡ Mikilvægt að fram fari opin og málefnaleg umræða með hagsmuni íbúanna og héraðsins í heild að leiðarljósi Öflugra sveitarstjórnarstig er allra hagur ¡ www. felagsmalaraduneyti. is/vefir/efling 12/31/2021 Efling sveitarstjórnarstigsins 17