BREYSELLETRLM ETM PROGRAMIBEP brahim ELK zel Eitim retmeni
BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI(BEP) İbrahim ÇELİK Özel Eğitim Öğretmeni Tuğay BILDIRCIN Rehber Öğretmen
HANGİ ÖĞRENCİLER İÇİN BEP HAZIRLANIR ? � 573 Sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 4. Maddesinin, «Özel eğitim gerektiren bireyler için bireyselleştirilmiş eğitim planı geliştirilmesi ve eğitim programlarının bireyselleştirilerek uygulanması esastır. » Hükmü ile BEP’in hazırlanması ve uygulanması zorunlu hale getirilmiştir.
BEP NEDEN HAZIRLANMALI? �Özel Eğitim Gereksinimi Olan Öğrencinin işlevsel bir eğitim alması destek eğitim uygulamasına bağlıdır. �Sınıf içinde öğrencinin seviyesine uygun belirlenmemiş amaçlar öğrencinin derse olan ilgisini azaltır.
�Derse ilgisi olmayan ve katılmayan Özel Eğitim Gereksinimi Olan Öğrenci sınıf içinde problem davranışlar çıkarmaya başlar. �Bu problem davranışlar sınıftaki akranlarının ve öğretmenin tutum ve davranışlarına göre çeşitlilik gösterebilir ve şekillenir.
Örneğin; Öğrenci sınıfın yada öğretmenin ilgisini çekmek için: �Gülme �Sınıfta gezinme �Arkadaşlarına vurma, tükürme vb �Sınıftan kaçma �Sık sık tuvalete gitme talebi �Öğretmeni gereksiz meşgul etme gibi problem davranışlar çıkarabilir. Bu davranışların sayı ve sıklığını artırabilir. �ASLINDA HER PROBLEM DAVRANIŞIN ALTINDA BEN DE VARIM BENİMLE DE İLGİLENMELİSİN MESAJI GİZLİDİR.
BEP’İN YARARLARI NELERDİR? �Eğitimde fırsat eşitliği sağlar. �Öğrenciyi bağımsız yaşama hazırlar. �Aile okul personeli arasında iletişim aracı görevi görür. �Öğretmen için bir plan ve kılavuz görevi görür.
BEP GELİŞTİRME EKİBİ’NDE KİMLER YER ALIR? �Müdür ya da Müdürün görevlendireceği bir Müdür Yardımcısı Başkanlığında �Özel Eğitim Öğretmeni �Rehber Öğretmen �Sınıf Öğretmeni �Branş Öğretmeni �Öğrenci Velisi �Öğrenci
BEP BİRİM TOPLANTISI �Bep birimi yılda en az 3 kere toplanır � 1 - ilk dönemin başı(ekim) � 2 - 2. dönem başı � 3 - sene sonu �* öğrenci ile ilgili herhangi bir karar alacağımızda da istendiği zaman toplanır.
ÖĞRETİM ÖNCESİ DEĞERLENDİRME (PERFORMANS ALIMI) Bep planlama sürecinde ilk olarak öğrencinin eğitim performansının ve ihtiyaçlarının belirlenebilmesi için öğrenci hakkında detaylı bilgi toplanması ve değerlendirmelerin yapılması gereklidir.
Öğrencinin eğitsel performansını belirlemek ve ihtiyaçlarını tespit etmek ve öğrenciyi değerlendirebilmek için çeşitli araçlar, yöntem ve teknikler kullanabiliriz. �Gözlemler, �Görüşmeler (aile, daha önceki okul yetkilileri, öğretmen/öğretmenleri), �Öğrencinin kayıtları, �Daha önceki BEP’ler, öğretim sürecine ilişkin raporlar, �Sağlık durumunu gösterir belgeler.
ÖĞRENCİ HAKKINDA HANGİ KONULARDA BİLGİ TOPLAYABİLİRİZ? �Akademik başarı, �Katılım, �Sosyal davranış, �İletişim becerileri, �Güçlü ve zayıf yanları, �Hoşlandıkları ve hoşlanmadıkları, �Yetenekleri ve ilgileri, �Öğrenme biçimi, �Hareket becerileri, �Özel ekipman/araç-gereç ihtiyacı, �Sağlık durumu vb.
