BORDERLINE TUMORI JAJNIKA DAMIR BABI MEF i KBCZagreb

BORDERLINE TUMORI JAJNIKA DAMIR BABIĆ MEF i KBC-Zagreb

Karakteristike borderline tumora jajnika uglavnom se misli na serozni • • Nema invazije bilateralni (30– 40%) viši stadij (II i III) (30– 40%) Nisu agresivni, indolentni tijek Preživljenje 90– 95% (5 godina), 80% (20 godina) 4. i 5. dekada (46 god) CA 125 obično povišen UZV: u pravilu cistična masa s brojnim papilama, bez nekroze i solidnih muralnih nodula • Rekurencija česta (isti ili drugi jajnik) • Progresija u low-grade serozni karcinom (< 10%) • Adjuvantna kemoterapija neučinkovita

Serozni borderline

Klasični borderline serozni

Serozni mikropapilarni borderline

Mikroinvazija ne utječe na prognozu – ne treba adjuvantna kemoterapija

Borderline u low-grade ca (< 10%) u pravilu onaj s mikropapilarnom slikom

Serozni karcinom jajnika low-grade high-grade Preko borderline Bez borderline

Klasifikacija peritonealnih implantata (World Health Organization) • Endosalpingioza • Neinvazivni implantati ▫ Epitelialni ▫ Desmoplastični • Invazivni implantati <15%

endosalpingioza

Neinvazivni implantat ne utječe na prognozu – bez adjuvantne kemoterapije

Invazivni implantati 1 utječe na prognozu –adjuvantna kemoterapija

Invazivni implantati 2 (nekad nisu vidljivi golim okom)

Endosalpingioza i tumor u l. č. ne utječe na prognozu – l. č ne diraj

Primarni peritonealni serozni karcinom po biološkom ponašanju isto što i serozni karcinom jajnika

Mucinozni borderline tumor

Intestinalni tip (90%) (više od 10% tumor mora imati histološke atipije)

Endocervikalni tip (10%) agresivnija varijanta

Endometrioidni borderline (20%)

Klarocelularni borderline (<1%)

Brener borderline (<1%)

Ali to nije sve ? ! Postoji li zapravo primarni karcinom pokrovnog epitela jajnika ili je on sekundarizam od negdje drugdje: NOVA TEORIJA ? !

Embriologija jajnika, tuba i endometrija • cerviks, endometrij, tube nastaju iz mullerove cijevi • Ovariji se razvijaju iz mezodermalnog epitela na urogenitalnom grebenu odvojeno od mullerove cijevi • Alternativna teorija predlaže: tumori s mullerovim fenotipom (serozni, endometrioidni, klarocelularni) nastaju iz tkiva mullerovog tipa, a ne iz mezotela

Porijeklo “primarnih” karcinoma pokrovnog epitela jajnika • Serozni tumori: tip I i II - implantati tubarnog epitela (benignog i malignog) • Endometrioidni i klarocelularni – endometrioza • Mucinozni i tm. prijelaznog epitela (Brenner) prijelazni tip epitela iz gnijezda na tubo-mezotelnoj granici (Walhardova gnijezda)

PODJELA KARCINOMA JAJNIKA NA TIP I i II • Low-grade (tip I – preko borderline) • High-grade (tip II karcinom – nema borderline) • Serozni low-grade : KRAS, BRAF, i ERBB 2 mutacija >80% • Endometrioidni low-grade: CTNNB 1, PTEN i PIK 3 CA mutacija • Mucinozni: KRAS mutacija >50% • Klarocelularni : PIK 3 CA mutacija (većina) • Serozni high-grade, anaplastični, MMMT (karcinosarkom) • TP 53 mutacija (>80%) • BRCA 1 i/ili BRCA 2

Borderline serozni iz urednog epitela tube – inkluzijska cista

Serozni tubarni intraepitelni karcinom (STIC)

High - grade serozni ca. STIC–na jajnik i peritoneum -nema borderline

većina karcinoma jajnika nastaju iz stanica epitela u jajovodu ili iz prolaza endometrijskog tkiva kroz jajovode važna ulogu ovulacije u ovarijskoj kancerogenezi

Salpingektomija uz čuvanje jajnika možda će biti dovoljna za: PREVENCIJU KARCINOMA JAJNIKA HVALA NA STRPLJENJU !