BREYSELLETRLM RETM PLANI Bep gelitirme srecinin betimlenmesi yeterli

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRETİM PLANI

• Bep geliştirme sürecinin betimlenmesi yeterli değildir. • Bep geliştirmek için bizzat uygulama çalışmaları içinde olmak gerekir. • Unutulmaması gereken nokta , bep’i uygulamaya geçirmek , en az geliştirmek için harcanan çabayı gerektirir. • Aksi takdirde bep doldurulması gereken yönetsel bir form olarak kalır. Öğretmenlerde bu izlenime kapılır. • Bep yetersizliği olan öğrencinin öğretimini yönlendiren ve yöneten rehber olarak kullanılmalıdır. Bu nedenle bep’i uygulama , geliştirme kadar önemsenmelidir. • Bireyselleştirilmiş eğitim planının uygulamaya geçirilmesi öğretim planlarıyla olasıdır.

• ÖĞRETİM PLANI • Bireyselleştirilmiş eğitim programı çocukla çalışan uygulayıcılara ne, nerede ve nasıl çalışacaklarının genel izlencelerini belirtir. • Öğretim planının dayanağı bireyselleştirilmiş eğitim programıdır. • Bep ‘da öğrencinin kazanması gereken davranışları kazanması için öğrencinin ve çalışanların yapması gerekenleri ayrıntılı , belirgin ve açıkça belirten plandır. • Öğretim planı genellikle günlük , haftalık ve aylık olarak geliştirilir.

1)Öğretim planının geliştirilmesi Öğrencinin yapabildiklerini izleyen ilk kısa dönemli amaçta öğrencinin giriş davranışları belirlenerek öğretim planının geliştirilmesine başlanır. Bunun için öğrencinin bu kısa dönemli amacı yapması istenir. Öğrencinin yaptıkları onun giriş davranışını oluşturur. Öğrencinin yapabildiklerini izleyen kısa dönemli amaçta belirlenen giriş davranışlarına göre öğretim amacı oluşturma ikinci basamaktır. Daha sonra öğretim amacında belirtilen davranışları öğrencinin kazanması için geçilmesi gereken davranışlara ayırarak basamaklandırılır. Öğretim amacının basamaklandırılmasıyla oluşturulan amaçların gerektirdiği yaşantıları hazırlama üçüncü basamaktır.

• Üçüncü basamak yaşantıların aktarımı için öğretim malzemelerinin ve stratejilerinin seçimidir. • Şeçilen öğretim yöntemi ve stratejilerine uygun malzemelerden yararlanarak oluşturulan yaşantılara öğrencinin katılması sağlanarak öğretim amacının gerektirdiği davranışları öğrencinin yapması sağlanır. • Öğrenciden beklenen davranışları öğretim sonunda yapıp yapamadığının ve ilerlemelerin belirlenmesi için ölçü araçları hazırlama ve uygulama ise son basamaktır.

• 2)Öğretim planın öğeleri • Kısaca öğretim planı , kısa dönemli öğretim amacında yapabildiklerine göre yapması beklenen davranışların betimlendiği amaçlardan; • Amaçlara göre sıraya konulmuş yaşantılardan oluşan içerik; • Yaşantıların aktarımı ve öğrencinin katılımını gerektiren öğretim süreçleri; • Tüm bunların sonucunda öğrenciden yapması beklenen davranışlardan ne kadarını yaptığını ve ilerleme gösterdiğinin belirlenmesine yarayan değerlendirmelerden oluşur. • Öğretim planı geliştirmenin ilk basamağı öğretim amacının davranışsal amaç şeklinde yazımını gerektirir.

• A)öğretim amaçları • Öğretim planında öğrencinin ve çalışanların yapacakları daha ayrıntılandırılmış , açık ve belirgin bir şekilde düzenlenmiştir. • Öğretim planında amaçlarda öğrenciden yapması beklenen davranışlar , sırası , hangi koşullarda bu davranışları yapacakları ve yapıp yapmadıklarını belirlemek için yoklamaların hangi sıklıkla yapılacağı belirtilmiştir. • Öğretim planlarında öğretim amaçlarında belirtilen davranışların yapılması için gerekli davranış basamakları ayrıntılı olarak listelenir. • Kısa dönemli amacın analiz edilmesiyle elde edilen davranış basamaklarından çok sayıda öğretim amaçları oluşturulur ve bunlar öğretmenin kazandıracakları için yol haritası işlevini görür. • Öğrenciden yapması beklenen davranışları öğrenmesini kolaylaştırır.