DEĞERLENDİRMEDE HANGİ YÖNTEMLERİ KULLANABİLİRİZ? �Gözden geçirme: Öğrenci hakkında tutulan daimi kayıtların dosyaları, öğretmen notları/kayıtları, performans kayıtları, öğrencinin daha önceki BEP’i , sağlık durumuna ilişkin belgeler gibi belgeleri geçmiş ve güncel çeşitli kayıtları gözden geçirilebilir. �Görüşme: Öğrencinin aile üyeleri, öğretmenleri ve öğrencinin kendisi ile görüşülerek bilgi toplayabiliriz. �Gözlem: Öğrencinin performansına ve/veya davranışına ilişkin kontrol listeleri, değerlendirme ölçekleri, ürün/çalışma (iş) örnekleri, portfolyolar, işitsel ve görsel kayıtlar. �Testler: Ölçüt bağımlı testler, beceri envanteri, alternatif test formatları, kaba değerlendirme formları bu testler değerlendirme sürecinin önemli bir parçasıdır.
ÖRNEK KABA DEĞERLENDİRME FORMU AMAÇLAR EVET 1. 100’e kadar birer ritmik sayar. + 2. 100’e kadar beşer ritmik sayar. + 3. 100’e kadar onar ritmik sayar. + HAYIR 4. 100’e kadar ikişer ritmik sayar. _ 5. 100’e kadar üçer ritmik sayar. _ 6. 100’e kadar dörder ritmik sayar. _ 7. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 ve 10 doğal sayılarını kavrar. + 8. “ 0” doğal sayısını kavrar. + 9. İki basamaklı doğal sayıları kavrar. _ 10. Üç basamaklı doğal sayıları kavrar. _ 11. Dört basamaklı doğal sayıları kavrar. _
BEP NE TÜR BİLGİLERİ İÇERİR? �Öğrencinin kişisel bilgilerini, �Öğrencinin o anki eğitim performansına ilişkin bilgiler, �Öğrenci için gerekli olan destek eğitim hizmetlerinin; türü, süresi, sıklığı, kimler tarafından, nereden ve nasıl sağlanacağı, �Öğrenci için belirlenen hedefler, �Öğretim sürecinde ve değerlendirmede kullanılacak yöntem ve teknik ve uyarlamaları �Eğitim araç-gereç ve materyaller ve düzenlemeleri içerir.
UZUN VE KISA DÖNEMLİ AMAÇLAR �BEP’i başarıyla uygulayabilmek için en önemli aşamalardan biri de uzun ve kısa dönemli amaçların belirlenmesidir. �Uzun dönemli amaçlar, öğrencinin belli bir zaman sonunda (dönem, yıl sonu gibi) edinmesi istediğimiz beceriler ve özelliklerdir.
UZUN DÖNEMLİ AMAÇ YAZILIRKEN; �Öğrencinin var olan performansına, �Öğrencinin öğrenme hızına, �Belirlenen amaçların uygulanabilir olmasına, �İşlevsel olmasına, �Sosyal kabulü arttırmasına, �Belirgin, ölçülebilir, izlenebilir ve gerçekçi olmasına, �Eğitim öğretim sürecinde kullanılacak materyallerin ulaşılabilir olmasına dikkat edilmeli ve süre mutlaka belirtilmelidir.
Kısa Dönemli Amaçların Belirlenmesi �Uzun dönemli amaçları belirledikten sonraki aşama kısa dönemli amaçların belirlenmesidir. Kısa dönemli amaçlar öğrencinin var olan performans düzeyi ile uzun dönemli amaçlara ulaşılmasında ölçülebilir, izlenebilir ara basamaklar olarak tanımlanabilir. �Bu amaçlar daha özel, daha ayrıntılı ve kısa sürelerde gerçekleştirilmesi planlanan amaçlardır.
