Boranje i rasjedanje SLOJ primarni strukturni element litosfere

Boranje i rasjedanje

� SLOJ - primarni strukturni element litosfere

� slojevi iznad – TOPOGRAFSKA KROVINA � slojevi ispod – TOPOGRAFSKA PODINA � mlađi slojevi – STRATIGRAFSKA KROVINA � stariji slojevi – STRATIGRAFSKA PODINA

� elementi položaja sloja: a) pravac pružanja b) azimut smjer nagiba c) kut nagiba

horizontalni slojevi, Grand Canyon

� djelovanje sila na stijene – PRITISAK (stress) → dolazi do deformacije → nastanak sekundarnih strukturnih elemenata: � bore � rasjedi � navlake

� vrste pritisaka: a) kompresijski b) tenzijski - pukotine između 2 sloja – DIJASTROME → između više slojeva – DIJAKLAZA c) vučni

BORE � geološke strukture nastale savijanjem slojeva zbog kompresije

� dijelovi: ANTIKLINALA SINKLINALA

� vrste: a) položaj osne plohe prema horizontalnoj � uspravne, kose, prebačene, polegle i utonule

polegla bora, Kanada

b) položaj krila prema osnoj plohi � normalne, izoklinalne i lepezaste Normalna sinklinala

RASJEDI � geološka struktura nastala izdizanjem, spuštanjem ili uzdužnim pomicanjem dijelova kore duž pukotine (PARAKLAZE) � postanak: ekspanzija, kompresija, gravitacija

� dijelovi: paraklaza

� vrste: a) normalni � krovinsko krilo se spušta � uzrok ekstenzija

b) reversni � krovinsko krilo se izdiže � uzrok kompresija

c) horizontalni � sustavi rasjeda: - TIMOR (HORST) - TEKTONSKA GRABA

NAVLAKE � naslage navučene jedna preko druge � postanak: - reversni rasjedi - polegle bore

Ravni kotari

EPIROGENI POKRETI � transgresija – napredovanje mora � regresija – povlačenje mora