• i)öğretim amaçları ve belirlenmesi • Anne babadan , öğretmenlerden ve öğrencinin kendisiyle yapılan görüşmeler ve kontrol listelerinin uygulanmasıyla öğrencinin akranlarından beklenen davranışları ne kadar yapabildiğini belirlemek için öğrenci değerlendirilir. • Öğrencinin yaptıkları ve gereksinimleri belirlenir. • Yıllık amaçlar belirlenir. • Beceri analizine yer verilir. • Kısa dönemli amaçlar belirlenir. • Öğrencinin yaptıklarından sonra gelen kısa dönemli amaçta çocuğun neler yapabildiği ölçüt bağımlı ölçü aracı ve gözlemlerle ölçümlenerek giriş davranışı belirlenir. • Giriş davranışlarıyla kısa dönemli öğretim amacı arasındaki basamaklar öğretim amaçları olarak belirlenir.

• Bir öğretim amacı yazmanın ilk aşaması , yıllık amaçları belirlemektir. • Yıllık amaç bildirimleriyle bir öğrenci için önemli ve gereksinimi olan müfredat alanları saptanır. • Öğrenme güçlüğü olan 12 yaşındaki bir çocuk için yıllık amaç ; • Dört işlemle ilgili becerileri geliştirmek olabilir, • Bel çatlağı inmesi olan 4 yaşındaki bir çocuk için amaç ise yaşıtları ile , iletişim kurma davranışlarını arttırma olabilir.

• Yıllık amaçlar kısa dönemli amaçların yazılmasının dayanağıdır. Kısa dönemli amaçlar hatırlanacağı gibi aşağıda verildiği şekliyle yazılır. • Kemal öğretmeni kendisinden sözlü olarak istediğinde birbirini izleyen üç denemede hatasız olarak alfabenin tüm harflerini söyler. • Birdal , kendisine verilen okuma metnini birbirini izleyen iki denemede üçten fazla hata yapmadan dakikada 50 sözcük okur. • Bülent 15 dakikalık yeme süresinde birbirini izleyen üç öğünde dökmeden kaşıkla yemeğini yer.

• Beceri analizlerinden yararlanarak öğretim amaçları oluşturma • Kısa dönemli amaçlarda belirtilen davranışların yapılabilmesi için hangi davranışlar yapılmalıdır sorusu sorularak listelenen davranışlardan öğrencinin yaptıkları dikkate alınarak öğretim amaçları yazılır. • Öğretim amaçları kısa dönemli amaçlardan temellenir. • Kısa dönemli terimi genellikle üç aylık dönemler için kullanılır ama bu amaçlar günlük yada haftalık amaçları da içerebilir. • Öğretim amacında daha küçük davranış bildirimleri betimlenir. • Örneğin : Yukarıdaki alfabedeki harfleri seslendirme kısa dönemli amacı için öğretim amacı ‘üç ardışık Türkçe dersinde model olunduktan sonra a’dan g’ye kadar olan harfleri hatasız olarak seslendirir. ’ olabilir.

• Bölerek öğretim amaçları oluşturma • Bazı durumlarda kısa dönemli amaçlardan öğretim amacı oluşturma, sadece kısa dönemli amacın bir ‘parçasının’ ele alınmasını gerektirebilir. • Örneğin: Alfabeyi baştan sona seslendirir kısa dönemli öğretim amacı; • A’dan k’ya okur. • A’dan r’ye okur. • A’dan z’ye okur. Biçimindeki birbirini izleyen dört öğretim amacına bölünebilir. Buradaki beceri analizi, bir bölme işleminden başka bir şey değildir.

• Giriş davranışlarından yararlanarak amaçları oluşturma: • Uygun öğretim amacı seçebilmek için ilk olarak kısa dönemli amaçta öğrencinin yaptığı davranışlardan giriş davranışından sonra gelen davranışların belirlenmesini gerektirir. • Giriş davranışı öğretim başlamadan önce , öğrencinin kısa dönemli amaçla ilgili yaptığı davranışlardır. Diğer bir deyişle öğrencinin kısa dönemli amaçta yapabildiklerinin düzeyidir. • Öğrencinin giriş davranışlarını belirleyebilmek için ‘öğrenci kısa dönemli amaçla ilgili olarak ne yapabiliyor ? ’sorusu sorulur. • Öğrencinin kısa dönemli amaçla ilgili olarak neler yapabildiğini belirlemek için; • Öğrenciden kısa dönemli amacı yapması istenir ve gözlenir.