KISA DÖNEMLİ AMAÇLAR YAZILIRKEN; �Öğrencinin ne yapacağı açık bir şekilde ifade edilmeli, �Süre belirlenmeli, �Belirgin, ölçülebilir, izlenebilir ve gerçekçi olmasına dikkat edilmeli, �Kazandırılmak istenen davranışın nerede, nasıl, hangi ölçüde kazandırılacağı net olmalı, �Kolaydan zora doğru bir sıra izlemeli, �Küçük adımlar halinde planlanmalı, �Ölçütler belirlenmelidir.
ÖRNEK Öğrencinin Eğitsel Performans Düzeyi: Mehmet tek basamaklı sayıları ayırt etmektedir. Uzun Dönemli Amaç: Mehmet, yıl sonunda iki basamaklı sayıları ayırt eder. Kısa Dönemli Amaçlar: 1. Mehmet, doğal sayı kartları içinden, gösterilen iki basamaklı sayının aynısını 5 denemenin 4’ünde gösterir. 2. Doğal sayı kartları içinden, söylenen iki basamaklı doğal sayıyı 5 denemenin 4’ünde gösterir. 3. Gösterilen iki basamaklı doğal sayının 5 denemenin 4’ünde kaç olduğunu söyler. 4. İki basamaklı bir doğal sayıyı onluk ve birliklerine 5 denemenin 4’ünde ayırır.
ÖRNEK Öğrencinin Eğitsel Performans Düzeyi: Filiz, 100’e kadar birer ritmik sayar. Uzun Dönemli Amaç: Filiz, 100’e kadar ikişer ritmik sayar. Kısa Dönemli Amaçlar: 1. Filiz, 20’ye kadar 4 denemenin 3’ünde ikişer ritmik sayar. 2. Filiz, 40’a kadar 4 denemenin 3’ünde ikişer ritmik sayar. 3. Filiz, 60’a kadar 4 denemenin 3’ünde ikişer ritmik sayar. 4. Filiz, 80’e kadar 4 denemenin 3’ünde ikişer ritmik sayar. 5. Filiz, 100’e kadar 4 denemenin 3’ünde ikişer ritmik sayar.
BİREYSEL EĞİTİM PLANINDA YER VERECEĞİMİZ BİLGİLER; �Öğrencinin adı, �Öğretmenin adı, �Öğretim programının adı, �Öğrencinin genel performans düzeyine ilişkin özet ifadeler, �Davranış ölçütü, �Öğrenme ortamı, �Oturum sayısı, �Materyal, �Öğretim amaçları, �Öğretim basamakları, �Öğretim yöntem ve teknikler, �Destek hizmetler-Ek hizmetler, �Değerlendirme ve veri toplama teknikleri.
İZLEME VE DEĞERLENDİRME �İzleme süreci: Öğrencilerin stratejilere tepkisini ve BEP amaçları doğrultusunda ilerlemesi hakkında bir araya geldiği ve öğretimin değerlendirildiği bir süreçtir. � Kullanılan yöntemler ve araçlar, öğrenci için BEP’te yapılaması gerekli değişiklik ve düzenlemeleri belirlemek için önemli bir geri dönüt sağlar.
DEĞERLENDİRME �Gözden geçirme: Uzun ve kısa dönemli amaçların, yöntem ve tekniklerin, hizmetlerin ve materyallerin gözden geçirilmesi, hazırlanan eğitim programının öğrenci için etkin, işlevsel olup olmadığı, başarı sağlanıp sağlanmadığına BEP üyeleri tarafından tartışılır. �Raporlama: Öğrencinin belirlenen amaçları doğrultusunda nasıl ilerleme gösterdiğinin genel bir görünümünü bize sunar.
SINIF GEÇME �Ölçme değerlendirmesi yazılı-sözlü-gözlemlerimize göre �Bep öğrencisinin ölçme değerlendirmesi okuduğu okulun sınıf geçme yönetmeliğine tabidir. �Sınıfta tekrarı yaptırılmaması esastır. �İlkokulda bep birimi ve veli isteği olursa 1 kereye mahsus sınıf tekrarı yaptırılabilir.
BAZI DERS MUAFİYETLERİ �İNGİLİZCE �Hafif düzey zihinsel yetersizliği �İşitme yetersizliği �Yaygın gelişimsel bozukluk(otizm) Olan öğrenciler İngilizce dersinden velinin yazılı isteği olursa muafiyet hakları var. (MADDE 24/Ç) *Görme engelli öğrenciler GRAFİK ve ŞEKİLSEL konu ve sorulardan muafiyet hakları var(MADDE 38/c) * İşitme engeli ve görme engeli olan öğrenciler ön sıraya oturtulmalıdır
ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLER �Bilseme devam eden öğrenciler ZEP(Zenginleştirilmiş Eğitim Planı) �Bilsem öğrencileri destek odasından faydalanabilir
YILLLIK-AYLIK-HAFTALIK İLERLEME/DEĞERLENDİRME RAPORU Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı çerçevesinde yapılan öğretimlerin sonucunda ilerlemeleri özetleyiniz. TARİH : BELİRLENEN AMAÇLARA ULAŞILDIMI? Yukarıda ilerleme raporu öğrencinin eğitim durumunu, gerçekleştirdiği amaçları tam olarak yansıtmaktadır. Dolduran kişi: İmza YORUMLAR
MEB ÖZEL EĞİTİM REHBERLİK ve DANIŞMA HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ……. . /……. Eğitim-Öğretim Yılı Öğrencinin Adı Soyadı …………. Sınıfı ………….
Eğitimde feda edilecek fert yoktur. K. ATATÜRK
T. C ………………. Kaymakamlığı/ Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğü …………………… Okulu/Lisesi BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI DOSYASI ÖĞRENCİNİN Adı Soyadı Doğum Tarihi Cinsiyeti Numarası Ev Adresi Ev Telefonu FOTOĞRAF Kaynaştırma Kararına Esas Olan Yetersizlik Türü Adı Soyadı Adresi İş Telefonu Anne Baba Diğer Kişi* Birim Başkanı BEP GELİŞTİRME BİRİMİNE ULAŞAN BİLGİLER Tarih/Sayı Eğitsel Değerlendirme İsteği Formu** Yerleştirme Raporu*** Daha Önceden Alınmış Kaynaştırma Kararı (Varsa) Açıklama Cep telefonu
BEP GELİŞTİRME BİRİMİ ÜYELERİ GÖREVİ/ KONUMU ADI SOYADI Birim Başkanı (Birim başkanı Okul Müdürü yada görevlendireceği Müdür Yardımcısıdır) Özel Eğitim Gerektiren Birey Aile Öğretmenler* Rehber Öğretmen- Psikolojik Danışman RAM Temsilcisi (Varsa) Gezerek Özel Eğitim Görevi Verilen Öğretmen (Varsa) AÇIKLAMALAR * Öğrencinin dersine giren tüm öğretmenler BEP Biriminin üyesidir. Öğrencinin performansı belirlendikten sonra hangi derslerden Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı yapılması gerektiği BEP toplantısında BEP Birimince karara bağlanmalıdır. *Öğrencinin ihtiyaç duyduğu derslerden BEP Planı hazırlanır. *BEP Dosyasının saklanmasından BEP Ekibi Başkanı ve Sınıf/Sınıf Rehber Öğretmeninin sorumludur. *Öğrencinin dersine giren tüm öğretmenler, alanı (dersi) ile ilgili performans almalıdır. Bu dosyadaki “Eğitsel Performans Formu” fotokopi ile çoğaltılarak öğrencinin dersine giren öğretmenlere verilmeli, form doldurulduktan sonra bir nüshası bu dosyada saklanmak üzere dosyada sorumlu kişiye teslim edilmelidir. *Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı düzenlenmesine karar verilen derslerle ilgili düzenlenen “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Formu” fotokopi ile çoğaltılarak ilgili ders öğretmenlerine verilmeli, form doldurulduktan sonra bir nüshası bu dosyada saklanmak üzere dosyada sorumlu kişiye teslim edilmelidir. Öğrencinin yer değiştirmelerinde BEP dosyasını öğrencinin nakil gittiği okul/kuruma gönderin. Kurumda dosyanın bir özetini bulundurun.