• Bunun için ayrıntılı ölçümleme araçları olan ölçüt bağımlı ölçü araçlarından yararlanılır. • Çocuğun kısa dönemli amaçlarla ilgili daha önce ne yaptıkları incelenebilir. • Öğretmeni ve ailesiyle görüşülebilir. • En güvenilir olan ise öbt ’ lerden yararlanıp gözlemlerde bulunmadır. • Diğerleri öğrencinin yapabildiklerine ilişkin görüş belirttiğinden kendi kayıtlarınıza güvenin. • Ölçüt bağımlı ölçü araçlarından yararlanarak yapılan gözlemlerle öğrencinin yapabildikleri belirlendiğinden yapabildikleriyle kısa dönemli amaçlar arasında kalan davranışlar artık öğretim amacı şeçilebilir.

• Bazı durumlarda kısa dönemli amaçlar kendilerinin doğru bir parçası olmayan ama başarılı bir biçimde yapılmaları için gerekli olduğu kabul edilen önkoşul niteliğinde becerilere sahip olmayı gerektirir. • Bu durumda sahip olunmayan önkoşul becerileri öğretim amacı olarak yazılır. Bu nedenle öğretim amacını oluştururken öğrencinin bu amacı gerçekleştirmek için ön koşul davranışlarına sahip olup olmadığı araştırılmalıdır. • Örneğin akrep ve yelkovanlı saatte tam ve yarım saatleri okur biçimindeki kısa dönemli amacın gerçekleştirilmesi 1’den 12’ye kadar olan rakamları okur, akrebi ve yelkovanı birbirinden ayırır ve yemek yeme yatma gibi genel zamanları söyler gibi becerilere önceden sahip olmayı gerektirir. • Sahip olmadığı önkoşul niteliğindeki davranışlar öğretim amacı olarak yazılmalıdır. • Yoksa çocukla tam saatleri okuma amacıyla ilgili olarak yapılan öğretim başarısızlıkla sonuçlanır.

• Öğretim amacı oluşturma örnekleri • (amaç örnekleri) • İii)öğretim amacı yazılması • İyi öğretim amacı yazmak uygulanarak geliştirilmesi gereken bir beceridir. • İyi bir amacın en az iki bileşeni göz önünde bulundurulmalıdır. • 1)amaç uygun olmalıdır. • 2)amaç biçimsel olarak bütün şartları yerine getirmelidir.

• • • Amaçların uygunluğu Amaçların uygun olabilmesi ; İşlevsel Gerçekçi Öğrencinin yararına olmasına bağlıdır. Amacın biçimsel koşulları öğrenciden göstermesi beklenen davranışlar gözenebilir ve ölçülebilir şekilde betimlenir. Öğrencinin davranışları hangi koşullarda yapacağı belirlenir. Davranışı yapmasına hizmet eden malzemeler belirlenir. Malzemelerin yaşa uygunluğu saptanır. İpuçlarının öğretmen yardımının türü ve miktarı belirlenir.

• Ölçütler belirlenir. • Ölçülecek davranışların boyutlarından olan sayılabilir ve sürekli olmasına göre doğruluk oranı belirlenir. • Ölçütler belirlenirken bir sonraki beceriye geçmek için gerekli olan doğruluk , gerçek yaşam ortamlarında davranışın yapılma , kalıcılık için gerekli olan yapılma düzeyleri ve yaşıtlarının davranışları ne ölçüde yaptığı dikkate alınır. • Öğretim yöntemleri • öğretim planının önemli bölümlerinden biri de öğrenciye öğretirken kullanılan öğretim teknikleridir. • Öğretim amaçları doğrultusunda öğretim teknikleri doğru uygulanır ve etkili öğretim malzemeleri kullanılırsa öğretim planının nitelikli olamsı sağlanmış olur.

• Teknikler • Model olma • Alıştırmalarla tekrara yer verme • Pekiştirmelere yer verme • Tutarlı olma • Bağımsız olma cesaretlendirilmelidir.