ÖĞRENCİ TANIMA KARTI ADI SOYADI NUMARASI ANNESİNİN ADI SOYADI ÖĞRENİM DÜZEYİ ÖZ MÜ - ÜVEY Mİ? MESLEĞİ- AYLIK GELİRİ SAĞ MI? EV TELEFONU İŞ TELEFONU CEP TELEFONU KARDEŞ SAYISI EVDE KENDİ ODASI VAR MI? YETERSİZLİĞİNE YÖNELİK DESTEK EĞİTİMİ ALIYOR MU? SINIF TEKRARI VAR MI? HANGİ SINIFTA? OKUL DEĞİŞİKLİĞİ VARSA NEDENİ NEDİR? GEÇİRDİĞİ HASTALIKLAR YETERSİZLİĞİNE YÖNELİK KULLANDIĞI CİHAZ, PROTEZ, ORTEZ ÖĞRETMENİN BİLMESİ GEREKLİ ÖZEL BİLGİLER (alerji, sürekli kullandığı ilaç, terleme, epilepsi, korku, altını ıslatma v. b) BABASININ
İLK BEP TOPLANTISI ÖĞRENCİNİN Adı Soyadı Toplantı Tarihi Doğum Tarihi Cinsiyeti Sınıfı Numarası BEP’in Tamamlanacağı Tarih* ALINAN KARARLAR** BEP TOPLANTISINA KATILANLAR 1. Adı Soyadı İmza Öğrenci Anne/baba Sınıf /Sınıf Rehber Öğretmeni Özel Eğitim Öğrtm. (Varsa) Rehber öğretmen BEP Geliştirme Birim Bşk. Öğretmen/ Branşı Diğer Katılımcılar*** Öğrencinin Gelişimi İle İlgili Aile Hangi Sıklıkla Bilgilendirilecek? 4 Haftada Bir ( ) 6 Haftada Bir ( ) 8 Haftada Bir ( ) 12 Haftada Bir ( ) (AİLE ÇOCUĞUN GELİŞİMİ İLE İLGİLİ BEKLENMEDİK DURUMLARDA DA BİLGİLENDİRİLİR) * Aile çocuğun gelişimi ile hangi yolla bilgilendirilecek? Bir Sonraki BEP Toplantı Tarihi: …. /……. . Yazılı ( ) Diğer : Öğretmen/Veli Toplantısı ( )
EĞİTSEL PERFORMANS* Öğretmen alanı (dersi) ile ilgili yıllık ders programını dikkate alarak, öğrencinin yapabildiği kazanımları tespit etmek, yıl içerisinde kazandırılması gereken kazanımları belirlemek amacıyla bu formu doldurmalıdır. Öğrencinin yeterlilikleri, gelişim özellikleri, öncelikli ihtiyaçları, engeli, sınıfı v. b etmenler dikkate alınarak, hangi alanlarda ( derslerde) BEP Planı hazırlanacağına BEP Birimi karar vermelidir. Ancak BEP Planları hazırlanmasına ihtiyaç duyulmayan alanlarda (derslerde) görev alan öğretmenler BEP Toplantılarına katılarak öğrencinin güçlü yanları ve yapılabilecekler konusunda BEP Geliştirme Birimini bilgilendirmelidir. *Öğrencinin performansını belirlemeye yönelik yapılacak çalışmalar ve izlenecek yollar Kılavuz Kitapta örnekleri ile anlatılmıştır.
Öğrencinin Adı Soyadı : Eğitim Programını Hazırlayanlar : Uzun Dönemli Amaçlar Öğrenci Velisi BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI FORMU Başlangıç-Bitiş Tarihi Kısa Dönemli Amaçlar Sınıf/Sınıf Rehber Öğretmeni Branş Öğretmeni İmza Rehber Öğretmen İmza Sınıfı Numarası : BEP Hazırlama Tarihi : Birim Başkanı İmza …. /…… İmza Sorumlu Kişiler İmza
BEP EKİBİ ÇALIŞMA SÜRECİ Öğrenci ile ilgili İl/İlçe Özel Eğitim Hizmetleri Kurulunca alınmış Kaynaştırma Kararı Okul ulaştığında okul idaresi öğrencinin dersine giren öğretmenleri, öğrenci velisi, rehber öğretmeni (Okulda birden fazla rehber öğretmen varsa öğrencinin sınıfından sorumlu rehber öğretmen) BEP ilk toplantısını yapmak üzere en kısa sürede toplantıya çağırır. BEP ilk toplantısında öğrencinin hangi yetersizlik türüne bağlı olarak kaynaştırma kararı alındığı, yetersizliği ile ilgili yapılacak çalışmaların okul/sınıf içerisinde yapılacak fiziksel düzenleme ile giderilip giderilemeyeceği, derslerle ilgili Bireyselleştirilmiş Eğitim Planlarına ihtiyaç olup olmayacağı, BEP toplantılarının hangi sıklıkla yapılacağı, BEP Dosyasının doldurulması, Ailenin bilgilendirilmesi ve aileden bilgi alınması, öğrencinin eğitsel performansının alınmasının ne kadar süre içerisinde tamamlanması gerektiği, bir sonraki BEP Toplantısının tarihi v. b konular görüşülerek karara bağlanır. Öğrencinin dersine giren tüm öğretmenler, dersleri ile ilgili öğrencinin yapabildiklerini belirlemek, bir yıl , içerisinde kazandırmayı düşündüğü kazanımları tespit etmek amacıyla “Eğitsel Performans” formunu doldururlar. Formun bir nüshası BEP dosyasında saklanır. İlk BEP Toplantısında alınan karar doğrultusunda 2. BEP toplantısı düzenlenir. *Toplantıda öğretmenlerin kendi dersleri ile ilgili almış oldukları öğrenci performansı konusunda BEP Birimine bilgi sunarlar. Bu bilgiler sonucu hangi derslerden BEP Planı düzenlenmesine ihtiyaç olduğu, diğer derslerde (BEP Planı düzenlenmeyecek) öğretmenlerin ne gibi çalışmalar, işbirliği ve destek sağlayacağı karara bağlanır. (Alınan bu kararlar sonraki toplantıda gündem olarak görüşülerek yeni düzenlemelere gidilebilir) *Bu toplantıda sonraki BEP toplantılarının hangi sıklıkla yapılacağı, sonraki toplantının zamanı belirlenir. (İhtiyaç duyulması halinde BEP Birimi belirlenen süre dışında da toplantı düzenleyebilir. ) Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı hazırlanması kararı alınan derslerle ilgili olarak ders öğretmenleri Kılavuz Kitaptaki açıklamalardan, RAM’da bulunan özel eğitim öğretmenlerinden, özel eğitim okul ve kurumlarındaki özel eğitim öğretmenlerinden, (varsa) gezerek özel eğitim görevi verilen öğretmenlerden yararlanarak “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı” Formunu düzenlerler. (Öğrencinin gelişi de dikkate alınarak bu formdaki “Başlangıç-Bitiş Tarihleri” değiştirilebilir. ) Kaynaştırma öğrencisinin başarısı, uyumu ve toplumsal kabulü açısından, BEP çalışmalarında okul idaresinin, okuldaki personelin, diğer öğretmenlerin, öğrencinin sınıf arkadaşlarının, ailenin bilgilendirilmesi gereklidir. BEP dosyasının düzenlenmesi, saklanması, öğrenci nakil gittiğinde yeni kuruma gönderilmesi, doldurulan formların bir nüshasının dosyada saklanması, toplantı tutanaklarının imzalanması, toplantı yerinin belirlenmesi, toplantıya katılacakların davet edilmesi konusunda BEP Birim Başkanı ve Sınıf/ Sınıf Rehber Öğretmeni gerekli tedbirleri almalıdır. v. b)
GÜZEL GÖREN, GÜZEL DÜŞÜNÜR. GÜZEL DÜŞÜNEN, HAYATINDAN LEZZET ALIR.
- Slides: 38